جاذبه شنیدن و فهمیدن درباره مسائل جنسی باعث می شود کودک کنجکاو به سمت گویندگان اطلاعات کشیده شود و از آنها الگو بگیرد.

رابطه ای که غنی از عواطف باشد، باعث می شود فرزند به طرف والدین خود جذب شود و برای پیدا کردن پاسخ کنجکاوی هایش سراغ همسالان ناآگاه نرود. هرچه خلقیات والدین بهتر و پرکشش تر از همسالان باشد کودک به جای تقلید از همسالان، جذب پدر و مادر خود می شود و موفق تر و فرمانبردارتر خواهدشد.

البته آنچه گفته شد، وقتی میسر می شود که والدین این رابطه را از دوران خردسالی و حتی نوپایی 5-3 سالگی با کودک خود ایجاد کرده باشند. والدین باید در تفریحات سالم مثل یک دوست صمیمی همراه کودکان باشند؛ آنها را به کوه، سینما و گردش ببرند و اجازه صحبت تلفنی با دوستانشان را بدهند و اجازه دهند در جشن تولدهای غیرآسیب زا با دوستانشان خوش بگذرانند. آنچه در این مطلب خواهید خواند، اصول و پایه های ایجاد صمیمیت سالم با فرزندان و آموزش درست و علمی به آنها است.


1- توجه به تربیت همه جانبه فرزند

والدینی که به تربیت جنسی کودک بها ندهند با او در نوجوانی مشکل خواهند داشت. تربیت جنسی عبارت است از تمامی اطلاعاتی که از دوران اولیه زندگی افراد رشد متعادل و مناسب غریزه در جهت جنسی به آنها داده می شود. اگر مربی یا والدین نوجوان به نیازهای آموزشی او توجه نکنند، این پدیده خود به خود در مسیر زندگی هر شخص به طور اتفاقی و بدون انتخاب مناسب صورت خواهد گرفت. عمده تحولات شخصیتی، در دوره کودکی و اوایل نوجوانی رخ می دهد.

اگر والدین توانسته باشند اهداف، افکار، ایده ها و خط مشی کودک و نوجوان را در رابطه با مسائل جنسی به طور مطلوب بازسازی و نوسازی کنند و مدرسه نیز در راستای خانواده در این امر موفق عمل کند می توان در انتظار یک نسل سالم و پویا بود.

صلاح و فساد جامعه براساس صلاح و فساد افراد و روابط آنها با یکدیگر، شکل می گیرد. یکی از مسائلی که مردم در ارتباط با هم با آن روبرو هستند، مساله غریزه جنسی است که به صورت یک نیاز در انسان وجود دارد و به طور حتم باید آن را به گونه صحیحی ارضا کرد. در غیر این صورت، انسان برای ارضای این نیاز به راه هایی کشیده خواهدشد که هم خود و هم جامعه را به تباهی و فساد خواهدکشاند.

2- آگاهی بخشی متناسب با سن کودک

آگاهی از خطرها و امراضی که جوانان را تهدید می کند، می تواند از بروز بسیاری از نابسامانی ها برای آنها جلوگیری کند. پدر و مادر باید شرایطی را در خانه ایجاد کنند که فرزندان انگیزه سوال کردن در مورد مسائل پیرامون رفتارهای جنسی شان را پیدا کنند. نوجوانان و جوانان باید از خیال پردازی و رویا در مورد جنس مخالف اجتناب و خونسردی خود را هنگام برخورد با جنس مخالف حفظ کنند و برخوردی متنی بر احترام با حفظ و مراعات حدود شرعی و انسانی داشته باشند.

آنها باید نحوه جلوگیری از بروزی بیماری های جنسی و مشکلات متعددی را که بر اثر رعایت نکردن بهداشت اندام های جنسی به وجود می آید، بدانند. هدف تربیت جنسی باید این باشد که فرزندانمان را به نحوی تربیت کنیم که در پرتو عشق بتوانند از زندگی جنسی لذت ببرند و لذت عشق خود را با تشکیل خانواده تحقق بخشند.

غزالی در تمثیلی نتیجه توجه نکردن به ایجاد عادت درست در دوران کودکی را چنین بیان می دارد: «مثل تو چون کسی است که می گویند درختی را از بیخ برکن، گوید؛ این درخت قوی است و من ضعیفم، صبر کن تا سال دیگر، اما نمی داند که درخت سال دیگر قوی تر می شود و تو ضعیف تر، درخت شهوت نیز هر روز قوی تر و تو هر روز از مخالفت عاجزتر.» این تمثیل حاکی از این است که اگر عادت مناسب در کودکی شکل نگیرد، ایجاد آن در بزرگسالی بسیار دشوار خواهدبود.


