مشکلات غده پاراتیروئید شیوع بسیار کمتری از مشکلات تیروئید دارد ولی با این حال از اهمیت خاصی برخوردار است و در صورت کاهش یا افزایش هورمون تولید شده از غده پاراتیروئید فرد دچار مشکلات جدی شده و کیفیت زندگی فرد کاهش مییابد.
شفا آنلاین>سلامت>غدد پاراتیروئید چهار غده بیضی شکل و مجزا هستند که در قسمت پشت غده
تیروئید قرار دارند. در حالت عادی غدد پاراتیروئید به شکل دانههای برنج و
به همان اندازه هستند. مشکلات غده پاراتیروئید شیوع بسیار کمتری از مشکلات
تیروئید دارد ولی با این حال از اهمیت خاصی برخوردار است و در صورت کاهش یا
افزایش هورمون تولید شده از غده پاراتیروئید فرد دچار مشکلات جدی شده و
کیفیت زندگی فرد کاهش مییابد لذا با توجه به اهمیت موضوع در
اینباره دکتر سید حسین دهقان منشادی، فوق تخصص غدد ومتابولیسم
ودکترمهرزاد غلامپور، فوق تخصص غدد و متابولیسم دکتر حسین دلشاد، فوق تخصص
غدد و متابولیسم توضیحاتی ارائه داده است.
به گزارش شفا آنلاین:دکتردهقان منشادی دراینباره میگوید:
غدههای پاراتیروئید نزدیک غدههای تیروئید در گردن قرار دارند و هورمون
تیروئید تولید میکنندکه این هورمون سطح کلسیم موجود در خون را کنترل
میکند.
وی بیان کرد: غدههای پاراتیروئید چهار غده ریز تقریباً به
اندازه یک دانه برنج هستند. این غدهها هورمونی به نام هورمون پاراتیروئید
تولید میکنند که این هورمون با روشهای مختلفی سطح کلسیم خون را مدیریت
میکند که عبارتند از تقسیمبندی استخوان و تحریک برای رهاسازی
کلسیم،افزایش توانایی بدن برای جذب کلسیم از غذا و افزایش توانایی کلیه
برای نگهداری کلسیم که به صورتی دیگر در ادرار از دست خواهد رفت.
این
فوق تخصص غدد و متابولیسم مطرح کرد: غدههای نرمال پاراتیروئید مانند
ترموستات خانه کار میکنند تا سطح کلسیم خون را در یک محدوده کنترل شده
بسیار فشرده حفظ کنند.
وی ادامه داد: هنگامی که سطح کلسیم خون بیش از
حد پایین باشد، هورمون پاراتیروئید رها میشود تا سطح کلسیم را به وضعیت
نرمال برگرداند. هنگامی که سطح کلسیم نرمال باشد یا کمی از حد معمول بالاتر
رود، غدههای نرمال پاراتیروئید رهاسازی هورمون پاراتیروئید را متوقف
خواهند کرد. توازن مناسب کلسیم برای عملکرد نرمال قلب،سیستم عصبی، کلیهها و
نیز استخوانها تعیینکننده است.
دکتر دهقان منشادی مطرح کرد: غدههای
پاراتیروئید معمولاً پشت غده تیروئید در گردن واقع شدهاند، هر چند
استثناهایی هم وجود دارد. در حالی که نوزاد در حال شکلگیری در رحم مادر
است، چهار غده پاراتیرئید از ناحیه سر به طرف پایین گردن حرکت کرده و
معمولاً به نزدیک غده تیروئید منتهی میشوند. با این حال، ممکن است غدههای
پاراتیروئید همیشه این مسیر را طی نکنند و به محلهای دیگری در گردن یا
سینه به نام محلهای اکتوپیک (نابه جا) منتهی شوند.
این فوق تخصص غدد
ومتابولیسم تصریح کرد: گاهی اوقات ممکن است غدههای پاراتیروئید بیش از حد
نیاز هورمون پاراتیروئید تولید کنند. در این حالت، بیماران سطح کلسیم خون
بسیار بالایی (هایپرکلسمی) را بروز میدهند که به نوبه خود میتواند احساس
ناخوشایند کلی را برای آنها ایجاد کند. شایعترین حالتی که این مشکل را به
وجود میآورد " پرکاری پاراتیروئید اولیه " نام دارد.
