با
توجه به اينکه وزارت بهداشت شيوع اختلالات رواني را مورد بررسي قرار
مي‌دهد، در حال حاضر شيوع اين اختلالات در کشور چه ميزان است؟
طبق آخرين بررسي که در کشور انجام شده است شيوع اختلالات رواني
26
دهم درصد در جمعيت 15 تا 64 سال است که در بين اختلالات روانپزشکي
شايع‌ترين اختلال، مربوط به افسردگي است. همچنين شيوع افسردگي نيز
12/7 درصد گزارش شده است.
بسياري
از روانپزشکان و حتي مسئولان بر اين باورند که شيوع اين بيماري در کشور
روز به روز در حال افزايش است. از نظر شما چه عواملي باعث شيوع اين بيماري
در کشور شده است؟
دلايل
مشکلات رواني بسته به مسائل جامعه و مشکلاتي که وجود دارد، متفاوت است.
مشکلات اجتماعي، ژنتيکي شرايط چگونگي تربيت علت اصلي اختلالات متعدد رواني
محسوب مي‌شود. ولي اين تکته را نبايد فراموش کرد که توانايي افراد براي
مقابله با اين‌گونه اختلالات بسيار حائز اهميت است، چرا که افراد توانمند
در شرايط مختلف دچار مشکلات روانشناختي نمي‌شوند و مي‌توانند خود را با
شرايط مختلف انطباق دهند.
کمبود
تعداد تخت‌هاي روانپزشکي در کشور به عنوان يکي از معضلات اين بيماران مطرح
مي‌شود.در حال حاضر چه تعداد تخت کمبود داريم و برنامه وزارت بهداشت در
اين زمينه چيست؟
در حال حاضر حدود 7 هزار تخت روانپزشکي در حوزه وزارت بهداشت وجود دارد و با تخت‌هاي روانپزشکي که در ساير سازمان‌ها وجود دارد، حدود
8
هزار مورد مي‌شود. طي بررسي‌ها و نيازسنجي‌هايي که انجام شده لازم است که
حدود 11 هزار تخت روانپزشکي در کشور داشته باشيم . يعني با کمبود 3 هزار
تخت روانپزشکي کمتر از آن چيزي که پيش‌بيني شده است، مواجه هستيم. يکي از
برنامه‌هاي وزارت بهداشت در سال جاري در راستاي افزايش تعداد تخت‌هاي
روانپزشکي است که به صورت جدي پيگيري خواهيم کرد تا مقدار قابل توجهي از
تخت‌ها را پوشش دهيم.
تخت‌هايي روانپزشکي که در حال حاضر در بيمارستانها وجود دارد تا چه اندازه مطابق با استاندارد است؟
براساس
اعتباربخشي که وزارت بهداشت شاخص‌هاي آن را تعيين مي کند، تخت‌هايي که
وجود دارد،اعتباربخشي شده و با مشکل جدي مواجه نيستند. وزارت بهداشت اين
تخت‌ها را اعتباربخشي و براساس آن سطح بندي‌هاي لازم را انجام مي‌دهد.
آيا
از نظر شما بهتر نيست که تخت‌هاي روانپزشکي در بيمارستان‌هاي عمومي نيز
راه‌اندازي شود يا اينکه تنها در بيمارستان‌هاي تخصصي روانپزشکي اين اقدام
انجام خواهد شد؟
بله
همين‌طور است. نظر ما نيز اين است که تخت روانپزشکي در بيمارستان‌هاي
عمومي نيز راه‌اندازي شود. به دليل اينکه با اين اقدام ميزان انگ اين
بيماري در جامعه کمتر مي‌شود. سياست وزارت بهداشت نيز در حال حاضر تحقق
همين موضوع است. تعداد قابل توجهي از تخت‌هايي که امسال قرار است به سيستم
درماني کشور اضافه شود در صورتي که تمام برنامه‌هاي در نظر گرفته شده به
درستي اجرا شود در بيمارستان‌هاي عمومي خواهد بود.
