شفا آنلاین>سلامت> التهابهای مزمن و خفیف در بدن ارتباط تنگاتنگی با سختشدن عروق دارد. بهطور معمول تصور ما از التهاب متورم شدن بخشی از بدن، مثلا یک مفصل است که پس از مصدومیت یا عفونت همراه با قرمز شدن موضع و بصورت ناگهانی پدیدار میشود.
به گزارش
شفا آنلاین، بههنگام رخداد چنین سوانحی بدن بطور طبیعی مواد شیمیایی آزاد میکند که
بههمراه گلبولهای سفید سیستم دفاعی بدن به جنگ عفونت ایجاد شده رفته، به
فرآیند بهبود شتاب میدهند.
اما
آیا میدانید که التهاب یک مشکل درازمدت است؟ فرآیندی که به آهستگی ما را
از درون تحلیل میبرد. هنگامی که بدن ما در واکنش به مواردی مثل اضافه وزن،
نبود فعالیت بدنی یا بالا بودن سطح گلوکز خون، مقادیر ناچیزی را از این
موادشیمیایی در درازمدت ترشح کند، دچاروضعیت «تحلیل آهسته میشود». اگرچه
تا کنون ثابت نشده که
التهابهای مزمن با ایجاد بیماریهای قلبی- عروقی
ارتباط مستقیم داشته باشند، میدانیم که التهاب خفیف و البته مزمن سبب
سختشدن رگها با شدت متفاوت میشود، بیماری که پیشزمینه سکتههای قلبی و
مغزی و بیماریهای عروق محیطی است.
سخت
شدن رگها بر اثر رسوب لایههایی از کلسترول و بقایای ضایعات سلولی بر
جدار رگها بوجود میآید. این لایهها که پلاک نامیده میشوند، با بالا
رفتن سن ضخیمتر میشوند. این گرفتگیها خونرسانی را به عضله قلب، مغز،
احشا و دست و پا مختل میکند. شروع سخت شدن شریانها با جاری شدن LDL در
آنهاست. به علل نامعلوم تعداد گلبولهای سفید بدنبال بالا رفتن مقدار LDL در
رگها زیاد میشود و این دو، سبب شکل گرفتن پلاک میشوند. با ادامه این
روند، جدار رگها بیشتر و بیشتر ملتهب میشود که این التهاب به نوبه خود
ایجاد پلاک را تسریع میکند.
روندسختشدن
رگها میتواند چندین دهه طول بکشد و حتی از دوران کودکی شروع شود.
پلاکها به دو صورت باثبات وبیثبات (خطرناک) هستند که معمولا نوع اخیر
مشکلساز میشود. سطح پلاک توسط بافتی که کلاهک فیبری نامیده میشود،
پوشیده شده است. مراحل اولیه منجر به سکته قلبی، با ترکیدگی این کلاهک آغاز
میشود. در پی ایجاد شکاف در پلاک ملتهب، مواد شیمیایی درون آن وارد جریان
خون میشود. واکنش بیش از حد بدن به این مواد باعث ایجاد لخته میشود که
بصورت نسبی یا کامل مانع جریان خون شده و ماهیچه قلب آسیب میبیند. ترتیب
زمانی رخدادهایی که سبب ترکیدن پوشش پلاکها میشود بهوضوح مشخص نیست، اما
میدانیم که التهاب مزمن دیواره رگها نقشی کلیدی در آسیبپذیر شدن پوشش
پلاکها دارد.
آزمایش خون برای تشخیص میزان التهاب پروتئین
c-ری اکتیو (CRP) توسط کبد ساخته میشود و بهترین شاخص وجود التهاب در بدن
است. میزان این پروتئین در صورت وجود عفونت، سرطان، چاقی و دیابت و در
اشخاص سیگاری بالا میرود. همچنین در خون افرادی که تحت درمان هورمونی
هستند، میزان این پروتئین افزایش نشان میدهد. بالا رفتن این شاخص تا حد
زیادی زنگ خطر را برای ابتلا به بیماریهای قلبی - عروقی به صدا در
میآورد. حتی مقادیر بسیار جزیی این پروتئین در خون از طریق آزمایش بسیار
دقیق hsCRP=high sensitivity C-reactive protei- قابل اندازهگیری است.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالت
متحده ارتباط مقدار این شاخص را با احتمال خطر چنین تعریف کرده است: نتیجه
آزمایش بایست از میانگین مقادیر بدست آمده از دو نمونهگیری خون مجزا به
فاصله دو هفته یا بیشتر بدست آید. وجود تا 1 میلیگرم ازCRP در 1 لیتر خون
ریسک پایین، 1 تا 3 میلیگرم ریسک متوسط و 3 میلیگرم بیشتر ریسک بالا
محسوب میشود. باید دقت کنیم درصورت اینکه این عدد 10 به بالا باشد، بررسی
فوری جهت احتمال وجود عفونت حاد یا احتمال واکنشهای التهابی حاد ضروری
است.