پرکردن اوقات فراغت نوجوان

در دوره نوجوانی تاثیرات نیرومند احساسات مربوط به تمایلات جنسی، جای بسیاری از تصورات و مفاهیم ذهنی را می گیرد، به همین دلیل است که نبود امکانات و اقداماتی مانند ورزش، کار، گردش و تفریح مناسب، نوجوان را عصبانی و پرخاشگر می کند.

نوجوانان به 5 دلیل نسبت به امور جنسی حساس می شوند:

1-    احساس توانایی برای عمل جنسی

2-    تشدید انگیزه های جنسی

3-    کنجکاوی در مورد مسائل جنسی

4-    تلاش برای تعیین نقش جنسی

5-    ترس شدید از نتایج فعالیت جنسی

اگر طریقه مشروع و قانونی برای کنترل امیال جنسی مقدور نباشد، امکان انحراف جوان می رود و این انحراف اغلب به صورت کامجویی های بدلی (خودارضایی، همجنس بازی و...) تجلی می کند.
والدین باید با اصلاح روابط خانوادگی، جلوگیری از سرزنش بیجا، ایجاد اسوه و الگوی مناسب برای جوانان، پرکردن اوقات فراغت، انتخاب دوستان مناسب، اصلاح اجتماعی  و ایجاد زمینه مساعد تربیتی در پیشگیری از مشکلات راهگشا باشند.

سین جیم اول

کوچولوی 5 ساله شما با همبازی خود مشغول بازی است. مطابق عادت خوبی که دارید سری به بچه ها می زنید و متوجه می شوید از کمر به پایین برهنه شده اند. چه برخوردی با آنها خواهید داشت؟

اکثر والدین در چنین موقعیتی احساس تنش می کنند، داد و فریاد راه می اندازند یا به شدت هل می شوند. اما قدم اول حفظ آرامش ظاهری تان است. سرزنش و داد زدن اصلا برخورد خوبی نیست. با آرامش به بچه ها بگویید: «هر دوی شما لباس تان را بپوشید. بدنتان خصوصی است. نباید لباستان را در حضور دیگران در آورید. عجله کنید تا من یک بازی یا سرگرمی دیگر برایتان پیدا کنم.»

نباید درباره حد و مرز مورد قبول جنسی فرزندتان اهمان کاری کنید. بدون هیچ توضیح اضافه و گیج کننده یا دادن حس گناه به کودک یا انجام رفتار سرزنش آمیز که حس اعتماد بچه به شما را کم کند، به او تاکید کنید بدنش خصوصی است و نباید آن را به کسی نشان دهد. سوالات آنها را کوتاه، بی درنگ و در حد چند کلمه پاسخ بدهید. می توانید برای پاسخ به سوالات از کتاب های موجود کمک بگیرید.

سین جیم دوم

کودک نوپای شما هنگام حمام کردن به آلت تناسلی خود دست می زند. رفتار و عکس العمل شما چه خواهد بود؟

توصیه روان شناسان و روان پزشکان کودک و نوجوان، این است که به جای اینکه اخم کنید و واکنش تندی نشان دهید، از این فرصت ایجاد شده استفاده و نام اندام های مختلف بدن را با او مرور کنید. از اندام های غیرجنسی شروع کنید و نام اندام جنسی را هم همان طور که پراکنده صحبت می کنید با لفظ درست آناتومیک بیان کنید. بعد هم با نمایش و نقش بازی کردن به فرزندتان یاد بدهید بدن هر کسی خصوصی است.

به کودک بیاموزی که برای پسرها، آلت تناسلی، بیضه ها و باسن و برای دخترها پستان ها، آلت تناسلی و باسن جزو قسمت های خصوصی بدن است. بفهمانید کسی اجازه ندارد به آنها دست بزند. می توانید در حمام هنگام شستشوی این قسمت ها، بدن خود را از او پنهان کنید و بخواهید او هم این بازی را انجام دهد و لباس زیرش را در آورد و آلت خود را بشوید و سپس با حوله آن را بپوشاند. تاکید کنید فقط پدر و مادر یا در مواقع ضروری پزشک می تواند این قسمت ها را ببیند و بقیه غریبه محسوب می شوند.

دکتر سوزان قلعه باغی
*دکترای مدیریت بهداشت، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی