شفا آنلاین>سلامت> متفورمین، از جمله پرمصرفترین و مقرونبهصرفهترین داروهای موجود برای درمان دیابت قندی نوع2 است که به تنهایی یا در ترکیب با سایر داروهای ضددیابت تجویز میشود؛ هر چند که مکانسیمهای اثر بیولوژیک این بیگوانید نیمه صناعی، هنوز به درستی مشخص نیست.
به گزارش
شفا آنلاین، مطالعات متعددی در محیط زنده و نیز در محیط
آزمایشگاهی نشان دادهاند که متفورمین اثرات مستقیم و غیرمستقیم ضدتوموری
خود را با هدف قرار دادن محور انسولین یا فاکتور رشد شبهانسولین،
سیگنالدهی راههای انتقال ضروری برای تغییر شکل تومور، تکثیر تومور و
آنژیوژنز توموری اعمال میکند.
متفورمین،
مشتق از ماده گالژین است و در درمان دیابت قندی نوع 2 از سوی سازمان غذا و
داروی آمریکا تاییدیه دارد و بدون داشتن تایید این سازمان، برای پیشگیری
از دیابت قندی، چاقی هایپرانسولینار، ترشح بیش از حد آندروژنهای تخمدان،
نشانگان تخمدان پلیکیستیک و افزایش وزن ناشی از مصرف داروهای
آنتیسایکوتیک تجویز میشود. مطالعات متعددی نشان دادهاند که خطر
بدخیمیهایی نظیر بدخیمی پستان، پانکراس و کولورکتال با دیابت قندی نوع2
مرتبط است. گزارش شده که افزایش خطر مرگ ناشی از سرطانهای پستان،
اندومتریال، کولون و رکتال در بیماران دیابتی در مقایسه با بیماران سرطانی
غیردیابتی بیشتر است.
به
علاوه، تجویز داروهای آنتی هایپرگلیسمیک نظیر انسولین یا سایر داروهای
آنتیدیابتیک، ممکن است باعث افزایش خطر بدخیمی پانکراس در بیماران دیابتی
شود. اخیرا پیوگلیتازون به دلیل خطر وقوع بدخیمی مثانه در بیماران تحت
درمان با این دارو، از بازار بسیاری از کشورها حذف شده است. در مقابل،
نتایج مطالعات بالینی و نیز آزمایشگاهی نشان دادهاند که متفورمین ممکن است
با هدف قرار دادن تشکیل اولیه تومور، پیشرفت آن و آنژیوژنز توموری، اثرات
مستقیم و غیرمستقیم ضدتوموری اعمال کند.
مطالعات نشان دادهاند که متفورمین در دوزهای پایینتر
میتواند فعالیت HER2 را بلوک کند. به علاوه، متفورمین میتواند از مقاومت
دارویی نسبت به شیمیدرمانی هدفمند HER2 با داروهایی نظیر تراستوزوماب
(Trastuzumab) و لاپاتینیب(Lapatinib)، پیشگیری کند. بنابراین ترکیب درمانی
متفورمین با درمان HER2، احتمالا اثر سینرژیک دارد. مطالعه بسیس و
همکارانش روی 253 بیمار دیابتی مبتلا به بدخیمی پستان، کاهش قابل توجهی را
در تومورهای مرحله T3و T4 بیماران تحت درمان با متفورمین در مقایسه با
بیمارانی که متفورمین دریافت نکردهاند نشان داده است. چلبووسکی، زنان
یائسه مبتلا به بدخیمی پستان را تحت مطالعات بالینی قرار داد و مشخص شد که
در گروهی از این بیماران که به دلیل ابتلا به دیابت متفورمین مصرف
میکردند، شیوع بدخیمی پستان کمتر از گروهی است که متفورمین دریافت
نکردهاند. چلبووسکی همچنین نشان داد که خطر تهاجم بدخیمی پستان در زنان
دیابتی تحت درمان با متفورمین در مقایسه با دریافتکنندگان سایر داروهای
ضددیابت کمتر است. البته، مطالعه گذشتهنگر لگا و همکارانش روی 2361 بیمار
مبتلا به بدخیمی پستان، ارتباطی میان شانس بقا و طول مدت مصرف متفورمین در
بیماران قدیمی مبتلا به بدخیمی پستان که جدیدا بیماری دیابت در آنها آغاز
شده بود پیدا نکرد.
شواهد
بالینی و آزمایشگاهی نشان دادهاند که متفورمین، پرولیفراسیون سلولهای
بدخیمی پروستات را مهار کرده و بیان انکوژنیک c-Myc را کاهش میدهد. انکوژن
c-Myc نقش مهمی را در رشد بدخیمی پروستات در مرحله پیش نئوپلاستیک و
نئوپلاستیک ایفا میکند. در مطالعه ماژل و همکارانش، طول مدت درمان با
متفورمین در مبتلایان به دیابت با پایین آمدن مرگ و میر ناشی از بدخیمی
پروستات مرتبط دانسته شد.
محققان
میگویند متفورمین التهاب و فیبروز را که مشخصه شایعترین فرم سرطان
پانکراس است، کاهش میدهد. یافتههای به دست آمده در مدلهای سلولار و
حیوانی و نیز در نمونههای تومور بیمار، حاکی از آن هستند که این اثر مثبت
ممکن است بیشتر در بیماران چاق یا دارای اضافهوزن دیده شود. درواقع،
متفورمین میتواند دسموپلازی، تجمعی از بافت همبند متراکم و سلولهای ایمنی
مرتبط با تومور را که مشخصه اصلی سرطان پانکراس است، کاهش دهد. این عملکرد
بهوسیله مهار فعالیت سلولهای ستارهای پانکراس انجام میشود. سلولهای
ستارهای پانکراس ماتریکس اکستراسلولار تولید کرده و سلولهای ایمنی را
دوباره برنامهریزی میکند تا التهاب کمتر شوند. این اثرات فقط در
تومورهایی قابل مشاهده است که در افراد چاق و دارای اضافهوزن وجود دارند،
زیرا به نظر میرسد تومورهای این افراد فیبروز بیشتری داشته باشد.
مطالعات
بالینی و آزمایشگاهی نشان دادهاند که متفورمین باعث مهار رشد سلولی در
بدخیمی کولورکتال میشود. یک متاآنالیز شامل 5 مطالعه روی 108161 بیمار
دیابتی مطرح کرده است که متفورمین به میزان قابل توجهی خطر بدخیمی
کولورکتال را کم میکند. در این بررسی کاهش 39 درصدی در خطر بدخیمی
کولورکتال در بیماران تحت درمان با متفورمین گزارش شده است. در همین
متاآنالیز اثر انسولین و تیازولیدین دیون نیز بررسی شد که در نهایت، هر دو
در کاهش میزان مرگ و میر ناشی از بدخیمی کولورکتال ناتوان بودند. کانادیا و
همکارانش، نتایج 7382 کولونوسکوپی را بررسی کردند و مشخص شد که افزایش خطر
آدنومای کولورکتال مرتبط با دیابت قندی نوع2 مطرح است.سپید
US.Pharmacist
مطالب ارائه شده بسیار مفید بود .با توجه به اینکه من دارم روی همچین موضوعی کار میکنم لطف میکنید منابع مطالعاتی که در متن ذکر کردذید انجام شده رو برای من ایمیل کنید.