وی اشاره کرد: اگر
سطح بالای هورمون پاراتیروئید به مدت طولانی مخفی بماند، در آن صورت
میتواند باعث از دست رفتن کلسیم از استخوانها به خون و سپس به ادرار شود.
این مشکل درنهایت میتواند باعث لاغری و اسفنجی شدن استخوانها (پوکی
استخوان) شود. مقدار بیش از حد کلسیم در ادرار همچنین میتواند باعث تشکیل
سنگکلسیم در کلیه شود.
دکتردهقان منشادی مطرح کرد: هراز گاهی، غدههای
پاراتیروئید به اندازه کافی هورمون پاراتیروئید تولید نمیکنند که به کاهش
سطح کلسیم خون منجر میشود. این وضعیت کم کاری پاراتیروئید نام دارد که با
کنترل رژیم غذایی تا حدی میتوان آنرا کنترل کرد.
این فوق تخصص غدد
ومتابولیسم تصریح کرد: پرکاری پاراتیروئید اولیه، بیماری است که در آن یک
یا چند غده پرکار پاراتیروئید همیشه هورمون پاراتیروئید را بیش از حد نیاز
تولید میکند. در این بیماری، ترموستات کنترلکننده کلسیم همیشه بالاست که
این به خارج شدن کلسیم از استخوانها و دستگاه گوارش و قرار گرفتن در جریان
خون میانجامد و سطح کلسیم خون را نیز افزایش میدهد.
وی متذکر شد: از
آن جایی که خون به وسیله کلیهها پاکسازی (تصفیه) میشود، در نتیجه
کلیهها در معرض دریافت سطح بالای کلسیم قرار میگیرند که میتواند به
سنگهای کلیوی، آسیب کلیه و مشکلات دیگر منجر گردد.
دکتر دهقان منشادی
عنوان کرد: پرکاری پاراتیروئید اولیه شایعترین علت بالا بودن غیرنرمال سطح
کلسیم خون محسوب میشود.شیوع این بیماری با افزایش سن افراد بیشتر میشود و
در اکثر مواقع پس از 45 سالگی با میانگین سنی 65 سال رخ میدهد و زنان
دوبرابر بیشتر از مردان احتمال ابتلا به این عارضه را دارند.
این فوق
تخصص غدد ومتابولیسم تشریح کرد: سرطان پاراتیروئید بسیار نادر است. موارد
ابتلا به سرطان پاراتیروئید کمتر از یک درصد تعداد کل بیماران دارای پرکاری
پاراتیروئید اولیه را تشکیل میدهد. بیماران مبتلا به سرطان پاراتیروئید
نوعاً سطح کلسیم بسیار بالا و سطح PTH بسیار بالا (بیشتر از پنج برابر حد
بالای نرمال یا بیشتر) دارند.
وی گفت: همانطور که در پرتودرمانی میتوان
مشاهده کرد، قرار گرفتن در معرض پرتو یونیزهکننده عامل خطری برای ابتلا
به پرکاری پاراتیروئید اولیه به شمار میرود. دوزهای پرتوافکنی که باعث
ایجاد پرکاری پاراتیروئید میشود، بسیار بالاتر از دوزهایی است که معمولاً
در زندگی روزمره یا با پرتوهای عادی ایکس با آن مواجه میشویم.
دکتر
دهقان منشادی ادامه داد: بیماران مبتلا به پرکاری پاراتیروئید ایجاد شده در
اثر پرتوافکنی ممکن است به خاطر وضعیت درمانی دیگری نظیر لنفوم یا سرطان
پستان تحت پرتوافکنی به گردن، سینه، یا سر قرار بگیرند و سایر بیماران نیز
ممکن است در معرض رادیواکتیو یا یک فاجعه اتمی قرار بگیرند.
این فوق
تخصص غدد ومتابولیسم هشدار داد: استفاده از لیتیوم، داروی به کار رفته برای
درمان اختلال دوقطبی (که اختلال افسردگی – شیدایی نیز شناخته میشود)
میتواند احتمال ابتلا به بیماری پاراتیروئید را افزایش دهد.
وی
میگوید: در شرایط معمولی، سطح نرمال کلسیم با سطح نرمال هورمون
پاراتیروئید مرتبط خواهد بود. علاوه بر این در چنین شرایطی، سطح پایین سرم
کلسیم با سطح بالای هورمون پاراتیروئید و سطح بالای کلسیم با سطح پایین
هورمون پاراتیروئید مرتبط خواهد بود. اینها تمام راههای مناسبی هستند که
در آنها یک غده پاراتیروئید با کلسیم درحال گردش در خون واکنش میدهد و در
عین حال سعی میکنند کلسیم را در محدوده نسبتاً نرمال تنظیم
کنند.
