چند ماه بعد از تغییر ناگهانی شیوهنامه انضباطی دانشجویان، حالا آثار احکام سنگین و دست باز مسئولان دانشگاه در تنبیه دانشجویان پدیدار شده است
شفا آنلاین>سلامت>چند ماه بعد از تغییر ناگهانی شیوهنامه انضباطی دانشجویان، حالا آثار احکام سنگین و دست باز مسئولان دانشگاه در تنبیه دانشجویان پدیدار شده است
به گزارش شفا آنلاین: نیمه دوم سال گذشته با اعتراضات گسترده داخلی بعد از مرگ مهسا امینی همراه بود. یک تابستان پرتنش میان برخی شهروندان معترض درباره پوشش، نهایتا با واقعه مرگ مهسا امینی کشور را وارد چند ماه اعتراض گسترده و پرهزینه کرد. در آن دوران، دانشگاهها به یکی از مهمترین کانونهای وقایع فوق تبدیل شدند. دانشجویان کشور در شرایطی متفاوت در این وقایع حضور یافتند. آنها دو سال تحصیلی قبلی را زیر سایه کرونا به صورت آنلاین و به دور از فضای دانشگاهی سپری کرده بودند و یکباره در مهر ۱۴۰۱ وارد فضایی پرتنش شدند. دامنه اتفاقات دانشگاههای سراسر ایران به حدی بود که برخی دانشگاهها در مهر و آبان تعطیلات گستردهای را تجربه کردند.
اعتراض به مرگ مهسا امینی و برخوردهای بعد از آن، تلاش برای برداشتن مقررات پوشش در دانشگاهها، تلاش برای از بین بردن مرز جنسیتی در سلف دانشگاهها و تبدیل غذاخوریهای دانشگاهی به سالنهای نرمال غذاخوری، تحصن برای شکستهشدن احکام سنگین کمیته انضباطی، اعتراض به اخراج برخی استادان معترض، اعتراض به برخی احکام قضائی و در نهایت مسمومیت برخی دانشآموزان در مدارس دخترانه از مهمترین سوژههایی بود که دانشجویان ایرانی را در شش ماه دوم سال گذشته به واکنش واداشت. نتیجه اتفاقات گسترده فوق این بود که سیاستگذاران دانشگاهی ایران به این نتیجه رسیدند که تنبیههای در نظر گرفتهشده برای دانشجویان مطابق قانون کفایت نمیکند و برای همین خیلی سریع و در ماه دوم اعتراضات شیوهنامه انضباطی دانشجویان تغییرات گستردهای به خود دید. در نسخه جدید شیوهنامه انضباطی دانشجویان که آبان ۱۴۰۱ به تصویب رسید، مجازاتهای دانشجویان نسبت به نسخههای قبلی افزایش چشمگیری پیدا کرده بود و همچنین اختیارات کمیته انضباطی دانشگاهها برای برخورد با دانشجویان افزایش یافته بود. حالا که به پایان سال تحصیلی نزدیک شدهایم، نتیجه آن تصمیمها مشخص شده و از دانشگاههای مختلفی اخبار برخورد سفتوسخت با دانشجویان به گوش میرسد. در تهران و شهرستانها هر دانشگاهی که محلی برای واکنشهای دانشجویی بوده، حالا با تعداد زیادی دانشجوی تعلیقی مواجه شده است. اضافهشدن دانشجویانی که مقررات پوششی را نپذیرفتهاند به این آمارها نیز موجب شده تا در اخبار شاهد تکرار خبر تعلیق گسترده دانشجویان باشیم. اگرچه مراجع ذیصلاح آماری از احکام کمیته انضباطی ارائه ندادهاند، اما صحبت با دانشجویان دانشگاههای مختلف نشان میدهد موج گستردهای از احکام انضباطی، زندگی تحصیلی دانشجویان را تحت تأثیر قرار داده است. در برخی از این احکام، دانشجویان معترض به مدت دو سال تحصیلی از ادامه تحصیل منع شدهاند و برخی هم به تبعید تحصیلی محکوم شدهاند.
