شفا آنلاین>اجتماعی>سلامت> مفهوم تریاژ به معنای دسته‌بندی یا اولویت‌بندی بیماران، در ابتدا به منظور تخصیص منابع و مراقبت‌های پزشکی در موارد جنگ، بلایا و تلفات دسته‌جمعی ایجاد شد.
به گزارش شفا آنلاین،بعدها این مفهوم در بخش‌های اورژانس استفاده شد که در آن بیماران
بدون برنامه‌ریزی یا زمان‌بندی خاص با آمبولانس یا روش‌های دیگر مراجعه می
کردند تا مراقبت‌های اورژانسی دریافت کنند.بخش‌های اورژانس که به طور اولیه به عنوان مراکز ارائه مراقبت برای موارد فوری و حاد ایجاد شده بود، به مرور در نظر عموم به عنوان تنها منبع در دسترس برای ارائه خدمات درمانی در تمام ساعات شبانه‌روز مطرح شد. این دیدگاه موجب افزایش آهسته و پیوسته در تعداد بیمارانی شد که با مشکلات اورژانسی یا غیراورژانسی به اورژانس‌ها مراجعه می‌کردند. فعالیت 24 ساعته بخش‌های اورژانس، ارجاع بسیاری از بیماران توسط پزشکان خصوصی با دستور رادیوگرافی و آزمایش‌های روتین و همچنین مراجعه بسیاری از بیماران بی‌خانمان یا فاقد بیمه به بخش‌های اورژانس، همه و همه از دلایل ازدیاد بار مراجعه به این بخش از بیمارستان‌ها هستند.
این مساله موجب شد تا مسوولان بخش‌های اورژانس برای تسریع شناسایی و افتراق مجروحان و بیماران بدحال از بیمارانی که شکایت‌های غیرفوری و مزمن دارند، به دنبال راهکار مناسب و اجرایی باشند. لذا استفاده از سامانه تریاژ در اولویت‌بندی بیماران بخش اورژانس به عنوان راهکار مناسب این مساله مطرح شد.
محیط‌های تریاژ
منظور از محیط تریاژ، فضایی فیزیکی است که اولویت‌بندی بیماران در آن محیط صورت می‌گیرد. در کتب مرجع، 4 محیط اصلی برای تریاژ تعریف می‌شود:
تریاژ در صحنه در زمان بلایا
تریاژ در بخش اورژانس در زمان بلایا
تریاژ در صحنه در موارد معمول
تریاژ در بخش اورژانس در موارد معمول
در مبحث جاری، در خصوص تریاژ در بخش اورژانس در موارد معمول صحبت خواهد شد.
اهداف تریاژ بیمارستانی(تریاژ در بخش اورژانس)
اهداف عمده تریاژ بیمارستانی را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
اولویت‌بندی بیماران
آنچه ابتدا در مورد فایده یا ضرورت انجام تریاژ به ذهن می‌رسد، اولویت‌بندی بیماران و تعیین بیماران بدحال، به خصوص در اورژانس‌های شلوغ است تا از نادیده گرفته شدن یا تاخیر در رسیدگی به بیماران بدحال جلوگیری شود و بروز خطاهای پزشکی به حداقل برسد. در عین حال بیمارانی که می‌توانند برای دریافت خدمات منتظر باشند، مشخص شوند.
بنابراین تریاژ بیماران لزوما به معنی رسیدگی زودتر به همه بیماران نیست، بلکه نوعی عدالت را در زمان رسیدگی به بیماران و اختصاص تسهیلات اورژانس براساس حدت بیماری و شرایط بیمار ایجاد خواهد کرد و این مسئله به خصوص در زمانی است که محدودیت زمان و منابع در اورژانس، مثلا به علت ازدحام بیماران وجود دارد.
تعیین بار کاری اورژانس
تریاژ را می‌توان به عنوان یکی از ارکان مدیریت اورژانس در نظر گرفت. تریاژ اگر در محیط اورژانس به درستی اجرا شود، می‌تواند بسیاری از اهداف مدیریت بخش را تحقق بخشد. یکی از این اهداف، تعیین کارسنجی در یک اورژانس است. برای روشن شدن این موضوع می‌توان مثال ساده‌ای مطرح کرد.
