آیا برنامه هفتم نسبت به رفع مشکل کمبود پزشک، رویکرد شفافی دارد؟
شفا آنلاین>سلامت>ماجرای کمبود متخصص در شهرها، بخش ها و اغلب نقاط محروم از آن غصه
هایی است که ظاهرا تمامی ندارد.
به گزارش شفا آنلاین:یکی از خبرگزاری ها روز گذشته در گزارشی مدعی شد
که «نزدیک به ۴۱۰ شهرستان بالای ۵۰ هزار نفر جمعیت کشور با عدم دسترسی به
پزشکان متخصص در رشته‌های مختلف روبه‌رو هستند»؛ و به قول هادی بیگی‌نژاد
نماینده مردم ملایر در مجلس «در برخی از مناطق کشور که عدم دسترسی به پزشک
زیاد است، با صف‌های طولانی مواجه هستیم و مردم باید روزها و حتی ماه‌ها در
نوبت انتظار بمانند. مناطقی از کشور که جهت راه‌اندازی مجموعه‌های درمانی
با کمبود جدی پزشک متخصص روبه‌رو هستند.» او به طور مشخص درباره حوزه
انتخابیه خودش این طور گفته است: «در بیمارستانی یک پزشک متخصص داریم که
اگر به هر دلیلی نتواند حضور داشته باشد، کار کل مجموعه می‌خوابد و در برخی
موارد هم برای راه‌اندازی بخشی، متخصص نداریم.» معین الدین سعیدی نماینده
چابهار هم هفته گذشته در نطقی ضمن اشاره به کمبود پزشک در سیستان و
بلوچستان، گفت: با این روندی که در حال رخ دادن است چه بسا شاهد روزی باشیم
که مجبور شویم پزشک بنگلادشی و هندی وارد کنیم.
امیدها به برنامه هفتم چه بود؟
اما یکی از مهم ترین امیدها به برنامه هفتم توسعه که سه روز قبل کلیات آن
در مجلس به تصویب رسید، جبران کمبود پزشک و متخصص در کشور به ویژه برای
نقاط محروم بود. در همین زمینه، محمدحسن آصفری نماینده مردم اراک اول مهر
یک‌روز قبل از بررسی لایحه برنامه هفتم در صحن علنی این طور گفته بود: « در
برنامه هفتم توسعه برای جبران این کمبود، اقدامی اساسی مشاهده نمی‌شود.
بسیاری از شهرها و مناطق محروم و مرکز شهرستان‌ها با کمترین تعداد پزشک
متخصص مواجه هستند و باید وزارت بهداشت اقدامی در این حوزه انجام دهد. لازم
است در بخش سلامت برنامه هفتم عبارت افزایش ۲۵ درصدی جذب نیروی متخصص به
صراحت ذکر شود تا دولت و دستگاه‌های اجرایی مکلف به تأمین تعداد مورد نیاز
پزشک متخصص شوند تا این کمبود مشکل‌آفرین به ویژه در مناطق محروم مرتفع
شود».
اما نتیجه چه بود؟
در همین حال که انتظارات این گونه بود، اما خبرگزاری فارس دیروز (دو روز
پس از تصویب کلیات برنامه در مجلس) نوشت: «در بند «ج ماده ۶۹» بخش سلامت
برنامه هفتم که توسط سازمان برنامه و بودجه در اردیبهشت‌ماه رونمایی شد،
وزارت بهداشت مکلف شد سالانه حداقل 25 درصد ظرفیت پذیرش دندان‌پزشکی و
پزشکی تخصصی را افزایش دهد. با وجود این، در نسخه‌ای که این سازمان به مجلس
ارائه داد، در روندی نامعلوم ماده فوق را تغییر داده است. در نسخه ارائه
شده به مجلس علاوه بر حذف واژه دندان‌پزشکی، تعیین میزان ظرفیت پذیرش پزشکی
تخصصی نیز دچار ابهام جدی شده است. در این تغییر مبهم، عبارت «به میزان
حداقل 25 درصد» حذف و عبارت «به نحوی برنامه‌ریزی کند که تا پایان برنامه
نسبت دستیاران تخصصی و متخصصین بالینی به پزشکان عمومی حداقل به یک برسد»،
جایگزین شده است.»
این در حالی است که به گفته کارشناسان این نسبت و این عدد هدف‌گذاری شده
اکنون نیز محقق شده است و درج آن در متن قانون تنها دستاویزی برای حفظ وضع
نامناسب امروز است. این تغییر نشان دهنده نبود عزم جدی در حل مشکل کمبود
پزشک و فراهم کردن زمینه دسترسی عادلانه به پزشک متخصص در کشور است.
با سرانه های پایین پزشک چه باید کرد؟
آمار و وضعیت نامناسب سرانه تعداد پزشک به نسبت جمعیت، موضوعی است که
بارها رسانه ها درباره آن سخن به میان آورده اند. آن طور که فارس می نویسد:
«سرانه پزشک متخصص در ایران ۶۲ پزشک به ازای هر ۱۰۰هزار نفر است، در حالی
که متوسط سرانه پزشک متخصص در کشورهای منطقه، 143 پزشک به ازای هر ۱۰۰ هزار
نفر است.» البته درباره این که تعداد کمبود پزشک چه میزان است، تا حدودی
اعداد با یکدیگر متفاوت است اما در یک نگاه کلی، درباره اصل کمبود پزشک و
پزشک متخصص در کشور اتفاق نظر وجود دارد. گزارش کمیسیون اصل 90 مجلس در سال
1401 این عدد را حکایت می کرد: سرانه پزشک عمومی در کشور ما در حال حاضر
130 پزشک به ازای 100 هزار نفر است (13 پزشک به ازای هر 10 هزار نفر)، در
حالی که در کشورهای پیشرفته این عدد بین 300 تا 500 پزشک است. (خبرگزاری
خانه ملت)
با این حال، اکنون نمایندگان مجلس در فرایند بررسی لایحه برنامه هفتم
باید با توجه به مشکلات موجود در حوزه بهداشت و درمان کشور با دقت ویژه‌ای
به ارائه راهکار قانونی مناسب بپردازند. به ویژه از آن‌جایی که تعداد
پزشکان فعال به تفکیک پزشکان عمومی و پزشکان متخصص و همچنین دستیاران تخصصی
به‌صورت رسمی در کشور منتشر نمی‌شود، نمایندگان مردم باید اهتمام ویژه‌ای
در بررسی و اصلاح بند ج ماده ۶۹ بخش سلامت لایحه به خرج دهند. اصلاحی که
باید در راستای ارتقای دسترسی عادلانه مردم به سرچشمه درمان یعنی پزشکان
باشد./خراسان
نظرشما
آخرین اخبار