تفلون بخرم یا چدن؟

قابلمه تفلون سرطان زاست ؟

گر چه زمانی قابلمه های تفلون محبوب ترین نوع قابلمه به شمار می رفتند ، اما با سرزبان افتادن شایعه سرطان زا بدون شان خیلی زود طرفداران خود را از دست دادند. از آنجا که ظروف تفلون نچسب هستند ، کار کردن با آن ها بسیار راحت است همچنین شست و شو و تمیز کردن شان هم دردسری ایجاد نمی کند و بر خلاف قابلمه های چدنی و مسی ، وزن سبکی هم دارند ؛ همین بهانه ها به اضافه سبکی این قابلمه ها و قیمت مناسب شان باعث شده هنوز هم بسیاری از خانم ها سراغ قابلمه های تفلون بروند.

اما قابلمه های تفلون در مقایسه با قابلمه های استیل ، آلومینومی و ... انتخاب های مطمئنی محسوب نمی شوند ، چرا که معمولا در تهیه ظروف تفلون از کادمیوم استفاده می شود که از فلزات سنگین است به ویژه در ظروفی که استاندارد نباشند ، میزان این فلز بیشتر است. این ماده به مرور وارد غذا می شود و احتمال سرطان ، کوتاهی قد و ضایعات پوستی را افزایش می دهد. همچنین در سنتز هموگلوبین دخالت می کند و کم خونی را به همراه می آورد.

از سوی دیگر بعضی مردم بعد از این که می بینند کف نچسب قابلمه های تفلون بر اثر استفاده نامناسب خراب شده ، با مراجعه به مراکزی این قابلمه ها را دوباره بازسازی می کنند اما بازسازی تفلون ، ایمنی چندانی ندارد. قابلمه های تعمیر شده ، هیچ وقت مانند روز اول نمی شوند و از آنجا که زودتر از قبل آسیب می بینند ، مواد مضرشان را هم زودتر به غذای شما وارد می کنند. باید بدانید امروزه استفاده از ظروف تفلون در بسیاری از کشورهای اروپایی تقریبا منسوخ شده است.

اگر قابلمه تفلون کاملا سالم و بدون خش باشد :

- در برابر حرارت های متوسط تا بالا مقاوم است.

- برای پخت و پزهای طولانی و سرخ کردن مناسب است.

- شست و شو و استفاده از آن آسان است.

- به دلیل سطح نچسبش مصرف روغن را پایین می آورد.

قابلمه چدن زود خراب می شود ؟

چدنی ها ( که ترکیبی از آهن و کربن هستند ) ، عمر بالایی دارند. این ظروف مناسب برای پخت طولانی با دمای متوسط تا بالا هستند و اگر فاقد آلومینیم باشند ، گزینه مناسبی برای پخت و پز محسوب می شوند. این قابلمه ها به طور یکسان حرارت را پخش می کنند وبه دلیل مقاومت شان در برابر دمای بالا برای سرخ کردن ، پختن یا حتی در فر قرار دادن بسیار مناسب هستند. البته باید بدانید که اکثر قابلمه هایی که امروزه با نام قابلمه چدن در بازار به فروش می رسند ، در واقع چدن نیستند بلکه از جنس آلومینیم خشکند که با دستگا ه هایی خاص در قالب تزریق می شوند و روی آن ها تفلون یا سرامیک می کشند که تشخیص این قابلمه های تقلبی کار سختی نیست و آن ها بر خلاف چدن های واقعی که بسیار سنگین هستند ، وزن سبکی دارند. یک تابه بزرگ چدن حدود چهار کیلوگرم وزن دارد اما اگر بخواهید یک سرویس استیل یا تفلون را به خانه بیاورید ، احتمالا باید چنین وزنی را تحمل کنید. قابلمه هایی که آلومینیومی و روکش شده اند ، از نظر سلامت با ظروف تفلون تفاوتی ندارند و باید همان ملاحظاتی که در مورد قابلمه های تفلون وجود دارد ، در مورد آن ها هم رعایت کرد. در زمان استفاده از ظروف چدنی ، باید ریزه کاری هایی را رعایت کنید تا دوام قابلمه های تان بیشتر شود. اول این که قبل از استفاده باید چند دقیقه ای آن ها را روی حرارت بگذارید تا گرم شوند. برای آن که از گرم شدن کافی ظرف مطمئن شوید ، می توانید قطره ای آب داخل آن بریزید و اگر به سرعت تبخیر شد ، یعنی ظرف گرم شده است. در صورتی که ظروف چدنی اول گرم شوند ، مواد غذایی به آن ها نخواهد چسبید. دوم این که در ظرف چدنی ای که هنوز استفاده نشده ، نباید آب به مدت طولانی بماند زیرا باعث می شود زنگ بزند. سوم ، برای شست و شوی چدن از ابر استفاده کنید زیرا سیم ظرف شویی باعث خراشیدگی و آسیب آن می شود و چهارم این که بعد از اتمام پخت ، ماده غذایی را از درون ظروف چدنی خارج کنید تا اکسید نشود. در ضمن در ظروف چدنی فاقد روکش نباید مواد اسیدی مثل آب لیمو یا سس گوجه فرنگی ریخت.

اگر قابلمه چدن تان اصل باشد :

- عمر طولانی دارد و در برابر حرارت مقاوم است.

- شست و شویش آسان است.

- بیشتر از بسیاری از قابلمه ها سلامت شما را تامین می کند.

- با محیط زیست سازگار است.

- کمی گران است.

قابلمه های استیل غذا را می سوزانند ؟

قابلمه های استیل از همه قابلمه های دیگر بهداشتی ترند و دوست دار سلامت هستند چرا که ظروف استیل زنگ نمی زنند و هیچ گونه واکنشی به مواد غذایی نمی دهند اما یک مشکل اساسی دارند ؛ این که حرارت را مستقیم انتقال می دهد. یعنی وقتی یک قابلمه استیل روی حرارت قرار می گیرد ، غذا سریع در آن می سوزد چون بلافاصله حرارت آتش را منتقل می کند به طوری که دمای این سوی قابلمه که روی آتش قرار گرفته و آن سو که غذا درونش قرار دارد ، سریع یکی می شود. در نسل های جدید ظروف استیل برای این که این مشکل را حل کنند از ترکیبات آلومینیوم یا مس در جدار خارجی کف ظروف استفاده کرده اند تا مشکل انتقال حرارت حل شود.

قابلمه های استیل بیشتر برای پخت انواع خورش و غذاهای ابدار مناسبند. البته در نسل های جدید این قابلمه که در بالا به آن ها اشاره شد ، می توانید برنج یا حتی ماکارونی هم بپزند و ته دیگ هم داشته باشید. نکته مهم هنگام استفاده از قابلمه های استیل تنظیم درجه حرارت است. اگر عجله نکنید و با حوصله شعله گاز را در حد کم نگه دارید نتیجه کارتان خوب می شود. از طرف دیگر ، مرغوبیت قابلمه ای که انتخاب می کنید هم در این موضوع تاثیر خواهد گذاشت. قابلمه هایی که برندی معتبر تر و البته قیمتی بالاتر دارند ، کفی چند لایه دارند و به همین دلیل دیر تر غذا در آن ها ته می گیرد. با این وجود اگر غذای شما ته گرفت و قابلمه تغییر رنگ داد با کمی سرکه می توانید آن را مثل روز اولش تمیز کنید.

اگر قابلمه استیل تان مرغوب باشد :

- سالم ترین نوع قابلمه است.

- سبک بوده و استفاده از آن آسان است.

- مواد شیمیایی را به غذای شما وارد نمی کند.

- عمر طولانی دارد ، رویه آن کنده نمی شود و زنگ نمی زند.

قابلمه سرامیک مسموم تان می کند ؟

شاید بتوان گفت که ظروف سرامیکی جدید ترین ، پیشرفته ترین و بهترین نوع ظروف آشپزخانه هستند و تا زمانی که کاملا سالم و بدون خراشیدگی و ساییدگی باشند ، می توان بدون هیچ نگرانی ای از آن ها استفاده کرد. علاوه بر آن مقاومت این ظروف و ویژگی های انتقال حرارت شان ، آن ها را در گروه یکی از برترین ظروف آشپزخانه قرار می دهد.

به ظروف سرامیکی ، ظروف اکولوژیک یا سبز گفته می شود. این روکش نچسب ، دقیقا مثل تفلون است با این تفاوت که حاوی ترکیبات مضر موجود در تفلون نیست. روکش های سرامیکی در مقابل فرسایش و خوردگی ، خراشیدگی و ساییدگی تا حدی مقاوم هستند اما وقتی آسیب دیدند ، چون جنس زیرین آن ها آلومینیوم است ، احتمال آلوده و مسموم شدن مواد غذایی پخته شده درون آن ها بالاست و باید کنار گذاشته شوند. قیمت ظروف سرامیکی بالاتر از سایر ظروف پخت است به همین دلیل باید در نگهداری آن ها دقت فراوان داشت تا آسیب نبینند. البته طول عمر روکش سرامیکی به نحوه استفاده از ظرف ، میزان استفاده و نحوه شست و شوی آن هم بستگی دارد.

قابلمه های سرامیک :

- مواد سرطان زا را به بدن تان وارد نمی کنند.

- در استفاده از آن ها باید کمی ظرافت به خرج دهید.

- حرارت را به بهترین شکل پخش و منتقل می کنند.

- کمی گران هستند و عمر شان هم کوتاه است.

قابلمه آلومینیومی همان قابلمه رویی است ؟

برخلاف تصور عموم و اسم ظروف رویی به طور عمده جنس این قابلمه ها از آلومینیم است و برای سلامت انسان ضرر دارد.

1 اگر جنس این ظروف از روی بود که جای خوشبختی بود ، چون در آن صورت کمی از آن وارد غذا و جذب بدن می شد.

2 روی برای بدن بسیار مفید است اما نگهداری مواد غذایی ترش اسیدی یا شور در ظروف آلومینیومی یا طبخ غذا در این ظروف موجب خروج آلومینیوم از ظروف و ورود آن به غذا می شود.

3 یبوست ، اختلالات گوارشی ، پوکی استخوان و آلزایمر از مهم ترین عوارض ناشی از مصرف آلومینیوم هستند.

4 استفاده از اسید های خوراکی مثل سرکه ، آب لیمو و آب غوره در غذا موجب افزایش آزاد شدن یون ها می شود.

5 قابلمه های آلومینیومی ارزان و سبک هستند و حرارت را یک نواخت و سریع پخش می کنند ، اما در برابر ضربه حساس اند و به سرعت تغییر شکل می دهند.

6 در مجموع اگر برای سلامت خود ارزش فائل هستد ، ظروف آلومینیومی یا چدن های حاوی آلومینیوم تهیه نکنید.

* نتایج یک تحقیق داخلی روی ظروف آلومینیومی نشان می دهد که بر اثر پخت غذا در این ظروف ، یون های آلومینیوم آزاد و به غذا اضافه می شوند که موجب بروز بیماری هایی مانند آلزایمر ، راشیتیسم و عوارضی هم چون کم خونی مفرط و اختلال هنگام راه رفتن می شود.

قابلمه های مسی هنوز هم قابل استفاده هستند ؟

مس یکی از گران ترین فلزاتی است که در ساخت ظروف مورد استفاده قرار می گیرد. مهم ترین ویژگی ظروف مسی آن است که حرارت را به خوبی و به طور یکسان پخش می کند. معمولاً از ظروف مسی برای تهیه مربا استفاده می کنند. مس قرمز به مرور زمان در مجاورت هوا اکسید می شود ( رطوبت موجود در هوا یکی از عوامل تسریع کننده اکسید مس است ) و به سبز خاکستری می گراید. مسی که به این رنگ در آمده ، برای سلامت مضر است. ورود مقادیر بالای مس به بدن خطرناک است به همین دلیل معمولاً داخل مس را با فلز دیگری از جمله قلع یا نیکل می پوشانند تا از ورود مس به داخل غذا جلوگیری شود. مس به راحتی به مواد غذایی اسیدی مانند آب لیمو ، آبغوره ، سرکه هم چنین مواد غذایی شور واکنش نشان می دهد و می تواند سبب ایجاد طعم فلزی در غذا شود. به تازگی ظروف مسی با اینوکس روکش می شوند که نگه داری اش ساده تر و استفاده آن سالم تر است.

قابلمه لعابی به چه درد می خورد ؟

روکش های لعابی معمولاً روی ظروفی از جنس سرامیک یا چدن کشیده می شوند. نگه داری این ظروف راحت است و می توان برای پخت غذاهایی که به حرارت بالا نیاز دارند ، از آن ها استفاده کرد. متاسفانه لعاب هم مانند تفلون اگر در شرایط استاندارد تهیه نشود ، می تواند حاوی ترکیب های سمی از جمله سرب ، کادمیوم ، آرسنیک و پیگمنت های رنگی شیمیایی باشد. طول عمر روکش لعابی محدود است و بر اثر ضربه و تغییر حرارت ناگهانی از بین می رود. هنگام شست و شوی این ظرف ها نباید از سیم استفاده کرد و اگر ترک بردارند ، باید کنارشان گذاشت. این قابلمه ها بیشتر برای طبخ غذاهای آب دار به کار می روند و نمی توانید داخل این قابلمه ها برنج بپزید یا حتی غذاهای جامد را دوباره گرم کنید. این قابلمه ها می توانند برای نگه داری انواع مواد غذایی ( البته به جز مواد اسیدی ) در یخچال مناسب باشند.

نکاتی که قبل تهیه قابلمه باید بدانید

قابلمه های تفلون در مقایسه با قابلمه های استیل ، آلومینیومی و ... انتخاب های مطمئنی محسوب نمی شوند چرا که معمولاً در تهیه ظروف تفلون از کادمیوم استفاده می شود که از فلزات سنگین است. این ماده به مرور وارد غذا می شود و احتمال سرطان ، کوتاهی قد و ضایعات پوستی را افزایش می دهد.

قابلمه های چدن عمر بالایی دارند. این ظروف مناسب برای پخت طولانی با دمای متوسط تا بالا هستند و اگر فاقد آلومینیوم باشند ، گزینه مناسبی برای پخت و پز محسوب می شوند. این قابلمه های به طور یکسان حرارت را پخش می کنند و به دلیل مقاومت شان در برابر دمای بالا برای سرخ کردن ، پختن یا حتی در فر قرار دادن بسیار مناسب هستند.

قابلمه های استیل از همه قابلمه های دیگر بهداشتی ترند چرا که زنگ نمی زنند و هیچ گونه واکنشی نسبت به مواد غذایی نشان نمی دهند اما یک مشکل اساسی دارند ؛ این که حرارت را مستقیم انتقال می دهند ؛ یعنی وقتی یک قابلمه استیل روی حرارت قرار می گیرد ، غذا سریع در آن می سوزد. قابلمه های استیل بیش تر برای پخت انواع خورش و غذاهای آب دار مناسبند.

قابلمه های سرامیکی جدیدترین ، پیشرفته ترین و بهترین نوع ظروف آشپزخانه هستند که تا زمانی که کاملاً سالم و بدون خراشیدگی و ساییدگی باشند ، می توان با خیال راحت و بدون هیچ نگرانی از آن ها استفاده کرد.

قابلمه های آلومینیومی برای سلامت انسان ضرر دارند. نگه داری مواد غذایی ترش اسیدی یا شور در ظروف آلومینیومی یا طبخ غذا در این ظروف موجب خروج آلومینوم از ظرف و ورود آن به غذا می شود. یبوست ، اختلالات گوارشی ، پوکی استخوان و آلزایمر از مهم ترین عوارض ناشی از مصرف آلومینیوم است.

قابلمه های مسی حرارت را به خوبی و به طور یکسان پخش می کند و معمولاً از آن ها برای تهیه مربا استفاده می شود.

قابلمه های لعابی بیش تر برای طبخ غذاهای آب دار به کار می روند و نمی توان داخل آن ها برنج پخت. این قابلمه ها می توانند برای نگه داری انواع مواد غذایی ( البته به جز مواد اسیدی ) در یخچال مناسب باشند.