ابتکار ادامه داد: مساله محیط زیست به سرعت از یک موضوع چالشی و قابل انکار و برای بعضی از یک مساله تشریفاتی تبدیل به مسالهای اساسی و محوری در سیاستهای بینالمللی، جهانی و ملی شده است. اهمیت این مساله اینجا مشخص میشود که موضوع آلودگیها و تغییراتی که در محیط زیست جهانی اتفاق میافتد، آثار زیادی روی مسائلی مثل سلامت و بحث سرطان دارد که این آثار روز به روز مشخصتر میشود و هم از ابعاد اقتصادی و اجتماعی و هم از ابعاد تحقیقاتی و علمی این موضوع بررسی میشود.
وی افزود: هر روز با مسائل جدیدی در زمینه محیط زیست مواجه میشویم و کارخانجات صنعتی دهها و صدها ماده شیمیایی و به طور سالیانه حدود 70 هزار ماده شیمیایی جدید به محیط جهان عرضه میکنند که بسیاری از این مواد از نظر ریسک سلامت و سرطان شناخته شده نیستند و این موضوع باعث ایجاد نگرانی و انجام یک تلاش جدی برای مواجهه با این مواد است. یکی از اقدامات ایران در این زمینه پیوستن به کنوانسیون جیوه بوده است.
معاون رییس جمهور افزود: سرطان علاوه بر ریشه ژنتیک به سیستم ایمنی پاسخهای متفاوتی میدهد، اما اپیژنتیک نیز در آن دخیل شناخته شده است و تحت تاثیر محیط از همان زمان شکلگیری DNA تغییر ایجاد میکند.
رییس سازمان حفاظت از محیط زیست با بیان اینکه روزانه 16 هزار کیلو هوا وارد بدن انسان میشود، اظهار کرد: بنابراین ورود آلایندهها از طریق هوا بیش از سایر عوامل است که البته در اینجا سبک زندگی مردم و آموزش به مردم از اهمیت زیادی برخوردار است تا با بهبود روشهای حمل و نقل، کنترل صنایع و کنترلهای دقیق برای مسائل ترافیکی صورت بگیرد.
وی در مورد آلودگی هوا در ایران گفت: در کشور ما بحث آلودگی هوا از سال 1355 مطرح شد. در سال 1379 اولین برنامه جدی در این زمینه برای تهران و هفت شهر بزرگ تصویب شد که البته این برنامه در سال 84 اجرایی شد؛ حذف سرب از بنزین عرضه شده، استاندارد کردن خودروها و حذف خودروی پیکان از نمونههای آن بود. بعد از آن متاسفانه این برنامهها به کندی گرایید، اما دولت یازدهم با این رویکرد سرکار آمد که معضل محیط زیست را سامان دهد و در این دوره کوتاه دولت یازدهم دستاوردهای خوبی در این زمینه داشته است که یک نمونه آن مصوبه هوای پاک است که به وسیله دولت یازدهم گذاشته شد.
معاون رییس جمهور با استناد به مطالعات سازمان بهداشت جهانی گفت: این سازمان مطالعات گستردهای انجام داد که طبق آن اعلام شد بقایای دیزل در هوا میتواند سرطانزا باشد و پیوند آلودگی هوا و سرطان را براساس مطالعات قطعی اعلام و منشاء آن را دیزل عنوان کرد. علاوه بر این بحث بنزن از دغدغههای آلودگی هوا بود. میزان این ماده در ایران توسط شهرداری و برخی دانشگاهها در تهران اندازهگیری و در سال 89 اعلام شد که میزان بنزن در شهر تهران به حد نگرانکنندهای رسیده است که متاسفانه توسط دولت وقت پاسخی به آن داده نشد، اما خوشبختانه با همت دولت یازدهم و وزارت نفت، توزیع بنزین پتروشیمی به طور کلی در شهرهای بزرگ متوقف شد، چراکه مقادیر زیادی گوگل و بنزن داشت و بعد از آن توزیع بنزین یورو4 را شروع کردیم که در حال حاضر شش شهر کشور از این بنزین استفاده میکنند.
ابتکار افزود: دستاورد دیگر در این زمینه حذف گوگرد بود که میزان آن به 7 هزار پی.پی.ام رسیده بود، اما در حال حاضر فقط 157 پیپیام گوگرد در گازوئیل در شهرهای بزرگ وجود دارد که البته باید کماکان این کار را ادامه دهیم، زیرا این کارها زمانبر است و آلودگی هوا یکی از عوامل به خطر انداختن سلامت مردم و بروز سلامت است.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر ضرورت آموزش و آگاهی دادن به مردم گفت: در این زمینه آگاهیهای مردم و آموزش دادن به آنها مثل عدم استفاده از خودروی شخصی و استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی بسیار مهم و تاثیرگذار است، ما نیز مباحث آلودگی هوا را دنبال میکنیم.
