به گزارش شفا آنلاین،همه ساله با آغاز سال نو و شروع تعطیلات، ارایه خدمات درمانی از سوی مراکز ارایه‌دهنده این خدمات به یکی از دغدغه‌های اصلی مردم تبدیل می‌شود. براساس یک سنت قدیمی در کشور ما با شروع تعطیلات نوروز و حتی چند روزی قبل از آن تعداد زیادی از پزشکان و متخصصان به مرخصی می‌روند و بخش‌های مختلف و متعدد مراکز درمانی بخش خصوصی تعطیل می‌شوند و عملا خدماتی را به مردم ارایه نمی‌کنند.
از طرف دیگر با افزایش سفرهای نوروزی و جابه‌جایی گسترده جمعیت در سطح کشور و البته افزایش مصدومان ناشی از تصادفات و حوادث ترافیکی، معدود بیمارستان‌های فعال که عمدتا هم دولتی هستند، باید علاوه بر ارایه خدمات همیشگی پاسخگوی مراجعات و نیازهای مسافران نوروزی باشند؛ موضوعی که در سال‌های گذشته باعث ازدحام، خستگی کادردرمانی، افت کیفی و کمی خدمات ارایه‌شده و در نهایت ایجاد نارضایتی مردم شده است. این درحالی است که در همه کشورها در ایامی مشابه تعطیلات نوروز نه‌تنها ارایه خدمات درمانی مختل نمی‌شود، بلکه مراکز درمانی از مراجعه بیشتر مردم در تعطیلات به‌عنوان یک فرصت استفاده می‌کنند و با تقویت پرسنل و تجهیزات سعی در ارایه بهترین و باکیفیت‌ترین خدمات درمانی را دارند؛ موضوعی که به گفته محمد آقاجانی، معاون درمان وزیر بهداشت قرار است از امسال در مراکز درمانی کشور اجرا شود.
«به‌کارگیری ١٨هزار و ٥٠٠ نفر کادر درمانی، فعالیت مراکز درمانی شبانه‌روزی در ایام نوروز، حضور متخصص مقیم و طب اورژانس در همه بیمارستان‌های دولتی، فعالیت صددرصدی بخش‌های آی‌سی‌یو، ان‌آی‌سی‌یو و پی‌آی‌سی‌یو، استفاده از٤ هزارو ٩٧٠ دستگاه آمبولانس اورژانس، ٥٧ دستگاه اتوبوس آمبولانس، ٣٠ دستگاه موتور آمبولانس و ١٩ فروند بالگرد اورژانس، راه‌اندازی ٢٩٧ ایستگاه سلامت و راه‌اندازی مرکز «EOC» «هدایت عملیات و بحران» در دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور برای نخستين‌بار در نوروز امسال» بخشی از برنامه‌های وزارت بهداشت برای حفظ کیفیت خدمات درمانی در تعطیلات نوروز است. برنامه‌هایی که به گفته آقاجانی در قالب «طرح سلامت نوروزی ٩٥» اجرا می‌شود. در ادامه مشروح این گفت‌وگو را می‌خوانید:
همه ساله با فرارسیدن سال جدید و شروع سفرهای نوروزی مراکز درمانی
شهرهایی که مقصد گردشگران است یا در مسیر تردد مسافران نوروزی قرار
دارند، با مشکلات و کمبودهای زیادی در ارایه خدمات درمانی مواجه می‌شوند؛
به عبارت دیگر میزان مراجعه و دریافت خدمات درمانی در این مناطق بیش از
ظرفیت‌های موجود است. وزارت بهداشت برای رفع این مشکل چه برنامه‌ای برای
نوروز ٩٥ دارد؟
متاسفانه در سال‌های گذشته به‌رغم تلاش شبانه‌روزی کادر درمانی، در ایام
نوروز کمبود پرسنل، تعطیلی برخی قسمت‌ها و مراکز خصوصی درمانی مشکلاتی را
برای هموطنان به وجود می‌آورد. به همین دلیل امسال وزارت بهداشت با «طرح
سلامت نوروزی ٩٥» سعی کرده تا کمبودها را در این زمینه به حداقل ممکن
برساند. براین اساس ستادی در وزارت بهداشت تشکیل شده که متناسب با این
ستاد، ستادهایی با مسئولیت رئیس دانشگاه‌های علوم پزشکی و دبیری معاونت
درمان دانشگاه‌های علوم پزشکی به علاوه دبیرخانه مرکز مدیریت حوادث و
فوریت‌های پزشکی در دانشگاه‌های علوم پزشکی نیز تشکیل شده است.