آزمایش خون برای تشخیص احتمال بیماریهای قلبی - عروقی فاکتورهای
اثبات شده و مطمئن بیشماری برای پیشبینی بیماریهای عروق قلب وجود دارد،
مثل فشارخون و کلسترول بالا، دیابت، سابقه خانوادگی و استعمال دخانیات.
hsCRP در این فهرست دیده نمیشود اما میزان بالای آن در درازمدت وقوع سکته
قلبی، سکته مغزی، ابتلا به فشارخون، بیماریهای عروقی و حتی مرگ ناگهانی را
بر اثر سکته قلبی پیشبینی میکند. آزمایشات بالینی PEACE نشان میدهد که
در بیماران با سابقه خانوادگی و hsCRP بیش از 1 میلیگرم، نرخ مرگ بر اثر
بیماریهای قلبی بالا میرود. اندازهگیری این فاکتور در افراد فاقد سابقه
خانوادگی حتی سودمندتر است زیرا در کنار اندازهگیری فاکتورهای پیشین، بطور
دقیق احتمال رخداد سکته قلبی را پیشبینی میکند. با این وجود، اینکه آیا
بالا بودن این فاکتور ارتباط مستقیم در ایجاد بیماری قلبی دارد یا خیر،
مشخص نیست.
کلسترول LDL و درمان با استاتین خبرخوش
این است که کاهش وزن، خصوصا در ناحیه شکم و فعالیتهای ورزشی میزان التهاب
را در بدن کاهش میدهد و میزان hsCRP پایین میآید. میدانیم که گروه
دارویی استاتین که کاهشدهنده کلسترول خون است، باعث پایین آمدن hsCRP
میشود اما مشخص نیست که این کاهش پیرو کاهش کلسترول رخ میدهد یا عامل آن
چیز دیگری است.
آزمایشات
بالینی ژوپیتر امکان کاهش سکته قلبی یا مغزی را با استفاده از استاتینها
بررسی میکند. این آزمایش روی 17802 مرد سالم بالای 50 سال و زن سالم بالای
60 سال با سطح کلسترول LDL نرمال، کمتر از 130 میلیگرم در دسیلیترو
میزان hsCRP 2 میلیگرم انجام شده است. به بخشی از این افراد 20 میلیگرم
استاتین (روزوواستاتین) و به بقیه دارونما داده شد. درمان با روزوواستاتین
تا 50 درصد میزان کلسترول LDL و37 درصد hsCRP را کاهش داد. بدین ترتیب
احتمال سکته قلبی و مغزی
44
درصد کم میشود. درآزمایش بالینی دیگری، 18144 نفر با استاتین سیمواستاتین
یا داروی کاهش کلسترول ازتیمیب درمان شدند. اینجا مشاهده شد که استفاده از
این دو دارو در کنار هم کاهش بسیار زیادی در LDL و hsCRPایجاد میکند. با
در نظر گرفتن نتایج هر سه آزمایش بالینی یاد شده، مشاهده میکنیم که
استفاده از استاتینها، نتایج درخشانی در بر دارد.
علیرغم
تمامی نتایج مثبتی که در استفاده از استاتینها ثبت شده، مهمترین فاکتور
در تعیین سلامت اتخاذ سبک زندگی سالم است. یک رژیم غایی شامل طیف گستردهای
از سبزیجات، میوهها، غلات وغذاهای کمچربی وکمشیرینی ومحدود کردن نمک
بهترین راه کنترل کلسترول و پایین آوردن احتمال ابتلا به چاقی و دیابت
وفشار خون است. موارد یاد شده همینطور که پیشتر اشاره کردیم، از عوامل
التهابزا در بدن هستند.US News