به گزارش شفا آنلاین:دکترمحمد صمدیان، جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات در این باره میگوید: در زیر نیمکرههای مخ و در بین دو
برجستگی جلویی از برجستگیهای چهارگانه مغز میانی، غده کوچکی قرار دارد که
به علت شباهت به صنوبر، غده صنوبری یا پینه آل نامیده میشود و دقیقا در
پشت سر قرار دارد.
وی ادامه داد: این غده در میان اجسام تالاموس که
بخشهایی از دستگاه لیمبیک مغز که محل پردازش اطلاعات است، قرار دارد. این
غده به سقف بطن سوم وصل شده و بخشی از اپی تالاموس را تشکیل میدهد.
این
جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات اظهار کرد: غده پینه آل، یک ساختمان
خاکستری رنگ متمایل به قرمز کوچکی به اندازه یک نخود است که درست در جلوی
مخچه جای دارد.
وی مطرح کرد: در نوزاد انسان، غده پینهآل نسبتا بزرگ
است، ولی قبل از بلوغ به مقدار زیادی تحلیل میرود. غده پینه آل هورمونی به
نام ملاتونین را ترشح میکند که تنظیمکننده ساعت داخلی ( بیولوژیک) بدن
است.
دکترصمدیان ادامه داد: میزان ترشح هورمون ملاتونین در تاریکی
افزایش مییابد لذا هنگام شب میزان ملاتونین خون در بالاترین سطح خود قرار
دارد که در طی روز به تدریج از مقدار آن کاسته میشود. نور وارد شونده به
چشمها
نه تنها به دید ما کمک میکند، بلکه ساعت داخلی بدن را از طریق غدد صنوبری و هیپوفیز به فعالیت وا میدارد.
این
جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات تصریح کرد: غده پینه آل تنظیمکننده آغاز
بلوغ بوده، انسان را به خواب وا میدارد و بر حالات خلقی فرد تاثیر
میگذارد.
وی اشاره کرد: از کارهای شناخته شده غده پینهآل در انسان،
اثر آن در به تأخیر انداختن بلوغ و افزایش ترشح آلدوسترون از بخش قشری غده
فوقکلیوی است.
دکترصمدیان بیان کرد: غده پینهآل را یکی از ساعتهای
زیستی بدن نیز میدانند که در تنظیم پدیدههای تناوبی شرکت دارد. غده پینه
آل نقش مهمی در تنظیم عملکرد تولید مثلی ایفا میکند.
این جراح مغزو
اعصاب وستون فقرات متذکر شد: درانسان، غده پینه آل در اعماق مغز قرار دارد،
اما در بیشتر مهره داران این غده دقیقاً زیر جمجمه واقع شده است. غده
پینه آل یک ساختار خطی میانی است و اغلب در تصاویر روتین اشعه X از جمجمه
دیده میشود.
وی توضیح داد: غده صنوبری یا پینه آل عمدتا از سلولهایی
به نام پینه آلوسیت تشکیل شده است. البته چهارنوع سلول دیگر نیز در این
غده شناسایی شده است که عبارتند از سلولهای بینابینی، فاگوسیتهای پیش
عروقی، نورونهای پینه آل و سلولهای شبیه به نورون پپتیدرژیک.
دکترصمدیان
تشریح کرد: غده صنوبری یا پینه آل در انسان از یک پارانشیم لوبولار تشکیل
شده است که توسط بافت همبند احاطه شده است. سطح غده نیزاز کپسول پیال
پوشیده شده است. پینه آلوسیتها از جسم سلولی تشکیل شده اند. سلولهای
بینابینی بین پینه آلوسیتها قرار دارند.
