باید از کادر درمان تشکر کرد

شفا آنلاین>سلامت>روزهای ترسناک پاندومی کرونا پس از حدود سه سال و نیم تمام شد. روزهایی که یک ماسک، حکم ادامه زندگی را داشت. روزهایی که انتشار اخبار تزریق واکسن قاچاق در برخی از نقاط کشور یا سفر مردم برای دو دُز واکسن به کشورهای همسایه، در صدر اخبار بود. روزهای بیم و امیدی که میلیون‌ها نفر با خود می‌گفتند که فردا چه می‌شود یا از این پاندومی جان سالم به‌در می‌برند؟‌ اپیدمی ویروسی که ۷ میلیون و ۶۱۲ هزار تشخیص قطعی و ده‌ها میلیون‌ها عدم تشخیص بیماری، ۱۴۶ هزار کشته و ملیون‌ها فقیر برجای گذاشت. اما همان زمان تنها گروهی که بی محابا و بدون ترس، در خط مقدم مبارزه با کرونا ایستاد،  پرستاران، پزشکان و پرسنل بیمارستان‌ها و آزمایشگاه‌ها بودند که با شهادت بیش از ۱۳۰ پرستار و ۳۰۰ پزشک، حالا میلیون‌ها نفر در ایران به آنان مدیون هستند. برای پی بردن به کار مهم آنها، همین بس که در روزهایی که تمرکز مردم و دولت برروی قرنطینه، سفر نکردن یا رستوران نرفتن و یا در خانه ماندن بود! هزاران پرستار و کادر درمانی، مشغول مداوای بیماران بودند، بیمارانی که در روزهایی تعدادشان به ده‌ها هزار نفر می‌رسید و بیش از ۷۰۰ نفر در یک روز (دوم شهریور ۱۴۰۰) جانشان را از دست دادند.

بیماری های روحی

اما مشکلات و دغدغه‌های کادر درمان در این روزها، تنها به پاداش و استخدام های انجام نشده نیست. این گروه شغلی در دوران تحصیل خود، اصولی را برای مراقبت‌های روانی از خود در بحران‌ها و در مواجهه با شرایط ویژه آموزش می‌بینند اما در آن شرایط سخت و طولانی کرونایی، پرستاران به دلیل فشارهای روانی سنگینی که متحمل می شدند، آسیب های روحی و روانی بسیاری دیدند. محمد شریفی‌مقدم، دبیرکل خانه پرستار در این زمینه می‌گوید: «سفیدپوشان سلامت به آسیب‌های جدی شغلی دچار شده‌اند، مشکلات روحی و روانی پرستاران، اضطراب آنان را به شدت افزایش می‌دهد که بر عملکردشان تاثیر می‌گذارد. این موضوع نه تنها موجب آسیب‌های گروه‌های پرستاری می‌شود بلکه به واسطه اضطراب ناشی از کار زیاد، خطاهای شغلی نیز افزایش می‌یابد.  نه تنها مشکلات روحی بلکه «سندرم کراشی» یکی دیگر از مسائلی است که به واسطه کار زیاد، به‌خصوص در دوران کرونا، پرستاران را تهدید کرده و می‌کند. درحالیکه این سندروم طی سال‌های اخیر و به ویژه در دو سال کرونا، به دلیل حجم کار فراوان به یکی از تهدیدهای جدی سلامت تبدیل شده، پرستاران ایران به دلیل حجم بالای کار و تبعات ناشی از آن از جمله خستگی زودرس، تحلیل قوای جسمی، بیماری‌های حاد و مزمن، استرس و خستگی‌های جسمی و روحی ناشی از کار در مدت زمان کوتاهی دچار فرسودگی شده و بهره‌وری و کارایی خود را از دست می‌دهند.»

تقدیر پشت تقدیر

دنیا برای احترام به سفید پوشان کادر درمانی، کلاه از سر برداشت و بسیاری از کشورها، پایان اضطراری جهانی پاندومی را مدیون کادر درمانی می‌دانستند، اما در ایران وضعیت این گونه نیست  که خستگی کادر درمانی از تنشان بیرون بیاید. حتی مقام معظم رهبری نیز بارها ضمن تقدیر از عملکرد کادر درمان در دوران کرونا، بر قدردانی مناسب و درخور شان آنها تاکید کردند. دولت قبل بارها وعده های فراوانی در مورد حمایت و قدردانی از کادر درمان مطرح کرده بود. در یکی از این اظهار نظرها که در اسفند ۹۸ منتشر شد روحانی، رئیس جمهور وقت و رئیس ستاد مقابله با کرونا تاکید کرد: «دولت با همه توان و امکاناتی که در اختیار دارد برای تامین تجهیزات و امکانات و نیز حمایت و پشتیبانی از پرسنل خدوم بخش بهداشت و درمان انجام وظیفه می‌کند.» با  بررسی‌ها و گزارش‌های سازمان نظام پرستاری و معاونت پرستاری وزارت بهداشت، نشان می‌دهد که با کمبود شدید نیروی پرستاری در بیمارستان‌ها مواجه هستیم و این در حالی است که بیش از ۱۷ هزار پرستار و هزاران نفر در کادر درمانی و پزشکی، بعد از عبور از بحران کرونا؛ خانه نشین شده‌اند و تعداد زیاد دیگری مهاجرت کرده‌اند. بر اساس گفته محمد میرزابیگی رئیس سازمان نظام پرستاری، از سال ۹۹ تا کنون هیچ گونه مجوز استخدام برای جذب نیروی پرستاری، صادر نشده است.

در همین حال، وزارت بهداشت در دولت سیزدهم تلاش کرد برای اینکه گوشه‌ای از کمبود نیرو در مراکز درمانی را جبران کند، مجوز جذب ۲۵ هزار نیروی انسانی در وزارت بهداشت را از سازمان امور استخدامی و سازمان برنامه و بودجه بگیرد. گرچه براساس شنیده ها حتی سازمانی برای تقدیر از این عزیزان و تحقق مطالبات آنها نیز تشکیل شد اما هیچ گاه گزارشی از عملکرد آنها منتشر نشد.   در همین راستا به نظر می رسد تقدیری ملی از کادر درمان دخیل در ماجرای کرونا حداقل کاری باشد که بتوان برای قدردانی از این طیف از جان گذشته انجام داد. مراسمی ملی با حضور رئیس جمهور و بالاترین مقام های اجرایی و مدیریتی کشور که در آن از تمامی کادر درمانی که در کرونا جان گذاشتند تا جان هموطنانشان را نجات دهند و حتی سازمان ها و نهادهای دولتی و خصوصی که گمنامانه، کمک های شایانی برای ختم غایله کرونا انجام دادند و حتی مسئولانی که ماهها شبانه روز تلاش کردند تا نیازهای ضروری کشور برای مواجهه با این ویروس ناشناخته فراهم شود، و از همه مهمتر مدیران و کارکنان وزارت بهداشت که یک تنه بار سنگین کرونا روی دوش آنها بود، قدردانی قابل قبولی شود. حتی بد نیست کتابچه ای از نام تمامی کادر درمان و پزشکی که در این دو سال به دور از هر گونه انتظاری جهاد مجدانه ای را برای مهار کرونا انجام دادند، منتشر شود.