بيهوشي از آغاز تاکنون!

به گزارش شفا آنلاین،زماني‌که رودابه، مادر رستم درحال به دنيا آوردن وي بوده است، به دليل درشت هيکل بودن نوزاد با مشکل روبه‌رو شده و زال با استفاده از پر سيمرغ ترکيبي از کافور را تهيه کرده و به رودابه مي‌دهد تا تحمل درد سزارين براي مادر آسان شود. به همين دليل به عمل سرازين رستمينه يا رستم‌زاد گفته مي‌شود.

چنانچه به تاريخ قديم رجوع کنيم، مي‌توان به شهر سوخته سيستان اشاره کرد، که عمل جراحي چشم در آن انجام مي‌شده است. قطعا وقتي عمل جراحي صورت مي‌گرفته، بيهوشي هم وجود داشته است.

ابوعلي سينا که يکي از دانشمندان بزرگ سرزمين پارس بوده از داروهاي بيهوشي و مسکن‌ها استفاده مي‌کرده است. وي علاوه براينکه نحوه استفاده از داروهاي بيهوشي را توضيح داده، مباحث گسترده‌اي درخصوص انواع مختلف درد و روش‌هاي التيام آنها دارد. در مورد روش‌هاي مراقبت از راه هوايي نيز مطالبي زيادي دارد که مستند شده است. در کنار اينها مطالبي که در هند باستان و فرهنگ آسياي شرقي وجود داشته نيز قابل ذکر است.

آنچه که امروزه درکتب علمي پزشکي ديده مي شود، قدمت رشته بيهوشي به 200 سال مي‌رسد. شايد به جا باشد که تحقيقات خود را در اين زمينه گسترش داده و آن را مستند کنيم، تا اين علم به جايگاه واقعي خود برسد.

در طي اين 200 سال رشد و گسترش رشته بيهوشي کمک زيادي به پيشرفت ساير علوم پزشکي و رشته‌هاي پزشکي و کشف بيماري‌ها و درمان آنها با استفاده از جراحي شده است. درواقع علم بيهوشي به کاربرد روش‌هاي جراحي متنوع کمک کرد. درحاليکه حفظ و مراقب از بيمار و توجه به اين نکته که وي درد نکشد، مراقبت‌هاي قلبي، تنفسي و مغزي حين و پس از جراحي در حيطه کاري رشته بيهوشي محسوب مي‌شود.

طي سال‌هاي اخير اين رشته رشد کرد و در ايران نيز در 15سال اخير در رشته هاي فوق‌تخصصي مانند بيهوشي در جراحي قلب توفيق زيادي حاصل شد. رشته درد، آي سي يو و بيهوشي اطفال نيز از جمله دستاوردهايي است که توانسته در جهت ارائه خدمات بهتر به بيماران ياري رسان باشد.

تمام نکاتي که بيان شد، مي‌خواهد اين مطلب را برساند که امروزه وقتي مي‌خواهيم فردي را بيهوش کنيم، از يک متدولوژي استفاده مي‌کنيم که اين متدولوژي حفظ عملکرد ارگان‌ها با استفاده از داروهاست. اين متدولوژي همراه با کاهش سطح هوشياري بيمار است، به صورتي که بتواند درد حاصله را تحمل کند.

يعني از داروهاي مختلفي استفاده مي‌شود که از راه‌هاي وريدي، استنشاقي و مصرف برچسب‌هاي پوستي جذب مي‌شود. چراکه در هرطيفي از بيماران نمي‌توان از روش واحدي استفاده کرد. مثلا در مواردي که نوزادي تازه به دنيا آمده يا فردي مبتلا به بيماري قلبي است، بايد از روش‌هاي مختلفي استفاده شود.

علي دبّاغ