این طرح از
ساعت هشت صبح ٢٦ اسفند آغاز و تا هشت صبح روز ١٥ فروردین سال ٩٥ ادامه
دارد. ما در این طرح سعی کردیم توانمندی و قابلیت ارایه خدمات در حوزه
سلامت تحت‌الشعاع تعطیلات قرار نگیرد. بر این اساس همه مراکز درمانی دولتی
در تعطیلات نوروز همانند روزهای عادی به مردم خدمات می‌دهند؛ البته قبول
داریم که در این ایام حجم مراجعه به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی بیش از
ظرفیت‌های موجود است؛ ولی به هر حال سعی شده امسال خدمات مناسب‌تری به مردم
ارایه شود.
یکی از مشکلات قدیمی ارایه خدمات درمانی در ایام نوروز، تعطیلی مراکز
درمانی بخش خصوصی است. این مسأله علاوه بر سرگردانی مردم، باعث مراجعه بیش
از ظرفیت به مراکز درمانی دولتی می‌شود. آیا برای حل این مشکل تمهیداتی در
نظر گرفته شده است؟
بله در سال‌های گذشته همزمان با آغاز تعطیلات نوروزی و حتی چند روز قبل از آغاز تعطیلات بخش خصوصی در حوزه درمان حالت تعطیل یا نیمه‌تعطیل داشت؛ به‌طوری که عملا مطب‌ها، درمانگاه‌ها و آزمایشگاه‌های بخش خصوصی در این ایام تعطیل هستند. این مسأله علاوه بر شلوغی بیشتر مراکز دولتی، باعث افت کیفی خدمات نیز می‌شود. به همین دلیل امسال با هماهنگی سازمان نظام پزشکی در سطح استان‌ها و شهرستان‌ها بخش خصوصی حداقل با ٢٥درصد ظرفیت و توانش در ایام نوروز و همزمان با اجرای طرح سلامت نوروز ٩٥ فعال است و به مردم خدمات ارایه می‌دهد تا درنهایت کیفیت ارایه خدمات درمانی در سطح کشور در حد قابل قبولی باشد.
چندی پیش خبری درخصوص راه‌اندازی مرکز «EOC» «مرکز مدیریت بحران» در
دانشگاه‌های علوم پزشکی منتشر شد، آیا این مراکز در نوروز امسال فعالند؟
خوشبختانه مرکز «EOC» یا مرکز هدایت عملیات و بحران در تمام دانشگاه‌های
علوم پزشکی کشور در طول مدت طرح نوروزی امسال به‌صورت ٢٤ ساعته فعال است.
کار این مراکز این است که در ایام نوروز ٩٥ حوزه سلامت را پایش کنند و در
صورتی که به اقدامی فوری نیاز بود، بلافاصله برای آن اقدام شود؛ البته این
مراکز عموما با مراکز درمانی و بهداشتی سروکار دارند نه با مردم عادی؛
بنابراین در صورتی که مردم عادی دچار مشکل شدند با شماره‌های ١٤٩٠ و ١٥٩٠
تماس بگیرند، اما در مواردی که مراکز درمانی احساس کنند که مشکلی در ارایه
خدمات وجود دارد، بلافاصله می‌توانند با کمک گرفتن از این مراکز مشکل را حل
کنند.
در ایام نوروز با افزایش سفرهای جاده‌ای، متاسفانه آمار تصادفات و مصدومان ترافیکی هم افزایش پیدا می‌کند؛ برای کاهش آسیب‌های ناشی از تصادفات و تلفات احتمالی، وزارت بهداشت چه برنامه‌هایی برای نوروز امسال دارد؟
انتقال سریع مصدومان ترافیکی در کاهش آسیب‌ها و تلفات نقش بسیار مهمی دارد. به همین دلیل امسال ٤ هزارو ٩٧٠ دستگاه آمبولانس اورژانس ١١٥ و مراکز درمانی آماده ارایه خدمت به مسافران هستند. همچنین ٢ هزار و ١٥٨ پایگاه اورژانس برای این ایام در نظر گرفته شده که ٨٣٣ مورد آن در شهرها و ١٣٢٥ مورد آن در جاده‌ها مستقر می‌شوند. علاوه بر این امسال ما به همه آمبولانس‌های ١١٥ توصیه کردیم در حاشیه جاده‌ها مستقر شوند و در معرض دید مردم باشند؛ تا اگر مسافران دچار مشکل شدند یا به توصیه‌های بهداشتی و درمانی نیاز داشتند، به این مراکز مراجعه و مشکلشان را برطرف کنند.
