شرکت داروسازی بیوژن چهارمین مورد ابتلا به لکوانسفالوپاتی مولتیفوکال پیشرونده progressive multifoca- leukoencephalopathy یا PML را که در اثر مصرف تکفایدرا Tecfidera رخ داده، به مقامات آمریکا و اروپا گزارش کرده است. این وضعیت، در بیماری رخ داده که فقط مبتلا به لنفوپنی متوسط بوده و همین امر، سوالهای جدیدی را پیرامون ایمنی این دارو برانگیخته است.
به گزارش
شفا آنلاین، بمورد
آخر، در یک خانم 61 ساله مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس عودکننده ـ فروکش
کننده رخ داده که تکفایدرا را از 22 ماه قبل از تشخیص PML مصرف میکرده
است. وی لنفوپنی درجه 2، با 600 سلول در هر میلیمتر مکعب و به مدت 6 ماه
پیش از بروز علایم PML که شامل ضعف بازوی چپ و آپراکسی بوده، داشته است.
لنفوپنی درجه 3 زمانی رخ میدهد که سطح لنفوسیتها به کمتر از 500 سلول در
هر میلیمتر مکعب برسد.
بیکی
از محققان در این زمینه میگوید: «تا آنجا که من میدانم، یکی از این
موارد گرید 3 لنفوپنی را نشان نداد و فقط درجه 2 را بروز داده است. این
مساله
شمارش لنفوسیتها را به عنوان معیاری برای ردیابی خطر PML، به عنوان
یک عارضه مهم غیرناچیز از بیماران تحت درمان با تکفایدرا که به لنفوپنی
گرید 2 مبتلا میشوند، دشوار و پیچیده میکند.»
ببیمار
مذکور پیش از این، به مدت 6 سال و 4 ماه تحت درمان با ناتالیزوماب
natalizumab بوده است، اما کمپانی میگوید این موضوع به عنوان یک فاکتور
مخدوش کننده در این بیمار در نظر گرفته نمیشود.
بجزئیات
اندک دیگری هم در مورد بیماری که پیش از این در موردش صحبت شد، وجود دارد.
نه شرکت بیوژن و نه سازمان غذا و داروی آمریکا یا آژانس اروپایی پزشکی در
مورد این بیمار خبری منتشر نکردهاند.
باین
بیمار، نخستین موردی نیست که با لنفوپنی متوسط و در زمان دریافت یک محصول
دیمتیل فومارات به PML مبتلا شده است. در ماه آوریل گذشته، محققان در
نشریه معتبر New England Journa- of Medicine، یک بیمار خانم 64 سالهای را
معرفی کردند که در اثر PML و پس از آنکه روی درمان با فرمولاسیون ترکیبی
دیمتیل فومارات برای درمان پسوریازیس بود، درگذشت. وی درواقع از داروی
Psorinovoاستفاده میکرد. پائینترین سطح شمارش لنفوسیت بیمار، 792 سلول در
هر میلیمتر مکعب گزارش شده بود.
بآقای
69 سالهای که داروی فومادرم Fumaderm (دیمتیل فومارات برند بیوژن) را به
دلیل ابتلا به بیماری پسوریازیس مصرف میکرد، فقط با لنفوپنی متوسط گرید 2
(که شمارش سلولی آن بین 724 تا 738 ل در هر میلیمتر مکعب بود)، مبتلا به
PML شد. گزارش این بیمار در نشریه Neurology Neuroimmunology and
Neuroinflammatio- منتشر شد.
بمورد
سوم به PML مبتلا نشد، اما یک مرد 23 سالهای بود که بدون بروز هرگونه
لنفوپنی، در اثر عفونت ویروس واریسلا زوستر و فقط 2 ماه پس از مصرف برند
فاگرون Fagro- از دیمتیل فومارات برای درمان پسوریازیس، مبتلا به زونا شد.
این مورد هم در قالب گزارشی به New England Journa- of Medicine گزارش شد.