احکام سنگین در تبریز
اردیبهشت امسال هشت دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی تبریز در حسابهای توییتری خودشان از احکام سنگین کمیته انضباطی خبر دادند. بیشتر این دانشجویان تا دو سال از تحصیل تعلیق شده و در ادامه هم به تحصیل در شهر دیگری بهجز دانشگاه خودشان محکوم شده بودند. این دانشجویان از تعبیر «تبعید تحصیلی» برای این حکم کمیته انضباطی استفاده کرده بودند. برای اینکه بدانیم در دانشگاه علوم پزشکی تبریز چه اتفاقی رخ داده بود، باید اخبار دانشگاه را حدفاصل مهر تا اسفند ۱۴۰۱ مرور کنیم. دانشگاه علوم پزشکی تبریز در روزهای ابتدایی وقایع سال گذشته شاهد چند تجمع گسترده بود. آن اتفاقات در روزهای نخست دانشگاه به ممانعت از ورود سه دانشجوی معترض به دانشگاه انجامید؛ مسئلهای که اعتراض گسترده دانشجویان را در پی داشت و نهایتا به شکستن حکم منجر شد. این اتفاق چند بار دیگر هم در این دانشگاه رخ داد؛ یک بار بعد از وقایع فوق، برای برداشتن دیوار جنسیتی در سلف دانشگاه و تبدیل سلف به یک غذاخوری نرمال و بار دیگر در پی مرگ «آیلار حقی»، دانشجوی رشته پزشکی دانشگاه آزاد تبریز. بعد از هرکدام از این اعتراضات، دانشگاه احکام تنبیهی برای دانشجویان در نظر گرفته بود که کمی بعد با اعتراض دانشجویان شکسته شد. اما بعد از آبان ۱۴۰۱ و تغییر شیوهنامه کمیته انضباطی، کمکم احکام سنگینتر هم برای دانشجویان در نظر گرفته شد. از این تاریخ به بعد دانشگاه علوم پزشکی تبریز دستکم شاهد دو اعتراض گسترده بود؛ یکی راهپیمایی سکوتی بود که در ۲۲ آذر و پنج روز بعد از اعدام «محسن شکاری» در دانشگاه برگزار شد و دیگری تجمع اعتراضی ۱۶ اسفند که در واکنش به مسمومیتهای سریالی مدارس دخترانه برگزار شد. اگرچه حدفاصل این دو رویداد هیچ ابلاغ و اطلاعی به دانشجویان درخصوص صدور حکم یا تذکر داده نشد، اما گویا مسئولان کمیته انضباطی دانشگاه برای دانشجویان شرکتکننده در رویداد اول پروندههایی تشکیل داده بودند و رخدادن اعتراض اسفند را دلیل تشدیدکنندهای برای این پروندهها در نظر گرفتند. نهایتا در بهار امسال ۳۷ دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی تبریز به کمیته انضباطی فراخوانده شدند که نزدیک به ۳۰ نفر از این دانشجویان با احکام تعلیق از تحصیل مواجه شدند.
تشدید احکام در کمیته مرکزی وزارت بهداشت
از اخباری که در چند وقت اخیر در رسانههای دانشجویی منتشر شده، تشدید احکام دانشجویان در کمیته مرکزی وزارت بهداشت است. پیشتر چنین اتفاقی برای یکی از دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اراک رخ داده بود که دانشجوی رشته دندانپزشکی در شورای بدوی و شورای تجدیدنظر دانشگاهش به یک نیمترم منع موقت از تحصیل محکوم شده بود، اما با ارجاع پرونده به کمیته مرکزی وزارت بهداشت این حکم به چهار ترم منع موقت از تحصیل با احتساب سنوات (دو نیمسال به شکل قطعی و دو نیمسال به شکل مشروط) و همچنین تغییر وضعیت دانشجو از دانشجوی روزانه به دانشجوی شهریهپرداز تغییر کرده بود. در دانشگاه علوم پزشکی تبریز نیز چنین اتفاقی رخ داد و بعد از تشکیل پرونده برای ۳۷ دانشجوی معترض به مسمومیتهای سریالی در مدارس دخترانه، پرونده ۱۰ نفر از آنها به کمیته مرکزی وزارت بهداشت ارجاع داده شد که در آنجا احکام هشت نفر از این دانشجویان نسبت به حکمی که در دانشگاه گرفته بودند، تشدید شد و به این ترتیب این دانشجویان تا دو سال از تحصیل در دانشگاه تعلیق شدند و بعد از آن هم به شهر دیگری برای تحصیل تبعید میشوند.
