شفا آنلاین>سلامت>هنگامیکه پزشکان به کریستوفر نوو گفتند که به علت عفونت باکتریایی مهارناپذیر مجبورند که پایش را از مفصل لگن قطع کنند، این مرد فرانسوی ۴۷ ساله به فکر کشتن خودش افتاد.
به گزارش
شفا آنلاین، در این هنگام بود که چشمش به مقالهای درباره
کلینیکی در گرجستان افتاد که درمان عجیبی برای عفونتهای صعبالعلاج با
استفاده از ویروس زنده به نام «فاژدرمانی» (phage therapy) را ارائه
میکند.
تنها پس از گذشت چند ساعت او سوار بر هواپیمایی به مقصد تفلیس پایتخت گرجستان بود.
نوو
در حاشیه اجلاسی در پاریس درباره این درمان عمدتا فراموششده که بهجز در
چند کشور اتحاد شوروی سابق، جای دیگری انجام نمیشود، گفت: «بدون این درمان
الان من اینجا نبودم.» این شیوه درمانی ویروسهایی به نام فاژها را به کار
میبرد که باکتریهای خطرناک را از بین میبرند، ازجمله «ابرمیکروبها» را
که بهطور پیشروندهای به
آنتیبیوتیکها مقاوم شدهاند.
در
مورد نوو، ابرمیکروبی که او را مبتلا کرده بود، استافیلوکوک بود، باکتری
که میتواند بیماریهایی از کورک ساده تا عفونتهای هولناک خورنده گوشت را
ایجاد کند. این درمان جایگزین که تاکنون در پزشکی جریان اصلی نادیده گرفته
شده است، در ۱۵ سال گذشته توجههای زیادی را بهخصوص در فرانسه، بلژیک و
ایالاتمتحده به خود جلب کرده است. توجه ناگهانی به این شیوه تا حدی ناشی
از مشکلی است که سازمان جهانی بهداشت آن را اخیرا یک «بحران جهانی بهداشتی»
اعلام کرد: افزایش فراوان سویههای مقاوم به آنتیبیوتیک.
مارگرت
چان، رئیس سازمان جهانی بهداشت در نوامبر گذشته درباره یک «عصر
پساآنتیبیوتیکی» هشدار داد که در آن عفونتهای معمول دوباره به عواملی
مرگبار بدل میشوند.
پول لازم است آلن
دوبلانش، پزشکی که پیشگام جنبش احیای این درمان در فرانسه است، گفت:
«فاژدرمانی بهطور خاص بر عفونتهایی موثر است که استخوانها و مفاصل را
درگیر میکنند، اما همچنین میتواند برای عفونتهای ادراری، ریوی و چشمی به
کار رود.» این شیوه که در طول جنگ جهانی اول کشف شد و در دهههای ۱۹۲۰ و
۱۹۳۰ توسعه یافت، عوارض جانبی نامطلوب معدودی دارد.
دوبلانش
که اکنون بازنشسته است، مدعی است که ۱۵ بیمار دچار عفونت عمدتا پس از
حوادث جادهای را که آنتیبیوتیکها بر آنها موثر نبودند، علاج کرده است.
درمان
با این روش معمولا برای چند هفته طول میکشد و عموما نسبت به
آنتیبیوتیکهای خط آخر که ممکن است هزینهای دهها هزار دلاری یا یورویی
داشته باشند، ارزانقیمتتر هستند. به گفته شرکتکنندگان در اجلاس پاریس،
شرکتهای داروسازی علاقهای به فاژدرمانی نشان ندادهاند، عمدتا بهاینعلت
که نمیتوان حقوق انحصاری ویروسها را کسب کرد.
ژان
کارلت، متخصص بیماریهای عفونی و مشاور سازمان جهانی بهداشت گفت:
«لابراتوارهای داروسازی به این شیوه پشت کردهاند، زیرا بازده سرمایهگذاری
روی آن بسیار اندک است.» چند شرکت نوپا در فاژدرمانی که اتحادیه اروپا در
سال ۲۰۱۱ آن را در رده داروها قرار داد، سرمایهگذاری کرد. اما چرخه
کارآزمایی بالینی بهراحتی ممکن است یک دهه به طول انجامد، بنابراین
سرمایهگذاری روی این روش سرمایهگذاری درازمدت- و شاید با احتمال موفقیت
کم- است.
روند تایید فاژدرمانی در
حال حاضر هیچ ویروسی برای استفاده در فاژدرمانی مورد تایید قرار نگرفته
است. ژان – پل پریناری، پزشک در بیمارستان نظامی راین آسترید در بروکسل،
یکی از معدود پژوهشگران فعال در زمینه این تکنیک در خارج از بلوک شوروی
سابق گفت: «باید سالها وقت و پول صرف شود تا این روش تایید شود.»
ازآنجاییکه فاژدرمانی در فرانسه بهطور رسمی تایید نشده است، دوبلانش و
پزشکان همکارش – که در یک منطقه خاکستری کار میکنند- اغلب برای استفاده
درمانی از این ویروسها به اروپای شرقی میروند.
فاژها در ایالاتمتحده فقط
برای درمان ضدباکتریایی در تولید فرآوردههای غذایی استفاده میشوند.
اتحادیه اروپا یک کارآزمایی بالینی به نام Phagobur- را شروع کرده است تا
کارایی درمانهای بر اساس ویروس روی افراد دچار سوختگی شدید را آزمایش کند.
نیمی از گروه ۲۰۰ نفری شرکتکننده با شیوههای معمول و نیم دیگر با
فاژدرمانی معالجه میشوند.
کارولین
سمایل، سخنگوی ANSM، سازمان دولتی ناظر بر تایید و مصرف دارو در فرانسه
گفت که اجازه موقت استفاده از فاژدرمانی در این کشور درصورتیکه «این
فرآوردهها دارای کیفیت مناسب باشند و احتمال تاثیربخش بودن آنها وجود
داشته باشد» ممکن است صادر شود.
نوو
۸۰۰۰ یورو (۸۷۰۰ دلار) برای رفتن به تفلیس در سال ۲۰۱۳ و درمان در آنجا
خرج کرد، اما پشیمان نیست.
او
گفت: «مساله جایگزین کردن آنتیبیوتیکها با فاژدرمانی مطرح نیست. این
شیوه باید مکمل آنتیبیوتیکها باشد.» دوبلانش همچنین درباره انتشار
احتمالی ویروسهای درمانی به محیطزیست هشدار داد و گفت استفاده پزشکی از
آنها باید بهشدت تحت نظارت باشد.
فـاژدرمـانی چیـست؟ فاژدرمانی
به معنای استفاده درمانی از ویروسهای باکتریوفاژ لیزکننده برای درمان
عفونتهای باکتریایی است. باکتریوفاژها نسبت به آنتیبیوتیکهای مورد
استفاده بالینی گستره تاثیر باریکتری دارند. باکتریوفاژها ضریب درمانی
بالایی (فاصله دوزدرمانی و سمیشان زیاد است) و انتظار میرود فاژدرمانی
عوارض جانبی محدودی داشته باشد. از طرف دیگر این اختصاصی بودن فاژدرمانی
نسبت به آنتیبیوتیکها ممکن است زیان ایجاد کند، چرا باکتریوفاژ فقط
باکتری مربوط به یک سویه خاص را میکشد؛ درنتیجه معمولا از مخلوطی از
باکتریوفاژها برای بالا بردن احتمال موفقیت استفاده میشود.سپید
Relax News