باتوجه به مضرات پسماندهای دخانیات از جمله فیلتر سیگار، مهمترین عامل برای تغییر باورها، آگاهی است و آگاهی بزرگترین ابزار دگرگونی است و بدون آگاهی هیچ تغییری اتفاق نمی‌افتد. تمرکز باید بر یافتن راه حل‌هایی جهت جمع‌آوری فیلتر سیگار و تغییر نگرش افراد جامعه و پرتاب نکردن فیلتر سیگار مفید است.
شفا آنلاین>مدیر واحد زنانِ جمعیت مبارزه با دخانیات ایران- زمین حالش خوب نیست!
هرچند کرونا و قرنطینه باعث شد مدت کوتاهی زمین از آلودگی‌ها و دست
اندازی‌های بشر راحت باشد و کمی نفس تازه کند، اما خیلی زود دوباره کارها
به روال سابق برگشت. چالش‌های اقلیمی امروز، قهرمانان جدید می‌طلبد.
به گزارش شفا آنلاین: تغییر
اقلیم در حال حاضر به‌عنوان یکی از مهمترین و بزرگترین بحرانهای پیشرو
جامعه جهانی و بشریت مطرح بوده و یکی از پیچیده‌ترین و گسترده‌ترین مباحث
علمی، اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی در سطوح مختلف جهان را به خود اختصاص
داده است. با توجه به اینکه تخمین‌ها حاکی از آن است که تا سال ۲۰۵۰ شصت و
هشت درصد از جمعیت جهان (حدود ۶.۷ میلیارد نفر) در مناطق شهری زندگی
می‌کنند، نمی‌توان مدیریت شهری را بدون توجه به مبحث کاهش گازهای گلخانه‌ای
و سازگاری با اثرات تغییر اقلیم در نظر گرفت زیرا یکی از مهمترین
مولفه‌های شهرهای پایدار توجه به موضوع تاب‌آوری در مقابل تغییر اقلیم، به
دست آوردن افزایش ظرفیت انطباقی شهرها در کاهش اثرات‌اقلیمی و تغییر اقلیم
است.
به‌همین منظور می‌بایست اهمیت برنامه‌ریزی و سیاستگذاری شهرها
به‌منظور تاب‌آوری در برابر تغییرات‌اقلیمی شهری که می‌تواند تاثیرات مخربی
و زیانباری بر شهر و شهروندان در زمینه‌های محیطی، اجتماعی داشته باشد را
با استفاده و بکارگیری از ایده‌های خلاقانه مورد توجه قرار داد زیرا برای
فائق آمدن و مقابله با اثرات تغییر اقلیم نیاز به اقدام همگانی با مسئولیت
مشترک اما متفاوت در نقاط مختلف کره زمین است. باتوجه به مضرات پسماندهای
دخانیات از جمله فیلتر سیگار، مهمترین عامل برای تغییر باورها، آگاهی است و
آگاهی بزرگترین ابزار دگرگونی است و بدون آگاهی هیچ تغییری اتفاق
نمی‌افتد. تمرکز باید بر یافتن راه حل‌هایی جهت جمع‌آوری فیلتر سیگار و
تغییر نگرش افراد جامعه و پرتاب نکردن فیلتر سیگار مفید است. براساس گزارش
سازمان جهانی هواشناسی، سال ۲۰۱۶ گرم‌ترین سال زمین بوده‌است. پدیده
ال‌نینو در این رکوردشکنی گرما مؤثر بوده‌است. تحقیقات علمی نشان می‌دهند
که زمین آخرین بار ۱۱۵ هزار سال پیش چنین گرم بوده و این سیاره از چهار
میلیون سال پیش تاکنون چنین حجم بالایی از دی‌اکسید کربن در اتمسفر زمین را
تجربه نکرده‌است.
