به گزارش شفا آنلاین،دکتر سید ضیاء الدین مظهری ـ متخصص تغذیه و مدرس دانشگاه - دور
ساختن سفره‌های غذایی را از دنیای تبلیغات امروز بهترین رویکرد دست یافتن
به سلامت در سال نو می داند.
سفره‌های تهی
خوب یا بد بودن یک غذا به فاکتورهای متعددی بستگی دارد از این رو باید
مشخص کرد منظور از خوب یا بد بودن یک غذا چیست. آیا همین که غذایی خوش عطر،
خوش طعم و خوش رنگ باشد کفایت می‌کند تا آن غذا را خوب تلقی کنیم یا اینکه
باید برای تغذیه رسالت‌های دیگری را در نظر گرفت؟
در حقیقت صرف اینکه ماده غذایی گرسنگی ظاهری را بپوشاند کافی نیست بلکه باید به این مهم اندیشید که آنچه به صورت روزمره می‌خوریم در بردارنده 50 واحد از ریز مغذی‌ها و 20 واحد از متابولیک‌ها باشد تا به این ترتیب در روند تغدیه‌ای تناسب، تعادل و تنوع رعایت شود.
دکتر مظهری با بیان این نکته ادامه داد: با وجود بمباران
تبلیغات، مصرف گروهی از مواد غذایی به افراد القا می‌شود که سفره‌های سنتی
را از منابع غذایی لازم تهی کرده و دیگر در آنها خبری از سبزی‌های زمردین،
حبوبات و غلات نیست و تغذیه‌های تک بعدی که شامل فست فودها و مواد
غذایی سرخ شده در روغن‌های حاوی اسیدهای چرب ترانس و اشباع است جایگزین شده
و به این ترتیب خرد و کلان و پیر و جوان از دامان طبیعت دور شده‌اند و
بیشترین میزان بیماری‌های قلبی ـ عروقی نیز به دلیل همین
روش‌های نادرست تغذیه‌ای پدیدار شده است ضمن اینکه 20 تا 40 درصد سرطان‌های
سالهای اخیر ریشه در تغذیه و عادات غذایی نادرست دارد. تحقیقات انجام شده
در ایران و جهان نشان می‌دهد تهاجم فرهنگی در همه ابعاد، به سنت‌ها و
باور‌ها صدمه زده و تغذیه هم که از این قاعده مستثنی نیست به دلیل تهاجم
فرهنگی فرا مرزی و فرا قاره‌ای دچار بی‌تناسبی شده و با وجود تبلیغات اغوا
کننده که رنگ و بوی عجیب و غریبی را در ذهن افراد بیدار می‌کند، فقط لذت
آنی و حسرت دائمی را برای آنها به همراه خواهد داشت.
سکه سلامتی
دکتر مظهری گفت: صحت، سلامتی و بالندگی مغز به نوع و کیفیت تغذیه‌ای که
مورد استفاده قرارمی دهیم وابسته است، به همین دلیل باید در سفره
هایمان تغییراتی به وجود آوریم چراکه هیچ سرمایه‌ای ارزشمند تر از سلامتی
نیست و تنها با سکه سلامتی است که می‌توان به تمام سکه‌های دنیا دست پیدا
کرد.
خوب است با آغاز سال نو، جسم خود را از سمومی که با پرداختن مال و جان خود
آنها را در تک تک سلول‌های بدن انباشته کرده ایم پاک کنیم و سلول‌های خادم
را که به واسطه تغذیه نادرست به سلول‌های خائن تبدیل شده‌اند با
بهبود تغذیه، افزایش فعالیت بدنی و تغییر سبک زندگی به رسالت شان سوق دهیم.
این متخصص تغذیه معتقد است بسیاری از افراد گمان می‌کنند برای داشتن یک
رژیم غذایی متعادل،متناسب و متعالی باید هزینه زیادی صرف کرد در حالی که
آمارها نشان می‌دهد تغذیه کامل و در بردارنده تمام نیازمندی‌های غذایی با
هر توان اقتصادی قابل تهیه است و آمارها نشان می‌دهد بیماری‌های
بسیار خطرناک و صعب العلاج در میان افراد مرفه جامعه بیشتر دیده می‌شود.
هرم غذایی
می توان یک رژیم غذایی کامل را که در بردارنده ریز مغذی‌ها و درشت
مغذی‌های مورد نیاز بدن بوده و انرژی لازم برای ترمیم، بازسازی و رشد را به
همراه داشته باشد در سفره هایی که با تنوع بخشیدن به مواد غذایی موجود در
آن رنگین شده است پیدا کرد. نانی که با تخمیر اصولی تهیه شده یکی از بهترین
و ارزان ترین منابع غذایی است که هر 30 گرم از این گروه غذایی حاوی 15 گرم
کربوهیدرات پیچیده و 3 گرم پروتئین است که معادل 80 کیلو کالری را
به بدن می‌رساند و باید در طول روز و در سه وعده اصلی 6 تا 11 واحد از آن
گنجانیده شود. البته به ازای هر واحد نان می‌توان 5 قاشق غذاخوری
برنج، نصف لیوان ماکارونی، سیب زمینی 95 تا 100 گرمی یا غلات پرک شده و
افزوده به شیر را جایگرین کرد.
