باوجود هشدارهای قبلی درخصوص سطح پایین کیفیت آموزشی و وضعیت علمی مدارس کشور، نتایج آزمون پرلز ۲۰۲۱ نشان داد وضعیت قبلی ادامه داشته و ایران جزو ضعیف‌ترین کشورها در منطقه است.
شفا آنلاین>سلامت> باوجود هشدارهای قبلی درخصوص سطح پایین کیفیت آموزشی و وضعیت علمی مدارس کشور، نتایج آزمون پرلز ۲۰۲۱ نشان داد وضعیت قبلی ادامه داشته و ایران جزو ضعیف‌ترین کشورها در منطقه است.
به گزارش شفا آنلاین:نتایج آزمون پرلز ۲۰۲۱ به تازگی در پایگاه جهانی منتشر شده است. در آزمون پرلز ۲۰۲۱، ۵۷ کشور و ۸ ایالت حضور داشتند. آزمون تیمز روند آموزش ریاضیات و علوم و آزمون پرلز پیشرفت سواد خواندن را می‌سنجد. این دو آزمون از مهم‌ترین مطالعات تطبیقی در قلمروی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی IEA هستند که عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان حدود ۶۰ کشور جهان را در دروس ریاضیات، علوم و سواد خواندن می‌سنجند. مطالعه تیمز (TIMSS) در فاصله هر ۴ سال و مطالعه پرلز (PIRLS) در فاصله هر ۵ سال یک بار تکرار می‌شود تا روند تغییرات آموزشی و میزان کاهش و افزایش عملکرد دانش‌آموزان کشورهای شرکت‌کننده مشخص شود. ایران یکی از معدود کشورهای آسیایی است که سنجش ملی ندارد و هیچ سامانه‌ای برای سنجش ملی وجود ندارد. در طول سال‌هایی که ایران در آزمون بین‌المللی پرلز شرکت کرده وضعیت ایران همیشه از حد متوسط پایین‌تر بوده است و از هر سه دانش‌آموز ایرانی، یک نفر به کف یا حداقل یادگیری نمی‌رسد. سوالات پرلز ۲۰۲۱ در سه بخش دشوار، متوسط و آسان طراحی شده بود. ۴۰۰ هزار دانش‌آموز، ۲۰ هزار معلم و ۱۳ هزار مدرسه در آزمون پرلز ۲۰۲۱ شرکت کردند.
در آزمون پرلز ۲۰۲۱، معیار بین‌المللی پیشرفته (امتیاز ۶۲۵)، معیار بین‌المللی بالا (امتیاز ۵۵۰)، معیار بین‌المللی متوسط (امتیاز ۴۷۵)، معیار بین‌المللی پایین (امتیاز ۴۰۰) مدنظر است. از کشورهای همسایه ایران، ترکیه، آذربایجان، عربستان، امارات، بحرین، قزاقستان و قطر حضور داشتند. کشورهای سنگاپور با نمره ۵۸۷، ایرلند۵۷۷، هنگ‌کنگ ۵۷۳ و روسیه ۵۶۷ در صدر جدول قرار دارند. دانش‌آموزان ایرانی در توانایی خواندن نمره ۴۱۳ را کسب کردند که در حد معیار بین‌المللی پایین است. ایران جزو کشورهای انتهای جدول در آزمون پرلز است (۵۷ کشور شرکت‌کننده) و کشورهای اردن، مصر، مراکش و آفریقای جنوبی بعد از ایران قرار دارند. نمره عملکرد دانش‌آموزان ایران در پرلز ۲۰۱۶، ۴۲۸ بوده است.
ترکیه با نمره ۴۹۶، قطر ۴۸۵، امارات ۴۸۳، بحرین ۴۵۸، عربستان ۴۴۹، آذربایجان ۴۴۰، ازبکستان ۴۳۷ و عمان ۴۲۹ در مقایسه با ایران وضعیت بهتری دارند. دختران دانش‌آموز تقریبا در همه کشورها میانگین پیشرفت بالاتری نسبت به پسران داشتند البته آذربایجان و ایران نسبت به سال ۲۰۱۶ افت داشتند. در ایران نمره دختران ۴۲۲ و نمره پسران ۴۰۵ است. ۴۶ درصد دختران ایرانی نمره ۴۲۲ و ۵۴ درصد پسران نمره ۴۰۵ را کسب کردند اما در میانگین بین‌المللی ۴۹ درصد دختران نمره ۵۰۹ و ۵۱ درصد پسران نمره ۴۹۳ را کسب کردند.