> تشخیص پرکاری پاراتیروئید کار نسبتاً سادهای است
دکتر
دهقان منشادی بیان کرد: تشخیص پرکاری پاراتیروئید کار نسبتاً سادهای است
زیرا غدههای پاراتیروئید در مقابل بالا بودن سرم کلسیم، مقدار بسیار زیادی
هورمون پاراتیروئید تولید خواهند کرد که اندازهگیری آن آسان است.
این
فوق تخصص غدد ومتابولیسم افزود:اندازهگیری میزان کلسیم موجود در ادرار طی
یک دوره زمانی 24 ساعته روش دیگر تأیید تشخیص پرکاری پاراتیروئید است. اگر
کلیهها به طور نرمال در حال کار باشند، در آن صورت در اقدامی که به منظور
رهاسازی بدن از کلسیم انجام میشود بیشترین کلسیم را تصفیه خواهند کرد که
در نهایت به افزایش غیرعادی میزان کلسیم در ادرار منجر میشود.
وی مطرح
کرد: اندازهگیری میزان کلسیم ادرار یک معیار سنجش غیرمستقیم فعالیت
پاراتیروئید به شمار میرود و تنها حدود 25 تا 40 درصد مواقع صحیح است.
صحیحترین و دقیقترین شیوه تشخیص پرکاری پاراتیروئید اولیه از طریق نشان
دادن سطح بالای هورمون پاراتیروئید در مقابل با کلسیم بالای خونابه صورت
میگیرد.
دکتر دهقان منشادی یادآور شد: دو گزینه برای درمان بیماران
مبتلا به پرکاری پاراتیروئید موجود است؛ یکی این است که اصلاً اقدامی انجام
ندهند یا این که اجازه دهند غده معیوب پاراتیروئید را با جراحی بردارند.
برخی از پزشکان درصورت خفیف بودن پرکاری پاراتیروئید اولیه عمل جراحی
پاراتیروئید را برای بیمارانشان تجویز نمیکنند.
این فوق تخصص غدد
ومتابولیسم افزود: بیشتر این سبک مدیریت درمان ریشه در این امر دارد که
جراحی معمول پاراتیروئید در گذشته به استفاده از بیهوشی عمومی نیاز داشته و
یک عمل تخصصی بوده است. به طور کلی مهم است بدانیم که بیماری پاراتیروئید
بدتر خواهد شد و به خودی خود از بین نخواهد رفت.
وی مطرح کرد: به یاد
داشته باشید، علت ایجاد بیماری پرکاری پاراتیروئید، توموری است که از یکی
از غدههای پاراتیروئید رشد کرده است. انتظار فقط امکان بزرگتر شدن تومور
پاراتیروئید را فراهم خواهد کرد.
دکتر دهقان منشادی اذعان داشت: سن شما
نیز نباید دلیلی باشد که از جراحی جهت درمان اختلال پاراتیروئید صرفنظر
کنید. تکنیکهای جدید پاراتیروئیدکتومی با حداقل پیش روندگی روی بیماران با
سنین بالا اجرا شده است. در این روش که از بیهوشی موضعی استفاده میشود
بیماران ظرف چند ساعت به خانه فرستاده میشوند.
این فوق تخصص غدد
ومتابولیسم بیان کرد: برخی از پزشکان استفاده از داروهای پوکی استخوان را
برای درمان اختلال پاراتیروئید آغاز میکنند تا به جای ارجاع بیمار به
جراحی، کلسیم استخوان او را افزایش دهند. داروهای پوکی استخوان جایگزینی
برای برداشتن یک غده پرکار تیروئید به شمار نمیرود. این داروها با مکانیسم
متفاوتی نسبت به تولید بیش از حد هورمون پاراتیروئید عمل میکنند.
وی
اضافه کرد: پس از این که پاراتیروئید مزاحم برداشته میشود، داروهای پوکی
استخوان میتواند در ایجاد تراکم استخوان و جایگزینی کلسیم برداشته شده
بوسیله هورمون پاراتیروئید نقش داشته باشد. بسیاری از پزشکان از این
راهبرد برای بیمارانی استفاده میکنند که میزان کاهش تراکم استخوانی آنها
پس از عمل موفقیتآمیز برای برداشتن پاراتیروئید پرکار ثبت شده است. با این
وجود از این داروها نباید به عنوان جایگزینی برای رفع مشکل واقعی موجود که
تومور غده پاراتیروئید نام دارد، استفاده نمود.
دکتر دهقان منشادی گفت:
درمجموع میتوان گفت که داروهای پوکی استخوان روی بیماران مبتلا به پرکاری
پاراتیروئید عمل نمیکند. استخوانها و پوکی استخوان مدام بدتر خواهند شد.
این داروها در بیماران دارای تومور پاراتیروئید تا زمانی که تومور برداشته
نشود اثر نمیکند.
>دو نوع پرکاری پاراتیروئید اولیه و ثانویه وجود دارد
در ادامه نیز دکتر غلامپور در اینباره خاطرنشان کرد: هر فرد چهار غده
پاراتیروئید دارد که در لبههای بیرونی و در پشت غده تیروئید قرار گرفته
اند. غده تیروئید در جلوی گردن شما قرار دارد.
وی اظهار کرد: پرکاری
پاراتیروئید شرایطی است که در آن یک یا چند غده پاراتیروئید بیش از حد فعال
شده و هورمون پاراتیروئید بیش از حد ترشح میشوند. در نتیجه این اتفاق،
سطح کلسیم خون افزایش مییابد. غده پاراتیروئید، هورمونی به نام پاراتورمون
ترشح کرده و به کنترل سطح کلسیم و فسفر بدن کمک میکنند.
این فوق تخصص
غدد ومتابولیسم افزود: در پرکاری غده پاراتیروئید، یک یا چند غده
پاراتیروئید مقدار زیادی پاراتورمون تولید و ترشح میکنند. مقادیر بیش از
حد پاراتورمون به بدن سیگنال میدهد تا کلسیم بیشتری را در دسترس قرار دهد.
در نتیجه این ازدیاد نیزکلسیم بیشتری از استخوانها به خون آزاد
میشود،دستگاه گوارش کلسیم بیشتری را از مواد غذایی جذب میکند،کلیهها نیز
کلسیم را حفظ کرده که میتواند باعث تشکیل سنگ کلیه شود.وی ابراز داشت: در
مراحل اولیه بیمار مبتلا به پرکاری غده پاراتیروئید ممکن است هیچ علامتی
نداشته باشد. در هیپرپاراتیروئیدیسم خفیف، ممکن است برخی از علائم بروز
یابند که عبارتند از درد مفاصل، ضعف عضلانی، احساس خستگی، افسردگی، مشکل در
تمرکز و از دست دادن اشتها.
دکتر غلامپور تصریح کرد: در صورت شدیدتر
بودن پرکاری پاراتیروئید نیز ممکن است علائمی مانند تهوع و استفراغ،
سردرگمی، فراموشی، افزایش تشنگی و نیاز به ادرار کردن، یبوست، درد استخوان،
کاهش عملکرد کلیه، سنگ کلیه، پوکی استخوان و فشار خون بالا بروز کنند.
این
فوق تخصص غدد ومتابولیسم بیان کرد: دو نوع پرکاری پاراتیروئید اولیه و
ثانویه وجود دارد. در پرکاری پاراتیروئید اولیه غدد پاراتیروئید بیش از حد
PTH تولید میکنند که باعث افزایش سطح کلسیم خون میشود.
وی افزود: علل
پرکاری پاراتیروئید اولیه عبارتند از تومورهای غیر سرطانی (خوش خیم) به
نام آدنوم، هایپرپلازی پاراتیروئید، پرتودرمانی ناحیه گردن، شرایط ارثی و
سرطان غده پاراتیروئید (نادر).
دکتر غلامپور تشریح کرد: درحالت پرکاری
پاراتیروئید ثانویه، فعالیت بیش از حد غدد پاراتیروئید در پاسخ به شرایط
دیگری که باعث از دست دادن کلسیم میشود، رخ میدهد. در این عارضه، پرکاری
پاراتیروئید تلاشی از سوی بدن است تا سطح کلسیم خون را در حد طبیعی حفظ
کند. نمونههایی از شرایطی که سطح کلسیم را کاهش میدهند عبارتند از
نارسایی کلیه، کمبود شدید ویتامین D و کمبود شدید کلسیم.
این فوق تخصص
غدد ومتابولیسم گفت: از آنجایی که علائم هایپرپاراتیروئیدیسم ممکن است وجود
نداشته باشد یا اینکه خفیف بوده و با علائم سایر اختلالات مشترک و نادیده
گرفته شود لذا این عارضه عموما از طریق آزمایش خونی که برای تشخیص یک
بیماری دیگر تجویز شده، کشف میشود.
وی تشریح کرد: درصورت ابتلا به
پرکاری پاراتیروئید اولیه، آزمایش خون بیمار، سطوح بالایی از کلسیم و
هورمون پاراتیروئید را نشان خواهد داد. همچنین پزشک ممکن است از اسکن
مخصوصی برای بررسی هرگونه رشد غدد پاراتیروئید یا بزرگ شدن آنها استفاده
کند.
دکتر غلامپور افزود: ممکن است آزمایشهای دیگری مانند آزمایش خون
برای بررسی سطح ویتامین D، آزمایش تراکم استخوان برای بررسی از دست دادن
استخوان، سونوگرافی یا سایر آزمایشات تصویربرداری از برای بررسی سنگ کلیه،
آزمایش جمعآوری ادرار 24 ساعته برای اندازهگیری میزان کلسیم و آزمایش خون
برای بررسی نحوه عملکرد کلیهها نیز تجویز شود.
این فوق تخصص غدد و
متابولیسم میگوید: اگر پرکاری غده پاراتیروئید خفیف دارید یعنی بدون علامت
بوده و سطح کلسیم خون فقط کمی افزایش یافته است، پزشک ممکن است فوراً آن
را درمان نکند. در عوض او سطح کلسیم خون و فشار خون را هر شش ماه، عملکرد
کلیه را هر سال و تراکم استخوان را نیز هر یک تا سه سال کنترل خواهد کرد.
وی
اشاره کرد: در صورتی که پزشک شما معتقد باشد که پرکاری پاراتیروئید شما به
درمان فوری نیاز ندارد، حتماً برخی موارد را باید رعایت کنید که عبارتند
از اینکه آب بیشتری بنوشید، فعال باشید تا استخوانهای خود را قوی نگه
دارید داروهایی که میتوانند سطح کلسیم خون را افزایش دهند را مصرف نکنید و
اگر سطح ویتامین D شما پایین است، از پزشک خود بپرسید که آیا نیاز به مصرف
مکمل ویتامین D دارید یا خیر.
دکتر غلامپور متذکر شد: اگر علائم
شدیدتری دارید یا غده پاراتیروئید شما بزرگ شده، ممکن است پزشک درمان
جراحی را برای برداشتن غده یا غده بیش فعال توصیه کند. جراحی توسط جراح
مجرب میتواند پرکاری پاراتیروئید را در اغلب موارد درمان کند.
> تنها راه درمان بیماری پرکاری پاراتیروئید عمل جراحی است
در
ادامه نیز دکتر دلشاد در اینباره ابراز داشت: به طور کلی غدد پاراتیروئید،
چهارغده بیضی شکل به اندازه دانه برنج (با طول ۳۰ میلی متر و قطری حدود ۳
الی۴ میلی متر) هستند که در ناحیه گردن، پشت غده تیروئید قرار گرفته اند.
وی
عنوان کرد: یک غده پاراتیروئید سالم سطح کلسیم خون را برای عملکرد درست
اندامهای مختلف مثل قلب و کلیه، با ترشح پاراتورمون تنظیم کرده و در حد
نرمال نگه میدارد. در صورتی که سطح کلسیم خون عادی باشد، این غده، هورمون
پاراتورمون ترشح نمیکند یا به مقدار کمی ترشح میکند.
این فوق تخصص غدد
و متابولیسم متذکر شد: اختلال در عملکرد پاراتیروئید میتواند موجب ابتلا
به بیماریهای مختلف شود، بنابراین عملکرد درست این غده از اهمیت بالایی
برخوردار است.
وی اشاره کرد: در حالت عادی غدد پاراتیروئید در ناحیه
گردن و پشت غده تیروئید قرار گرفته اند. در دوران جنینی این غدد بعد از
تشکیل، از سر به سمت گردن حرکت میکنند و در پشت غده تیروئید قرار
میگیرند، البته در مواردی مشاهده میشود که این غدد در جاهای دیگر بدن مثل
قفسه سینه جای گرفته باشند که در این صورت به آنها اکتوپیک گفته میشود.
