اگر منشا آلودگي هوا كنترل نشود عوارض و آسيب‌هاي آن همچنان ادامه خواهند داشت. آلودگي به دلايل مختلفي ايجاد مي‌شود كه كارخانه‌ها يكي از موارد مهم آن هستند. علاوه بر اين بنزين غيراستاندارد و آلودگي‌اي كه خودروها ايجاد مي‌كنند هم باعث تشديد آلودگي هوا مي‌شود. يكي از موارد ديگر در اين زمينه شومينه‌ها و بخاري‌ها هستند كه باعث ايجاد آلودگي مي‌شوند. از سوي ديگر دست‌اندازي بشر در محيط زيست هم به افزايش آلودگي هوا و به‌ويژه گرد و غبار منتهي شده است. با توجه به اثرات ناگواري كه آلودگي هوا دارد بايد عواملي كه در ايجاد آلودگي نقش زيادي دارند شناسايي شوند و راه‌هاي مقابله با آنها هم در برنامه‌هاي مختلف مورد توجه قرار گيرند.
گمانه‌زني درباره تاثيرات آلودگي
يكي از پيامدهاي آلودگي هوا تاثير نامطلوبي است كه از نظر جسمي بر بيماران تنفسي و قلبي مي‌گذارد و باعث مي‌شود كه بيماري آنها تشديد شود. اما اگر بخواهيم با قطعيت بيشتري درباره اينكه آلودگي هوا در ايجاد چه بيماري‌هايي نقش دارد اظهارنظر كنيم بايد بگوييم بايد چند نكته مهم را مد نظر قرار داد. بايد ديد آلودگي هوا در چه شرايطي روي مي‌دهد، و چه افرادي با چه شرايط جسمي‌اي در معرض آن قرار مي‌گيرند. با توجه به تفاوت‌هايي كه افراد از نظر جسمي با هم دارند آلودگي مي‌تواند در ايجاد بيماري يا تشديد بيماري‌ها نقش داشته باشد. منتهي در حال حاضر اطلاعات دقيقي در دسترس نيست تا بتوان درباره اينكه آلودگي هوا در ايجاد چه بيماري‌هايي نقش دارد اظهارنظر كرد. درباره ناباروري هم شرايط به همين صورت است. گمانه‌زني‌هاي مختلفي درباره اينكه آلودگي هوا بر ناباروري تاثير دارد صورت مي‌گيرد ولي در اين زمينه اطلاعات دقيقي وجود ندارد تا بتوان بر مبناي آنها اظهارنظر شفافي در اين زمينه داشت. معمولا ما به آمارها و اطلاعاتي كه از مراجع مورد اعتماد بيرون مي‌آيند استناد مي‌كنيم و اگر داده‌اي غير از آنچه از اين مراجع بيرون مي‌آيد در جامعه منتشر شود مي‌تواند تنش ايجاد كند. آنچه در اين زمينه مي‌توان گفت اين است كه آلاينده‌ها مضر هستند و عواقبي دارند و مي‌توانند زمينه را براي بروز بعضي از بيماري‌ها و تشديد بعضي ديگر فراهم كنند اما در اين زمينه نمي‌توان به طور قطعي سخن گفت. درباره تاثير آلودگي هوا بر ناباروري بايد تحقيقات بيشتري صورت بگيرند تا بتوانند اطلاعات را در اين زمينه افزايش دهند و امكان اظهارنظر شفاف را به وجود بياورند. يكي از آلاينده‌هاي جديدي هم كه امروزه درباره اثرات آنها صحبت‌هاي زيادي جريان دارند پارازيت‌ها هستند. درباره پارازيت‌ها همواره از مسئولان مربوطه خواسته شده است تا در اين زمينه پاسخگو باشند و اطلاعات دقيقي درباره اثرات آنها ارائه دهند. بر اساس اطلاعاتي كه به ما ارائه شده است نتايج بعضي تحقيقات نشان مي‌دهند شايعاتي كه درباره اثرات پارازيت‌ها وجود دارند، صحت ندارند و پارازيت‌ها اثراتي كه به آنها نسبت داده مي‌شوند را ندارند، اما اين مساله بدان معنا نيست كه پارازيت‌ها بي‌تاثير باشند بلكه به اين معناست كه تاثير پارازيت‌ها به حدي كه ادعا مي‌شود نيست. اما اگر درباره پارازيت‌ها برنامه‌اي وجود نداشته باشد و كنترل نشوند مي‌توانند در آينده زيان‌هاي بسياري براي جسم افراد جامعه داشته باشند. درباره تاثير پارازيت‌ها بر ناباروري هم شرايط به همين صورت است و نمي‌توان در اين زمينه به قطعيت قضاوت كرد. درباره اينكه پارازيت‌ها يا آلودگي‌ها باعث افزايش ناباروري مي‌شوند هيچ گونه گزارش مستندي وجود ندارد. اگر مراكز تحقيقاتي معتبر چنين اطلاعاتي را دارند كه نشان مي‌دهد پارازيت‌ها يا آلودگي هوا بر ناباروري تاثير دارند مي‌توانند به مجلس ارائه دهند تا در برنامه‌ريزي‌ها براي آينده از آنها استفاده شود.