در این مطالعه به بررسی تاثیر همه‌گیری کرونا بر روند یادگیری دانش‌آموزان اشاره شده است و بر این اساس دوسوم کشورهای شرکت‌کننده در آزمون پرلز ۲۰۲۱ در بین سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱ کاهش متوسطی در عملکرد دانش‌آموزان داشتند و این نشان‌دهنده تاثیر منفی گسترده این بیماری بر پیشرفت خواندن دانش‌آموزان در کلاس چهارم دبستان است. در سراسر کشورها فقط ۱۴ درصد از دانش‌آموزان کلاس چهارم در سال تحصیلی ۲۰۲۰-۲۰۲۱ در مدارسی شرکت کردند که عملکرد عادی آنها تحت تاثیر همه‌گیری کرونا قرار نگرفت. در مقابل، ۴۷ درصد به مدت «بیش از ۸ هفته» آموزش آنها تحت تاثیر قرار گرفت. ۱۰ درصد از دانش‌آموزان در مدارسی بودند که «کمتر از ۲ هفته» آموزش تحت تاثیر همه‌گیری کرونا قرار گرفت.
در ایران، یک درصد دانش‌آموزان به معیار پیشرفته (۶۲۵)، ۷ درصد به معیار بالا (۵۵۰)، ۲۹ درصد معیار متوسط (۴۷۵) و ۵۹ درصد به معیار پایین (۴۰۰) دست می‌یابند. قابل ذکر است که نمره ۴۰۰ حداقل معیار و پایین‌ترین سطح انتظارات خواندن است و تلاش کشورها باید رساندن تمام دانش‌آموزان به این معیار باشد، همچنین سنگاپور بیش از یک‌سوم (۳۵ درصد) دانش‌آموزان کلاس چهارم خود را به سطح پیشرفته می‌رساند.
در سطح بین‌المللی، به‌طور متوسط، ۳۰ درصد از دانش‌آموزان دارای امکانات اجتماعی، اقتصادی و خانوادگی «بالاتر»، ۴۸ درصد «متوسط» و ۲۲ درصد با امکانات خانوادگی «پایین‌تر» طبقه‌بندی شده‌اند. در سطح بین‌المللی، نتایج نشان می‌دهد که تفاوت زیاد ۸۶ امتیاز در میانگین پیشرفت خواندن بین دانش‌آموزان با سطح اجتماعی و اقتصادی «بالاتر» خانوار و سطح «پایین‌تر» وجود دارد (۵۴۳ در مقابل ۴۵۷). از نمونه دانش‌آموزان ایرانی ۷ درصد در گروه بالا، ۳۷ درصد متوسط و ۵۵ درصد در دسته پایین قرار گرفته‌اند. دانش‌آموزانی که به لحاظ اجتماعی- اقتصادی در گروه بالا قرار دارند نمره ۴۹۳ و آنهایی که در گروه پایین اقتصادی و اجتماعی قرار دارند نمره ۳۸۱ و در گروه متوسط نمره ۴۴۵ کسب کرده‌اند. دانش‌آموزانی که در مدارسی با نسبت‌های بالاتر دانش‌آموزان ثروتمند تحصیل می‌کنند، نسبت به دانش‌آموزانی که در مدارسی با نسبت دانش‌آموزان مرفه اقتصادی کمتری تحصیل می‌کنند، پیشرفت خواندن بیشتری دارند. ۲۹ درصد دانش‌آموزان ایرانی در مدارس مرفه، ۲۱ درصد در مدارس متوسط و ۵۰ درصد در مدارس محروم تحصیل می‌کنند.