این جراح مغز و اعصاب و ستون
فقرات افزود: در غده پینه آل، مویرگهای زیادی وجود دارد و فاگوسیتهای پیش
عروقی نزدیک به این رگ خونی قرار دارند. این فاگوسیتها سلولهای حاوی
آنتی ژن هستند. در مهره داران پیشرفتهتر سلولهای عصبی در غدد پینه آل
قرار دارد اما در جوندگان سلولهای عصبی یا نورونها وجود ندارند.
وی
میگوید: تحقیقات بسیاری درباره غده پینه آل انجام گرفته است. بیشتر این
تحقیقات بر نقش این غده در حفظ ریتم شبانه روزی متمرکز میباشد اما بسیاری
از این تحقیقات نتایج متناقض به همراه داشته اند. اهمیت غده پینه آل و نقش
و عملکردهای آن در مهرهداران هنوز به روشنی درک نشده است.
دکترصمدیان،
وظایف غده پینه آل را اینگونه تشریح کرد که این غده قادر به تنظیم عملکرد
جنسی و تعیین زمان تولید مثل به ویژه در حیوانات است. همین امر سبب شده است
که بیشتر حیوانات در فصل بهار و پاییز جفتگیری کنند. غده صنوبری یا پینه
آل از طریق مقدار نوری که توسط مغز دریافت میکنند زمان جفتگیری را
میتوانند تشخیص دهند.
این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات اضافه کرد:
غده صنوبری یا پینه آل یک نوع ساعت داخلی یا بیولوژیک بدن است. ترشح ملانین
در شب در بالاترین سطح خود و در روز به کمترین سطح میرسد. به همین علت در
شب احساس خواب آلودگی میکنیم. در صورت تغییر در ساعت خواب در واقع در
عملکرد پینه آل تغییر ایجاد میکنیم.
وی عنوان کرد: بسیاری از
فیزیولوژیستها معتقدند که غده پینه آل یک بازمانده غیر فعال است، اما برخی
دیگر سالها مدعی بودند که غده پینه آل وظایف مهمی در کنترل فعالیتهای
جنسی و تولید مثل دارد اما امروزه پس از سالها بحث به نظر میرسد که
طرفداران نظریه عملکرد جنسی برنده هستند و غده پینه آل نقش مهم تنظیمی در
عملکرد جنسی و تولید مثلی ایفا میکند.
دکترصمدیان گفت: تحقیقات نشان
داده است اگر در حیوانات کوچکتری که جوانی خود را در فصول معینی از سال
میگذرانند، غده پینه آل برداشته شود، یا مدارهای عصبی غده پینه آل آنها
حذف گردد، دورههای طبیعی باروری فصلی از بین میرود. باروری فصلی در این
گونه حیوانات از آن جهت مهم است که به آنها اجازه میدهد در زمانی از سال
که احتمال زنده ماندن بچهها بیشتر است، یعنی بهار یا اوایل تابستان بچه
بزایند.
این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات افزود: مکانیسم این اثر
کاملاً روشن نیست، ولی به نظر میرسد که غده پینه آل به وسیله مقدار نور یا
"الگوی زمانی” نوری که هر روز به چشمها میرسد، کنترل میشود، مثلا در
همستر (نوعی موش بزرگ)، تاریکی بیش از ۱۳ ساعت در روز، غده پینه آل را فعال
میکند و تاریکی کوتاهتر از آن نمیتواند غده را فعال نماید. به طوری که
نوعی تعادل حیاتی بین فعال شدن و نشدن وجود دارد.
>غده پینه آل، ملاتونین و چند ماده مشابه دیگر را ترشح مینمایدوی
در ادامه بیان کرد: غده پینه آل، ملاتونین و چند ماده مشابه دیگر را ترشح
مینماید. دانشمندان معتقدند که ملاتونین یا یکی از مواد دیگر، از طریق خون
یا مایع بطن سوم به غده هیپوفیز پیشین میرود و ترشح هورمون گنادوتروپیک
را کاهش میدهد.
