مرحوم دکتر عبدالله خان احمدیه یکی از افرادی بود که در زمینه طب سنتی تلاشهای زیادی کرد؛ در اینجا بعضى از روشهاى درمانى و نسخ داروئى مرض قند را که در کتب قدیم ذکرى در موردشان نشده است و به تلاش مرحوم عبدالله خان احمدیه یافته شده است، میپردازیم:
1- قره قاط- میوه ریز ترش مزه ایست مانند زرشک که بهقدر یک تا دو مثقال آن را دم کرده و مىخورند.
2- زالزالک- این میوه در برخى اثر خوب مى گذارد و از مقدار قند مىکاهد.
3- زعرور (ولیک)- میوه ریز و گردى است که قدرى از نخود کوچکتر بوده و درخت آن باغى و جنگلى است. این میوه دو نوع است، یکى مایل به قرمز و دیگرى سیاه و در جنگلهاى سواحل دریاى خزر زیاد دیده مىشود.
4- گیاه مشهور به شنگ که در کشتزارهاى گندم زیاد مىروید و در دفع مرض قند مفید و مؤثر است.
5- توت سفید، که طبیعت آن «گرم و تر» است و در دفع مرض قند مفید است.
در کسانى که طبیعت «سرد و خشک» دارند موافق و مؤثرتر است بهخصوص اگر بیمار خوى عصبى نیز داشته باشد. (توت و برگ درخت توت سفید و حتى ابریشم از داروهاى مسکن اعصاب هستند. بویژه صمغ درخت توت که در درمان بیماریهاى روانى اثر بسیار زیادى دارد.)
6- سیاهدانه، طبعى «گرم و خشک» دارد، ازاین رو در بیماران دیابتى که طبیعتى «سرد و تر» داشته باشند مفید است.
7- خرفه و تخم خرفه گاه در طبائع «گرم» رفع دیابت را مىکند. نگارنده آن را بسیار مورد آزمایش قرار داده و مفید یافته است.
8- تخم گشنیز در طبائع «گرم» براى دفع مرض قند اثر خوب دارد، زیرا تخم گشنیز باصطلاح «سرد» است.
9- تخم کاهو نیز در کم کردن شدت بیمارى قند مفید است. کاهو در دیابتى ها رفع عطش مىکند.
10- تخم یونجه را اعراب و مخصوصا مصرى ها بو داده و دم کرده و مى خورند که در دفع قند مؤثر و گاه قاطع است.
11- میوه سروکاشن را به تعداد ده دانه با تخم آن کوبیده و جوشانیده و مىخورند.
میزان قند را کاهش مى دهد. البته اثر این دارو در اشخاص و طبائع، مختلف است. در بعضى افراد بیشتر و در برخى کمتر اثر مى کند.
12- شلغم را با توجه به توصیه اى که حضرت على (ع) فرموده اند جهت تقویت و اصلاح مزاج بیماران بکار بردم. در مرض قند نیز آن را مفید و مؤثر یافتم. در بعضى افراد، قند موجود در ادرار خون را کاهش داد و از بین برد، در برخى بیماران آن را متوقف ساخت و در عده اى نیز مؤثر واقع نگردید.
13- ضماد هندوانه ابو جهل در کف پا، قند را به سرعت پائین مى آورد. این امر در واقع بواسطه تحریک و جذب «ماده» از سر دانسته شده است.
14- برگ زیتون را اخیرا بصورت دمکرده تجویز کردم. در برخى بیماران قند را کم کرد و در بعضى قند را برطرف و در عده اى هیچ مؤثر واقع نشد.
15- مایه پنیر بواسطه ماده مخمر خود اثر خوبى در بهبود مرض قند بیمارانى که داراى طبیعت «گرم» باشند دارد. مایه پنیر همچنین عوارض کبدى را درمان نموده و رفع خون ریزى بخصوص خون ریزى رحمى را مىکند.
16- مایه خمیرترش را پزشکان پیشین براى درمان دیابت مى دادند و نتیجه خوب مىگرفتند. نگارنده به بیمارى که دچار مرض جوع شده و هیچ داروئى در او اثر نمىکرد مایه خمیر مخلوط با دوغ کشک خورانیدم رفع بیماریش گردید و بهبود یافت.
17- شیر گاو و یا گوسفند چنانچه به میزان 10 سیر در روز نوشیده شود در کنترل قند بیمار دیابتى کمک خواهد کرد.
تسنیم