آخرین گزارش افزایش دمای کره زمین بدین صورت است که
گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ بر اساس داده‌های مرکز ملی پیش‌بینی محیطی
ایالات متحده (NCEP)، دوشنبه، ۱۲ تیرماه ۱۴۰۲ (۳ ژوئیه ۲۰۲۳)، به‌عنوان
گرم‌ترین روز کره زمین در طول تاریخ بر مبنای دمای جهانی گزارش شد. موج
گرما در سراسر جهان به شدت در حال افزایش است. میانگین دمای کره زمین در
روز ۱۲ تیرماه به میانگین ۱۷.۰۱ درجه سانتیگراد (۶۲.۶۲ فارنهایت) رسید که
از حدنصاب ۱۶.۹۲ درجه سانتیگراد (۶۲.۴۶ فارنهایت) در آگوست ۲۰۱۶ فراتر
رفت. گرم‌ترین روز تاریخ زمین ثبت شد. به گفته کارشناسان، جنوب ایالات
متحده در هفته‌های اخیر از بحران آب‌وهوایی و گرمای شدید رنج می‌برد. در
بخش‌هایی از چین، موج گرمای پایدار با دمای میانگین بالای ۳۵ درجه
سانتیگراد (۹۵ درجه فارنهایت) ادامه یافته است.
> تغییرات اقلیمی چیست؟دگرگونی اقلیم، ممکن است برای دوره‌های زمانی طولانی‌تر، نوعاً چند دهه یا طولانی‌تر باقی بماند. شامل هرگونه دگرگونی در آب و هوا است که طولانی‌تر از رخدادهای منفرد آب و هوایی باقی بماند. از زمان انقلاب صنعتی (استفاده از نیروی ماشینی بجای نیروی انسانی) به بعد، اقلیم به طرز فزآینده‌ای تحت تأثیر (فعالیت‌های مخرب انسانی) بوده که گرمایش جهانی و دگرگونی اقلیم را باعث شده‌اند. تبعات تغییرات اقلیم مانند گرمای شدید، کم آبی، خشکسالی، سیل، بیابان زایی، فرونشست زمین و ریزگردها در ایران نیز با شتاب در حال آشکار شدن است. (لازم به ذکر است که سرعت گرمایش جهانی در ایران دو برابر سرعت متوسط جهانی است). برای درک بهتر تغییرات اقلیمی بهتر است ابتدا فرق بین آب و هوا و اقلیم را بدانیم. آب و هوا به شرایطی که در چند روز آینده احتمال دارد در بخشی از اتمسفر اتفاق بیفتد، گفته میشود. به عنوان مثال احتمال بارش برف و باران در یک منطقه اما برای توصیف شرایط آب و هوایی معمول و متداول یک منطقه از کلمه اقلیم استفاده میشود مثلا اقلیم یک منطقه جنگلی، هوای بارانی و مرطوب است بنابراین تغییرات اقلیمی به تغییرات شرایط معمول آب و هوایی در یک منطقه گفته میشود. مثلا تغییر در میزان بارش یا شدت وزش باد در منطقه‌ای را تغییرات اقلیمی می‌نامند. در سال ۲۰۱۷ میلادی رده‌بندی کشورهای دنیا براساس میزان تولید گاز کربن دی‌اکسید و نقش آن‌ها در افزایش گرمایش زمین منتشر شد. بر اساس این گزارش ۷ کشور اول دنیا در این زمینه عبارتند از:
۱)چین (چین با تولید سالانه ۱۰۳۵۷ میلیون تن دی‌اکسید کربن بزرگترین کشور آلوده‌کننده) ۲۵ درصد از کل گازهای گلخانه‌ای جهان
۲)ایالات متحده آمریکا (تولید سالانه ۵۴۱۴ میلیون تن)
۳)هند (تولید سالانه ۲۲۷۴میلیون تن)
۴)روسیه (تولید سالانه ۱۶۱۷ میلیون تن)
۵)ژاپن (تولید سالانه ۱۲۳۷ میلیون تن)
۶)آلمان (تولید سالانه ۱۲۳۷ میلیون تن)
۷)ایران (تولید سالانه ۶۴۸ میلیون تن) سهم ایران از تولید و انتشار گازهای گلخانه‌ای ۱۴/۲ درصد است.