وی در مورد سموم آفتکش در فرآوردههای غذایی اظهار کرد: موضوع کیفیت فرآوردههای غذایی و سبد غذایی ایرانی و همچنین موضوع مصرف سموم آفتکش و کودهای شیمیایی از سالها قبل دارای قوانینی بوده است، اما این قوانین عملیاتی نشده بود. برای مثال بقایای حد مجاز سم و نیترات مشخص و عنوان شد که به طور قطعی نیترات از عوامل سرطانزاست که در دورانی مصرف بیرویه آن را داشتیم. البته اصلاح این موارد نیازمند آموزش دادن به کشاورزان و سنجش فراوردههای غذایی است که زمانبر است. همچنین برنامههایی برای سنجش آب، خاک و فرآوردههای غذایی باید انجام شود که امیدواریم با پیگیری وزارت بهداشت بتوانیم این کار را انجام دهیم.
معاون رییس جمهور با اشاره به بحث کیفیت آب و اهمیت آن گفت: با توجه به کاهش بارندگی و افزایش جمعیت شهر و حاشیهنشین و ساخت و سازهای بیرویه میتوان گفت حداقل 14 میلیون جمعیت در استان تهران داریم و با کمبود بارندگی نیز مواجه هستیم و میتوان گفت سدهای ما نسبت به سالهای قبل 28 درصد کاهش داشته و ذخایر آب کمتری دارند و این موضوع باعث میشود که از آبهای زیرزمینی برداشت شود.
ابتکار افزود: همه این موارد از برنامههایی است که دولت روی آن کار میکند. اما بحث سبک زندگی نیز در همه این موضوعات حائز اهمیت است.
وی با بیان اینکه از دیگر عوامل سرطانزا که جنبه بینالمللی دارد، لایه اوزون است، گفت: نازک شدن لایه اوزون در برخی از کشورها و در برخی از مواقع و فصول وجود دارد و در این کشورها با تابش اشعه UV مواجه میشویم. در کشور ما نیز تابش این اشعه در مواقعی زیاد است. بنابراین با انجام یکسری دستورالعملهای ساده میتوانیم از عوارض ناشی از آن پیشگیری کنیم و در اینجا بحث پیشگیری مهم است.
رییس سازمان حفاظت از محیط زیست در مورد بحث مواد دستکاری شده ژنتیکی اظهار کرد: موارد دستکاری شده ژنتیکی بسیار مهمند. در مواد دستکاری شده ژنتیکی باید دو نوع تایید داشته باشیم که یکی تایید پزشکی و دیگری تایید زیستمحیطی است، زیرا اینها هم میتوانند آثار ژنتیکی و آثار زیستمحیطی داشته باشد. از آنجا که متاسفانه واردات این فرآوردهها در کشور ما صورت گرفته، میتواند یکی از تهدیدات جدی برای محیط زیست، کشاورزی و سلامتی داشته باشد.
وی افزود: همچنین مساله اشعه و بحث امواجی که یک بخش از آنها مولفه مهمی از زندگی ما شده و آن ارتباطات و استفاده از تلفن همراه بوده است، اما بحث پارازیتها در این زمینه نگرانکننده است که دولت یازدهم پیگیری کرده و مطالعات میدانی را داشتیم و وزیر ارتباطات نیز این موضوع را پیگیری کردند و جلساتی در سطح وزرا گذاشته شد. البته این مساله هنوز ابعاد ناشناختهای ندارد اما باید هرگونه فعالیتی که در زمینه امواج الکترومغناطیسی صورت میگیرد، با رعایت استانداردها باشد، زیرا این امواج آثار مخربی دارند.
معاون رییس جمهور ادامه داد: در اینجا نیز بحث سبک زندگی و آموزش نسل جوان و نوجوان ما اهمیت دارد. برای مثال در زمینه تلفن همراه امواج تلفن همراه را داریم در حالی که کمترین آموزش در این زمینه داده میشود که باید آموزش استفاده صحیح از تلفن همراه را در نظر بگیریم. ما اگر توسعه را میخواهیم در کنار توسعه، رعایت استانداردها نیز مهم است. مثلا اگر میخواهیم از سموم آفتکش استفاده کنیم، باید به کشاورز آموزش دهیم که چه زمانی و چگونه از آنها استفاده کند در غیر این صورت سلامت مردم و محیط زیست به خطر میافتد. خوشبختانه دولت یازدهم توجه ویژهای به این موضوعات دارد و این یک تعهد اخلاقی برای ماست که حتی بتوانیم از ایجاد یک سرطان جلوگیری کنیم.
ابتکار با تاکید بر نقش انجمنهای علمی در پیشگیری از سرطان گفت: خوشحالیم
که انجمنهای علمی در کنار ما حضور دارند و امیدوایم صدای این انجمنها و
نگاه تخصصی آنها شنیده شود تا بتواند تاثیرگذاریهای زیادی را در سطح ملی
داشته باشد. ما اولویتهای زیادی در کشور داریم که از جمله آن اقتصاد آسیب
دیده، مناسبات بینالمللی و... است. بنابراین برای اینکه اهمیت پیشگیری از
سرطان فراموش نشود، نقش انجمنهای مدنی بسیار حائز اهمیت است.
ایسنا