بر اساس آمارهای بانک جهانی، ایران در سال ۲۰۲۰ میلادی در شاخص قدرت خرید سرانه رتبه ۸۵ دنیا را از میان ۱۹۷ کشور کسب کرده است، یعنی اگر جهان را به دو نیمه تقسیم کنیم، ما در نیمه بالایی قرار داریم.
شفا آنلاین>ریال ایران کمارزشترین
پول دنیاست، از این جمله چه برداشتی میشود؟ اینکه «وضع اقتصادی مردم ایران
از همه کشورهای دنیا بدتر است.» ارزش پول ملی ربطی به رفاه ندارد، چراکه
با حذف صفرها میتوان یکشبه ارزش پول ملی را بسیار بالا برد، درحالی که
رفاه عمومی هیچ تغییری نمیکند.
به گزارش شفا آنلاین: پیش از ورود به بحث، توجه به این نکته ضروری است که مطالب زیر به آن معنا
نیست که امروزه وضع اقتصادی مردم بسیار خوب است، در حالی که در دهه ٩٠
مشکلات اقتصادی بسیار زیاد بود و مسئولان باید با روحیه جهادی مشکلات
اقتصادی را حل و برای افزایش قدرت پول برنامهریزی میکردند.
هدف فقط این جمله است که «ارزش اسمی پول ملی، تعیینکننده وضعیت رفاه مردم
یک کشور نیست.» اما توضیح آن، این یک واقعیت است که امروز، ریال ایران
کمارزشتر از سایر ارزهای ملی است.
از این گزاره معمولا یک برداشت کاملا اشتباه میشود؛ وقتی چنین خبری را
میشنویم، ناخودآگاه گمان میکنیم وضع اقتصاد ایران از همه کشورهای دنیا
بدتر است و متوسط رفاه یک ایرانی، از رفاه افراد سایر کشورها کمتر است.
به گزارش تسنیم، باید بدانیم ارزش پول ملی، هیچ ربطی به رفاه ندارد، چراکه
اولا، با حذف صفرها میتوان یکشبه ارزش پول ملی را بسیار بالا برد، در
حالی که در رفاه عمومی هیچ تغییری رخ نمیدهد. در ثانی، بررسی وضعیت درآمد
در کنار ارزش پول ملی است که میتواند وضعیت قدرت خرید مردم را نشان دهد.
ارزش اسمی پول ملی یعنی آن چیزی که روی پول نوشته شده است. مثلا در سال
٢٠٢٠ هر هزار تومان ما تقریبا برابر با ٢٠ افغانی افغانستان بوده است! هزار
کجا و ٢٠ کجا. با نگاه اول، بهنظر میرسد باید وضع اقتصاد ما از اقتصاد
افغانستان بدتر باشد، اما دقیقتر که میشویم، میبینیم درآمد سرانه در
افغانستان در سال ٢٠٢٠ میلادی (بر اساس آمارهای بانک جهانی) بهطور متوسط
برابر با ٣٩هزار و ٧٤١ افغانی یعنی معادل ٢میلیون و ١٨٥هزار تومان در سال
بوده، این در حالی است که درآمد سرانه در ایران در سال ٢٠٢٠ (مطابق آمارهای
بانک جهانی) برابر با ٤٦میلیون و ٩٠٠هزار تومان در سال بود.
بنابراین مهم نیست که ارزش یک افغانی نزدیک به ٥٥٠ ریال است. مهم آن است که
بدانیم دریافتی و حقوق افراد چقدر است. در نسبت بین حقوق و ارزش پول ملی
است که قدرت خرید معنا پیدا میکند. نه مهم است که عدد درآمد سرانه اسمی در
ایران از همه جا بالاتر است و نه مهم است که ارزش اسمی پول ملی ما
پایینترین در دنیاست! مهم این است که بدانیم قدرت خرید مردم ما بهطور
متوسط در دنیا چه رتبهای دارد.
بر اساس آمارهای بانک جهانی، ایران در سال ٢٠٢٠ میلادی در شاخص قدرت خرید
سرانه رتبه ٨٥ دنیا را از میان ١٩٧ کشور کسب کرده است، یعنی اگر جهان را
به دو نیمه تقسیم کنیم، ما در نیمه بالایی قرار داریم و بهطور میانگین،
قدرت خرید مردم در ١١٢ کشور از ایرانیان کمتر است.
این نشان میدهد که اسکناسهای بیارزشترین پول دنیا، چندان هم بیارزش
نیست و توانسته قدرت خرید ایرانیان را از ١١٢ کشور بالاتر نگه دارد. این
یعنی چه!؟ یعنی اگرچه ارزش ریال از ارزش پول ملی ١٩٧ کشور کمتر است، اما
درآمد مردم ما به ریال، به اندازهای هست که بتوانیم با حقوقمان، کالاها و
خدماتی را بخریم که مردم ١١٢ کشور پایینتر از ما توان تهیهاش را ندارند.
جالب آن است که برآوردهای صندوق بینالمللی پول نشان میدهد قدرت خرید
سرانه در ایران تا سال٢٠٢٧ بالاتر هم خواهد رفت. بسیاری از کشورها بودهاند
که در ٤٠ سال اخیر صفرهای پولشان را حذف کردند. همین امروز اگر ما چهار
صفر را حذف کنیم، ارزش پول ملی از ٨١ کشور جهان بیشتر میشود و تقریبا
معادل ارزش پول ملی نیکاراگوئه خواهد شد. این در حالی است که قدرت خرید
مردم نیکاراگوئه هماکنون بر اساس آمارهای بانک جهانی، بهطور متوسط یکسوم
قدرت خرید ایرانیان است. نتیجه آنکه ارزش اسمی پول ملی تعیینکننده وضعیت
رفاه مردم یک کشور نیست و اسکناسهای ریال نیز آنقدرها که رسانههای زرد
میگویند، بیارزش نیست.