دکترصمدیان افزود: در برخی از گونههای حیوانی، ترشح
هورمون گنادوتروپیک در حضور ترشح غده پینه آل سرکوب میشود و غدد اندام
تحتانی (گنادها) مهار میگردند و حتی تا حدی پسرفت میکنند. تصور میشود
این همان چیزی است که در اوایل زمستان، یعنی زمان افزایش تاریکی رخ میدهد
اما ترشح هورمونهای گنادوتروپیک پس از حدود چهار ماه عدم فعالیت، از سر
گرفته میشود و با غلبه بر اثر مهاری غده پینه آل، گنادها را یک بار دیگر
فعال میسازد و آماده فعالیت کامل طی بهار میکند.
این جراح مغز و اعصاب
و ستون فقرات متذکر شد: اینکه آیا غده ی پینه آل در انسان هم عملکرد
مشابهی در زمینه کنترل تولیدمثل دارد یا نه، معلوم نیست.
وی اذعان داشت:
تومور صنوبری یا پینه آل نوعی از تومور مغزی است که غده صنوبری یا پینه آل
را درگیر میکند، این سرطان بسیار کم رخ میدهد و در بیشتر موارد کودکان
را درگیر میکند. این تومور به این گونه عمل میکند که تومور در مغز و بین
مایع نخاعی مغز گسترش یافته و موجب انسداد جریان مایع مغزی نخاعی خواهد شد.
دکترصمدیان
اضافه کرد: برخی از تومورهایی که گاهی در ناحیه پینه آل ایجاد میشوند،
مقدار زیادی از هورمونهای پینه آل را ترشح میکنند، در حالی که سایر
تومورها مربوط به بافتهای اطراف هستند و با فشار بر غده پینه آل باعث
تخریب آن میشوند.
این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات افزود: هر دو نوع
تومور اغلب با عملکرد خطیر هیپوگنادیسم (کاهش تولید هورمونهای جنسی توسط
غدد اندام تحتانی) یا هایپرگنادیسم همراه هستند لذا شاید غده پینه آل حداقل
تا حدودی در کنترل تولیدمثل در انسانها دخیل باشد.
وی تشریح کرد: نحوه
به وجود آمدن تومور پینه آل که سرطانی بسیار نادر است بدین صورت است که در
ابتدا سلولهای غده پینه آل درگیر شده و سپس به سایر قسمتهای مغز سرایت
میکند.
دکترصمدیان خاطرنشان کرد: به تومور پینه آل، سرطان پینئوبلاستوما نیز
می
گویند. به علت نادر بودن این تومور علت مشخصی درباره بروز آن وجود ندارد
اما یکی از دلایل آن میتوان به جهشهای ژنی اشاره کرد که از پدر و مادر به
فرزند انتقال مییابد.
این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات ابرازداشت:
به طور کلی تومور پینه آل موجب انسداد مایع نخاعی- مغزی میشود بنابراین
نشانههایی که این تومور به همراه دارد، اکثراً زمانی بروز پیدا میکند که
ناشی از مسئولیت و جمع شدن مایع مغزی - نخاعی باشد.
وی ادامه داد: سردرد
مداوم و فشار در ناحیه سر، اختلال در دید، اختلال در شنوایی، حالت تهوع و
استفراغ به همراه سردرد مخصوصا به هنگام صبح، سردردهایی که به هنگام ورزش،
فعالیتهای شدید یا حتی سرفه تشدید مییابد و این سردردها به حدی هستند که
با مصرف مسکن نیز کاهش نمییابند از دیگر علایم تومور پینه آل است.
دکترصمدیان
خاطرنشان کرد: نحوه تشخیص تومور پینه آل به صورتهای مختلفی انجام میشود
که عبارتند از تصویر برداریام آر آی، نمونهبرداری از بافت و نمونهبرداری
از مایع نخاعی - مغزی است.
این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات اضافه
کرد: تصویر برداریام آر آی، با استفاده از روش پیشرفتهای به نام پرفیوژن و
طیف سنجی تشخیص مغناطیسی انجام میگیرد. این آزمایش به تعیین محل و اندازه
تومور پینه آل کمک میکند. آزمایشهای دیگری مانند سی تی اسکن و پوزیترون
نیز به تشخیص تومور
پینه آل در مغز کمک میکند.
وی اضافه کرد:
نمونهبرداری از بافت بدین صورت است که بعد از اطمینان از وجود تومور پینه
آل در مغز جراح قبل از عمل جراحی باز یا در حین جراحی توسط سوزن مخصوصی
بخشی از بافت را برداشته و آن را به آزمایشگاه برای بررسی بیشتر میبرند.
این آزمایش برای بررسی نوع سلول و خوش خیم یا بدخیم بودن تومور انجام
میشود.
دکترصمدیان اشاره کرد: مایع نخاعی - مغزی از مغز شروع و از قسمت
میانی ستون فقرات به کل بدن وصل شده است. به همین دلیل توسط سوزنی مخصوص
مایع نخاعی - مغزی از ستون فقرات برای نمونهگیری برداشته میشود. در این
نوع آزمایش سلولهای مشکوک به سرطان تومور پینه آل در داخل این مایع
شناسایی خواهند شد.
> نحوه درمان تومور پینه آل به شرایط پزشکی بیمار بستگی دارداین
جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات اذعان داشت: نحوه درمان تومور پینه آل به
شرایط پزشکی بیمار بستگی دارد و عموما جراح روشی را انتخاب میکند که
کمترین عوارض را برای بیمار داشته باشد. در بیشتر موارد پزشک متخصص مغز و
اعصاب از روشهای شیمی درمانی و پرتودرمانی برای از بین بردن تومور استفاده
میکند. در صورت بدخیم بودن تومور جراح از روش جراحی مغز استفاده میکند.
وی
عنوان کرد: در روش پرتو درمانی از پرتوهایی مانند اشعه ایکس یا پروتون
برای از بین بردن تومور پینه آل استفاده میشود. در این روش درمانی فرد بر
روی تخت دراز کشیده و پرتوها بر روی مغز و نخاع وی تابانده میشود.
دکترصمدیان
ادامه داد:جهت درمان تومور پینه آل، تاباندن نور باید به گونهای باشد که
تومور پینه آل بیشترین میزان پرتو را دریافت نماید. برای جلوگیری از انتشار
سلولهای سرطانی به سایر قسمتهای مغز بیمار توسط دستگاه مدام حرکت داده
میشود. بعد از اتمام کار پرتو درمانی بیمار میتواند به خانه برگردد. در
این زمان پزشک احتمالا داروهایی را برای بیمار تجویز کند و اگر لازم باشد
ممکن است پرتو درمانی تکرار شود تا تومور کاملا از بین رود.
این جراح
مغز و اعصاب و ستون فقرات مطرح کرد: از عوارض پرتو درمانی برای درمان تومور
پینه آل میتوان به خستگی، به علت شدت پرتوهای تابانده شده بر روی مغز،
ریزش مو و حساس شدن پوست سر در اثر تابش مستقیم نور خورشید یا قرار گرفتن
در معرض بادهای شدید، حالت تهوع و بیاشتهایی اشاره کرد و اینکه فرد با
کاهش میزان تولید سلولهای خونی و کم خونی مواجه میشود و خطر ابتلا به
انواع عفونتها و خونریزی بالا خواهد رفت.
وی توصیه کرد که برای کاهش عوارض پرتو درمانی داروهایی تجویز میشود که فرد باید به موقع داروها را مصرف کند.
دکترصمدیان
میگوید: روش دیگر برای درمان تومورهای پینه آل، شیمی درمانی است، که از
این دارو برای نابودی سلولهای سرطانی استفاده میشود. عموما روش شیمی
درمانی همراه با پرتو درمانی انجام میگیرد و در برخی موارد نیز قبل از عمل
جراحی برای کوچک کردن تومورهای سرطانی از شیمی درمانی استفاده میشود.
