شفا آنلاین>سلامت>سیستم‌های مختلف بدن از قبیل سیستم ادراری، گوارشی، عصبی و سایرین گاهی دچار ناراحتی‌هایی می‌شوند. یکی از بیماری‌هایی که مربوط به سیستم ادراری بدن است، کیست مثانه یا Bladder cyst نام دارد.
به گزارش شفا آنلاین:میزان شدت این بیماری بسته به نوع کیست متفاوت است. اما توصیه می‌شود اگر علائمی از آن را در خود مشاهده کردید، سریعا به پزشک مربوطه مراجعه و برای شروع فرآیند درمان اقدام کنید.
همین ابتدا اشاره کنیم زمانی که یک کیست یا گروهی از کیست‌ها داخل مثانه شکل می‌گیرند، معمولا خوش‌خیم هستند و عامل سرطان نیستند. گرچه، بعضی از کیست‌های مثانه ممکن است خطر ابتلا به سرطان مثانه را در آینده افزایش دهند.
با این مقدمه در ادامه این مطلب قصد داریم تا اطلاعات مفیدی در خصوص کیست مثانه در اختیار شما قرار دهیم و در مورد انواع آن، علائمی که دارد، روش‌های درمان و اطلاعات مفید دیگر صحبت کنیم. حتی اگر درگیر این بیماری نیستید، مطالعه ادامه مطلب را از دست ندهید.
کیست مثانه چیست؟
قبل از این‌که راجع به کیست مثانه صحبت کنیم، لازم است خود کیست را بشناسیم. کیست در واقع کیسه‌ای است که امکان دارد درون آن مواد زیر باشد:
- آب
- خون
- هوا
- چرک
- چربی
حال باید بدانید زمانی که همان کیسه‌ها در داخل مثانه یا دیواره آن تشکیل شوند، بیماری با عنوان کیست مثانه را به وجود خواهند آورد. معمولا افرادی که سیستم ادراری سالمی دارند، به بیماری کیست مثانه دچار نمی‌شوند.
اگر بخواهیم انواع کیست مثانه را معرفی کنیم، به جمع‌بندی زیر می‌رسیم:
- کیست‌های خوش‌خیم
- کیست‌های بدخیم و سرطانی
موادی که در داخل کیست وجود دارند، میزان خطرناک بودن آن را مشخص می‌کنند. به‌عنوان مثال کیست‌های خوش‌خیم و بی‌خطر، حاوی هوا یا آب هستند و در کیست‌های خطرناک موادی مانند چربی، خون و چرک قرار می‌گیرند.
شاید طبق آمارهای موجود درصد زیادی از کیست‌های مثانه بدخیم و سرطانی نبوده‌اند اما در مواردی دیده شده است که سلامت و حتی جان انسان را به خطر می‌اندازند. به همین خاطر است که پزشکان توصیه می‌کنند کیست مثانه را جدی بگیرید و برای درمان هر چه سریع‌تر آن اقدام کنید.
کیست مثانه چه علائمی دارد؟
علائمی که کیست مثانه از خود نشان می‌دهد،
شباهت بسیاری با علائم سنگ و کیست کلیه، عفونت مجرای ادرار و بیماری‌های
مشابه دارد.
آن‌ها در هر ساعت از شبانه‌روز می‌توانند شما را راهنمایی کنند. به بعضی از علائم کیست مثانه در زیر اشاره کرده‌ایم که اطلاع از آن‌ها کمک می‌کند افراد در صورت مشاهده، زودتر راه‌های درمانی را پیش بگیرند:
- احساس درد در مثانه هنگام پر بودن از ادرار
- احساس درد در هنگام تخلیه مثانه و ادرار کردن
- تکرر در ادرار (گاهی حتی فرد مبتلا ۱۰ دقیقه یک مرتبه به دفع ادرار نیاز پیدا می‌کند.)
- بوی بسیار بد ادرار
- شب ادراری و ناتوانی در کنترل ادرار
- احساس درد در کمر و لگن
این علائم اغلب زمانی دیده می‌شوند که کیست مثانه خوش‌خیم باشد. در صورت بدخیم بودن کیست، فرد درگیر سرطان مثانه خواهد شد. علائم سرطان مثانه به شرح زیر است:
- مشاهده خون در ادرار: در این حالت، ادرار به رنگ قرمز یا قهوه‌ای در می‌آید. البته گاهی ممکن است رنگ ادرار تغییری نکند و آزمایشه‌ها وجود خون در ادرار فرد را ثابت کنند.
- احساس درد شدید در یک طرف بدن: همان‌طور که اشاره کردیم، احساس درد در کمر و لگن از نشانه‌ها و علائم کیست مثانه است. اما اگر این درد شدت پیدا کند و در یک طرف بدن بیشتر حس شود، در زمره علائم سرطان مثانه به شمار خواهد رفت.
- قطع شدن ادرار: قطع یا سخت شدن ادرار برای فردی که کیست مثانه دارد، نشانه خطرناکی محسوب می‌شود.
علل ابتلا به کیست مثانه چیست؟
حال که با نشانه‌ها و علائم این کیست آشنا شدید، در این بخش درباره علل ابتلای فرد به این بیماری صحبت خواهیم کرد. البته موارد زیر کامل‌تر از دلایلی هستند که در تاپیک کیست مثانه نی نی سایت مطرح شدند.
گرچه همین ابتدا باید اشاره کرد علل دقیقی برای بروز کیست مثانه معرفی نشده است و تحقیقات نتیجه چندان دقیقی ارائه نمی‌دهند. اما در حالت کلی، افراد با شرایط زیر بیشتر در معرض ابتلا به کیست مثانه خواهند بود.
- فردی که برای جراحی مثانه یا نواحی اطراف آن اقدام کرده باشد.
- کسی که بنا به دلایلی به‌صورت مکرر از سوند استفاده کند.
- افرادی که سابقه بیماری‌های سنگ کلیه یا مثانه داشته باشند.
- کسی که مدام دچار عفونت مجاری ادراری شود.
آمارها نشان می‌دهد درصد بیشتری از مبتلایان به کیست مثانه خوش‌خیم خانم‌ها هستند و دلیل آن هم ابتلای سریع آن‌ها به عفونت‌های ادراری است.
زمانی که کیست مثانه بدخیم باشد، تومور مثانه به وجود می‌آید. در چنین شرایطی، تعداد مبتلایان آقا بیشتر است. چون درصد زیادی از آقایان:
- استعمال دخانیاتی مانند سیگار را در روتین زندگی خود قرار می‌دهند.
- در حرفه و شغل خود از مواد شیمیایی استفاده می‌کنند.
متاسفانه این تومورهای مثانه‌ای اگر به موقع درمان نشوند، رشد می‌کنند و باعث بسته شدن سوراخ‌های حالب می‌شوند. در این حین بیمار باید درمان خود را با دیالیز آغاز کند. چون بسته شدن این سوراخ‌ها منجر به انسداد کلیه خواهد شد.
متاستاز دادن و آسیب رساندن تومور مثانه به بخش‌های دیگر بدن سریع اتفاق می‌افتد و حتی گاهی ممکن است باعث درگیری ریه، سرفه‌های شدید و مزمن شود.
آیا پولیپ مثانه همان کیست است؟
در پاسخ باید بگوییم خیر. همان‌طور که گفته شد، کیست مثانه کیسه‌هایی حاوی خون، چرک، چربی، هوا یا آب هستند. اما پولیپ مثانه از تجمع سلول‌های غیرطبیعی در کنار هم به وجود می‌آید که رشد بسیار کندی دارد و اندازه آن نسبتا کوچک است.
درست است که کیست‌های مثانه اغلب روی دیواره مثانه تشکیل می‌شوند اما پولیپ مثانه از پوشش مثانه بیرون می‌زند و علائم و نشانه خاصی جز تکرر ادرار ندارد. شاید سلول‌های تشکیل‌دهنده پولیپ از ساختاری غیرطبیعی و عجیب برخوردار باشند، اما اکثرا خطری برای فرد به همراه ندارند.
راه‌های پیشگیری از ابتلا به کیست مثانه
از آن‌جایی که هیچ دلیل علمی مشخصی برای ابتلا به کیست مثانه آورده نشده است، راه‌های پیشگیری از آن هم نمی‌توانند قطعی باشند. اما طبق تحقیقات و مطالعاتی که پزشکان و متخصصان انجام داده‌اند، راه‌های پیشگیری از ابتلا به کیست مثانه عبارت هستند از:
- دوری از استعمال دخانیات مثل سیگار، قلیان و غیره
- دوری از کار با مواد شیمیایی و بر پایه نفت
- رعایت بهداشت‌های شخصی به منظور جلوگیری از عفونت مجاری ادرار
درمان کیست مثانه چگونه ممکن است؟
مسلما درمان به موقع هر بیماری می‌تواند نتیجه خوبی به همراه داشته باشد. کیست مثانه هم از جمله بیماری‌هایی است که هر چند خوش‌خیم، اما به‌سرعت باید درمان شود. روش‌های درمانی مختلفی برای بهبود کیست مثانه وجود دارد که در زیر هر یک را به‌صورت مجزا بررسی خواهیم کرد:
درمان خانگی کیست مثانه
برای درمان خانگی کیست مثانه روش‌های زیادی وجود دارد. اما زمانی جوابگو خواهند بود که کیست خوش‌خیم باشد.
نوشیدن آب زیاد یکی از این راه‌های درمانی محسوب می‌شود و کمک می‌کند تا مثانه پاکسازی شود. انجام این کار به رهایی سریع‌تر از عفونت کمک شایانی می‌کند. از طرف دیگر ادرار شما را رقیق خواهد کرد تا در زمان رفتن به دستشویی کمتر درد داشته باشید.
اگر مبتلا به کیست مثانه هستید توصیه می‌کنیم حداقل ۸ لیوان آب روزانه بنوشید. علاوه بر این، نوشیدن نوشیدنی‌های کافئین‌دار از جمله قهوه، چای و نوشابه را به مراتب محدودتر از گذشته کنید.
کافئین می‌تواند حتی زمانی که عفونت ندارید، باعث حتی آزردگی بیشتر مثانه شود. در کنار نوشیدن آب فراوان و خودداری از مصرف کافئین، خوردن آب‌میوه‌های زیر در درمان کیست مثانه مفید خواهد بود:
- آب هندوانه
- آب هویج
- آب زغال اخته
این آب‌میوه‌ها همگی از آنتی‌اکسیدان بالا، فیبر زیاد و ویتامین c فراوانی برخوردار هستند که همه برای سلامت مثانه و سیستم ادراری توصیه می‌شوند.
همچنین نوشیدن الکل، استفاده از دخانیات، نگه داشتن ادرار و مدفوع به‌صورت طولانی و خوردن یا نوشیدن خوراکی‌هایی که قند زیاد دارند، باعث شدت بخشیدن بیماری مثانه خواهد شد. پس بهتر است از انجام این امور جدا خودداری کنید.
درمان گیاهی کیست مثانه
داروهای گیاهی از قدیم برای درمان بسیاری از بیماری‌ها مفید بوده‌اند. یکی از گیاهانی که باعث پاکسازی مثانه و از بین رفتن کیست‌ها می‌شود، گل قاصدک است. بهتر است چای گل قاصدک را روزانه به مدت ۶ ماه مصرف کنید تا شاهد اثرگذاری فوق‌العاده آن باشید.
درمان پزشکی کیست مثانه
زمانی که کیست مثانه بدخیم باشد یا اندازه کیست مثانه افزایش پیدا کند، دیگر روش‌های درمانی گیاهی و خانگی نتیجه‌بخش نخواهند بود.
جراحی و برداشتن ضایعه، تنها روش درمان پزشکی این بیماری است. البته گاهی ممکن است پزشک ناچار به برداشتن کل مثانه باشد که در این مورد، از قسمتی از روده به عنوان مثانه در بدن بیمار استفاده خواهد شد.
از آن‌جایی که کیست ممکن است با بزرگ شدن و افزایش سایز راه مجرای ادراری را ببندد یا در مثانه بترکد و ایجاد عفونت کند، بهتر است سریع‌تر این مشکل را پیگیری و درمان کنید تا مشکلات جدی‌تر به وجود نیاورد.
تشخیص کیست مثانه چگونه انجام می‌شود؟
فرد مبتلا بعد از مشاهده علائم، به سراغ پزشک می‌رود. اگر پزشک مورد نظر عمومی باشد و احتمال کیست در مثانه را بدهد، شخص را نزد یک اورولوژیست می‌فرستد.
پزشک اورولوژ سوالاتی در خصوص بیماری‌های زمینه‌ای، سابقه پزشکی خانوادگی و مسائل می‌پرسد و در صورت تشخیص، ابتدا تست و آزمایش ادرار را انجام می‌دهد.
اما با آزمایش ادرار، تشخیص دقیق صورت نمی‌گیرد و زمانی فرآیند درمان را باید شروع‌شده بدانیم که آزمایش‌های دقیق روی فرد مبتلا انجام شود.
این نوع کیست به روش‌های مختلفی قابل تشخیص است که در ادامه آن‌ها را کاملا توضیح خواهیم داد.
تست تصویربرداری
یکی از راه‌های دقیق برای تشخیص کیست در مثانه، تصویربرداری است. تست‌های تصویربرداری شامل موارد زیر می‌شود:
- سی‌تی‌اسکن که از اشعه ایکس استفاده می‌کند و محتویات درون مثانه را به پزشک معالج نشان می‌دهد.
- سونوگرافی که امواج صوتی دارد و با این امواج تصویربرداری را انجام می‌دهد.
- ام‌آر‌آی (MRI) که به کمک امواج رادیویی و مغناطیسی، تصویربرداری را هر چه دقیق‌تر انجام می‌دهد.
شرایطی که فرد مبتلا دارد و تجهیزاتی که در اختیار پزشکان معالج است، مشخص می‌کند کدام یک از دستگاه‌های تصویربرداری برای تشخیص کیست مثانه مورد استفاده قرار بگیرد.
سیستوسکوپی
یکی دیگر از راه‌های تشخیص دقیق کیست در مثانه، سیستوسکوپی است که انجام آن باید با اجازه پزشک اورولوژ باشد. نحوه عمل سیستوسکوپی به این شکل است که دوربین کوچکی روی لوله باریک مخصوصی قرار خواهد گرفت و این لوله از طریق مجرای ادرار فرد وارد مثانه او می‌شود.
تصاویری که دوربین از داخل مثانه به پزشک نشان می‌دهد، تشخیص این بیماری را آسان‌تر خواهد کرد.
بیوپسی
زمانی بیوپسی اتفاق می‌افتد که وجود کیست در مثانه اثبات شده باشد و حالا پزشک دنبال بدخیم بودن یا خوش‌خیم بودن آن است. در بیوپسی، قسمت کوچکی از مثانه طی جراحی سرپایی برداشته می‌شود و برای انجام آزمایش‌های مربوطه به آزمایشگاه فرستاده خواهد شد.
جراحی سرپایی به این شکل است که دوربین به همراه سوزن کوچکی از راه مجرای ادرار وارد مثانه می‌شود و بخشی از آن را نمونه‌برداری می‌کند.
زمان مراجعه به پزشک
درست است که درصد کمی از مبتلایان، کیست مثانه بدخیم دارند. اما این دلیل موجهی برای پشت گوش انداختن مراجعه به پزشک و بی‌اهمیت تلقی کردن این بیماری نیست.
هر زمانی احساس کردید علائم و نشانه‌های مربوط به وجود کیست مثانه هر چند خفیف در شما ظاهر شد، حتما به پزشک مربوطه مراجعه کنید. مطمئنا با مراجعه به پزشک و در کنار آن استفاده از راهکارهای درمانی گیاهی و خانگی، به نتیجه مطلوبی خواهید رسید و سلامت شما به خطر نخواهد افتاد.
چون آزمایش‌هایی که پزشک معالج انجام می‌دهد، تشخیص را سریع‌تر می‌کند و باعث می‌شود فرآیند درمان تندتر پیش برود.