نکته قابل توجه در این لیست، حضور کشور ایران در رتبه هفتم است. (طبق گزارش پروژه جهانی کربن در خرداد ۱۳۹۶). آن دسته از گازهای سه یا چنداتمی که می‌توانند به ممانعت از خروج امواج فروسرخ از جو کره زمین و در نتیجه به گرمایش آن کمک کنند، گازهای گلخانه‌ای نامیده میشوند.
> تغییر اقلیم و کلانشهر تهران
تغییرات‌اقلیمی؛ شهر تهران را به عنوان یکی از کلانشهرهای استراتژیک دنیا که سهم بالایی در تولید ناخالص ملی دارد و نقش‌های متعددی در زمینه‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی ایفا می‌کند، مدنظر است. رشد فزاینده جمعیت (در آبان‌ماه ۱۳۹۵ جمعیت شهرستان تهران)، ازدیاد تعداد خودروها، افزایش مصرف سوختهای فسیلی در بخش‌های ساختمان، حمل‌ونقل و صنعت، انتشار گازهای گلخانه‌ای، افزایش بلندمرتبه‌سازی به‌خصوص در کریدورهای شهری سبب شده است که روند تغییرات‌اقلیم شهر تهران به گونه‌ای باشد که پایتخت را در مسیر گرم شدن و در نتیجه تشدید تغییرات‌اقلیمی پیش ببرد. قطعا در صورت ادامه این روند سبک زندگی مصرف‌گرای شهروندان، حامی و تشدیدکننده است و صدمات جدی بر اکوسیستم شهری تهران وارد خواهد شد و مسیر دستیابی به توسعه‌پایدار این کلانشهر با چالش‌هایی جدی روبه‌رو میشود. در نتیجه امروز ما فرصتی داریم تا به شهرهایی مانند کلانشهر تهران با نگرش جدیدی به عنوان کانون رشد اقتصادی آینده و جایی که نسل‌های بعدی در آن زندگی خواهند کرد نگاه کنیم. توانمندسازی شهرهای آینده جهت تاب‌آوری در برابر تأثیرات پیش‌بینی شده تغییرات آب و هوایی و تبدیل شدن به شهرهای کربن خنثی، روش متفاوتی از تفکر در مورد آن را می‌طلبد. بزرگترین چالشی که با آن روبرو هستیم، احتیاج همکاری همه ذینفعان است. ایجاد نسل بعدی شهرهای تاب‌آور و پایدار یا وفق‌پذیری شهرهای موجود نیازمند تغییرات اساسی در نگرش و رویکرد است و این فضا یک فرصت است؛ باید از فرصت استفاده کنیم و با همکاری در همه بخش‌ها و با ارتقای آگاهی و روحیه همکاری راه‌حل‌های بزرگ بیابیم. تأثیرات تغییرات اقلیمی حتی سخت‌تر و سریع‌تر از مدل‌های پیش‌بینی شده در اطراف ما وجود دارد. وقتی سیاست جهانی آب و هوا ناکارآمد است، نوبت همه مردم جهان و ایران است که حرکت کنیم. وقتی تغییرات اقلیمی را که ما با آن روبرو هستیم جدی گرفته نمی‌شود، وقتی ایمان به سیاست‌های رفع چالش تصمیم‌گیران، بحران تغییرات‌اقلیمی کمرنگ میشود، امید به افرادی است که با تدبیر هستند، درصورتی که تغییراتی در سبک زندگی ایجاد شود نیز امروز فرصتی است برای کسانی که می‌خواهند به نیابت از دیگران برای نیازهای سیاره و حفظ زیست‌بوم سرزمین خود اقدام کنند. الان وقت اقدام است شهرهای ما باید تا سال ۲۰۳۰ از نظر کربن خنثی شده باشند و افرادی که در آن‌ها زندگی می‌کنند، یک نیروی محرکه قدرتمند برای رسیدن به این هدف هستند. فقط یک تلاش مشترک می‌تواند به بشریت کمک کند تا در ۱۰ سال آینده به هدف کربن صفر برسیم. از طریق کلیماتون این فرصتی است که حرکت را به جلو سوق دهد. دراصل ما باید تغییر کنیم نه آب و هوا و آنچه مسلم است مقابله‌ای به موقع با تغییر اقلیم و حفاظت از محیط زیست بدون مشارکت همگانی ممکن نیست.
