ساخت بیمارستان برای بیماری که نیست!

شفا آنلاین>سلامت>چندی پیش بود که معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی از عزم دولت برای تکمیل بیمارستان‌های موجود در سطح کشور خبر داد و گفت: «ده‌ها بیمارستان به زودی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد و در حوزه بهداشت و زیر‌ساخت‌های بهداشتی، ۴ هزار و ۴۰ طرح را در یکسال اخیر شروع کردیم و یکهزار و ۶۰۰ طرح نیز بهره‌برداری شده‌است.» وی هدف‌گذاری دولت را ساخت هشت تا ۱۰ بیمارستان هزار تختخوابی در کشور عنوان کرد. این بیمارستان‌ها در شهر‌های تبریز، مازندران، اردبیل، تهران، شیراز، همدان و خوزستان تأسیس خواهند شد. تا کنون نیز دو کلان بیمارستان در تهران ساخته شده‌است.

به گزارش شفا آنلاین:«مهدی کلینیک»، عنوان بزرگ‌ترین طرح حوزه درمان کشور را با خود لنگر می‌کشد. ساخت این بیمارستان هزار تختخوابی در نزدیکی بیمارستان امام‌خمینی (ره) و پس از ۱۲ سال، به نتیجه رسید. دیگر کلان‌بیمارستان تهران نیز «غدیر» نام دارد. این بیمارستان ۸۰۰ تختخوابی با فاصله پنج ماه از مهدی کلینیک به افتتاح رسید. هزینه ساخت بیمارستان غدیر را رقمی بالغ بر هزارو۵۰۰ میلیارد برآورد می‌شود. دیگر کلان‌بیمارستان تهران نیز در منطقه ۲۲ بنا شده‌است. به گفته دکتر منظور، رئیس سازمان برنامه و بودجه، این مرکز هزار تختخوابی، یک طرح راهبردی در مرز میان تهران و کرج محسوب می‌شود که تا پایان سال آینده تکمیل خواهد شد. وی می‌گوید: «در سازمان برنامه و بودجه کشور برنامه‌ریزی کرده‌ایم که با تخصیص منابع مورد نیاز تا پایان سال آینده، تمام طرح‌های با بیش از ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی را به اتمام برسانیم.»
دولت سیزدهم طی دو سال اخیر بیش از ۱۶ هزار تخت بیمارستانی را به افتتاح رسانده‌است. به گفته وزیر بهداشت تا پایان ۱۴۰۲، ۷ هزار تخت و تا پایان دولت، بیش از ۶۰ هزار تخت دیگر نیز به بهره‌برداری می‌رسد. به این ترتیب تعداد تخت‌های بیمارستانی موجود در کشور، ۲۰۰ هزار تایی خواهد شد. گفتنی است برای ساخت هر تخت بیمارستانی بیش از ۵میلیارد تومان هزینه می‌شود.

