به گزارش شفا آنلاین، دکتر محمدعلی نیلفروش زاده*: پسوریازیس نوعی بیماری اتوایمیون یا خودایمنی است که اغلب در حل فاصل 15 تا 35 سالگی (دوران جوانی) شروع می شود و در آن سلول های پوستی به شکلی کنترل نشده و بسیار سریع تکثیر می شوند. این موضوع باعث بروز پلاک هایی روی پوست می شود که زمینه التهابی و قرمز دارند و روی آن پوسته هایی سوار است. این پلاک ها معمولا روی دست ها، آرنج، زانو، کمر، صورت و کف سر به وجود می آیند.

1- پسوریازیس واگیر ندارد

پسوریازیس واگیر ندارد و انواع بسیار مختلفی از خفیف تا شدید دارد و با علائم گوناگون از تغییر حالت ناخن ها گرفته تا پلاک های پوستی که ممکن است با خارش همراه باشد یا خیر، مشخص می شود. برخی بیماران دچار در مفاصل هستند و گاهی بیماری با تب نیز همراه می شود.

پسوریازیس حتی گاهی فرد را دچار التهاب پشم و پلک می کند. با توجه به اینکه علائم بیشتر در کجا دیده می شوند و خفیف و شدید بودن آنها، درمان ها متفاوت است و گاه فرد مجبور است تا آخر عمر تحت درمان باشد.


2- علل مختلف ابتلا به پسوریازیس

در یک سوم مبتلایان زمینه خانوادگی در بروز بیماری دخیل است. تاکنون ژن های بسیاری مرتبط با این بیماری شناسایی شده اند. به عنوان مثال می توان به ژن هایی اشاره کرد که در کروموزم 6 قرار دارند عامل بروز 10 درصد پسوریازیس ها هستند.

فاکتورهای ایمنی و محیطی هم غیر از مسائل ژنتیکی در این میان می توانند دخیل باشند. در افرادی که زمینه ابتلا به پسوریازیس را دارند، خاراندن، جراحات، آفتاب سوختگی و سوختگی های دمایی و شیمیایی، سرمای هوا و تهاجم ها و آلودگی های خارجی و عفونت های پوستی می تواند باعث تشدید علائم پسوریازیس شود.

دوری از خستگی و استرس، سیگار و نوشیدنی های الکلی و نور شدید آفتاب نیز از تشدید علائم این بیماری پیشگیری می کند.

3- درمان های متداول

در درمان پسوریازیس معمولا از کورتون های موضعی با توجه به شدت و فرم ضایعه ها استفاده می شود. در موارد شدید حتی تزریق کورتون هم لازم است. داروهای کراتولیتیک، مشتقات ویتامین D به شکل خوراکی و موضعی لایه بردارهای موضعی برای تنظیم سرعت تکثیر سلول های پوستی و ترکیب های آنتی متابلویک برای متعادل کردن سیستم ایمنی و ترکیب های ضدپسوزیاریک و قطره اشک مصنوعی از جمله درمان های رایج است که بسته به شدت بیماری تجویز می شود.

هنوز در کشور ما همان درمان های کلاسیک مورد استفاده قرار می گیرد و در کنار آن به بیماران توصیه می شود با کمک نوردرمانی با استفاده از امواج UV، کاهش استرس و استفاده از مرطوب کننده ها و پانسمان روی دارو میزان تاثیرگذاری داروها را بیشتر کند.

4- تازه های درمان

تحقیقات بسیاری در زمینه این بیماری و روش های درمان آن انجام شده و درمان های جدید هر بار معرفی می شود، به عنوان مثال آخرین درمان مربوط به نوعی ترکیب به نام A REG 3 است که محققان دانشگاه کالیفرنیا آن را پس از بیوپسی پوست افراد سالم و بیماران مبتلا به پسوریازیس و موش ها شناسایی کرده اند.

مهار این ترکیب روند التیام زخم را کند می کند اما در بیماران مبتلا به پسوریازیس مفید است. به عبارتی این ترکیب نقشی دوگانه دارد و می توان از آن در درمان بیماری های مختلف استفاده کرد.
درمان های کنونی پسوریازیس همگی سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن هستند اما ترکیب جدید تاثیری منفی بر سیستم ایمنی ندارد.

5- پسوزیاریس خاموش و روشن می شود

این بیماری دوره های عود و بهبودی دارد و پاسخ به دارو به شدت بیماری در فرد وابسته است و صدالبته آموزش بیمار هم بسیار مهم است. بیمار باید بداند که به واسطه مصرف دارو ممکن است به بیماری های داخلی دچار شود. به همین دلیل هرازگاهی باید از این نظر چک شود.

6- الفبای پیشگیری

امکان پیش بینی وجود ندارد اما امکان پیش گیری هست. مربوط نگه داشتن پوست حداقل 2 بار در روز، عدم مصرف نوشیدنی های الکلی و استراحت کافی می تواند از بروز پسوریازیس یا تشدید علائم آن در فردی که زمینه آن را دارد پیشگیری کند.


7- اصول خودمراقبتی در پسوریازیس

به هر فرد مبتلا به پسوریازیس توصیه می شود که:

•    مرطوب کننده ای مناسب نوع پوستش داشته باشد و بعد از هر بار حمام یا دوش گرفتن یا مواجه با نور آفتاب پوستش را مرطوب کند.

•    برای حمام باید از شامپویی ملایم استفاده کند و هرگز پوستش را با کیسه و لیف نشوید.

•    محصولاتی که استفاده می کند باید بدون بو و رنگ باشد تا ایجاد آلرژی و خارش نکند.

•    دمای آب باید کمتر یا برابر 36 درجه باشد. آب داغ پوست را خشک می کند و باعث تشدید علائم پسوریازیس می شود.

•    مدت دوش گرفتن باید بسیار کوتاه بوده و بیش از 20 دقیقه طول نکشد.

•    لباس هایی که این بیماران به تن می کنند باید سبک و گشاد و راحت و از جنس نخ یا ابریشم باشد. مارک لباس ها یا هر زایده ای که ایجاد خارش و حساسیت کند را باید از لباس جدا کرد.

•    آرایش کردن ممنوع نیست اما باید از مواد غیرآلرژیک استفاده کرد.

•    اپیلاسیون با موم یا استفاده از موکن ها ممنوع است.

•    هوای داخل خانه نباید خیلی خشک باشد و فرد مبتلا باید مراقب سرمای هوا و خشکی ناشی از آن هم باشد.

•    خواب کافی، دور بودن از استرس و حفظ تناسب اندام نیز به بهبود و کاهش علائم کمک می کند.هفته نامه سلامت
 
*رئیس انجمن متخصصان پوست ایران، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران