آنها حتی در ۸۰ سالگی‌شان دست در دست هم به درون باغ‌شان رفت و آمد می‌کردند. یک هفته پس از مرگ مارگرت، خود ادموند هم مرد. تابوت آن دو در کنار هم قرار گرفت و آنها در مرگ هم مانند زندگی در کنار هم قرار گرفتند. شعری که ادموند برای مراسم ترحیم زنش انتخاب کرده بود، در مرگ هر دوی آنها خوانده شد. گفت مادرش در آن بعدازظهر با ناراحتی به او تلفن کرده بود و خبر مرگ پدرش را داده بود و کریستین به مادرش گفته بود که به سال‌های خوش ازدواج‌شان فکر کند تا اینکه مادرش به خواب رفته بود. مارگرت در ساعت یک بعد از نیمه‌شب درشب هفتاد و ششمین سالگرد عروسی‌شان درگذشت.
و
حدودا در همان زمان دان و ماکسین سیمپسون در بیکرزفیلد کالیفرنیا فوت
کردند. دان ۹۰ ساله و ماکسین ۸۷ ساله بود، و آنها از هنگامی که برای نخستین
بار در سال ۱۹۵۲ در یک سالن بولینگ یکدیگر دیدار و در همان سال ازدوج
کردند، از یکدیگر جدانشدنی بودند. ماکسین در ابتدا درگذشت و دان که در کنار
او بود، چهار ساعت بعد فوت کرد.
صحنه
غم‌انگیز مشابهی در ماه آوریل امسال برای کنت و هلن فلومیی در نشپورت
اوهایوی آمریکا رخ داد. این زوج در دهه ۹۰ زندگی‌شان بودند و ۷۰ سال بود که
ازدواج کرده بودند. دخترشان به یک روزنامه محلی گفت: «ما می‌دانستیم که
اگر یکی از آنها برود دیگری هم به دنبال او خواهد رفت. ما می‌خواستیم آنها
با هم بروند و آنها هم همین کار را کردند.»
***
ماجرای این زوج‌ها ظاهر الگویی مشابه را نشان میدهد و شاید هم واقعا این مرگ‌ها به علت مشابهی رخ داده باشد.
یک پژوهش منتشر شده در ابتدای امسال در ژورنال پزشکی داخلی جاما (JAMA internal Mdicine) نشان داد، گرچه چنین مرگ‌های همزمانی در موارد نادری رخ میدهد، اما شمار افرادی که در یک ماهه پس از مرگ یکی از عزیزان‌شان دچار حمله قلبي یا سكته مغزي شده بودند، نسبت به گروه کنترل تطبیق‌داده شده که در حال سوگواری نبودند، دوبرابر است. (۵۰ مورد در میان ۳۰۴۴۷ مورد در گروه سوگوار یا۰.۱۶ درصد، در مقایسه با ۶۷ مورد از ۸۳۵۸۸ در گروه غیرسوگوار یا ۰.۰۸ درصد).
یکی از این پژوهشگران دکتر سانیل شاه از دانشگاه لندن می‌گوید: «ما اغلب از اصطلاح دلشکستگی برای اشاره به درد از دست دادن عزیزان استفاده می‌کنیم و بررسی ما نشان میدهد که سوگواری می‌تواند اثر مستقیمی بر سلامت قلب داشته باشد.»
برخی افراد از «نشانگان قلب شکسته» (Broken Heart Syndrome) صحبت می‌کنند که اصطلاح رسمی‌تر برای آن «کاردیومیوپاتی استرسی یا کاردمیوپاتی تاکوتسوبو (takotsubo) است. این نشانگان بر اساس تعریف «بنیاد قلب بریتانیا » یک عارضه گذرا است که در آن عضله قلب به طور ناگهانی ضعیف یا کارش دچار وقفه می‌شود. در این عارضه بطن چپ قلب تغیر شکل میدهد.
