گرچه منتقدان براين باورند كه بايد شروع اين طرح، از بخش بهداشت و پيشگيري آغاز ميشد، اما ترديدي نيست شرايطي كه بخش درمان كشور در ابتداي سال با آن مواجه بود و مشكلات و كمبودهايي كه با آن دست و پنجه نرم ميكرد، موجب شده بود نظام سلامت با چالش جدي مواجه شود. از اين رو لازم بود اين طرح در ابتدا به ساماندهي بخش درمان بپردازد. گرچه همزمان با اجراي فاز نخست اين طرح تحولي، معاونت بهداشت در حال تهيه زيرساختهاي لازم براي اجراي برنامههاي بهداشتي بود، به طوري كه ميتوان گفت طرح تحول نظام سلامت در مرحله اول، همزمان در بخش درمان و بهداشت كليد خورد.
به اين ترتيب با گذشت كمتر از 6 ماه از آغاز اجراي طرح تحول نظام سلامت، رضايت 73 درصدي مردم در بخش درمان حاصل شده است و اين يك موفقيت بزرگ در دولت تدبير و اميد به شمار ميآيد.
كميته ويژه نظارت بر اجراي برنامه تحول نظام سلامت در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي با عضويت نمايندگان معاونتهاي محترم درمان، بهداشت، توسعه و مديريت منابع، غذا و دارو، آموزشي، پرستاري، دفتر بازرسي، ارزيابي عملكرد و پاسخگويي به شكايات و سازمان بيمه سلامت ايرانيان با محوريت حوزه درمان در همان روزهاي ابتدايي تشكيل شد كه مديريت اطلاعات و پاسخگويي به شكايات واصله از طريق سامانه پيامكي 20001590، تلفن 1590 و پايگاه اينترنتي tahavol. behdasht. gov. ir، پايش برنامههاي ابلاغي و نظارت بر نحوه عملكرد دانشگاه و بيمارستانهاي تابعه در اجراي وظايف و مسئوليتهاي تعريف و ابلاغ شده را بر عهده داشت.
از سويي در چهار ماهه اول اجراي برنامه تحول نظام سلامت، بيش از 162هزار زايمان طبيعي در 380 بيمارستان وابسته به وزارت بهداشت به صورت رايگان صورت گرفته است كه حدود 306 هزار تومان بابت هر زايمان از محل يارانهها پرداخت شده است. علاوه بر آن برنامههاي مختلفي براي ترويج زايمان طبيعي و كاهش ميزان سزارين در بيمارستانهاي دولتي جهت ارتقاي شاخص سلامت مادر و نوزاد تدوين شد، كه ميتوان به بهينهسازي فضاي فيزيكي اتاقهاي زايمان جهت حفظ حريم خصوصي مادران باردار و افزايش رضايتمندي آنها و ارائه بستههاي تشويقي به ارائه دهندگان خدمات در مراكز دولتي اشاره كرد.
برنامه حمايت از ماندگاري پزشكان در مناطق محروم به منظور ارتقاي كيفيت خدمات سلامت در مناطق كمتر توسعه يافته كشور نيز جزو ضرورتهايي بود كه حوزه سلامت به آن نياز داشت. براين اساس اين موضوع نيز در قالب طرحهاي مدون در معاونت درمان وزارت بهداشت پيگيري شد.
اين برنامه به منظور ارتقاي كيفيت خدمات سلامت در مناطق كمتر توسعه يافته كشور، با هدف افزايش دسترسي مردم به خدمات و مراقبتهاي سلامت در سطح دوم و سوم، جذب و ماندگاري پزشكان در اين مناطق تدوين شد و با اجراي آن از طريق پرداختهاي تشويقي در مناطق كمتر توسعه يافته، خوشبختانه زمينه تمام وقتي پزشكان و در نهايت كاهش پرداخت از جيب مردم، فراهم شد.
ساماندهي مناسب نظام ارجاع در سطح تخصصي و فوق تخصصي مناطق كمتر توسعه يافته، حذف پرداختهاي غيررسمي در اين مناطق، اجراي صحيح نظام سطح بندي در بخش نيروي انساني و خدمات سرپايي و بستري از دستاوردهاي اجراي اين برنامه در فصل اول برنامه تحول نظام سلامت است.
دكتر محمد حاجي آقاجاني
معاون درمان وزارت بهداشت و دبير ستاد كشوري تحول نظام سلامت