گازهای گلخانه‌ای: شامل دی اکسید کربن، متان و اکسید نیتروژن و سایر گازهای که در جو تجمع یافته و یک لایه انعکاسی برای گرما ایجاد می‌کنند که زمین را در دمای قابل قبول نگه می‌دارد. این گازها عایقی را تشکیل می‌دهند که کره زمین را به اندازه کافی گرم نگه می‌دارد تا بتواند حیات را در خود حفظ کند. بدون گازهای گلخانه‌ای دمای زمین به ۱۸- درجه سانتیگراد می‌رسد. (در حد استاندارد گازهای گلخانه‌ای مفید است.)
> ردپای کربنی چیست؟
ردپای کربنی در واقع معیاری است برای اندازه‌گیری میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای در یک سال که در قالب میزان دی‌اکسیدکربن تولیدشده گزارش میشود و میزان کل انتشار گاز گلخانه‌ای ایجاد شده توسط یک سازمان یک رویداد یک محصول یا یک شخص را رد پای کربنی می‌گویند. به عبارت ساده‌تر، ردپای کربنی یک فرد عبارت است از میزان گازهای گلخانه‌ای که آن فرد تولید می‌کند؛ در خانه انرژی‌های مختلفی را مصرف می‌کنید، از جمله مواد غذایی، محصولات گوناگون، هریک از اعضای خانواده با یک ماشین تردد می‌کنند، حمل‌ونقل بخشی از زندگی است. روشن بودن برق‌های اضافه، استفاده بی‌رویه گازها و غیره. مصرف همه‌ی این عوامل باعث تولید گازهای گلخانه‌ای میشوند. اصطلاح «رد پای کربنی» مقدار کربن تولید شده توسط هر فرد یا هر مجموعه غیرانسانی مثل یک اجاق گاز ساده در سال می‌باشد. رقم رد پای کربنی در کشورهای مختلف متفاوت است و این بستگی به میزان استفاده از سوختهای فسیلی دارد مثل ذغال سنگ یا میزان مصرف دستگاههای گازسوز مانند وسایل خانگی و یا حمل و نقل مثل وسایل حمل و نقل عمومی، اتوبوس، هواپیما و قطار و مقدار مصرف گرایی افراد جامعه و خرید کالاهای لوکس غیرضروری مثل وسایل دکوری مانند مجسمه و یا خرید بی‌رویه پوشاک و تولید زباله و استفاده بی‌رویه از وسایل پلاستیکی.
> سوختهای فسیلی چیست؟
سوختهای فسیلی منابع طبیعی موجود در زمین هستند. این منابع شامل نفت، زغال سنگ و گاز طبیعی میشود. منابع سوختهای فسیلی از بقایای گیاهان و جانورانی به وجود آمده‌اند که میلیون‌ها سال قبل از بین رفته اند. ما با سوزاندن این قبیل سوخت‌ها انرژی ذخیره شده در آن‌ها را آزاد می‌کنیم. به طور مثال رد پای کربنی هر فرد آمریکایی حدود ۱۶ تن سالانه و رد پای کربنی هر فرد ایرانی حدود ۵ تن سالانه است و اما ردپای استاندارد جهانی حدود ۴ تن سالانه برای هر فرد می‌باشد. بر اساس بعضی از آمارهای منتشرشده، بالاترین میزان تولید گازهای گلخانه‌ای در جهان مربوط به کشور آمریکا است. میانگین سالانه ردپای کربنی در آمریکا ۱۶تن دی‌اکسیدکربن است یعنی هر آمریکایی در یک سال این میزان از گازهای گلخانه‌ای را تولید می‌کنند.