این عارضه ممکن است به علت شوک عاطفی ایجاد شود سه چهارم از افرادی که در آنها تشخیص این نوع کاردیومیوپاتی داده شده است پیش از بروز این عارضه استرس عاطفی یا جسمی قابل‌توجهی را تجربه کرده‌آند. این استرس ممکن است به علت سوگواری باشد، اما شوکی از هر نوع دیگر هم ممکن است آن را ایجاد کند. موارد مستندی از بروز این عارضه در افرادی که همکاران‌شان آنها را به شوخی ترسانده بودند یا هنگام صحبت کردن برای جمع بزرگی از افراد دچار استرس شده بودند، گزارش شده است.
فرض بر این است که آزاد شدن ناگهانی هورمون‌ها- به خصوص آدرنالین- باعث از کار افتادن ناگهانی عضله قلب می‌شود. کاردیومیوپاتی استرسی با حمله قلبی که در آن قلب به علت اختلال در خونرسانی ناشی از تنگ شدن شریان‌های کورونری قلب رخ میدهد، متفاوت است.
بر عکس حمله قلبی، اغلب بیمارانی که دچار این نوع کاردیومیوپاتی می‌شوند، شریان‌های کورونری نسبتا طبیعی دارند و انسداد شدید عروقی یا لخته شدگی ندارند. بسیاری از افراد مبتلا به این عارضه به سادگی بهبود پیدا می‌کنند- استرس برطرف می‌شود و قلب به شکل طبیعی‌اش باز می‌گردد. اما در برخی از موارد مانند افراد سالمند یا افرادی که از پیش بیماری زمینه‌ای قلبی داشته‌اند، تغییر در شکل قلب می‌تواند یک حمله قلبی کشنده را برانگیزد.
اصطلاح تاکوتسوبو از کلمه‌ای ژاپنی برای نوعی ظرف با ته گرد و گردن باریک به مورد استفاده در گرفتن اختاپوس گرفته شده است. استرس ناگهانی باعث می‌شود که بطن قلب به شکلی شبیه به این ظرف اتساع پیدا کند.
بر اساس بررسی که در سال ۲۰۰۶ در ژورنال پزشکی نیوانگلند (NEJM) منتشر شد است همچنین شواهدی مبنی بر افزایش خطر مرگ پس از بستری شدن همسر وجود دارد. نتایج پژوهش دیگری در سال ۲۰۱۱ نیز شنان میدهد که احتمال مرگ فرد در طول شش ماه پس از مرگ همسرش افزایش پیدا می‌کند. این پژوهشگران اشاره کردند که ازدواجی که در حمایت دوجانبه همسران از یکدیگر وجود داشته باشد به عنوان محافظی در برابر استرس عمل می‌کند. همسران همچنین حال یکدیگر را زیر نظر دارند و یکدیگر را به رفتارهای سالم ترغیب می‌کنند - برای مثال زمان مصرف قرص روزانه همسرشان را به او یادآور می‌شوند.
مکانیسم ایجاد «نشانگان فلب شکسته» هر چه که باشد، نتایج آن تلخ و شیرین است. از یک طرف خانواده‌ای سوگوار از دست دادن دو نفر از عزیزان‌شان می‌شوند. اما از طرف دیگر این تسکین خاطر هم وجود دارد که دو نفری که عمیقا به یکدیگر عشق می‌ورزیدند، با هم از این دنیا رفته‌اند.
***
شعری که ادموند ویلیامز برای همسرش انتخاب کرده بود از «دو عاشق
دست در دست هم» سخن گفته بود که به سفری «به انتهای جاده زمان می‌‌روند.»
اگر عارضه‌ای قلبی وجود داشته باشد که جنبه‌ای عطوفت‌آمیز هم داشته باشد مطمئنا «کاردیومیوپاتی تاکوتسوبو« است- البته شاید اصطلاح «مردن ناشی از دلشکستگی» این جنبه را بهتر بیان کند.
همشهري