دکتر مظهری گفت پس از نان که در قاعده هرم غذایی توصیه شده از سوی وزارت
بهداشت قرار دارد، میوه و سبزیجات را در طبقه دوم هرم معرفی کرد و افزود:
میوه‌ها به تأمین ویتامین‌ها و مواد معدنی کمک می‌کنند از این رو مصرف 2 تا
5 واحد یا 200 تا 500 گرم از این گروه در طول روز توصیه می‌شود. همچنین از
آنجا که هر واحد میوه 60 کیلو کالری انرژی و 15 گرم قند در بدن ایجاد
می‌کند، باید برای مصرف این گروه غذایی محدودیت قائل شد. در مقابل از
سبزیجات می‌توان به میزان 5 تا 7 واحد در طول روز استفاده کرد که هر واحد
معادل یک لیوان یا 100 گرم سبزی تازه یا نصف لیوان سبزی پخته است. به
اعتقاد وی سبزیجات حکم جاروهای پاک کننده بدن را دارند و به سم زدایی و
تعدیل فشار خون کمک می‌کنند اما متأسفانه هر سال که به عمر افراد اضافه
می‌شود از میزان مصرف این گروه غذایی کاسته و مواد غذایی زیان آور جایگزین
آن می‌شود.
شیر و لبنیات در طبقه سوم هرم غذایی جای دارد که از منابع تأمین کلسیم و
ویتامین‌های گروه ب و مورد نیاز بدن به حساب می‌آید. دکتر مظهری با بیان
این موضوع اظهار کرد: لازم به ذکر است نوع چرب این گروه غذایی جلوی
جذب کلسیم را می‌گیرد و زمینه پوکی استخوان را بخصوص در دختران جوان
ایجاد می‌کند. همچنین برخی از افراد به علت سهل انگاری یا صرفه جویی‌های
صوری خود را از این گروه غذایی لازم برای بدن محروم می‌کنند غافل از اینکه
دچار گران ترین عارضه‌ها می‌شوند و برای رفع آنها نیازمند صرف هزینه زیادی
هستند.
البته اگر شیر به صورت فرنی یا شیربرنج مورد استفاده قرار
گیرد به دلیل وجود پروتئین گیاهی ارزش غذایی‌اش بالاتر خواهد رفت.
گروه بعدی به گوشت اختصاص دارد. مصرف فراتر از نیاز این گروه غذایی
بیماری‌های متعددی را موجب می شود. با وجود این مصرف گوشت سفید آبزیان و
ماکیان مناسب تر است و در میان گوشت‌های سفید، گوشت آبزیان از نعمت‌های
بسیار ارزشمند الهی به حساب می‌آید به همین دلیل افرادی که در نزدیکی
دریاها سکونت دارند از اندام بالا بلند، موهای پر پشت، توان زیاد و
تندرستی بیشتری برخوردار هستند.
دکتر مظهری با بیان اینکه آن دسته از افرادی که تمایل یا توان تهیه این گروه غذایی را ندارند می‌توانند با تلفیق غلات و حبوبات (عدس، ماش، باقالا، لپه و لوبیا سبز) نیاز بدن را جبران کنند، افزود: تخم مرغ جایگزین خوبی برای 30 گرم گوشت است. وقتی تخم مرغ همراه 500 گرم سیب زمینی به کوکوی سیب زمینی تبدیل شود ارزش غذایی بالاتری پیدا کرده و حداقل نیاز بدن به پروتئین را برآورده می‌کند.
وی در پایان گروه روغن زیتون، کنجد و کانولا را برای کودکان در حال رشد
بهترین دانست و تصریح کرد: استفاده از 30 گرم از دانه‌های روغنی و مغزها به
جای هله هوله‌های موجود در طول روز نه تنها مانع بروز بسیاری از بیماری‌ها
می‌شود بلکه بخش زیادی از ریز مغذی‌ها را در اختیار بدن قرار می‌دهد علاوه
بر این باید به خاطر داشت هرچه کمتر از روغن‌ها و قندها استفاده شود
بهتر است زیرا هر گرم روغن 9 کیلو کالری به بدن وارد می‌سازد. با این حال
ویتامین‌های محلول در چربی زمانی در بدن جذب می‌شوند که در غذاها
موجود باشند، از این رو باید در انتخاب درست روغن مخصوص سرخ کردنی‌ها،
سالاد و طبخ غذا دقت کافی داشت و به این نکته توجه کرد که بیشتر روغن مورد
نیاز بدن از طریق روغن‌های نهان در گوشت، شیر، ماست، تخم مرغ، دانه‌ها،
مغزها و روغن‌های آشکار موجود در کره، خامه و غذاهای سرخ کردنی تأمین
می‌شود.ایران