> انرژی پاک چیست؟
انرژی پاک به آن دسته از انرژی‌های تجدیدپذیر گفته میشود که از منابع طبیعی به دست می‌آید. یک منبع انرژی تجدیدپذیر از طریق یک منبع طبیعی یا فرآیندهای حاصل میشود که مجدداً در حال تجدید و تولید هستند. منابعی مانند نور خورشید و نیروی باد، چیزی که مداوم در حال درخشش یا در حال وزیدن هستند، جزو همین دسته قرار می‌گیرند. با رشد و توسعه منابع انرژی پاک در چند دهه اخیر شاهد آن هستیم که حتی عده‌ای از خانه‌ها به واسطه، سیستم برق ساختمان تامین شود. در طول ۳۰سال به ازای هر یک دهه، یک درجه افزایش دما به صورت میانگین برای
کشور به ثبت رسیده که رقم قابل توجه و هشداری جدی است. برآیند دو وضعیت فوق (میانگین بارش و دما) در مدت ۳۰ سال گذشته نشان می‌دهد در ایران تغییرات اقلیمی شدیدی در حال رخ دادن است که این تغییرات با توجه به وضعیت جهانی بسیار نگران‌کننده است. مرور اتفاقاتی مانند بارندگی در سه سال اخیر شاید بتواند موضوع را روشن‌تر کند. در سال ۱۴۰۰ که یکی از خشک‌ترین سال‌های ایران بود، مناطقی چون «خور و بیابانک» در میان کویر مرکزی و «گناباد» در شرق این کویر، با بارش‌های بسیار خوبی مواجه شدند به گونه‌ای که رودخانه فصلی شهر گناباد بعد از ۵۰ سال پرآب شد یا در سال ۱۴۰۱ و درست در میانه تابستان شهرهای کویری یزد، رفسنجان، انار، کرمان و... بر اثر پدیده مونسان، بارندگی بسیار زیاد همراه با تخریب و فرسایش زیاد را تجربه کردند. بارندگی که تقریبا هیچ‌گاه و در این فصل سال در این مناطق سابقه نداشت. باید در نظر داشت که اقلیم ایران یک اقلیم گرم و خشک با آب‌وهوای بیابانی است و نباید انتظار داشت که می‌توان کویر ایران را به گلستانی سرسبز تبدیل کرد. تمدن ایران در ۲ هزار و ۵۰۰ سال گذشته با اقلیم گرم و خشک خو گرفته و دوام آورده است، بنابراین هر نوع اقدام در زمینه تغییر اقلیم در کشور باید با مطالعات دقیق علمی و بررسی‌های همه جانبه زیست محیطی انجام شود.
> بسیج جهانی با شعار «زمین نجاتت می‌دهیم تا نفس بکشی
با همیاری، همکاری و همبستگی تمام مردم ایران»
از آنجایی که دمای کره زمین به دلیل افزایش گازهای گلخانه‌ای که ناشی از عملکرد غلط ما انسانهاست، به طور چشمگیری درحال افزایش است، هیئت بین دولتی تغییر اقلیم (IPCC) بطور جدی در این خصوص هشدار داده است. امروزه چین بزرگترین تولید‌کننده گازهای گلخانه است چرا که بزرگترین تولید‌کننده اغلب کالاهای در سطح جهانی است اما هیچگونه تدبیری برای کاهش گازهای گلخانه‌ای نداشته و بزرگترین آسیب زننده به کره زمین محسوب میشود.
> آیا می‌دانید؟
برای تولید یک‌برگ کاغذ A۴ ده لیتر آب مصرف میشود. برای تولید یک پیراهن نخی ۴۲۰۰لیتر آب مصرف میشود. یک فیلتر سیگار به دلیل وجود بیش از ۷۰۰۰ماده سمی به تنهایی می‌تواند ۵۰۰لیتر آب آشامیدنی را غیرقابل آشامیدن کند. مصرف متوسط سرانه آب در جهان برای هر فرد در شبانه روز ۱۵۰ لیتر است اما مصرف سرانه آب در ایران در اسفند ۱۴۰۱ حدود ۲۰۰لیتر و در۱۴۰۲ به بیشتر از ۲۰۳ لیتر برای یک نفر در شبانه روز رسیده است. هنگام مسواک زدن با شیر آب باز طی دو دقیقه ۱۲ لیتر آب به هدر می‌رود و یک خانواده چهار نفری اگر طی روز ۲ بار مسواک بزنند شبانه‌روز صد لیتر آب به هدر می‌رود.
* مصرف سرانه انرژی برای هر ایرانی در سال ۲۰۲۰ به مقدار ۱۴۳ گیگا ژول محاسبه شده درحالی که مصرف سرانه انرژی برای هر فرد در شبانه روز ۷۱ گیگا ژول است یعنی مصرف انرژی هر فرد در ایران در شبانه دو برابر مصرف جهانی است. هر تهرانی در روز ۳ کیسه پلاستیکی را وارد چرخه محیط زیست می‌کند و ایران سالانه ۳ میلیون تن زباله پلاستیک تولید می‌کند. در تاریخ ۱۳ تیر ۱۴۰۲ کشور نیوزیلند با هدف نجات کره زمین و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، قانون ممنوعیت استفاده از پلاستیک را برای خریدهای روزانه ممنوع اعلام کرد.
> نقش پسماندهای دخانیات در محیط زیست و تشدید تغییرات اقلیمی
آنچه به ذهن می‌رسد این است که همواره زباله‌های پلاستیکی دشمن شماره یک طبیعت و محیط زیست شمرده میشوند. اما در این میان فیلتر سیگار قاتل زمین در تمام اجزای طبیعت پخش و پلا هستند و به چشم نمی‌آیند. افراد سیگاری یا کسانی که زمانی سیگاری بوده‌اند خوب می‌دانند که ته سیگار روی زمین بخش مهمی از لذت سیگار کشیدن است. تا زمانی که ته‌سیگاری که کشیده شده، سالم روی زمین بماند مسئله‌ای نیست اما مشکل زمانی شروع میشود که فیلتر ته‌سیگار باز شده و سم داخل آن به داخل زمین، آبراه‌ها و رودها و نیز در دریا وارد شود. سالانه چند میلیارد نخ سیگار در دنیا مصرف میشود که اثرات مخرب آن بسیار و بلند مدت است. ته سیگارها به رغم اینکه فضای کمی را اشغال می‌کنند، اما به دلیل استفاده زیاد از آن به عنوان پرحجم‌ترین زباله جهان شناخته میشوند. ته‌سیگارها در زمره پسماندهای خطرناک و شیمیایی به حساب می‌آیند. وزن یک فیلتر سیگار حدود ۱۷۰ میلی‌گرم محاسبه شده است. بر این اساس تنها با دور انداختن ته‌سیگارها سالانه ۱۷۵ هزار تن زباله غیر ارگانیک تولید میشود. فیلترهای عادی هفت سال در میان کودهای طبیعی و ۱۴ سال بر روی زمین و فیلترهای سلولزی ۱۳ سال باقی مانده و بعد تجزیه میشوند. پژوهش‌های کارشناسان حوزه سلامت نشان می‌دهد،
در فیلتر سیگار حدود ۴۰۰۰ماده خطرناک مانند فلزات سنگین وجود دارد
که تجزیه آن‌ها در طبیعت بین یک تا ۳۶ماه در بهترین حالت زمان می‌برد. ۳۰۰۰ مورد آن در فاز گازی و بقیه در فاز جامد و نیمه جامد است، مانند نیتروز آمین‌ها، فرمالدئید، استالدئید، بنزن، سرب، نیکل و کادمیم. طبق قانون مدیریت پسماند متوالی دفن و فرآیند جمع‌آوری آن، جمع‌آوری پسماندها باید توسط تولید‌کننده انجام شود. شرکت‌های تولید کننده‌ی سیگار باید نسبت به سیگار رها شده در محیط زیست مسئولیت داشته باشند یا باید عوارض بپردازند. در اروپا برای رها کردن ته سیگار در محیط جریمه‌ای بین ۶۵ تا ۷۵ یورو تعبیه شده اما در ایران چنین قانونی پیش‌بینی نشده است.! شاید به همین دلیل ساده و آموزش و حتی آگاه‌سازی است که بسیاری از توریست‌هایی که وارد کشورمان میشوند زیر سیگاری‌های جیبی و کوچکی را همیشه با خود حمل می‌کنند. در کشور ایران استعمال دخانیات در اماکن عمومی و ادارات دولتی منع شده اما اعمال نمی‌شود و کسی اهمیت نمی‌دهد و از طرفی ضمانت اجرایی جدی وجود ندارد. آموزش و اطلاع‌رسانی همراه با اعمال قانون می‌تواند در کاهش آسیب‌های زیست محیطی ته سیگارها موثر باشد. فیلتر سیگار قاتل خاموش زمین، شاید تا به حال فکر می‌کردید زباله‌های پلاستیکی بیشترین تهدید برای محیط زیست به حساب می‌آیند، اما باید بدانید رها شدن ته سیگارها در محیط زیست، بیشترین آلودگی
از سوی انسان‌ها هستند. سهم پسماندهای کل دنیا از ته سیگار ۳۰ تا ۴۰درصد است. سیگاری‌ها هرسال از پنج میلیارد و ۶۰۰ میلیون نخ سیگار تولیدی در جهان، فقط یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون نخ را بعد از مصرف به سطل زباله می‌ریزند. وزن یک فیلتر سیگار حدود ۱۷۰ میلی‌گرم محاسبه شده است. بر این اساس، تنها با دور انداختن ته‌سیگارها سالانه ۷۶۵ هزار تن زباله تولید میشود. سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۵ تخمین زد که کارخانه‌های سیگارسازی در ۲۰ سال گذشته ۴۵ میلیون تن زباله جامد، ۶میلیون تن زباله نیکوتین و ۴۰۰ هزار تن زباله شیمیایی تولید کرده‌اند. علاوه بر این، مواد سمی مثل آمونیوم، تولوئن، متیل اتیل کتون یا جوهر نمک نیز از تولیدات جانبی کارخانه‌های سیگار هستند. اثر ته سیگارها بر جنگل‌ها برای تولید ۳۰۰ نخ سیگار حدودا یک درخت از بین می‌رود. فیلتر سیگار از مرغوب‌ترین کاغذها به دست می‌آید و برای تهیه آن تعداد بی‌شماری درخت از بین می‌رود.