در «طرح سلامت نوروزی ٩٥» از بالگردهای امدادی هم استفاده می‌شود؟
ما در نوروز ٩٣ پنج فروند بالگرد داشتیم که تعداد آن در نوروز ٩٤ به ١٨
فروند رسید؛ امسال تعداد این بالگردها به ١٩ فروند برای خدمت‌رسانی در ایام
نوروز می‌رسد که ارایه خدمت را در محورهای مواصلاتی و مناطق صعب‌العبور
انجام می‌دهند. این ١٩ فروند بالگرد در ٢٠ پایگاه اورژانش هوایی آماده
ارایه خدمت هستند. همچنین ٥٧ دستگاه اتوبوس آمبولانس و ٣٠ دستگاه موتور
آمبولانس را برای طرح نوروزی امسال در نظر گرفتیم.
در مبادی ورودی و خروجی
شهرها ٢٩٧ ایستگاه سلامت راه‌اندازی شده است. همچنین دو فروند شناور
دریایی در شهرهای جنوبی استان هرمزگان، بنادر و جزیره قشم فعال شده‌اند و
در مواقع لازم ارایه خدمت را انجام می‌دهند.
به‌طور معمول کمبود نیروی انسانی در مراکز خدمات درمانی در این ایام موجب
نارضایتی مردم و تاخیر در ارایه خدمات به بیماران می‌شود. آیا در طرح سلامت
نوروز ٩٥ برای رفع این مشکل برنامه‌ریزی خاصی صورت گرفته است؟
در طرح نوروزی امسال جمعا ١٨هزار و ٥٠٠ نفر نیروی انسانی با احتساب
اضافه‌کار، مشغول ارایه خدمات در مراکز درمانی هستند. علاوه بر این وزیر
بهداشت دستور دادند که فعالیت مراکز شبانه‌روزی بهداشتی و درمانی روستایی و
شهری در ایام عید نوروز مانند روزهای عادی باشد و حتی مرخصی نیز براساس
ضوابطی داده می‌شود و باید بهگونهای باشد که ارایه خدمات دچار مشکل نشود.
در غیر این صورت مرخصی‌ها لغو می‌شود. مراکز بهداشتی و درمانی
غیرشبانه‌روزی هم قرار شده طبق روال عادی به کارشان ادامه دهند و همه کادر
درمانی مورد نیاز در این مراکز حضور داشته باشند.
با توجه به این‌که در ایام نوروز تعداد قابل توجهی از پزشکان به مرخصی
می‌روند، آیا متخصصان مقیم در بیمارستان‌های شهرها و مناطق دورافتاده
همچنان در ایام نوروز در مراکز درمانی حضور دارند؟
در زمینه چگونگی کار متخصصان مقیم در بیمارستان‌ها، تاکید شده که کار آنها
طبق روال گذشته و مانند آنچه در طرح تحول سلامت مشخص شده، ادامه یابد؛
به‌ویژه تاکید داریم که این کار در تعطیلات عید و طرح سلامت نوروزی
بهگونهای باشد که دچار مشکل نشویم و مانند روال گذشته خدمت‌رسانی کنیم.
یعنی همان‌گونه که در بهمن‌ماه خدمات ارایه می‌دادیم، در ایام عید نیز به
همین صورت باشد.
اما با این همه در نوروز بسیاری از بیمارستان‌ها دولتی و خصوصی به دلیل
نبود متخصص از پذیرش بیماران خودداری می‌کنند، حتی این کمبود در مراکز
درمانی شهرهای بزرگ و مراکز استان‌ها هم وجود دارد.
ما امسال بهگونهای برنامه‌ریزی کرده‌ایم که بیمارستان‌هایی که نیازمند خدمات تخصصی مانند متخصصان مغز و اعصاب، جراحی عمومی و سایر تخصص‌های پزشکی هستند، دچار مشکل نشوند. حتی برای بیمارستان‌های تک‌تخصصی هم این برنامه‌ریزی انجام شده است. همچنین در همه مراکز ترومای اورژانس، متخصص طب اورژانس در طول ایام تعطیلات حضور دارد. همچنین فعالیت صددرصدی بخش‌های ویژه بیمارستان‌ها مانند بخش‌های آی‌سی‌یو، ان‌آی‌سی‌یو و پی‌آی‌سی‌یو در دستورکار قرار گرفته است، بنابراین با توجه به این‌که احتمالا ترددها و بیماری‌ها در این ایام بیشتر است، ظرفیت بخش‌های ویژه ما نباید کاهش یابد و باید از این فرصت استفاده کنیم تا بتوانیم خدمات‌مان را به‌طور کامل انجام دهیم.