چه بايد كرد؟
با توجه به اينكه اطلاعات دقيقي در اين زمينه وجود ندارد اقدامي كه بايد صورت داد اين است كه به مردم آموزش‌هاي لازم را داد تا بتوان از نقش آنها در توليد آلاينده‌ها كاست. كاستن از آلودگي‌ها بيشتر از دادن اطلاعات ناقص تاثير دارد. مردم با تغيير عادت‌هاي خود كه در ايجاد آلودگي نقش دارند مي‌توانند به بهبود شرايط كمك كنند. از سوي ديگر در اين زمينه بايد به نقش دستگاه‌هاي مختلف و مسئولان تاكيد كرد. مسئولان بايد تلاش كنند درباره آلودگي‌هاي مختلف و عواملي كه به ايجاد آنها منتهي مي‌شوند و اثراتي كه خواهند داشت اطلاعات دقيقي را به افراد جامعه بدهند و سعي كنند شفاف‌سازي‌هاي لازم را در اين زمينه انجام دهند. از سوي ديگر بعضي از اقدامات براي كاستن از آلاينده‌ها بايد صورت بگيرند. كاهش آلاينده‌هاي كارخانه‌ها و دور كردن فاصله كارخانه‌ها از شهرها مي‌تواند به ميزان زيادي آلودگي هوا را كاهش دهد. از سوي ديگر جمع كردن خودروهاي فرسوده و استفاده از سوخت‌هاي كم ضررتر هم نقش زيادي در كاستن از آلودگي هوا دارد. بايد درباره بعضي از اقداماتي كه مردم مي‌توانند براي كاستن از آلودگي هوا انجام دهند به آنها آموزش داد اما در عين حال نبايد اين واقعيت را فراموش كرد كه زماني مي‌توان از مردم انتظار همكاري سازنده و تاثيرگذار در اين زمينه را داشت كه بسترهاي آن فراهم شود. براي نمونه با دادن وام‌هايي اين امكان به مردم داده شود كه خودروهاي فرسوده شان را كنار بگذارند. اما شرايطي كه در واقعيت جامعه شاهد آن هستيم اين است كه هر ساله ادعا مي‌شود كه آلودگي هوا كاهش يافته است اما با اين وجود هر ساله آلودگي هوا همچنان وجود دارد و همين باعث مي‌شود كه به گمانه زني‌ها درباره تاثيرات آن دامن زده شود. مسئولان بايد مساله آلودگي هوا را جدي بگيرند و اقدامات لازم را در اين زمينه انجام دهند. با يك تدبير و برنامه ريزي مناسب مي‌توانيم شاهد كاهش آلودگي هوا به ميزان زيادي باشيم. با توجه به اينكه كلان‌شهرهاي ما آلوده‌ترين شهرهاي كشور هستند، مردمي كه در اين شهرها زندگي مي‌كنند با شرايط سختي مواجه هستند و همين باعث شده است كه زندگي عادي آنها مختل شود و حتي تاثيرات ناشناخته‌اي بر جسم آنها بر جاي گذاشته شود.آرمان
سليمان عباسي / عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس
