آیا مصرف مکمل‌ها و تقویتی‌ها بی‌خطر است؟

دکتر خسرونیا همچنین اشاره می‌کند: «دارو مثل شمشیر دولبه است؛ هم می‌تواند حال فرد را خوب ‌کند و هم برای بدن خطرناک و مضر باشد. وقتی دارویی را خودسرانه و بدون تجویز پزشک و بدون اینکه کارایی آن را بدانیم، مصرف می‌کنیم، می‌توانیم با دست خودمان به بدن‌مان آسیب برسانیم.»

خطرناک‌ترین عوارض داروهای تقویتی
طبق گزارش جامعه پزشکی، آمار مصرف خودسرانه داروهایی مثل آمپول تقویتی نوروبیون و ب‌کمپلکس در ایران بسیار بالاست و خیلی از مردم، همدیگر را هم به مصرف آنها تشویق می‌کنند و حتی تا جایی تخصصی عمل می‌کنند که تأکید دارند حتما نوع خارجی آن خریداری شود تا اثر بهتری داشته باشد؛ این در حالی است که دکتر خسرونیا می‌گوید: «مصرف بیش از حد بعضی از داروها مثل آمپول ب‌کمپلکس، آمپول نوروبیون، ب 12و ویتامین‌ دی اثرات بدی روی بدن می‌گذارد و تحقیقات نشان داده که بعضی از این‌ها سرطان‌زا هستند و حتی می‌توانند مرگبار باشند.» این فوق تخصص گوارش و کبد اضافه می‌کند: «دارویی مثل ویتامین دی اگر زیاد مصرف شود، باعث ایجاد سنگ کلیه می‌شود. همچنین مصرف بی‌رویه بعضی از داروها کبد چرب ایجاد می‌کند.» دکتر خسرونیا می‌گوید: «مصرف مقدار زیاد بعضی از داروها مثل ویتامین دی، ویتامین سی و ب‌کمپلکس باعث ناراحتی‌های دستگاه گوارش، کبد و کلیه می‌شود و حتی می‌تواند به مسمومیت فرد منجر شود. پس مصرف هر دارویی بدون تجویز پزشک کار درستی نیست. البته نمی‌توان نادیده گرفت که بعضی از پزشکان هم خیلی راحت نوروبیون تجویز می‌کنند؛ حتی برای درمان سرماخوردگی.»

تا احساس خستگی می‌کنند، یک نوروبیون می‌زنند
آمپول‌های نوروبیون و ب‌کمپلکس که هردو به آمپول‌های تقویتی معروفند، از خانواده ویتامین‌های گروه ب هستند و در درمان بسیاری از اختلالات مؤثرند، اما مصرف بی‌رویه آنها می‌تواند برای فرد خطرآفرین باشد؛ مثلا مصرف بیش از حد نیاز نوروبیون، دز فلزات سنگین موجود در بدن را بالا می‌برد که می‌تواند عوارض ناگواری داشته باشد؛ عوارضی مثل مسمومیت.
ب‌کمپلکس و نوروبیون بیشتر برای افرادی مفید هستند که کمبود ویتامین ب دارند؛ به‌خصوص افراد سالمند که ویتامین‌های موردنیاز، راحت به بدن‌شان نمی‌رسد. یکی از مهم‌ترین علائم کمبود ویتامین ب، احساس خستگی مفرط و دائمی است؛ به همین دلیل خیلی از افراد به‌خصوص جوانان به مصرف نوروبیون گرایش دارند تا سرحال باشند و کارهای روزمره خود را بدون خواب‌آلودگی و خستگی انجام دهند. اما رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی می‌گوید: «مصرف نوروبیون اصلا برای جوانان جایگاهی ندارد و فقط افراد مسن و سالمند باید آن را مصرف کنند؛ آن هم ماهانه یا هر چند ماه، یکی، دو بار. در کشور ما طوری شده که افراد جوان تا احساس خستگی و کسالت می‌کنند، یک آمپول نوروبیون می‌زنند؛ درحالی‌که هیچ فایده‌ای ندارد و فقط بدن خود را از بین می‌برند.» دکتر خسرونیا می‌گوید: «بیشتر کشورهای دنیا دارو را بدون نسخه پزشک به‌دست بیمار نمی‌دهند، اما متأسفانه این کار در ایران مرسوم است و هرکس دارویی بخواهد، می‌رود آن را راحت از داروخانه می‌خرد.» این فوق‌تخصص گوارش و کبد همچنین اشاره می‌کند: «قدیم‌ها هرکس می‌رفت مسافرت، برای عزیزانش سوغاتی می‌آورد؛ درحالی‌که الان با خودشان دارو می‌آورند! قوطی‌های 100تایی مکمل که مثل نقل و نبات می‌خورید و گاهی مشکل برایتان ایجاد می‌شود. الان در مغازه‌های معمولی هم بعضی داروهای مکمل پیدا می‌شوند و شما راحت می‌توانید آنها را خریداری کنید.»  حتی مکمل‌ها را هم خودسرانه نخورید خیلی از مردم تصور می‌کنند مصرف مکمل‌ها هیچ ضرری ندارند و برای بدن‌شان ضروری است؛ برای همین در سبد مصرفی آنها قرار دارد و حتی کودکان خود را نیز از آن بی‌نصیب نمی‌گذارند؛ درحالی‌که پزشکان تأکید دارند حتی مکمل‌ها را هم نباید تحت هیچ شرایطی خودسرانه مصرف کرد./همشهری