آيا
رويکرد وزارت بهداشت در خصوص بيماران روانپزشکي تنها معطوف به افزايش
تعداد تخت‌ها است يا برنامه‌هاي ديگري نيز در اين زمينه وجود دارد؟
رويکرد
وزارت بهداشت تنها افزايش تخت نيست. يکي از دلايلي که امسال افزايش تعداد
تخت را يکي از برنامه هاي اصلي قرار داده‌ايم يعني اينکه اين نياز احساس
مي‌شود که اين تعداد تخت در کشور وجود داشته باشد.علاوه بر افزايش تخت
روانپزشکي که شرايط بستري را فراهم مي‌کند نياز داريم که در کشور برخي از
خدمات مبتني بر جامعه را در برنامه‌هاي خود قرار دهيم تا اساسا نياز به تخت
روانپزشکي را تا جايي که مي‌شود کاهش دهيم که اين موضوع بسيار حائز اهميت
است.
در
صورتي که صرفا تخت‌هاي روانپزشکي را افزايش دهيم هيچ وقت ورودي‌ها کاهش
نخواهد يافت و از طرفي بيمارستانها نيز از اين ظرفيت برخوردار نخواهند
بود. در واقع ما بايد خدمات مبتني بر جامعه خوبي را فراهم کنيم که در صورت
فراهم شدن آن ميزان ورودي به بيمارستانها به ميزان قابل توجهي کاهش يابد و
در نهايت تعداد افرادي که نياز به بستري دارند را کاهش دهيم. در واقع دو
استراتژي و راهبرد يعني افزايش تعداد تخت‌هاي بيمارستاني و خدمات مبتني بر
جامعه بايد با هم حرکت کنند تا به مرور بتوانيم به نتيجه مثبتي دست يابيم.
پوشش
بيمه‌اي خدمات مشاوره و روانپزشکي همواره زير سوال بوده و سازمان‌هاي
بيمه‌گر اين خدمات را تحت پوشش قرار نمي‌دهند. آيا از نظر شما بيمه‌ها
تغيير رويکردي در اين زمينه داشته‌اند؟
بله،
خوشبختانه خدمات مشاوره و روانپزشکي در مراکز دولتي و بستري تحت پوشش بيمه
قرار گرفته است و علاوه بر اين سازمان‌هاي بيمه‌گر با روانپزشکان قرارداد
دارند و خدمات را تحت پوشش قرار مي‌دهند، ولي قرارداد با روانشناسان هنوز
براي سازمان‌هاي بيمه‌گر با وجود اهميتي که دارد، تعريف نشده است.
به منظور جلوگيري از شيوع اختلالات رواني در کشور چه برنامه‌اي در وزارت بهداشت در نظر گرفته شده است؟
يکي
از اقدامات مهم ما، شناسايي و درمان به موقع اختلال‌هاي روانپزشکي است،
به همين منظور اين برنامه را تقويت کرديم و اعتقاد داريم تشخيص زودتر،
مداخله درماني زودرس را در پي دارد و از عوارض بيماري جلوگيري مي‌کند.
همچنين گسترش خدمات حوزه سلامت روان در نظام مراقبت‌هاي بهداشتي اوليه به
صورت کمي و کيفي از برنامه‌هاي اولويت‌دار و جدي خواهد بود .قصد داريم
گسترش خدمات حوزه سلامت روان ، به صورت افزايش پوشش در سطح کشور باشد به
خصوص در ناحيه حاشيه شهرها و شهرها و از طرفي عمق خدماتي که ارائه
مي‌شود، نيز بيشتر شود تا بتوانيم خدمات را از نظر کيفيت ارتقاء داده و
تنوع خدمات را بيشتر کنيم.
تدوين
پيش نويس قانون بهداشت روان در چه مرحله‌اي است چرا که در طول سال‌هاي
گذشته اين موضوع از سوي مسئولان مطرح شده است، ولي خبري از به نتيجه رسيدن
آن نيست؟
بازبيني
نهايي پيش‌نويس قانون بهداشت روان انجام شده و در مرحله نهايي است و پس از
اينکه تاييد حقوقي وزارت بهداشت را دريافت کند مسير قانوني خود را تا
مرحله تصويب نهايي طي خواهد کرد.
بنده
از ابتداي تدوين اين پيش‌نويس حضور داشتم و فکر مي‌کنم که خيلي زود
بتوانيم از اين مرحله خارج شويم و به نتيجه مشخصي دست يابيم. تمام کساني که
در اين کار فعاليت داشتند نسبت به اين اقدام تعصب دارند و تا دستيابي به
نتيجه مشخص آن را پيگيري خواهند کرد.سپید
