آخرین ناگفته‌های حادثه منا از زبان وزیر بهداشت

به گزارش شفاآنلاین : سید حسن قاضی زاده هاشمی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و نماینده جمهوری اسلامی ایران در پیگیری فاجعه منا، بعد از بازگشت از عربستان در پاسخ به سوالی درباره ناگفته‌های حادثه منا و اقدامات انجام شده در این مورد، با بیان اینکه وقایع منا حادثه تاسف باری بود که اتفاق افتاد، گفت: حج امسال می توانست یکی از بهترین حج ها به دلیل خدمات زیادی باشد که از طریق بعثه مقام معظم رهبری و مسولان حج و زیارت انجام گرفت اما به دلیل رخ داد دو حادثه تلخ، یکی سقوط جرثقیل در مسجد الحرام و دیگری حادثه منا، به حج بسیار تلخ و ناگواری تبدیل شد.

هاشمی با اشاره به این موضوع که رفتار دولت عربستان در فاجعه منا به شایعات بیشتر، دامن زد ادامه داد: اظهارات برخی از مسئولان دولت عربستان شرایطی را به وجود آورد که پسندیده نبود و حتی شایعاتی هم در ایران و هم در عربستان به آنها دامن زد که بسیاری از آنها واقعیت نداشت. این در حالی است که هم ایران و هم عربستان ازقدرت‌های کهن منطقه محسوب می شوند. هرچند در بعضی از موارد اشتراک نظر دارند و در بعضی از موارد نظراتشان در مقابل یکدیگر است.

وزیر بهداشت با بیان اینکه منفعت امت اسلامی و منطقه ما در این است که روابط خوبی با همسایگان داشته باشیم، به عوامل شکل گیری فاجعه منا اشاره و تصریح کرد: درحادثه منا آنچه که اتفاق افتاد خطای انسانی است و اینطور نیست که به طورعمدی یک جمعی چنین طراحی کرده باشند که در موضوع مهمی مثل مراسم و مناسک حج یک عده حجاج را به کام مرگ بکشانند.

وی با تاکید بر این که باید علت حادثه مشخص شود اظهار داشت: به طور طبیعی علت حادثه هم از سوی عربستان و هم از سوی کشورهایی که حاجی فرستاده بودند اعلام خواهد شد. در همین راستا از طرف دولت جمهوری اسلامی ایران هم دستگاههای نظارتی اعم از بعثه مقام معظم رهبری و دستگاههایی که از طرف دولت و قوه قضاییه وجود دارند به موقع اعلام نظر خواهند کرد.

هاشمی به دلایل عدم توانایی دولت عربستان در پیشگیری از وقوع حادثه منا اشاره کرد و گفت: من فکر می کنم از دلایلی که عربستان به موقع نتوانست اقدام کند، غیر قابل پیش بینی بودن حادثه، عدم آمادگی آنها، عدم وجود نیروهای مهارت دیده، همزمان بودن حادثه با عید قربان و نیز تعطیلات رسمی عربستان است که دراین تاریخ همه مسئولین عربستان یا در حج هستند یا در تعطیلات به سر می برند و حتی بعضی از آنها در خارج کشور هستند.

وزیر بهداشت با بیان اینکه این عوامل باعث نارضایتی بیشتر آسیب دیدگان و بستگان شد ادامه داد: در این میان صبحت های طلبکارانه ای که بعضی از مقامهای سعودی کردند به نوعی به این نارضایتی دامن زد و لذا دولت جمهوری اسلامی ایران هم تصمیم گرفت یک نفر از عضای دولت را به عربستان بفرستد. نهایتا قرار شد اینجانب به عربستان عازم شوم و از صبح پنج شنبه که حادثه اتفاق افتاد درخواست ویزا کردم. اما به فاصله چهار روز ویزا آماده شد در حالی که می توانستند بلافاصله اینکار را بکنند و بنده نیز در آنجا از تاخیر در صدور ویزا گلایه کردم.

هاشمی برقرای ارتباط با مسئولین عربستانی را از جمله اولین اقدامات خود برشمرد و گفت: در بدو ورود اینجانب، ارتباطی بین مسئولان ایرانی حاضر در مکه با مقامات عربستان نبود البته این فرصت را برای هیچ کشوری فراهم نکرده بودند از جمله ایران. لذا طبیعی بود اولین و مهتمرین کاری که انجام دادیم ایجاد ارتباط با مقامات عربستان بود که در جلسات مختلف این اتفاق افتاد و عربستان یک هیات عالی را مسئول رسیدگی کرد و مذاکرات مفصل و نسبتا سختی را داشتیم.

وی ادامه داد: از آنجاکه شناسایی قربانیان توسط پزشک قانونی کشور عربستان و با محوریت وزارت بهداشت عربستان و مسئولین امنیتی بود با آنها جلسات متعددی داشتیم که طی آن با سرلشکر الترکی و چند تن از مسئولین بخش امنیت و وزیر بهداشت و قائم مقام مکه به توافق رسیدیم اجساد قربانیانی که شناسایی شدند به کشور انتقال داده بشوند و تا الان ایران اولین کشوری است که موفق شده اجساد قربانیان را به کشور انتقال دهد.

وی با بیان اینکه در مرحله اول104، مرحله دوم 114 نفر و در مرحله سوم تعدادی دیگر از پیکر های مطهر قربانیان به کشور انتقال پیدا می کنند افزود: هنوز تلاش برای شناسایی بقیه قربانیان ادامه دارد و تیم مشترکی را ما و عربستان ساماندهی کردیم که این کار را پیگیری می کنند و تصور من این است که پیگیری کامل این موضوع ادامه خواهد داشت و ممکن است لازم باشد ماهها و شاید بیش از یک سال از نظر حقوقی دنبال شود.

نماینده دولت در پیگیری حادثه منا در عربستان، با تاکید بر اینکه همه حجاج کشور باید به کشور بازگردند افزود: به دلیل اینکه ما یک تعداد زائر را با مجوز عربستان وارد این کشور کردیم همه آنها بایستی به کشور برگردند، یا در قالب زائرینی که حج شان به اتمام رسیده یا در قالب زائرینی که بیمار یا مصدوم هستند و یا پیکرهایی که در دو حادثه مسجد الحرام یا منا به دیدار حق شتافتند.

وی با بیان اینکه آنچه که مسلم است شاید ما نتوانیم تعدادی از جانباختگان را شناسایی کنیم تصریح کرد: در این صورت آنها را باید در قالب مفقودین یاد کنیم.

هاشمی با اشاره به اینکه مسئولیت این حادثه قطعا متوجه عربستان خواهد بود ادامه داد: اما از لحظه‌ای که وارد کشور عربستان شدم همکاری آنها مناسب و منطقی بود و در جلساتی که داشتیم برداشت من حاکی از این بود آنها هم برای کاستن از عمق کم کاریشان نهایت تلاششان را می‌کنند. در ضمن ابراز همدردی می کردند به امید اینکه بتوانند به این حادثه تلخ خاتمه ببخشند.

، وی ادامه داد: واقعیت این است که برای چنین حادثه ای هیچ تجربه‌ای نداشتند و عواملی کارآمدی که بتوانند آنرا کنترل کنند نیز نداشتند ولی شاید بتوانند خودشان رابازسازی بکنند و همانطور که خودشان هم اعلام کردند درسهایی بزرگی از این حادثه بگیرند.

وزیر بهداشت با بیان اینکه درس گرفتن از حادثه منا منحصر به دولت عربستان نیست افزود: تجربه حادثه منا برای همه کشورها لازم است حتی برای جمهوری اسلامی ایران، چراکه نباید به عملکرد و توان مدیریتی عربستانی‌ها اکتفا کرد و امیدواریم بعد از اطلاع از نقش عربستان در این حادثه، یک آسیب شناسی کلی بشود زیرا آنچه که مشخص است حج یک واجب شرعی است و اگر تدبیر نشود ممکن است حوادثی از این دست نه با همین موضوع بلکه با موضوعات دیگری در منطقه آشوب زده ما اتفاق بیفتد.

نماینده دولت در پیگیری حادثه منا در عربستان، در ادامه به سرنوشت مفقودین حادثه منا و غضنفر رکن آبادی سفیر پیشین ایران در لبنان اشاره کرد و گفت: در مورد آقای رکن آبادی، دختر ایشان تماس داشتند و پیگیر وضعیت وی بودند البته اینکه من به طور اخص این موضوع را دنبال کنم در دستور کارم نبود اما مشخصات لازم به تیم‌های شناسایی ابلاغ شد تا بررسی کنند. اگرچه همه ایرانیانی که مفقود هستند درموردشان تلاش می‌شود که شناسایی شودند.

وی افزود: اینکه آقای رکن آبادی در مراسم منا بودند و اعمال به جا می آوردند و حتی در بین قربانیان باشند احتمال ضعیفی نیست ولی اینکه ایشان جان باختند یا خیر، بایستی ببنیم با گذر زمان به چه نتیجه ای خواهیم رسید و اگر در بین قرباینان حادثه منا باشند تشخیص داده خواهد شد.

وزیر بهداشت در مورد احتمال شیوع بیماری کرونا در کشور به علت بازگشت حجاج نیز گفت: در مورد کرونا هیچ موردی در بین حجاج ایرانی دیده نشده و به نظر من هم نگرانی جدی نبایستی وجود داشته باشد به خاطر اینکه درعربستان هم مواردی که به صورت اپیدمی باشد دیده نشد.

هاشمی افزود: آمار اعلامی از طرف بعثه مقام معظم رهبری و سازمان حج و زیارت شامل کل کسانی می شود که به کاروانهای خود برنگشته بودند و شامل 465 نفر است که برگرداندن تمامی پیکرها مطالبه جمهوری اسلامی ایران از کشورعربستان است و باید درادامه تجسسی که صورت می گیرد بتوانیم پیکرهایشان را پیدا کنیم و این یک مسئله حقوقی بین ما و دولت عربستان است که بایستی دولت عربستان پاسخگو شود.

وی درباره تشکیل کمیته حقیقت یاب برای پیگییری علل اصلی حادثه نیز گفت: حضور من آنجا صرفا تخصصی و از موضع پزشک و مسئول سلامت بود و مباحث مطرح شده کاملا فنی بود و تلاش در جهت اینکه هرچه سریعتر نگرانی و انتظار خانواده ها به پایان برسد و مشخص شود چه تعداد جان باخته‌اند و چه تعداد جزو مفقودین و مجروحین هستند و باید با تست های سخت و زمانبر پزشکی معلوم شود اجساد مجهول الهویه متعلق به کدام ملیت است و بعد معلوم شود کدام شخص و هویت است که کار خیلی خیلی زمانبر است.

موضوع تشکیل کمیته حقیقت یاب مربوط به وزارت امور خارجه و وزارت ارشاد است که مسئولیت مستقیم حج را برعهده دارند. طبیعی است که مربوط می شود به نقش حقوقی دولت جمهوری اسلامی ایران.

هاشمی در ادامه از رسانه‌ها خواست تا کمک کنند از نشر آنچه که مطمئن نیستند و اخبار غیر صحیح پرهیز کنند و آسیب شناسی بکنیم تا هرگز شاهد چنین اتفاقات تلخی نباشیم.آفتاب