دانشگاه تهران؛ تعلیق با دلایل واهی
دانشگاه تهران همیشه یکی از مراکز مهم اعتراضهای دانشجویی بوده و به پویایی جریانهای دانشجویی معروف بوده است. حالا هم در میان اخبار تعلیق دانشجویان، یکی از دانشگاههایی که سهم بسزایی در میان احکام تعلیق و حتی اخراج دارد، این دانشگاه است. از روایتهای دانشجویان دانشگاه تهران چنین برمیآید که اغلب احکام با دلایل واهی و پس از یک کشمکش صادر شده است. یکی از دانشجویان تعلیقشده این دانشگاه میگوید که حکم تعلیقش بعد از یک جلسه گفتوگو با معاون دانشجویی دانشگاه بر سر مسئله حجاب صادر شده است. به گفته این دانشجو این جلسه تنها یک جلسه گفتوگو بوده و در آن هیچ حرکت اعتراضی رخ نداده بود. بااینحال بعد از این جلسه برای او پروندهای تشکیل شده بود که موارد اتهامی همچون «عدم رعایت شئونات دانشگاه» و «استعمال مواد اعتیادآور» در آن دیده میشد و بنا بر همین موارد هم او را یک نیمسال از تحصیل تعلیق کرده بودند. آنچنان که این دانشجو میگوید، پیشتر به او به خاطر داشتن گوشواره و زدن لاک تذکر داده بودند و بعد از تذکرات هم او دیگر از این زیورآلات استفاده نکرده بود، اما به وقت تشکیل پرونده این دانشجوی پسر را به دلیل داشتن گوشواره به اتهام «عدم رعایت شئونات دانشگاه» یک ترم تعلیق کردهاند. به نظر میرسد اطلاعرسانی تهدیدگونه به والدین دانشجویان نیز یکی از ابزارهای دانشگاه برای برخورد با دانشجویان است؛ چراکه در این مورد حتی پیش از آنکه حکم تعلیق به دانشجو ابلاغ شود، در تماسی تلفنی به خانوادهاش اطلاع داده شده بود که فرزندشان تعلیق شده است و برخی جزئیات پرونده دانشجو هم ازجمله نوع پوشش او به اطلاع خانواده رسیده بود. اما بهجز دانشجویان پسر، مسئله حجاب و پوشش دانشجویان موضوعی است که دانشجویان دختر زیادی را با احکام سنگین مواجه کرده است. یکی از دانشجویانی که با اتهام «کشف حجاب» و «تلاش برای عادیسازی کشف حجاب» در دانشگاه دو ترم از تحصیل منع شده است، میگوید از سوی دانشگاه هیچ سند و مدرکی برای اثبات این ادعا به او ارائه نشده است. اگرچه از زمان سختگیریها بر سر پوشش ادعا شده است که تصاویر کسانی که کشف حجاب میکنند ثبت میشود، اما در این مورد و در موارد مشابه دیگری در دانشگاه الزهرا هیچ تصویری به دانشجویان ارائه نشده و تنها احکام به آنها ابلاغ شده است. نکته تکرارشونده در روایتهای دانشجویان دانشگاه تهران، تأکید بر بهکاربردن لحن تهدیدآمیز و پر از کلمات غیرمتعارف نیروهای حراست دانشگاه در جلساتی است که با آنها برگزار میشده است. یکی از دانشجویان میگوید در یکی از این جلسات تصویر از یکی از تحصنهای دانشگاه مقابل او قرار داده شده بود و با تهدید به او میگفتند که اگر اسامی دانشجویان حاضر در تصویر را اعلام نکنید، اخراج خواهید شد. این رفتارها همچنین در مسئله پوشش نیز رایج است و حتی دیده شده یکی از مسئولان مانتوی یک دانشجوی دختر را کنار زده تا ببیند لباسی که زیر مانتو پوشیده از دید او مناسب تلقی میشود یا خیر!شرق