فشار کاری بالا، سهم کادر درمان شد
آنچه از سوی دولتمردان به «نهضت بیمارستان‌سازی» معروف شده‌است، روی دیگری هم دارد. لاری‌پور، سخنگوی سازمان نظام پزشکی معتقد است که ۸۰ درصد بیماران به بیمارستان‌های دولتی مراجعه می‌کنند. نگاهی به بیمارستان‌های مراکز استان‌ها شاهدی بر همین مسئله نیز هست. بیمارانی که مسافت‌های طولانی را آمده‌اند تا بتوانند به پزشک دسترسی پیدا کنند. این سفر‌های درمانی نه‌تن‌ها هزینه و وقت زیادی را از این افراد می‌گیرد، بلکه احتمال تصادف‌های بین جاده‌ای را نیز برای آن‌ها ایجاد می‌کند.
نتیجه این مراجعات، فشار کاری بالا و شیفت‌های اجباری و طولانی را برای کادر درمان به ارمغان می‌آورد. علی یکی از پرستارانی است که دوره طرح خود را در یکی از بیمارستان‌های تهران می‌گذراند. وی می‌گوید: «بیش‌تر وقت‌ها فرصتی برای ناهار خوردن هم نداریم. بیش‌تر روز‌ها ساعت ۵/۵ عصر ناهار می‌خورم.» او از تعداد زیاد بیمارانی می‌گوید که برای بستری‌شدن در صف انتظار می‌مانند: «بیمار به ما مراجعه می‌کند، ولی به خاطر پر بودن تخت‌ها فقط می‌توانیم مشخصاتش را در دفتر ثبت کنیم تا هر وقت که تختی خالی شد، به او اطلاع بدهیم که بیاید. بار‌ها شده که نوبت شیمی‌درمانی بیماران عقب می‌افتد. گاهی این تأخیر‌ها و تعداد زیاد بیماران به بدترشدن حال آن‌ها منجر شده است.»
علاوه بر پرستاران، بخشی از بار بیمارستان‌های دولتی روی دوش دستیاران (دانشجویان دوره تخصص پزشکی) است. خبر‌های گاه و بی‌گاه از خودکشی دستیاران نیز بی‌ارتباط به تعداد زیاد مراجعان و بیماران به این بیمارستان‌ها نیست. یک دستیار سال چهار ارتوپدی از سختی‌های فعالیت در بیمارستان می‌گوید: «پزشک بیمارستان بیشتر بیماران بدحال را می‌بیند. کسی که در مطب است کمتر با این بیماران بدحال درگیر است. بحث دیگر در رشته‌های ارتوپدی و جراحی‌محور، [ فشار کاری است زیرا آنها]در ماه از ۳۰ روز شاید ۱۰ تا ۶ ساعت آف و بعضاً ۶۰۰ ساعت در ماه درگیر کار هستند. شاید ساعات کاری ۳۰۰ ساعت است ولی در رزیدنتی ۶۰۰ ساعت سرکار هستند.»
تصمیم یک شبه وزارت بهداشت
در روز‌های گذشته خبری در فضای مجازی باعث تشدید نگرانی‌ها در مورد تداوم این مشکلات شد. وزیر بهداشت در یک گفت‌و‌گوی تلویزیونی از تصمیم این وزارتخانه برای توقف قانون افزایش ظرفیت پزشکی خبر داد. وی گفت: «ما تصمیم داریم در پیشنهادی به شورای‌عالی انقلاب فرهنگی، اجرای این مصوبه را در سال آینده متوقف کنیم.»
این در حالی است که دو روز پس از اعلام این خبر وزارت بهداشت در پاسخ به «سیاه‌نمایی رسانه‌های بیگانه»، فهرستی از اقدامات دولت را در حوزه سلامت منتشر کرد. در مواردی از این فهرست به «افزایش سالانه ۲۰درصد به ظرفیت پزشکی و دندانپزشکی»، «افزایش بیش از ۵۰ درصدی ظرفیت دوره فوق‌تخصص پزشکی» و «افزایش ۶۵ درصدی دوره تخصص پزشکی»، به عنوان یک دستاورد یاد شده‌است.
از طرفی عین‌اللهی علت توقف قانون افزایش ظرفیت را این‌گونه اعلام کرد که علاوه بر کمبود زیرساخت، بیمار هم لازم است و دانشجو‌های پزشکی برای کسب تجربه نیازمند دیدن بیمار هستند.
ادعایی که چند دقیقه بعد از سوی معاون آموزشی وزارت بهداشت به چالش کشیده شد. وی در میانه صحبت‌های خود در مخالفت با قانون افزایش ظرفیت پزشکی، یکباره برخلاف دیگر اظهاراتش گفت که ایران به واسطه داشتن تعداد و تنوع بالایی از بیماران، توانسته تعداد زیادی از دانشجویان اروپایی را علاقه‌مند کند تا در ایران پزشکی بخوانند.
البته این اظهارات ضد و نقیض به همین‌جا ختم نشد و باقری‌فرد با قانون دانستن مصوبات شورای‌عالی انقلاب فرهنگی، آن‌ها را لازم الاجرا دانست. وی پیش از این نیز ظرفیت‌های اعلامی از سوی این شورا را «فصل‌الخطاب وزارت بهداشت» دانسته‌بود و تأکید داشت که سازمان سنجش نباید بیش‌تر از آن را به دانشگاه‌ها معرفی کند. وی بار‌ها از عدم‌تخصیص بودجه افزایش ظرفیت نیز گلایه کرده‌است. سازمان برنامه و بودجه نیز در پاسخ اعلام کرد که در سال جاری، بودجه آموزشی وزارت بهداشت یک افزایش ۸۳ درصدی را تجربه کرده و تا پایان شهریورماه نیز حدود ۵۰ درصد آن پرداخت شده‌است.
کارشناسان معتقدند این اظهارات وزارت بهداشت، بیش‌تر از آنکه در راستای سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری و تربیت پزشک مورد نیاز کشور باشد، برخلاف آن‌ها عمل خواهد کرد. اقداماتی که نه‌تن‌ها به بهبود نظام سلامت کمکی نمی‌کند، بلکه شرایط را به گونه‌ای پیش می‌برد که اصلاح را دشوارتر می‌سازد.
موضع شورای عالی انقلاب فرهنگی به پیشنهاد وزیر بهداشت
حجت‌الاسلام و المسلمین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در نشستی که با حضور دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزیر بهداشت، دبیر سابق این شورا و رئیس فرهنگستان علوم، پیرامون آسیب‌شناسی لازم از موانع اجرایی‌سازی مصوبه افزایش ظرفیت پزشکی برگزار شد، در واکنش به پیشنهاد وزیر بهداشت گفت: «شورا همواره برای اتخاذ تصمیم‌های خود از عقل جمعی و آرای تخصصی ذی‌نفعان استفاده می‌کند و اینکه بعضاً عنوان می‌شود شورا بدون مشورت و مشارکت پزشکان درباره افزایش ظرفیت‌ها تصمیم‌گیری کرده، صحیح نیست.» وی ادامه داد: «چالش‌های مختلفی در حوزه افزایش ظرفیت پزشکی وجود دارد که باید برای آن‌ها راه حل پیدا کنیم.»
خسروپناه با بیان اینکه مصوبه «افزایش ظرفیت پزشکی در مقطع عمومی» مصوبه دقیق و کارشناسی است، ادامه داد: «در این مصوبه عنوان‌شده افزایش ظرفیت دانشجویان به میزان ۲۰ درصد و با افزایش امکانات صورت گیرد، هم‌اکنون بررسی‌ها نشان می‌دهد باید پیگیری شود که امکانات لازم برای دانشگاه‌ها از سوی سازمان برنامه و بودجه تمهید شود.»/جوان