آمار آسيب‌هاي بيمارستاني آماري داخلي بيمارستاني است

به گزارش شفا آنلاین، لازم به ذکر است اجراي برنامه هاي طرح حاکميت باليني بدون مشارکت کليه پزشکان، پرستاران و کارکنان اين مراکز قابل اجرا نيست.

از ابتدايي‌ترين مکان‌هايي که خدمات بهداشتي ارائه مي‌شود، تا بالاترين سطوح فوق تخصصي بايد کيفيت و ايمني بيمار در تمام فرايندها در نظر گرفته شود. لذا، اين مجموعه در راستاي پيشبرد اهداف مرکز، در خصوص حاکميت خدمات باليني گردآوري مي شود.

اين طرح نظام و سيستم جديد و جامعي جهت ارتقاي دائم کيفيت خدمات و رعايت بالاترين استانداردهاي ممکن در سازمان، است.

هدف حاکميت باليني اين است که محيطي را فراهم سازد تا کارکنان بخش سلامت به شکل منظم و مستمر به اين مسئله فکر کنند که چگونه مي‌توانند کار درماني خود را به صورت صحيح و به موقع انجام دهند.

حاکميت باليني فرصتي براي يافتن راه‌هاي به حرکت در آوردن افراد با انگيزش کمتر به سمت ايجاد تعلق سازماني است که در آن آموزش فعال، صحبت کردن به همراه شنيدن و گوش دادن و پرسيدن با هدف يادگيري و توسعه توانايي و دانش، موج مي زند. ضمن اينکه اعتباربخشي بيمارستان نيز مي‌تواند وابسته به‌ آن باشد.

نادر توکلي، رئيس بيمارستان حضرت رسول اکرم(ص)، در باب سازوکار و مکانيسم ايمني بيمار توضيح مي‌دهد.

بيمارستان به‌جز بستري و مداواي بيمار، وظيفه ديگري نيز برعهده دارد، اين وظيفه آن است که تيم درماني و پرسنل بيمارستان بتوانند حال بيمار را هر لحظه بهتر کنند. لذا آسيب‌هايي که بعداز فرايند درمان بيمار به‌وجود مي‌آيد، سلامت بيمار را به طورجدي به خطر مي‌اندازد؟

بحث ايمني بيمار اولين اصل و اولويت اساسي و رسالت مجموعه رياست بيمارستان و مسئولان فني آن است. يعني بدون اجراي اين قضيه، موجوديت بيمارستان را زيرسوال مي‌رود. برهمين اساس زيرساخت، موارد بسياري بايد رعايت شود.

بخشي از آن به استانداردهاي تجهيزاتي و تسهيلاتي که بايد وجود داشته باشد، برمي‌گردد. بخشي از آن به ملاحظات ايمني که مربوط به بيمار است، مبني براينکه خدمات قابل ارائه به بيمار بايد به طور صحيح انجام شود.

سازوکارهاي مراقبت از بيمار چيست؟

از نظر تجهيزاتي يک‌سري استانداردهاي مراقبتي براي ارائه خدمات به بيمار وجود دارد که نبايد از آن عدول شود.

مثلا اگر قرار است يک وسيله خاص در اتاق عمل وجود داشته باشد و بعد جراحي صورت گيرد، اين وسيله بايد تهيه شده و به منظور درمان بيمار استفاد شود. بنابراين آماده‌سازي امکانات و تجهيزات درمان بيمار در بيمارستان مي‌تواند به افزايش کيفيت ايمني بيمار کمک زيادي کند.

نکته دوم بحث محل بستري بيمار يا بيمارخواب است که بايد استانداردهاي خاصي داشته باشد. علاوه براينها امکانات رفاهي مانند امکانات گرمايشي، سرمايشي و غذاي بيمار است که در دستورالعمل هتلينگ بيمارستاني آمده است.

بعداز آن نيز اقداماتي نظير الزامات مراقبتي بيمار ايجاب مي‌کند تا بيماراني که به دليل شرايط بدني خود نمي‌توانند، حرکت کنند و به راحتي قادر به انجام برخي امور مربوط به خود نيستند، تحت مراقبت ويژه بوده تا از تخت خود سقوط نکرده و دچار آسيب‌هاي ثانويه نشوند.

استانداردهاي دارويي نيز بيش‌از حد عامل ديگري مستلزم رعايت است، اينکه داروي بيمار سروقت و به درستي مصرف شود. دوز دارو بايد مناسب بوده و کنترل شوند. داروهاي خطرناک بايد تحت نظارت مضاعفي قرار بگيرند.

کادر نظارتي چه وظيفه‌اي بر عهده دارند؟

مطالبي که گفته شد، در مجموع حوزه ايمني بيمار را تشکيل مي‌دهد که در هر بيمارستاني بايد رعايت شود. در اين راستا چند نکته وجود دارد. يکي مسائل فني بيمارستان است که از رئيس بيمارستان تا ساير مسئولان را درگير خود مي‌کند تا نظارت‌هاي لازم را اعمال کنند. در درجه دوم طبق دستورالعمل اعتباربخشي و ايمني بيمار، پزشک ارشد ايمني بيمار و کارشناس مربوطه را داريم.

