مطابق آخرین آمار ارائهشده از سوی مرکز آمار ایران نرخ بیکاری افراد ۱۵ساله و بیشتر نشان میدهد که ۶/۷ درصد از جمعیت فعال (شاغل و بیکار)، در فصل پاییز بیکار بودهاند.
شفا آنلاین>جامعه>در سالهای اخیر معضل بیکاری فارغالتحصیلان به یکی از چالشهای کشور
تبدیل شده که بر توازن و تعادل بازار کار اثرگذار بوده و موجبات بروز
ناهنجاریهای اجتماعی و برخی مشکلات اقتصادی و اجتماعی را فراهم کرده است.
بیتردید داشتن شغل در امنیت روانی، اجتماعی و معیشتی موثر است و بدون آن
تشکیل خانواده، ازدواج و تامین مسکن برای جوانان به ویژه
فارغالتحصیلان
دانشگاهی امکانپذیر نیست.
به گزارش شفا آنلاین:در حال حاضر داشتن شغل ضمن تقویت خودباوری و عزت نفس در فرد موجب کسب درآمد
و استقلال مالی میشود، از این رو ایجاد اشتغال یکی از مهمترین ابزارهای
کاهش نرخ بیکاری، فقر و نابرابری به شمار میرود. جوانانی که از پشتوانه
شغلی و مالی برخوردار باشند به مشاغل کاذب و فاقد امنیت شغلی روی
نمیآورند.
مطابق آخرین آمار ارائهشده از سوی مرکز آمار ایران نرخ بیکاری افراد
۱۵ساله و بیشتر نشان میدهد که ۶/۷ درصد از جمعیت فعال (شاغل و بیکار)، در
فصل پاییز بیکار بودهاند. بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری حاکی از آن است
که این شاخص، نسبت به فصل مشابه سال قبل (پاییز ۱۴۰۱)، ۶/۰ درصد کاهش یافته
است.در این بین بررسی آمار بازار کار و بیکاری فارغالتحصیلان بیانگر آن
است که بررسی نرخ بیکاری جمعیت ۱۵ساله و بیشتر فارغالتحصیلان آموزش عالی،
نشان میدهد ۴/۱۱ درصد از جمعیت فعال فارغالتحصیل آموزش عالی بیکار
بودهاند. این نرخ در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط روستایی نسبت به
نقاط شهری بیشتر بوده است. بررسی روند تغییرات این نرخ حاکی از کاهش ۱/۱
درصدی در پاییز ۱۴۰۲ نسبت به فصل مشابه سال قبل است.در پاییز ۱۴۰۲ سهم
جمعیت بیکار فارغالتحصیل آموزش عالی از کل بیکاران ۸/۴۲ درصد بوده است.
این سهم در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی
بالاتر است. بررسی تغییرات این شاخص نشان میدهد که نسبت به فصل مشابه سال
قبل ۴/۰ درصد افزایش داشته است.در پاییز ۱۴۰۲ سهم جمعیت شاغل فارغالتحصیل
آموزش عالی از کل شاغلان ۵/۲۷ درصد بوده است. این سهم در بین زنان نسبت به
مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بالاتر است. بررسی تغییرات این
شاخص نشان میدهد که نسبت به فصل مشابه سال قبل ۱/۱ درصد افزایش یافته است.
به صورت تعدادی نیز باید اشاره کرد که از ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر جمعیت بیکار کشور ۹۰۵ نفر به فارغالتحصیلان اختصاص دارد.
لیسانسهها در صدر بیکاران فارغالتحصیل
محمود کریمیبیرانوند معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و
رفاه اجتماعی در گفتوگو با «جهانصنعت» گفت: همواره فاصله نرخ بیکاری
فارغالتحصیلان تا نرخ بیکاری کل تقریبا ۵ تا ۶ درصد بوده که هماکنون
فاصله این دو نرخ به ۵/۳ درصد رسیده و در حال کمتر شدن است.
وی افزود: هماکنون نرخ بیکاری فارغالتحصیلان به ۴/۱۱ درصد رسیده که
میتواند بیانگر افزایش امید بین دانشگاهیان برای یافتن شغل باشد.
کریمیبیرانوند به وضعیت نرخ بیکاری بین مقاطع تحصیلی اشاره کرد و گفت:
گزارش مرکز آمار ایران بیانگر آن است که نرخ بیکاری مقطع کاردانی ۱۰ درصد،
مقطع کارشناسی ۲/۱۵ درصد، کارشناسی ارشد ۷/۹ و مقطع دکتری ۳ درصد است. نرخ
مشارکت اقتصادی مقطع دکتری بیش از ۷۰ درصد است. بنابراین عمده چالش ما در
بخش بیکاری فارغالتحصیلان مربوط به مقطع لیسانس میشود. برخلاف تصور که
میگویند هرچه مدرک بالاتر برود شخص بیکارتر میشود، درست نیست، بلکه شخصی
که مدرک تحصیلی خوبی دارد زودتر جذب بازار کار میشود.
معاون وزیر کار در مورد علل رواج بیکاری بین لیسانسهها تصریح کرد: یک بخشی
از این موضوع بابت وضعیت مهارت فرد است که موجب شده این قشر بیکارتر از
باقی مقاطع باشند، زیرا در دانشگاههای ما مهارتآموزی وجود ندارد و فردی
که در مقطع کارشناسی تحصیل میکند، مهارت خاصی از دانشگاه نمیآموزد.
وی در مورد راهکارهای حل این معضل اظهار کرد: در حال حاضر قدرت ضمانتدهی
۲۶ صندوق پژوهش و فناوری به میزان ۳ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است.
