چرخه معیوب دیابت و بیماری کلیوی

دکتر موهیت خیربات، متخصص بیماری‌های کلیه در بیمارستان سی‌کِی بیرلا در گورگان هند، در گفتگو با وبگاه ایندیَن اکسپرس توضیح داد: "دیابت به‌ویژه انواع نوع یک و دو آن، از علل اصلی ایجاد بیماری مزمن کلیه (CKD) است. قند خون بالا ناشی از دیابت به‌طور تدریجی شریان‌های کلیه را تخریب می‌کند و این امر مانع از تصفیه خون و حذف مواد زائد توسط کلیه‌ها می‌شود."

وی افزود: "در صورتی که نفروپاتی دیابتی یا بیماری کلیوی دیابتی درمان نشود، احتمالاً به نارسایی کلیه و دیگر مشکلات جدی‌تر منجر خواهد شد."

دیابت به‌طور مستقیم به عملکرد کلیه‌ها آسیب می‌زند و موجب اختلال در توانایی کلیه‌ها برای تصفیه خون و حذف مواد زائد از بدن می‌شود. این تخریب تدریجی به‌ویژه در دیابت نوع یک و دو، می‌تواند منجر به بیماری کلیوی مزمن شود. به گفته دکتر خیربات، این بیماری می‌تواند سطح انسولین خون را تحت تأثیر قرار دهد، چرا که کلیه‌ها نقشی حیاتی در کنترل میزان انسولین در خون ایفا می‌کنند.

در افراد مبتلا به بیماری کلیوی، کلیه‌ها قادر به پردازش انسولین به‌طور طبیعی نیستند. این امر منجر به افزایش سطح انسولین خون می‌شود که خود می‌تواند باعث هیپوگلیسمی یا افت شدید قند خون شود. افت قند خون مکرر یکی از مشکلات عمده‌ای است که افراد دیابتی با بیماری کلیوی با آن روبه‌رو هستند و به همین دلیل مدیریت دیابت در این بیماران پیچیده‌تر از دیگران می‌شود.

یکی از دیگر عوارض شایع در بیماران مبتلا به بیماری کلیوی، فشار خون بالا است که خود می‌تواند مشکلات جدی برای افراد دیابتی ایجاد کند. فشار خون بالا معمولاً به دلیل اختلال در عملکرد کلیه‌ها بروز می‌کند و باعث تشدید بیماری‌های قلبی و عروقی در این افراد می‌شود. دکتر خیربات به‌ویژه به افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی در این بیماران اشاره کرده و آن را نتیجه مستقیم فشار خون بالا در اثر بیماری کلیوی دانست.

یکی دیگر از مشکلات عمده‌ای که بیماران مبتلا به بیماری کلیوی با آن روبه‌رو هستند، احتباس مایعات و بی‌تعادلی در سطح الکترولیت‌ها است. این شرایط به‌ویژه در کنترل قند خون پیچیدگی ایجاد می‌کند. دکتر خیربات در این خصوص گفت: "کلیه‌ها به‌طور کامل قادر به پردازش و دفع داروها نیستند، بنابراین داروهای مورد استفاده برای مدیریت دیابت ممکن است تأثیر کمتری داشته باشند یا نیاز به تنظیم داشته باشند. این مسأله باعث می‌شود که خطر بروز عوارض جانبی افزایش یابد."

بر اساس گفته‌های دکتر خیربات، مدیریت دیابت و بیماری کلیوی هم‌زمان نیازمند دقت و پیگیری منظم است. او بر اهمیت کنترل دقیق قند خون، فشار خون و عملکرد کلیه‌ها تأکید کرده و خاطرنشان کرد که افراد مبتلا به هر دو بیماری باید تحت مراقبت‌های ویژه قرار گیرند تا از تشدید وضعیت خود جلوگیری کنند.

وی همچنین به تولیدکنندگان داروهای دیابتی توصیه کرد که داروهای تجویزی برای این بیماران باید با در نظر گرفتن وضعیت کلیوی و نیازهای خاص آن‌ها تنظیم شود. در غیر این صورت، خطر بروز عوارض جانبی و مشکلات اضافی افزایش می‌یابد.

در نهایت، متخصصان به‌طور قاطعانه بر لزوم پیشگیری از ابتلا به هر دو بیماری و یا مدیریت دقیق آن‌ها تأکید دارند. بیمارانی که همزمان مبتلا به دیابت و بیماری کلیوی هستند باید تحت نظر پزشک متخصص قرار داشته باشند و از تغییرات رژیم درمانی و دارویی با توجه به وضعیت کلیه‌ها و قند خون خود بهره‌مند شوند. در غیر این صورت، چرخه معیوب این دو بیماری می‌تواند به سرعت تشدید شود و سلامت فرد را تهدید کند./سلامت نیوز