شفا آنلاین>سلامت>تغذیه>این سخن که مصرف شکر، بنیان بسیاری از بیماریهاست، حرف تازهای نیست. ولی آیا میدانیم که تاثیر واقعی قند بر مغز ما چیست؟
به گزارش
شفا آنلاین، برمبنای
چندین تحقیق مستقل ثابت شده که مصرف شکر نهتنها منجر به چاقی میشود،
بلکه روند پیری را سرعت میبخشد. زندگی انسان امروزی بسیار پرتنش است و
فشار ناشی از آن سبب پیری زودرس میشود. زیاد شدن
چروکهای صورت شاهد این
واقعیت است.
آیا بهتر نیست که با تعدیل رژیم غذایی خود این روند را کندتر
کنیم؟ مسلما انجام این کار به تحمل هزینههای بالای خدمات مراقبت پوست
رجحان دارد. تعداد افرادی که روزانه به باشگاه «نه به مصرف شکر»
میپیوندند، رو به افزایش است و این موضوع ما را بر آن داشت تا نگاهی
بیندازیم به عوارض مصرف مواد قندی بر مغز انسان.
از
نظر دانش اعصاب، غذا یک جایزه شمرده میشود. بقای گونه انسان ایجاب میکند
که خوردن برایش رفتاری لذتبخش شود و به سبب شادیآور بودن، تبدیل به امری
تکراری و ضروری شود. تکامل، مغز انسان را تبدیل به سیستم رمزگشایی علایم
دریافتی از محیط پیرامونش کرده است. پس از انجام عملی شادیبخش، پیامهایی
پیدرپی به بخشی از مغز بهنام هسته اکومبنز که قسمتی از دستگاه لیمبیک
است، مخابره میشود. پس از آن ما تصمیم میگیریم که آیا لقمهای دیگر از
خوراکی خوشمزه را بخوریم یا خیر. از سوی دیگر مغز هورمونهایی را فعال
میکند که به بدن ما میگوید «این خوراکی خوشمزه است. آن را به خاطر
بسپار.»
امروزه
انسان در انتخاب غذا، آسان و در دسترس بودن آن را در اولویت قرار میدهد
ومتاسفانه امکان کمی وجود دارد که بتوانیم غذای فرآوری شدهای بیابیم که
شکر افزوده بهعنوان نگاهدارنده یا طعم دهنده نداشته باشد. شکر افزوده با
آبزیرکاهی، ما را بهخود وابسته میکند و تنها وقتی به این وابستگی پی
میبریم که در دام آن افتادهایم. مغز ما به قند عادت میکند و برای اینکه
به آستانه لذت برسیم، باید میزان مصرف را بالا ببریم.
تمامی مواد
اعتیادآوراز جمله هروئین، کوکائین و نیکوتین به همین نحو عمل میکنند. این
مواد مغز ما را میربایند و در اختیار خود میگیرند. بدین ترتیب مصرفکننده
به این مواد کاملا وابسته میشود و میزان مصرف خود را بهتدریج افزایش
میدهد. شواهد نورو- شیمیایی و رفتاری مشخص کردهاند که مواد قندی هم به
همین روش ایجاد اعتیاد میکنند. بیمناسبت نیست اگر این دسته خوراکیها را
«ترسناک» بنامیم.
ما
از نظر احساسی نیز به شکر معتاد شدهایم. جایزه و مشوق هر کار خوبی در
کودکی نوعی شیرینی بوده که از پدرو مادر، پدربزرگ و مادربزرگ، طبیب
خانوادگی و حتی از دندانپزشکمان جایزه گرفتهایم. اما نتیجه تحقیقات اخیر
تمامی تصورات ذهنی ما را دگرگون میکند. این مطالعات که در ماه مارس امسال
در ژورنال روانشناسی و رفتارشناسی منتشر شده، نشان میدهد که محرومیت از
قند پس از اعتیاد به آن با رفتارهای ناگهانی و ناخودآگاه همراه میشود. در
این آزمایش به موشها آموزش داده شده بود که با فشار یک اهرم آب دریافت
کنند. پس از آموزش، موشها به قفس پیشین خود منتقل شدند و در جیره غذایی
روزانه تعدادی ازآنها به جای آب، محلول قندی جایگزین شد. پس از 30 روز، روی
این موشها دوباره آزمایش فشار بر اهرم انجام شد. موشهایی که با آب قند
تغذیه شده بودند، بهدفعات بیشتر از موشهایی که آب آشامیدنی خالص مصرف
کرده بودند، رفتارهای پیشبینی نشده از جمله فشار بر اهرم از خود بروز
دادند.
اگرچه این آزمایش روی جوندگان انجام شده، دور از ذهن نیست که بگوییم
مغز انسان هم واکنش مشابه از خود نشان میدهد. مصرف مواد قندی بهصورت
مداوم و درازمدت تغییراتی در آرایش ژنها بهوجود میآورد. بطور خاص مصرف
قند غلظت نوعی گیرنده را به نام D1 که محرک است، افزایش داده و در مقابل
غلظت گیرنده D2 را که بازدارنده است، کم میکند. کوتاه سخن آنکه تکرار در
استفاده از قندها مقدار دوپامین را افزایش داده و برای فعال شدن مسیرهای
عصبی، افزایش مصرف ضروری میشود. اینگونه تحمل به مصرف بهوجود میآید و
مغز به مقدار بیشتر قند نیازمند میشود. نتیجه آن است که زمان آن فرا رسیده
که مصرف مواد قندی را متوقف کنیم.سپید
سایت ماری کلر