در یک مرکز اولیه درمانی 400 بیمار در شبانه‌روز مراجعه کرده و خدمات دریافت می‌کنند. ممکن است در این مرکز یک یا 2 پزشک مشغول فعالیت باشند. از طرفی، در اورژانس یک مرکز بیمارستانی ارجاعی با مراجعه مثلا 200 بیمار در شبانه‌روز، ممکن است تعداد بسیار بیشتری پزشک و پرسنل مشغول فعالیت باشند و تسهیلات بسیار بیشتری استفاده شود. تفسیر این تفاوت مسلما با تعداد بیماران مراجعه‌کننده قابل انجام نیست، بلکه باید فاکتور دیگری را در ارزیابی و مقایسه میزان کار این 2 مرکز لحاظ کرد که مسلما بهترین فاکتور، یک وسیله اندازه‌گیری شدت بیماری یا تسهیلات مورد نیاز هر بیمار است که این وسیله همان تریاژ است.
زبان مشترک
تریاژ زبان مشترک مراکز درمانی برای گفتمان و فهم بهتر شرایط است. مثلا در آمار کشوری می‌توان تعداد بیماران را با سطوح مختلف به عنوان یکی از فاکتورهای ارزیابی بار کاری و امکانات مورد نیاز و مقایسه مراکز با یکدیگر به کار برد.
آمادگی برای شرایط خاص
تریاژ بیماران را با شرایط مختلف دسته‌بندی کرده است. در دستورالعمل‌های شرایط خاص، مثلا بحران، می‌توان تکلیف بیماران را مشخص کرد. مثلا شما می‌توانید در یک بحران منطقه‌ای بیماران سطوح بالا یعنی خوشحال‌تر یا بیماران سرپایی را برای تخلیه اورژانس، از اورژانس خارج کنید.
ثبت مستندات و پایش
مسلما یکی از ضروریات پایش و اصلاح هر سیستم، ثبت صحیح و تعریف شده مستندات است. سیستمی قابل پایش است که ثبت مستندات آن به درستی انجام شود.
آمار صحیح بیماران و ثبت سیستماتیک اطلاعات مربوط به بیماران مراجعه کننده در تریاژ یکی از ضروریات تریاژ است و این اطلاعات می‌توانند در بررسی نیازهای بخش اورژانس، چه از نظر فضای فیزیکی و تجهیزات و چه از نظر نیروی انسانی و منابع مالی و چه از نظر تدوین و اصلاح فرایندهای اورژانس استفاده شوند.
به عنوان مثال، براساس آمار تریاژ سالانه، در صورتی‌که بیماران سطح 5 در مرکز اورژانس ما زیاد است، می‌توان برنامه توسعه قسمت بیماران سرپایی یا fastrack را پیگیری کرد و اگر مثلا آمار مراجعین بدحال براساس سطح تریاژ بالا باشند، می‌توان برنامه توسعه و تجهیز اتاق احیا CPR یا بخش حاد acute area را به عنوان برنامه عملیاتی پیگیری کرد.
مسلما سیستمی قابل اصلاح است که پایش مناسب داشته باشد. با اجرای یک تریاژ مناسب، ثبت مستندات بیماران به صورت دسته‌بندی شده و براساس یک زبان قابل فهم و مشترک امکان‌پذیر است.
افزایش رضایتمندی
با توجه به رسیدگی سریع‌تر به بیماران بدحال‌تر، در صورت اجرای صحیح تریاژ و وجود مهارت ارتباطی مناسب در پرستار تریاژ، وجود سیستم تریاژ در افزایش رضایتمندی بیماران نقش بسزایی ایفا می‌کند.
اگر کارشناسی که در ابتدای مراجعه بیمار پذیرای وی است، مراحل کار را در اورژانس برای او شرح دهد، حتی در صورتی‌که بیمار در انتظار بماند، کاهش سردرگمی و تعیین سیر درمان بیمار می‌تواند باعث بیشتر شدن اطمینان خاطر و رضایتمندی بیماران شود.
پژوهش
امروزه یکی از اجزای جدا نشدنی سیستم‌های درمانی پژوهش‌های علمی و انتقال دانش در سطح ملی و بین‌المللی است.
اجرای سیستم استاندارد و ثبت علمی مستندات از ضروریات اولیه امر پژوهش است. بدیهی است تنها در صورت اجرای یک سیستم استاندارد و یکپارچه تریاژ امکان انجام پژوهش‌های معتبر وجود دارد.
پژوهش‌های علمی می‌توانند زمینه را برای بهبود سیستم و همچنین نوآوری‌های علمی فراهم آورند.
سیدحسین سیدحسینی‌داورانی
متخصص طب اورژانس و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
رئیس بخش اورژانس مجتمع بیمارستانی امام خمینی(ره)
دبیر کمیته کشوری تریاژ
متخصص طب اورژانس و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
رئیس بخش اورژانس مجتمع بیمارستانی امام خمینی(ره)
دبیر کمیته کشوری تریاژ
مطالب مرتبط
نظرشما
آخرین اخبار