از ابتداي سال جاري تاكنون بر اساس اخبار رسمي كه توسط رسانهها منتشر شده؛ زيلان؛ نهمين دختري است كه به دست پدرش به قتل رسيده است. هرچند برخي از اخبار مربوط به دختركشي يا اصلا منتشر نميشود يا عنوان خودكشي به خود ميگيرد.
شفا آنلاین>سلامت>شيما قوشه، حقوقدان: مجازات نداشتن فرزندكشي ميتواند باعث افزايش اين جرم شود. «زيلان.ا»؛ دختر ۱۵ سالهاي كه روز جمعه ۱۶ تير ماه جاري با اسلحه كلت كمري و با انگيزه ناموسي به خاطر دريافت يك «اساماس» (پيامك) به دست پدرش به قتل رسيد.
به گزارش شفا آنلاین:ساعت هفت و نيم، هشت صبح بود كه صداي شليك گلوله صداي پيامكي كه از گوشي زيلان بلند شده را خاموش كرد. صداي شليك گلوله در روستا پيچيد و همسايهها ابتدا به اورژانس و بعد به پليس خبر دادند. پليس، پدر زيلان را دستگير كرد. حالا هم اهالي زيوه از اين ماجراي غمانگيز در حيرت هستند و هم نزديكان اين دختر نوجوان. اهالي روستا در مورد اين حادثه توضيح ميدهند كه پدر خانواده اصالتا اهل شهرستان پيرانشهر است. نزديك پانزده، بيست سالي هست كه براي زندگي به زيوه آمدهاند. پدر مقتول كلا رفتارهاي خشونتآميزي داشت. چه با خانواده خودش و چه با اهالي روستا.
از ابتداي سال جاري تاكنون بر اساس اخبار رسمي كه توسط رسانهها منتشر شده؛ زيلان؛ نهمين دختري است كه به دست پدرش به قتل رسيده است. هرچند برخي از اخبار مربوط به دختركشي يا اصلا منتشر نميشود يا عنوان خودكشي به خود ميگيرد.
25 فروردين ماه، «مريم.س» 34 ساله اهل دهستان الند شهرستان خوي در آذربايجان غربي با انگيزه ناموسي به دست پدرش به قتل رسيد. هرچند پدر و برادران او وانمود كردند، مريم خودكشي كرده است.
27 فروردين ماه، «دنيا.ر» 19 ساله اهل كرمانشاه توسط پدرش با انگيزه ناموسي به قتل رسيد. شنيدهها حاكي از اين است كه پدر دنيا يك هفته پس از بازداشت آزاد شده است. در مورد اين خبر نيز در ابتدا ادعا شده بود كه دنيا به دست يكي از اقوامشان كشته شده است.
9 ارديبهشت ماه، «شيروان» 24 ساله اهل صفاييه در آذربايجان غربي با انگيزه ناموسي به دست پدرش به قتل رسيد .
13 ارديبهشت ماه، «ستايش.م» 16 ساله اهل روستاي ابوالوفا در شهرستان كوهدشت استان لرستان با انگيزه ناموسي به دست پدرش قتل رسيد.
13 ارديبهشت ماه، «معصومه.م» 29 ساله اهل روستاي دم روستان كوهدشت استان لرستان با انگيزه ناموسي به دست پدرش به قتل رسيد.
13 ارديبهشت ماه، «فرشته.م» 19 ساله اهل شهرستان كوهدشت لرستان با انگيزه ناموسي به دست پدرش به قتل رسيد .
13 خرداد ماه، دختري 37 ساله اهل ايلام به دليل اختلافات خانوادگي به دست پدرش به قتل رسيد.
13 خرداد ماه، «روژين.ع» 17 ساله اهل شهرستان ديواندره در استان كردستان با انگيزه ناموسي به دست پدر و برادرش به قتل رسيد. هرچند برخي منابع محلي گفتند كه قتل به دست پدر روژين صورت گرفته است.
16 تير ماه، »زيلان.ا» 15 ساله اهل روستاي زيوه شهرستان پيرانشهر در استان آذربايجان غربي با انگيزه ناموسي به دست پدرش به قتل رسيد.
.......
روستاي زيوه. روز حادثه
روستاي زيوه در شهرستان پيرانشهر واقع در استان آذربايجان غربي است و حدود ۳۵۰ خانوار در آن ساكن هستند. وقتي حادثه رخ ميدهد برصدد ميآيد كه براي دستيابي به اطلاعات بيشتر با اهالي و يكي از بستگان زيلان ارتباط برقرار كند. تمام اهالي ماجراي مربوط به زيلان را ميدانستند و در مورد اين اتفاق با ناراحتي صحبت ميكردند. يكي از اهالي ميگويد: «پدر زيلان دامدار بود و يك مغازه لبنياتي داشت. اخلاق مناسبي در برخورد با مردم از خود نشان نميداد. قبلا هم سابقه بدرفتاري با خانوادهاش را داشت. شنيدهايم ميگويند؛ به خاطر يك اسام اس كه در گوشي زيلان ديده، او را با كلت كمري به قتل رسانده است. هيچ كس هم نميداند داخل پيام چه نوشته شده بود.»
«كامران عبداللهي» دهيار روستاي زيوه نيز در تاييد اين اتفاق ميگويد: «اين روستا تقريبا 350 خانوار دارد. بنابراين همه همديگر را ميشناسند. خبر درست است، اما نميدانيم چرا اين كار را كرده. جمعه بين ساعت 8 الي 9 صبح اين اتفاق رخ داد.»
يكي از بستگان اين خانواده نيز ميگويد: «پدر او با ما هم كه اقوامش بوديم رفتار درستي نداشت. اكثرا با همه درگير ميشد. پرخاشگر بود. چندين بار هم با خانوادهاش برخوردهاي نامناسب داشت.»
اما عموي زيلان، در مورد اين حادثه به سوالات پاسخ ميدهد.
زيلان چند سال داشت؟ آيا مدرسه هم ميرفت؟
15 سالش بود. سه سالي ميشد كه برادرم نميگذاشت به مدرسه برود. سه خواهر و يك برادر ديگر هم دارد كه از او كوچكتر هستند. در واقع زيلان فرزند اول خانواده بود.
دليل اينكه پدر زيلان نميگذاشت به مدرسه برود چه بود؟
برادرم دامداري دارد. بيشتر دلش ميخواست بچههايش در همان دامداري كار كنند. يك جورايي هم بددل بود.
شنيده شده برادرتان سابقه ضرب و شتم خانواده را داشته، درست است؟
بله؛ رفتار مناسبي نداشت و قبلا هم بچههايش را مورد آزار قرار ميداد. گاهي هم آنها را كتك ميزد.
پدر زيلان اعتياد به مواد مخدر داشت؟
نه اصلا؛ سيگار هم نميكشيد ولي متاسفانه از نظر اخلاقي آدم عصبي بود.
برخي ميگويند؛ زيلان به خاطر رابطهاش با يك پسر به قتل رسيده؟ چه اتفاقي ميافتد كه صبح جمعه اين دختر نوجوان به قتل ميرسد؟
والا چيزي كه مادر زيلان به من گفته و برادرم هم در بازداشتگاه ميگفت؛ اين بود كه ساعت 8 صبح يك پيام براي گوشي زيلان ميآيد و پدر او هم پيام را ميبيند و عصباني ميشود و اين اقدام را انجام ميدهد. بيشتر از اين چيزي نبوده، يعني مادر زيلان هم همين حرفها را ميگويد .
«شيما قوشه» حقوقدان در مورد فرزندكشي به دست پدر توضيحاتي را ارايه ميدهد.
در موارد مربوط به فرزندكشي پدر مجازات نميشود؟ اين قانون از كجا نشات ميگيرد؟
قوانين مربوط به اين موضوع در كشور ما از يك قاعده فقهي مبني بر (انت و مالك لابيك) ميآيد. يعني تو و مالت براي پدرت هستيد. بنابراين مجوز كشتن فرزند از اين قاعده گرفته شده. در نتيجه اگر پدر يا جد پدري (پدربزرگ پدري) فرزند يا نوه خود را بكشد، قصاص نميشود. تا پيش از سال 1375 پدراني كه فرزندان خود را به قتل ميرساندند حتي تعزير هم نميشدند. در واقع به نوعي از مجازات معاف بودند، اما قانونگذار سال 1375 براي قاتلاني كه قصاص به آنها تعلق نميگرفت، مثل اين مورد خاص يا موارد ديگر (غريبهاي كه فردي را كشته و امكان بخشش او توسط اولياي دم وجود دارد) از جنبه عمومي جرم 3 الي 10 سال حبس را قرار داد. اين قانون هم جرمنگاري شده است؛ اگر كسي به هر دليلي شخصي را كشته و قصاص نشود سه الي 10 سال حبس براي او در نظر گرفته ميشود، اما قبل از اين قانون پدر يا جد پدري از مجازات معاف ميشده. در بيشتر موارد مربوط به اين پروندهها، قاتل پدر بوده است.
آيا اطلاع از قانون مجازات اسلامي درباره اينكه پدر مجازات نميشود به افزايش اين جنايت كمك ميكند؟
بله؛ يكي از بارزترين اين موارد پرونده رومينا اشرفي بود كه بعدها هم متوجه شديم پدر با علم اينكه ميدانسته مجازات نميشود رومينا را كشته است. داماد خانواده وكيل بود و در جواب پدر رومينا كه از او پرسيد اگر دخترم را بكشم قصاص ميشوم؟ گفته بود؛ نه. اين يعني مجوز كشتن را داري... ضمن اينكه از پدر رومينا در دادگاه پرسيده بودند چرا بهمن خاوري (پسري كه با رومينا در ارتباط بود) را نكشتي؟ پدر رومينا جواب داده بود كه اگر او را ميكشتم، قصاص ميشدم. پس پدر كاملا آگاهانه تصميم به قتل دخترش گرفت. بنابراين اين جواز قانوني باعث افزايش تعداد فرزندكشي به معني عام نه لزوما دختركشي شده است. اگر نگراني از قصاص بود شايد تعداد اين نوع قتلها كمتر ميشد. البته اين را هم بگويم كه صرفا دانستن مجازات قصاص از تعداد آن كم نميكند. كما اينكه بسياري از قاتلان با علم اينكه ميدانند قصاص ميشوند دست به ارتكاب قتل ميزنند. در نتيجه در نظر گرفتن مجازات سنگين لزوما به معناي كم كردن يا پايان آن جرم نيست، اما موضوعي كه با قطعيت ميتوان درباره آن صحبت كرد، «مجازات نداشتن فرزندكشي» است. يعني ممكن است باعث افزايش اين نوع قتلها شود. همان طور كه ميبينيم تعداد مادراني كه فرزندان خود را ميكشند خيلي كمتر از پدراني است كه فرزندان خود را به قتل ميرسانند. چرا، چون مادر قصاص ميشود .
قانون مربوط به فرزندكشي به دست پدر قابليت اصلاح دارد؟
از نظر من بله؛ درست است كه اين قاعده از فقه آمده ولي چون فقه ما برگرفته از فقه اماميه است و فقه اماميه در مقايسه با فقه اهل تسنن پويا و با مختصات زمان و مكان قابل تغيير است. در حالي كه فقه اهل تسنن همان چيزي است كه در شرع اسلام آمده و قابل تغيير هم نيست. نمونهاي از اين تغييرات هم قبلا اعمال شده است. نمونه بارز آن ديه اقليتهاي غيرمسلمان ساكن در ايران بود. تا قبل از سال 1382 ديه اقليتها تقريبا يك دهم ديه مسلمانها بود. يعني اگر دو نفر با هم در يك ماشين بودند و فوت ميشدند و يكي از آنها مسيحي بود ديه او يك دهم فرد مسلمان بود. اتفاقي كه افتاد رهبري از باب حكم حكومتي فتوا داد و ديه اقليتها برابر با فرد مسلمان شد و يك تبصره به ماده 295 قانون سابق مبني بر همين فتوا اضافه شد، اما بحث تساوي ديه زن و مرد هنوز برابر نيست. به خاطر جنبش زنان كه تمام اين سالها از مشروطه تاكنون فعاليت داشتند، ديوان عالي راي صادر كرد و صندوقي را تهيه كردند مبني بر خسارتهاي جاني كه از آن پرداخت ميكنند. هرچند اسم آن ديه نيست و هنوز هم ديه زن و مرد در ايران برابر نشده است. البته در مورد اين صندوق نيز نقدهاي بسياري وجود دارد. مبني بر اينكه چرا از بودجه عمومي بايد تامين شود. در اين ميان براي شخصي كه خسارت ديده هست اتفاق خوبي افتاد و آن اين است كه برابر يك مرد ديه دريافت ميكند. در نتيجه به صورت كلي تمام احكامي كه از شرع اسلام آمده به اين دليل كه قانون ما مدعي است از فقه اماميه گرفته شده، امكان تغيير دارد. در مورد بحث فرزندكشي وكلايي مثل من و برخي ديگر كه اساسا با قصاص مخالف هستيم، معتقديم مجازات سنگين شايد از افزايش تعداد فرزندكشيها كم كند. بنابراين مجازات تعزيري (3 الي 10 سال حبس) در بحث فرزندكشي بايد سنگينتر شود و مدت حبس پدر بيشتر باشد. پس از قتل رومينا اشرفي موضوع مجازات سنگين براي پدر در مجلس مطرح شد و حتي قرار بود با نام قانون رومينا بررسي شود اما متاسفانه دوره مجلس تمام شد. آنجا پيشنهاد شد كه مجازات پدري كه فرزندش را ميكشد تا 25 سال حبس افزايش پيدا كند.اعتماد