بهرچند
سوالها در مورد بهترین روش استفاده از لنفوپنی برای تعیین خطر PML با
تکفایدرا باقی مانده، بعضی از متخصصین نگرانیهایی را در مورد دورههای
غربالگری لنفوسیتها که روی برچسب دارویی آمده، ابراز کردهاند. در
هشدارهای دارویی تکفایدرا آمده که شمارش لنفوسیتها در ابتدای شروع درمان و
سپس 6 ماه بعد و درنهایت بهطور منظم هر 6 تا 12 ماه انجام شود. پزشکان هم
باید در افرادی که شمارش لنفوسیتها به کمتر از 500 سلول در هر میلیمتر
مکعب در مدت 6 ماه رسیده باشد، درمان را قطع کنند.
ببا
این وجود، مقامات اروپایی اخیرا توصیه میکنند شمارش لنفوسیتها هر 3 ماه
یکبار انجام شود و اگر بیماری به مدت بیش از 6 ماه روی گرید 3 لنفوپنی باقی
ماند، درمان را دوباره برای وی در نظر گیرند. آژانس اروپایی پزشکی همچنین
توصیه میکند بیمارانی که تحت درمان با فومادرم هستند، هر ماه سطح
لنفوسیتهای خود را چک کنند و اگر بیماری به گرید 3 لنفوپنی شدید مبتلا شد،
درمان وی را قطع کنند.
بروی
برچسب دارویی تکفایدرا در مورد نقش بالقوه تست آنتیبادی ویروس JC برای
تشخیص خطر PML مطلبی نیامده است، علیرغم این واقعیت که بسیاری از پزشکان در
حال حاضر اینگونه غربالگریها را برای بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس
انجام میدهند. آنها اغلب این تستها را انجام میدهند تا ببینند آیا
بیماران باید تحت درمان با ناتالیزوماب قرار گیرند یا خیر. این دارو در
مقایسه با دیگر داروهای درمان مالتیپل اسکلروزیس، خطر بروز PML را بیشتر
میکند. اگر بیماران واقعا از نظر آنتیبادی JCV مثبت باشند، بیماران مبتلا
به MS با تکفایدرا درمان میشوند، زیرا گزینه درمانی ایمنتری است.
بشاید
به نظر برسد که خطر بروز PML بهاندازه کافی بالا است تا ارزیابی روتین
وضعیت آنتیبادی JCV در همه بیماران تحت درمان با تکفایدرا الزامی شود.
بسیاری از آنتیمتابولیتها خطر کم PML را نشان میدهند و بعضی از متخصصان
معتقدند هم Gilenya و هم تکفایدرا به یک اندازه خطر دارند. بسیاری از
پزشکان اعلام کردهاند نگران تغییراتی نیستند که سازمان غذا و دارو اعلام
کرده، اما مایل هستند شرکت بیوژن در آینده در مورد جزئیات موارد مبتلا به
PML اطلاعات بیشتری ارایه دهد. به نظر میرسد هشدار سازمان غذا و داروی
آمریکا کافی است، هرچند ممکن است تعداد موارد از این هم بیشتر باشد ولی
گزارش نشدهاند.
بتکفایدرا
از سال 2013، در بازار دارویی آمریکا برای درمان بیماران مبتلا به MS در
دسترس قرار گرفته است.
بسخنگوی
بیوژن تائید کرد که 588 مورد ابتلا به PML با داروی ناتالیزوماب از سال
2004 گزارش شده یا به عبارت دیگر، بروز جهانی آن 4 مورد به ازای هر 1000
بیمار درمان شده است. کمپانی مذکور داروی مقصر را مدت زمان کوتاهی پس از
تائید آن در سال 2004، از بازار دارویی بیرون کشید، زمانی که 2 مورد PML
کشف شد. سپس، 16 ماه بعد دوباره آن را با اصلاحاتی وارد بازار دارویی کرد.
منبع: Medpage Today