شفاآنلاین:جامعه>«برجام» مخفف عبارت برنامه جامع اقدام مشترك است كه محمدجوادظريف وزير امورخارجه وقت كشور در بيانيه مشترك توافق لوزان سوئيس در تاريخ ۱۳فروردين 94 به كار بردند.
برجام يا برنامه جامع اقدام مشترك نام يا عنوان توافقي
بود كه درباره مساله هسته‌اي ايران در ژنو سوئيس امضاء شد. حالا كه به لطف و
مدد الهي و تلاش سياستمداران و مسئولان نظام توافقات هسته‌اي به شكلي
موفقيت‌آميز براي كشورمان رقم خورد، پژوهشگران و انديشمندان مسائل اجتماعي
منتظر برجام اجتماعي هستند. برجام اجتماعي يعني همانطور كه در حوزه
بين‌الملل و سياست خارجي برجام رخ داد، در حوزه مسائل داخلي و اجتماعي هم
نيازمند يك برجام هستيم. جامعه دانشگاهي، جامعه‌شناسان و آسيب‌شناسان
اجتماعي ضرورت اين برجام را از مدت‌ها قبل براي كشور تشخيص داده بودند و
نياز آن را احساس مي‌كردند. اگر حقوق شهروندي رعايت شود بسياري از آسيب‌ها و
بحران‌هاي اجتماعي از طريق تصويب قوانين مرتبط با حقوق شهروندي و حمايت از
حسن اجراي آن برطرف شده و آرامش بر جامعه حاكم خواهد شد. در حال حاضر آمار
افسردگي، نزاع، طلاق و اعتياد در بين جوانان بالاست. 15ميليون پرونده
قضائي در كشور نشان‌دهنده آن است که به ازاي هر چهار ايراني بالغ يك پرونده
نزاع وجود دارد كه اين نشان‌دهنده نوعي نابساماني اجتماعي در جامعه است.
راه‌حل برون‌رفت از اين بحران‌ها اجراي كامل حقوق شهروندي و احترام به قولي
است كه دولت در ابتداي شروع به كار خود در اين زمينه به مردم داده بود.
برجام اجتماعي در حقيقت به اين معناست كه دولت بايد با انديشمندان، فعالان
سياسي و مدني و جامعه دانشگاهي كشور هم‌انديشي كند تا برجام اجتماعي در
رابطه با حفظ حقوق شهروندي محقق شود. در زمان فعلي بايد در درجه اول قوانين
در رابطه با تحقق حقوق شهروندي اصلاح شوند. حقوق شهروندي در كنار اصلاح و
تطبيق قوانين به مقولاتي مانند سلامت و امنيت شغلي افراد نيز مي‌پردازد. هر
انسان بالغي براي اينكه بتواند به رشد فردي و اجتماعي رسيده و زندگي خود
را در آرامش ادامه دهد به شغل و درآمد نياز دارد. مسئولاني كه طرح مساله
مي‌كنند بايد پاسخگو باشند و در واقع كار مسئولان طرح مساله نيست. مساله را
بايد پژوهشگران، انديشمندان، اصحاب رسانه و فعالان اجتماعي طرح كنند و
مسئولان در حقيقت بايد پاسخگو باشند كه در اين رابطه چه كارهايي انجام داده
يا مي‌خواهند انجام دهند. براي مثال وقتي نتايج يك بررسي آماري نشان
مي‌دهد نيمي از روستاييان بالاي 50 سال مشكل فشار خون دارند در اين زمان
وظيفه مسئولان اين است كه به اين مساله پاسخ داده و براي رفع آن راهكار
ارائه دهند نه اينكه خود نيز طرح مساله كنند. اگر دولت‌ها و مسئولان درباره
آنچه رسانه‌ها و وسايل ارتباط جمعي از وضعيت اجتماعي به افكار عمومي ارائه
مي‌دهند پاسخگو نباشند اين اطلاع‌رساني نه تنها مثمرثمر نيست بلكه باعث
نگراني افكار عمومي مي‌شود. افراد و كليه شهروندان بايد از امكاناتي كه
دولت در امر سلامت در اختيارشان گذاشته مطمئن باشند. مسئولان بايد با
انديشمندان و دغدغه‌مندان اجتماعي به بحث و تبادل نظر بپردازند تا از معبر
نگاه و برداشت آنها بتوانند حقوق شهروندي را محقق كنند. به نظر مي‌رسد حالا
كه اين توافقات رخ داده و مردم بي‌صبرانه منتظر دستاوردهاي آن هستند بايد
توافق اجتماعي در كشور رخ بدهد كه لازمه اين امر ارتباط نزديك و همه‌جانبه
مسئولان و دانشگاهيان است؛ ارتباطي كه نيازمند بازسازي است.
امير محمود حريرچي / جامعه‌شناس و استاد دانشگاه
روزنامه آرمان
روزنامه آرمان
نظرشما
آخرین اخبار