این
جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات تصریح کرد: سلولهای خونی، سلولهای موجود
در دهان، دستگاه گوارش و اندام تحتانی و فولیکولهای مو از جمله سلولهایی
هستند که بیشتر در معرض عوارض شیمی درمانی قرار خواهند گرفت.
وی ادامه
داد: ریزش موها از جمله عوارض شیمی درمانی است که بعد از شیمی درمانی موها
دوباره رشد میکنند. در صورتی که داروهای شیمی درمانی به اعضای کلیدی بدن
مانند قلب، کلیه، ریه و کبد و غیره آسیب برساند، این عوارض ممکن است تا آخر
عمر گریبانگیر فرد بیمار شود.
دکترصمدیان میگوید: در صورت کارآمد نبودن دو روش گفته شده
( پرتو درمانی و شیمی درمانی ) جراح از جراحی مغز برای خارج کردن تومور
پینه آل استفاده میکند. قبل از جراحی مغز فرد باید به متخصص داخلی مراجعه
کند و از عدم وجود بیماری دیگری در بدن فرد اطمینان حاصل کند.
این جراح
مغز و اعصاب و ستون فقرات اضافه کرد: افرادی که ممکن است نسبت به داروهای
بیهوشی واکنش نشان دهند یا در خطر حمله قلبی قرار دارند، انجام عمل جراحی
برای این بیماران نیازمند اقدامات خاصی است.
وی گفت: قبل از عمل جراحی
برای درمان تومور پینه آل نباید از داروهای رقیقکننده خون استفاده کنید یا
اگر فرد به هموفیلی مبتلا میباشد باید قبل از عمل یکسری اقدامات انجام
دهد.
دکترصمدیان توضیح داد: در جراحی برای درمان تومور پینه آل، جراح
مایع مغزی - نخاعی را آزاد کرده زیرا این مایع موجب فشار آوردن به مغز
میشود، نمونهبرداری از تومور با آزاد کردن جریان مغزی انجام میشود. بعد
از آزاد کردن جریان مغزی جراح برای برداشتن تومور اقدام میکند. این تومور
در نزدیکی سلولهای حیاتی مغز قرار دارد و برداشت سلولهای سرطانی توسط
جراحی امکان پذیر نبوده و برای از بین بردن این تومورها از پرتو و شیمی
درمانی استفاده میشود.
این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات اشاره کرد: عوارض جراحی تومور پینه آل عبارتند از سردرد، تورم، کبودی، بیخوابی و تهوع و استفراغ.
وی
هشدار داد: اگر فرد بیمار مبتلا به تومور پینه آل دچار عوارضی مانند تشنج،
اختلالات حرکتی و رفتاری، تب و لرز، ورم مچ پا، سردرد شدید و طولانی مدت،
حالت تهوع و استفراغهای غیر معمول و حساسیت پوستی شود باید به پزشک مراجعه
کرد تا اقدامات درمانی لازم صورت گیرد.
دکترصمدیان گفت: به علت اینکه
بیماران مبتلا به تومور پینه آل با توجه به اینکه افراد خردسال و کودکان
هستند، بنابراین به سرعت بهبودی کامل خود را به دست میآورند لذا برای
انجام اقدامات تکمیلی برای از بین بردن کامل تومور به متخصصین مربوطه در
جهت استفاده از روشهای پرتودرمانی و شیمی درمانی باید مراجعه کنند.
>تومور پینه آل به ندرت ایجاد میشوددر
ادامه نیز دکتر طبیب خوئی دراینباره خاطرنشان کرد: تومورپینه آل، غده پینه
آل مغزرا درگیر میکند. تومور پینه آل در کودکان بیشتر دیده میشود تا
بزرگسالان. تومور پینه آل مابین مایع مغزی - نخاعی گسترش پیدا میکند و
جریان مایع مغزی نخاعی را میبندد.
وی بیان کرد: غده پینه آل در زیر دو
نیمکره و در داخلیترین بخش مغز قرار دارد. یکی از مهمترین وظایف غده
پینه آل، تنظیم خواب است. وظیفه دیگر غده پینه آل، کنترل فعالیتهای جنسی
است. تغییر طول عمر، تغییر در اخلاق و رفتار و کاهش عفونت در بدن نیز از
دیگر وظایف این غده است.
این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات متذکر شد:
تومور پینه آل به ندرت ایجاد میشود، اما در صورت بروز، ابتدا خود سلولهای
پینه آل را درگیر میکند و سپس به دیگر قسمتهای مغز میرود.
وی اظهار
کرد علائم تومور پینه آل عبارتند از سردرد، فشار در ناحیه سر، اختلال در
دید، مشکلات شنوایی، حالت تهوع و استفراغ در صبحها.
دکتر طبیب خوئی
عنوان کرد: روشهای تشخیص تومور پینه آل عبارتند ازام آرآی زیرا به کمکام
آر آی، محل دقیق تومور و میزان بزرگی و کوچکی تومور پینه آل مشخص خواهد شد
و در روش نمونهبرداری نیز قسمتی از بافت مشکوک از مغز برداشته میشود تا
روی آن آزمایش انجام گیرد.
این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات مطرح کرد:
در روش نمونهگیری از مایع مغزی نخاعی، پزشک قسمتی از مایع مغزی نخاعی
ستون فقرات را برمیدارد و روی آن آزمایش انجام میدهد و به شناسایی
سلولهای مشکوک میپردازد.
وی متذکر شد: به طور کلی سه روش برای درمان تومور پینه آل وجود دارد که عبارتند از پرتودرمانی، شیمی درمانی، جراحی.
دکتر طبیب خوئی افزود: در پرتودرمانی، بیمار روی تختی متحرک دراز میکشد و
پرتوهایی مانند اشعه ایکس و پروتون، به نخاع و مغز او تابیده میشود. این
روش عوارضی مانند ریزش مو، حساس شدن پوست سر، کاهش تولید سلولهای خونی و
تهوع را به همراه دارد.
این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات ادامه داد:در
روش شیمی درمانی نیز از داروهای شیمیایی برای از بین بردن سلولهای سرطانی
استفاده میشود. این روش هم میتواند همزمان با پرتودرمانی انجام شود و یا
این که طبق نظر پزشک، قبل از عمل جراحی انجام شود.
وی اضافه کرد:
سلولهای سرطانی با سرعت زیادی رشد میکنند و داروهای شیمی درمانی نیز به
نوعی هستند که با همه سلولهایی که سرعت زیادی در رشد دارند، مقابله
میکنند و به همین دلیل، داروهای شیمی درمانی باعث ریزش مو در هر نقطهای
از بدن میشوند. علاوه بر ریزش مو، این داروها ممکن است به قلب، کلیه، کبد و
دیگر قسمتهای بدن، آسیبهای جبران ناپذیری وارد کنند.
دکتر طبیب خوئی
در پایان گفت: اگر بیمار مبتلا به تومور پینه آل به روشهای درمانی که در
بالا گفته شد، مقاوم باشد، عمل جراحی انجام میشود.
این جراح مغز و
اعصاب و ستون فقرات درپایان گفت: همانطور که قبلاً گفته شد، تومور پینه آل
معمولاً در کودکان و خردسالان ایجاد میشود؛ کودکان و خردسالان نیز پس از
عمل جراحی، به زودی بهبودی کامل را به دست میآورند. جراحی تومور پینه آل
در دو مرحله انجام میشود. پزشک در ابتدا، مایع مغزی نخاعی جمع شده در مغز
را آزاد میکند و سپس تومور پینه آل را برمیدارد. /آفتاب