> کمیته ملی کنترل
دخانیات در فرانسه در گزارشی آورده است: «ته سیگارها یکی از زباله‌های مهم در فاضلاب‌ها و اقیانوس‌های ما هستند که با داشتن چهار هزار ماده شیمیایی مضر، کیفیت آب را به شدت تهدید می‌کنند.» مطالعات اخیر نشان می‌دهد سیگار به اندازه کافی حاوی سم برای کشتن نیمی از ماهی‌های کوچکی است که در یک لیتر آب به مدت ۹۶ ساعت نگه داشته شده‌اند. براساس پژوهش جدید منتشر شده در مجله ایمنی محیط زیست و سم‌شناسی، وجود ته سیگار در خاک، تا عمق زیادی پیش می‌رود و جوانه زدن و قد کشیدن گیاهان را مختل می‌کند و در چمن موجب ۱۰درصد کاهش جوانه زدن و ۱۳ درصد کاهش قد کشیدن گیاه میشود. وزن یک فیلتر سیگار حدود ۱۷۰میلی‌گرم محاسبه شده است. بر این اساس، تنها با دور انداختن فقط ته‌سیگارها سالیانه حدود یک میلیون و ۲۰ هزار تن زباله سمی و خطرناک در دنیا تولید میشود. پژوهش‌های کارشناسان حوزه سلامت نشان می‌دهد که در فیلتر سیگار حدود ۴۰۰۰ماده خطرناک مانند فلزات سنگین وجود دارد که تجزیه آن‌ها در طبیعت بین یک تا ۳۶ماه در بهترین حالت زمان می‌برد. ۳۰۰۰ مورد آن در فاز گازی و بقیه در فاز جامد و نیمه جامد است، مانند نیتروز آمین‌ها، فرمالدئید، استالدئید، بنزن، سرب، نیکل و کادمیم. روزانه حدود ۵میلیارد تومان سیگار در کشور دود میشود که ۲برابر آن صرف درمان بیماری‌های ناشی از آن خواهد شد و سالیانه حدود ۶تریلیون سیگار فیلتردار در جهان تولید و نزدیک به دوسوم از ته سیگارها هم در طبیعت رها میشود.
راهکارها و اهداف کاربردی بطور کلی جهت پیشگیری از بحرانهای ناشی از وجود فیلتر سیگار و به‌دنبال بحرانهای ایجاد شده در تغییرات اقلیمی عبارتند از:
به عقیده بسیاری از دانشمندان با افزایش آگاهی‌های عمومی، مصرف بهینه سوخت و انرژی، افزایش سطح فضای سبز و جلوگیری از تخریب جنگل‌ها، بازیافت مواد و استفاده از انرژی‌های جایگزین سوختهای فسیلی مانند باد و خورشید می‌توان این پدیده و اثرات منفی آن بر زندگی بشر را کنترل کرد. مثلا
- برگزاری همایش با همکاری مراکز علمی آموزشی، شهرداری‌ها، نهادها و سازمانهای دولتی و غیر دولتی، آموزش پرورش، سازمان محیط زیست، صدا و سیما و...جهت جلب مشارکتهای مردمی. آشنایی با انرژی‌های پاک مثل انرژی باد، آب و خورشید در مناطق تعریف شده شهر تهران و محققان دانشگاه لیدز انگلستان نشان می‌دهد تغییر سبک زندگی منجر به کاهش تولید زباله و کاهش تولید گاز متان و در نهایت کاهش ۲۵ الی ۲۷ درصد انتشار گازهای گلخانه‌ای میشود.
> راه‌حل‌های مدیریت ته سیگار چیست؟
ته سیگارها همانقدر که برای محیط زیست و انسان‌ها خطرناک هستند، می‌توانند در صنایع مورد استفاده قرار بگیرند. تحقیقات حاکی از آن است که این ماده خطرناک در صنعت و ساختن مصالح ساختمانی کاربرد دارد. در چین بیشتر از بیست سال است که در صنعت فولادسازی از ته سیگار استفاده میشود. در استرالیا هم در صنعت آجرسازی از ته سیگار استفاده می‌کنند. این غیرقابل انکار است که مضرات سیگار بسیار است، اما شاید هر کسی از ضررهای آن یک سوم پایانی نخ سیگار مطلع نباشد؛ همان قسمتی که به فیلتر سیگار منتهی میشود و به ته سیگار معروف است./آفتاب
نظرشما
آخرین اخبار