پیدا کردن غده اکتوپیک برای متخصصان و جراحان غدد، کاری دشوار و
چالش برانگیز است.
دکتر
دلشاد عنوان کرد: غده پاراتیروئید استخوان را تخریب کرده و کلسیم موجود در
آن را وارد خون میکند و باعث افزایش جذب میزان کلسیم خون میشود.این غدد
روی کلیهها اثر گذاشته و با تغییر عملکرد آنها، از دفع کلسیم توسط ادرار
جلوگیری کرده و ظرفیت کلیهها برای نگه داشتن کلسیم را بیشتر میکند.
این
فوق تخصص غدد ومتابولیسم متذکر شد: نرمال بودن سطح کلسیم خون، امری ضروری
برای سلامت اندامهای مختلف بدن مثل قلب، کلیه، سیستم اعصاب و استخوانها
است. به همین دلیل هنگام کم بودن کلسیم خون، غدد پاراتیروئید، پاراتورمون
ترشح میکند که باعث افزایش کلسیم خون میشود. همچنین افزایش کلسیم خون
باعث ته نشینی و لخته شدن آن میشود که در این صورت غدههای پاراتیروئید
تولید پاراتورمون را کاهش میدهد.
وی بیان کرد: بیشتر کلسیم بدن ما در
بافت استخوان و دندان هایمان ذخیره شده است ولی همان یک درصد باقی مانده
نقشی بسیار مهم و حیاتی در بدن ایفا میکند.دکتر دلشاد اظهار کرد: پرکاری
پاراتیروئید یکی از مهمترین و شایعترین بیماریها در رابطه با این غده
است. در این بیماری ترشح هورمونهای پاراتیروئیدی بیشتر از حدی است که بدن
نیاز دارد و بدن فرد مبتلا، حتی زمانی که سطح کلسیم نرمال است، به ترشح
هورمون پاراتیروئیدی میپردازد و این نقص موجب ایجاد حس خستگی، ابتلا به
پوکی استخوان و بیماریهای خطرناک دیگر میشود. این فوق تخصص غدد
ومتابولیسم مطرح کرد: تشکیل شدن یک توده اضافی (غیر سرطانی) در یک یا تعداد
بیشتری از غدد پاراتیروئید یکی از شایعترین علل ایجاد اختلال پرکاری
پاراتیروئید میباشد. در بیشتر موارد، اختلال فقط در یکی از غدهها رخ
میدهد و سایر غدهها سالم هستند ولی به دلیل زیاد بودن کلسیم خون، هورمون
تولید نمیکنند و به حالت خاموش در آمده اند.
وی افزود: توده ایجاد شده
به ندرت ممکن است سرطانی باشد اما به علت بالا بردن غیر طبیعی سطح کلسیم
خون میتواند موجب ایجاد ناهنجاریهای مختلف و از بین رفتن برخی از
بافتهای بدن شود.
دکتر دلشاد گفت: دربیماران مبتلا به
هیپرپاراتیروئیدیسم، استخوانها کلسیم خود را ازدست میدهند، بنابراین درد و
پوکی استخوان (به ویژه درافراد مسن) ازعلائم شایع این بیماری است. همچنین
ممکن است ایجاد خونریزیهای جزئی در استخوان، موجب درد شود.
این فوق
تخصص غدد ومتابولیسم افزود: از علایم دیگر پرکاری پاراتیروئید میتوان به
زخم شدن معده و پانکراس اشاره کرد که در نتیجه زیاد بودن کلسیم خون،
سلولهای جداره داخلی این اندامها دچار التهاب میشوند.
وی متذکر شد: بالا بودن میزان کلسیم همچنین موجب تجمع و رسوب کلسیم در توبولهای کلیوی و ایجاد سنگ کلیه میشود.
دکتر
دلشاد اشاره کرد: تجمع زیاد کلسیم در کلیه، در موارد خیلی وخیم میتواند
کل بافت کلیه را در بر گرفته و حتی قسمتی از آن شکل سفت و استخوانی به خود
بگیرد که این اتفاق میتواند بسیار دردناک باشد و در پی آن نارسایی کلیوی
ایجاد شود.
این فوق تخصص غدد ومتابولیسم هشدار داد: خطرات و عوارض
احتمالی پرکاری غدههای پاراتیروئید عبارتند از بروز زخم معده، زخم و
التهاب پانکراس، تشکیل سنگ کلیه، ابتلا به پوکی استخوان، شکستگی استخوان،
کاهش تراکم استخوان و ایجاد اختلال در سیستم عصبی است.
وی توضیح داد:
تشخيص بيماري پرکاری پاراتیروئید كار نسبتا سادهای است. یکی از راههای
تشخیص، این است که در يك دوره زماني ٢٤ ساعته ميزان كلسيم ادرار را اندازه
مي گیرند در صورتی که کلیهها سالم باشند، بدن بیشترین کلسیم را تصفیه و
دفع میکند، در نتیجه میزان کلسیم ادرار به طور غیر عادی افزایش مییابد.
این روش، روش تشخیص غیر مستقیم تشخیص هایپر پاراتیروئیدیسم است.
دکتر
دلشاد ادامه داد: روش دقیقتر و قابل استنادتر این است که سطح بالای
هورمون پاراتیروئیدی که به صورت سرم کلسیم تولید میشود را اندازه بگیریم،
که اگر سطح این ماده در خون زیاد باشد، فرد به هایپرپاراتیروئیدیسم مبتلا
است.
این فوق تخصص غدد ومتابولیسم مطرح کرد: بیماران مبتلا به پرکاری
پاراتیروئید میتوانند برای درمان هیچ اقدامی نکنند یا با جراحی، غده یا
غدههای مشکل دار را از بدن خارج کنند. در واقع تنها راه درمان این بیماری
عمل جراحی است، زیرا اگر غدهها به حال خود رها شوند، توده با گذشت زمان
بزرگتر شده و مشکلات زیادی را به وجود میآورد.
وی تصریح کرد: در بیماری
کم کاری پاراتیروئید، غدد تولید هورمون را کم میکنند. این بیماری بسیار
نادر است و معمولا زمانی ایجاد میشود که به هنگام جراحی غده تیروئید یا
پاراتیروئید به این غدد (پاراتیروئید) آسیب وارد شود، در نتیجه هورمون
کمتری تولید شده و کلسیم خون کم و میزان فسفر افزایش مییابد.
دکتر
دلشاد بیان کرد: علائم کم کاری پاراتیروئید میتواند خفیف یا شدید باشد،
اگر علائم خفیف باشد، به صورت مور مور شدن انگشتان و دستها و اطراف دهان
ظاهر میشود و اگر شدید باشد، موجب گرفتگی عضلانی، کزاز و تشنج (در موارد
خیلی شدید) میشود.
این فوق تخصص غدد ومتابولیسم عنوان کرد: کم کاری غده
پاراتیروئید میتواند دارای علت مادرزادی باشد که فرد از بدو تولد فاقد
غدههای پاراتیروئید است، یا اکتسابی باشد که در این مورد، در اثر عمل
جراحی فعالیت پاراتیروئید متوقف میشود. مواردی از کم کاری پاراتیروئید نیز
وجود دارد، که در آن پزشکان قادر به تشخیص علت بیماری نیستند.
وی متذکر
شد: خطرات و عوارض ابتلا به کم کاری پاراتیروئید عبارتند از آریتمی و
نارسایی قلبی، ایجاد مشکل در عملکرد کلیه ها، ایجاد مشکل در رشد دندانها و
آسیب به مینا و ریشه دندان، احساس سوزش در لب ها، انگشتان و زبان، اسپاسم
عضلات است که اگر این اسپاسم در عضلات گلو رخ دهد میتواند موجب خفگی شود و
خطرناک است.
دکتر دلشاد میگوید: برای تشخیص کم کاری پاراتیروئید، نیاز
به گرفتن آزمایش خون داریم. اگر در این آزمایش، میزان کلسیم، هورمون
پاراتیروئید و منیزیم پایین و میزان فسفر خون زیاد باشد، فرد مشکوک به
ابتلا به کم کاری پاراتیروئید است. همچنین از آزمایش ادرار هم برای تشخیص
این بیماری استفاده میشود. این فوق تخصص غدد ومتابولیسم در پایان گفت:
روشهای درمان کم کاری پاراتیروئید که عبارتند از قرصهای مکمل کلسیم که
میتوانند سطح کلسیم خون را افزایش دهند، البته یکی از عوارض مصرف این
قرصها ابتلا به یبوست است، مصرف قرصهای ویتامین دی و کلسیتریول منجر به
جذب کلسیم میشود، مصرف مکمل منیزیم در صورت کمبود آن در صورت نیاز ممکن
است توسط پزشک توصیه شود.