در اثر برشته شدن مواد غذایی گوشتی چه ترکیبهای خطرناکی ایجاد میشود؟
در درجه حرارتهای بیش از 200 درجه سانتیگراد، دلیل شکسته شدن یا تجزیه
ساختار پروتئینی مواد غذایی پروتئیندار و غذاهایی که حاوی اسیدهای آمینه
تریپتوفان، فنیلآلانین، لیزین و اسیدگلوتامیک خیلی بالایی هستند، مثل گوشت
قرمز و گوشت مرغ، تک آمینهای حلقوی ایجاد میشود که اثر سوئی بر سلامت
انسان دارد و حتی میتواند باعث جهش ژنی در سلول شود. بررسیهای انجام
گرفته نشان میدهد که سرخ کردن داخل ماهیتابه یا کباب کردن بهگونهای که
باعث سوختگی سطح گوشت شود هم میتواند میزان زیادی از این ترکیبها را به
وجود بیاورد درحالیکه روشهایی مانند پختن معمولی با درجه حرارت کم
هیچگاه چنین مشکلی ایجاد نمیکند.
1- قبل از سرخ کردن پیاز و سیبزمینی، آنها را به شکل و اندازه دلخواه
خرد کنید، داخل آبکش فلزی بریزید و این آبکش را برای سیبزمینی به مدت 2
دقیقه و برای پیاز به مدت 1 دقیقه داخل آب جوش قرار دهید. سپس آنها را روی
دستمالی نخی بریزید و پس از کشیده شدن آبشان، در حد مختصری با روغن کم تفت
بدهید.
2- برای سرخ کردن بادمجان برای تهیه کشک بادمجان یا حلیم بادمجان، ابتدا آنها را با پوست داخل فر یا روی گاز کباب کنید.
3- اگر به خوردن مرغ سرخشده علاقه دارید، از سرخ کردن جداگانه آن پرهیز
کنید. برای این کار میتوانید مرغ را با آب کم بپزید و اجازه بدهید با
تبخیر آب، بهتدریج در روغنی که از خودش پس میدهد، سرخ شود.
4- برای اینکه کتلت روغن کمتری به خود بکشد، در تابه را هنگام پخت بگذارید
و حرارت را کم کنید تا بخار ناشی از آب گوشتها باعث پختن کتلت شود.
بهطور کلی، تا جایی که میتوانید، روش تنوری و کبابی با حرارت غیرمستقیم
را برای طبخ گوشتها به کار ببرید (با پیچاندن آنها داخل فویل قبل از قرار
دادنشان در فر یا روی زغال).
استفاده از فیبرها باعث کاهش جذب ترکیبهای سرطانزای موجود در غذاها
میشود بنابراین مصرف میوه و سبزی و ادویهها میتواند در کاهش میزان اثر
این ترکیبها بر بدن تأثیر زیادی داشته باشد؛ مثل استفاده از آب هویج،
آبلیمو، آب گریپفروت، آب پرتقال. بهطورکلی میوههایی با ویتامین C
بیشتر، بیشترین اثر ضدسرطانی را دارند. آبمیوههای تازه، ویتامین C یا
ترکیبهای آنتیاکسیدانی بالایی دارند و بیشتر میتوانند اثر سوء مواد مضر
را در بدن کم کنند. با پخته شدن سبزیها هم مواد مغذی موجود در آنها کاهش
مییابد اما آبپز کردن یا بخارپز کردن اثر کمتری در کاهش مواد مفید و
ویتامینهای آنها دارد اما همین سبزیها وقتی سوخاری میشوند، ترکیبهای
مضری در آنها به وجود میآید. پس کسی نباید فکر کند با سوخاری کردن
سبزیها و خوردن آنها به خودش لطف کرده است.