اين افراد بعداز رخداد مسئله‌اي، تمامي جوانب را بررسي کرده و بعداز بررسي ريشه‌ها و علت‌يابي در مورد اتفاقي که براي بيمار در بيمارستان افتاده، نتيجه را گرفته شده و سپس اقدامات پيشگيرانه اعمال مي‌شود.

از طرف ديگر مسئولان فني بيمارستان‌ها بايد در بازديدهاي جامع مديريتي بيمارستان شرکت کنند و به طور مداوم بخش‌هاي بستري و اتاق‌هاي عمل را رصد و نظارت کرده تا بتوانند اقدامات کنترلي را اعمال کنند تا در اين حوزه کم و کسري وجود نداشته باشد. اين ماحصل قضيه است اما در هر بخش بستري يا هر واحد، يک سوپروايزر داخلي وجود دارد که در در سطوح پايين‌تر دائما بخش خود را رصد کرده تا از بروز آسيب‌هاي احتمالي جلوگيري به عمل آيد.

در حوزه پزشکي نيز رئيس بخش وظيفه کنترل و اعمال نظارت بر بخش را دارد تا بيماران با کمترين آسيب روند درماني خود را طي کرده و ايمني آنها بر طبق استانداردهاي تعيين شده باشد. بنابراين مسئوليت ايمني بيمار بر سه سطح استوار است، مسئولان بخش‌ها، روساي بيمارستان و مسئولان فني و کميته ايمني بيمار و سطح بعدي نيز روساي بخش‌ها و سوپروايزرها هستند که روند استانداردسازي خدمات ايمني بيمار را انجام مي‌دهند.

در دانشگاه‌ها نيز معاونت درمان دانشگاه و بعد معاونت درمان وزارت بهداشت و اداره کل تحهيزات پزشکي وزارت بهداشت اين حلقه را تکميل کرده و کار خود را در زمينه نظارت و پايش مراکز درماني و بهداشتي از لحاظ کنترل و جلوگيري از آسيب‌هاي ناخواسته ثانويه انجام مي‌دهند.

سخن آخر؟

سيستم هموويژولانس و مديريت خون و فراورده‌هاي خوني از جمله امکاناتي است که مي‌تواند در جهت ايمني بيمار کمک شاياني کند.

درواقع هموويژولانس گزارش عوارض جانبي مرتبط با خون و بحث ارزيابي اين عوارض و جلوگيري از تکرار آن است. بحث ديگر بهينه مصرف شدن فراورده‌هاي خوني است، چراکه خون يک ماده زنده است.

بنابراين هم بحث نيازسنجي و هم فراوري آنها و هم مصرف و امحاي فرآورده‌هاي خوني فرايندهاي مشخصي است که در حوزه بهينه‌سازي فراورده‌هاي خوني در کميته‌هاي انتقال خون بيمارستان به صورت تخصصي انجام مي‌شود.

بي‌شک هر بيمارستاني با مواردي از از اين‌گونه مواجه مي‌شود، اما ارائه و انتشار آنها امکان‌پذير نيست.

در مورد تعداد افرادي که به آسيب‌هاي ثانويه در بيمارستان دچار شده‌اند، آماري وجود دارد، اما اين آمار داخلي بوده و تنها به جهت برنامه‌ريزي براي بهبود کيفيت ارائه خدمات باليني به بيمار مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

لذا ارائه اطلاعات داخلي بيمارستان به خارج از آن، مشکلي را حل نمي‌کند؛ بلکه دانستن سرچشمه و علل مشکلات براي کادر درماني و پرسنل بيمارستاني کافي است.

آمار عوارض و آسيب‌هاي وارد شده و احيانا مرگ و ميري که در مورد آسيب‌هاي ثانويه بيمارستاني وجود دارد، سيستم را کمک مي‌کند تا سياست‌هاي بهتري را در پيش بگيرد. هر بيماري که در بيمارستان دچار سقوط از تخت، عوارض دارويي يا عفونت بيمارستاني مي‌شود، هزينه‌اي اضافي به بار خواهد آورد. اين هزينه تحميلي توسط يک کميته ارزيابي مورد بررسي
قرار مي‌گيرد. چنانچه قصور پيش آمده از سوي پزشک، پرستار يا ساير کادر درماني باشد، هزينه از آنها اخذ مي‌شود. بيمه‌ها در اين رابطه مسئوليتي را قبول نمي‌کنند.

اما در مجموع آنچه که مسلم است، اين است که اگر در سيستم‌هاي بيمارستاني نظارت‌ و بازديدهاي مسئولان فني و کادرايمني بيمارستان بيشتر باشد، دقت افزايش يافته و گزارش خطاها با نکته‌سنجي ارائه مي‌شود، درنتيجه محيطي امن و خالي از آسيب‌هاي احتمالي را براي بيمار رقم مي زند.