«ابراهیم سحرخیز» معاون اسبق آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش با اشاره به دلایل کیفیت آموزش در ایران نسبت به جهان گفت: آزمون پلز به‌طور کلی بر سواد خواندن و نوشتن متمرکز است. تعدادی از دانش‌آموزان دوره ابتدایی به خصوص تا پایه چهارم ابتدایی به صورت تصادفی از ۵۷ کشور از جمله ایران برای این آزمون انتخاب می‌شوند. البته در مطالعات قبلی هم در وضعیت مطلوبی نبودیم، بنابراین نباید نتایج آن را به اپیدمی کرونا نسبت داد. وی با تاکید بر اینکه بانک جهانی در سال ۲۰۲۰، در این خصوص، مطالعه‌ای با عنوان فقر یادگیری انجام داده است، گفت: در این مطالعه فقط روی عامل شایستگی‌های خواندن دانش‌آموزان تمرکز شده است. در این گزارش نشان داده شد که به‌طور متوسط ۵۷ درصد دانش‌آموزان جهان، پایه چهارم، یعنی ۱۰ سالگی را طی می‌کنند، اما قادر به خواندن متن ساده نیستند! در واقع این بچه‌ها، حداقل شایستگی خواندن را کسب نمی‌کنند. این یعنی به تبع آن، حداقل شایستگی ریاضیات، علوم و سایر دروس را هم کسب نمی‌کنند و دلیل آن است که دانش‌آموز حتی نمی‌تواند متن این دروس را بخواند تا در نهایت مفهوم آنها را درک کند.
معاون اسبق آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش با اشاره به رتبه‌های برتر بیان کرد: مثال معروفی در این باره وجود دارد که هر چقدر پول بدی آش می‌خوری؟! معلمان دوره ابتدایی در مناطق محروم و بعضا در کلانشهرها خرید‌خدمت یا حق‌التدریس هستند. بنابراین تمامی معلمان دوره ابتدایی درگیر معیشت خود هستند. در کشوری که پزشکان و معلمان برای تامین معیشت خود مسافرکشی می‌کنند مشخص است چه بلایی سر کیفیت آموزش کودکان می‌آید. طبیعتا در این تورم افسارگسیخته حقوق معلم کفاف روزمره آن را نمی‌دهد و به شغل‌های دوم یا سوم روی می‌آورند. در چنین وضعیتی کاهش کیفیت آموزش امر طبیعی است. اگرچه گزارش کامل ۲۰۲۲ هنوز منتشر نشده است، ولی گزارش اولیه که رقم ۷۰ درصد را نشان می‌دهد، ثابت می‌کند که با همان نسبت، فقر یادگیری در ایران به ۴۴ درصد افزایش پیدا کرده است.
وی افزود: در حال حاضر هم رتبه‌های یک تا چهل دانش‌آموزان در کنکور متعلق به مدارس معروفی است که شهریه‌های ۱۰۰ میلیونی از اولیا دریافت می‌کنند. نابرابری آموزشی در ایران بیداد می‌کند. تنها در کشور ما آموزش و پرورش ارزان اداره می‌شود، وگرنه در حالی که بیشترین کمبود معلم در دوره ابتدایی است، حداقل با تربیت معلمان جوان و ایجاد انگیزه در این مسیر قدمی برداشته می‌شد. در حال حاضر ۲۰۰ هزار معلم در دوره ابتدایی کم داریم. طبیعتا تراکم در این کلاس افزایش خواهد داشت. در کلاس ۴۰نفره معلم هر چقدر که دارای مهارت باشد باز هم توانایی آموزش لازم را ندارد. بنابراین طبق گزارش‌ها بیش از یک‌سوم دانش‌آموزان مهارت خواندن و نوشتن ندارند. دولت به جای رفع این مشکلات به سوی خصوصی‌سازی مدارس کشور رفته و درصدد کیفیت آموزش طبقه‌بندی شده است. این در حالی است که دوره ابتدایی یکی از مهم‌ترین دوره‌های آموزش و پرورش است. اگر به همین منوال پیش رویم برای دو سال آینده، باید منتظر این باشیم که بیش از ۵۰ درصد دانش‌آموزان‌مان به حداقل شایستگی هم دست پیدا نکنند.
نظرشما
آخرین اخبار