مخاطبان این صندوق هم عمده شرکتهای استارتآپی مقاطع لیسانس و فوقلیسانس
هستند. همچنین طرحهایی تحت عنوان کارورزی و حق بیمه کارفرمایی داریم که
سال آینده منابع این بخشها تقویت خواهد شد.
معاون وزیر کار افزود: علاوهبر این، جنبش بورس تحصیلی بخش خصوصی در کشور
در حال توسعه است؛ یعنی بخش خصوصی در دفترچه کنکور کارجو را در همان مقطع
لیسانس بورس میکند. در واقع در این چارچوب بخش خصوصی برمبنای نیاز خود
برای دوره پس از تحصیل افرادی را در داخل دفترچه کنکور بورس کرده و تضمین
میدهد که پس از طی دوره تحصیلی، آنها را جذب کند.
وی با بیان اینکه بسیاری از سرفصلهای نامربوط رشتههای تحصیلی از
دانشگاهها حذف شده است، گفت: تاسیس مراکز جوار دانشگاهی و فنیحرفهای در
داخل دانشگاهها رشد قابلملاحظهای داشتهاند که میتواند در مهارتآموزی
دانشجویان بهخصوص مقطع کارشناسی کمک مضاعفی کند. تمام دانشگاههای کشور
این امکان را دارند که چنین کارگاههای آموزشی را در محل دانشگاه خود با
تعامل میان خود و سازمان آموزش فنی و حرفهای ایجاد کنند.
کریمیبیرانوند در مورد برنامههای اشتغالزایی برای فارغالتحصیلان در سال
۱۴۰۳ تصریح کرد: در برنامه داریم که در دستورالعملی به استانداران افزایش
ظرفیت اشتغالزایی برای جذب فارغالتحصیلان را اجباری کنیم که این
دستورالعمل فروردین ماه ابلاغ میشود. در واقع براساس این برنامه اگر
استانی میخواهد ۳۰ هزار نفر را جذب کند باید ۱۰ هزار نفر از این افراد
فارغالتحصیل دانشگاهی باشند.
وی در مورد نرخ بیکاری فارغالتحصیلان زن گفت: نرخ بیکاری فارغالتحصیلان
زنان از ۶/۲۲ درصد به ۴/۱۹ رسیده است. نرخ بیکاری زنان جوان ۱۵تا ۲۴سال از
۹/۳۷ به ۹/۲۸رسیده است.
معاون وزیر کار تاکید کرد: به مشکلات بیکاری فارغالتحصیلان واقف هستیم و
بر این اساس برای حل این معضلات تمرکز ویژهای داریم؛ در نظر داریم سال
آینده نرخ بیکاری فارغالتحصیلان را تکرقمی کنیم یا به حدود ۱۰ درصد
برسانیم.
* فارغالتحصیلان ویترین اشتغال هستند
برخی بیان میکنند به دلیل فرهنگ کار ناکافی در کشور، فارغالتحصیلان به
دنبال مشاغل پشتمیزنشینی هستند. از سوی دیگر برخی بیان میکنند که علت
بیکاری فارغالتحصیلان بحث دستمزد پایین قانون کار است. زمانی که یک
فارغالتحصیل به مجموعهای برای شغل مراجعه میکند، میزان درآمدی که برایش
تعیین میشود او را از ادامه کار دلسرد میکند. نکته دیگر در بیکاری
فارغالتحصیلان ارتباط ضعیف دانشگاه و صنعت بیکار است.
طه رمضانی مدیرکل دفتر سیاستگذاری و توسعه اشتغال وزارت کار در این ارتباط
گفت: در حال حاضر در عموم تولیدات کشور کمبود نیرو داریم و استانهایی
هستند که مرتبا درخواست نیروی کار میدهند. علیرغم آنکه کشورمان امکانات و
فرصتهای شغلی بسیار دارد ولی تا مساله اشتغال فارغالتحصیلان را حل نکنیم
مثل این است که کل مساله اشتغال حل نشده باقی مانده است و بر این اساس است
که میگوییم اشتغال فارغالتحصیلان به ویترین اشتغال تبدیل شده است.
وی افزود: بخشی از این موضوع با پیوست مهارتی به دانشگاه حل میشود و لازم
است دانشگاه به سمت تولید حرکت کند، زیرا تولید خیلی گسترده است. بخشی از
این موضوع هم با حرکت فضای کارفرمایی و صاحبان صنعت و در مورد اینکه آنها
چه برنامهای دارند، برطرف میشود. ما یکسری برنامهها برای جذب
فارغالتحصیلان داریم که قبلا سیاستهای فعال بازار کار در برنامه ششم
توسعه بود و در حال حاضر هم تحت عنوان سیاستهای حمایت از اشتغال
فارغالتحصیلان مطرح است.
به گفته مدیرکل دفتر سیاستگذاری و توسعه اشتغال وزارت کار، طرحهایی مثل
کارورزی فارغالتحصیلان و بحث یارانه دستمزد که در ۱۵ استان محروم اجرا شده
از جمله این طرحهاست. در طرح کارورزی، فرد یک دوره ۳ ماهه با حقوق را
میبیند و کارفرمایی که او را جذب کند تا ۲ سال میتواند معافیت بیمهای
داشته باشد یا اینکه بیمه را پرداخت میکند و دولت برای او مبلغ بیمه را
واریز میکند. در طرح یارانه دستمزد هم افرادی که فوق دیپلم به بالا هستند،
اگر توسط کارفرما جذب شوند یکسوم دستمزد آنها را دولت پرداخت میکند. این
طرحها جزو طرحهای حمایتی بوده که دولت برای حمایت از اشتغال
فارغالتحصیلان دنبال کرده است./جهان صنعت