در سال‌های گذشته نحوه عملکرد کلینیک‌های ویژه بیمارستانی در ایام نوروز نارضایتی زیادی را در پی داشت، به طوری که مردم در دریافت خدمات پیش پا افتاده‌ای چون دندانپزشکی و اطفال هم دچار مشکل بودند. برای حل این مشکل چه برنامه‌ای دارید؟
بله، متاسفانه در سال‌های گذشته کمبودهایی در این زمینه وجود داشته است. به همین دلیل امسال تاکید شده که حتما فعالیت کلینیک‌های ویژه مخصوصا در رشته‌های بالینی خاص چون داخلی، زنان، اطفال، جراحی عمومی و روانپزشکی مانند دیگر ایام سال ادامه داشته باشد. همچنین در بخش دندانپزشکی که یکی از چالش‌های مردم در تعطیلات است، طبق دستور وزیر بهداشت به روسای دانشگاه‌ها تاکید شده که این کار به نحو احسن انجام شود و همان بخش‌هایی که پیش از تعطیلات فعال بوده‌اند، در ایام تعطیل نیز به فعالیت‌شان ادامه دهند.
در طرح نوروزی امسال برای رعایت نکات بهداشتی، ایمنی و سلامت سفر از طریق آموزش و اطلاع‌رسانی عمومی چه اقداماتی انجام شده است؟
براساس آمار موجود همه ساله بخش زیادی از مراجعات به مراکز درمانی در ایام
نوروز، به دلیل رعایت نکردن نکات بهداشتی ساده یا همان رعایت سلامت سفر از
طرف مسافران است، به‌ویژه در بین کودکان و زنان باردار. به همین دلیل امسال
مطالب آموزشی را درباره سلامت سفر تهیه کرده‌ایم که این بسته‌های آموزشی
به صورت رایگان در مبادی ورودی و خروجی شهرها، ایستگاه‌های سلامت مستقر در
فرودگاه‌ها، ایستگاه‌های راه‌آهن و ترمینال‌های مسافربری مراکز استان‌ها
در اختیار مسافران نوروزی قرار می‌گیرد. همچنین طرح بسیج سلامت نوروزی که
مربوط به بحث‌های بهداشت محیط و محل‌های تهیه و توزیع مواد غذایی و
آشامیدنی است، از اول اسفند آغاز شده و همچنان در نوروز ادامه دارد.
تامین دارو در تعطیلات نوروز یکی دیگر از دغدغه‌های مردم است. در این زمینه وزارت بهداشت چه اقداماتی انجام داده است؟
در زمینه تامین دارو در ایام اجرای طرح سلامت نوروزی، اولویت وزارت بهداشت
ارایه خدمات از سوی داروخانه‌های شبانه‌روزی است. همچنین در مبادی ورودی و
خروجی شهرها اطلاع‌رسانی لازم به همشهریان و مسافران انجام می‌شود که کدام
داروخانه‌ها قابلیت ارایه خدمات دارند.
شما به‌عنوان معاون درمان وزارت بهداشت چه توصیه‌ای برای حفظ و ارتقای سلامت سفر به هموطنان دارید؟
چند نکته مهم وجود دارد که مردم باید به آنها توجه کنند. یکی از دغدغه‌های ما در ایام تعطیلات نوروز، درباره مسیرهایی است که به‌طور مرتب در آنها تردد صورت می‌گیرد. بنابراین مردم حتما قبل از حرکت، مسیرها را کارشناسی کنند و از جاده‌هایی که ظرفیت لازم برای انجام مسافرت را دارند، اطلاع یابند. همچنین مردم از ورود به جاده‌هایی که با آنها آشنایی قبلی ندارند، به‌ویژه در ساعات پایانی شب خودداری کنند و در صورت بروز سانحه ضمن حفظ خونسردی و جلوگیری از اضطراب، با ارگان‌های امدادی و شماره ١١٥ برای فراخوانی آمبولانس و ١١٠ برای فراخوانی پلیس تماس بگیرند.
مردم توجه داشته باشند که شماره ١١٥ در ایران بدون نیاز به پیش‌شماره استفاده می‌شود و به نخستین مرکز مربوط به فوریت‌های پزشکی وصل می‌شود. این مراکز نیز پس از دریافت گزارش، با توجه به نوع حادثه و تعداد مصدومان آمبولانس‌های زمینی یا هوایی را اعزام می‌کنند. همچنین از مردم می‌خواهیم که در تهیه مواد غذایی و آشامیدنی دقت داشته باشند و از اماکن معتبر غذا تهیه کنند، البته وزارت بهداشت كنترل و نظارت بر بهداشت اماكن عمومي و رستوران‌ها را در نوروز تشدید می‌کند، ولی با توجه به گستردگی کشور و تعداد بالای مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی مردم نقش موثری در پیشگیری از مسمومیت‌های غذایی دارند.شهروند
