این اولین‌بار نیست که اظهارات وزیر بهداشت درباره ماجرای مسمومیت دانش‌آموزان، موجب نگرانی می‌شود
شفا آنلاین>سلامت>به دنبال اظهارات وزیر بهداشت درباره ماجرای مسمومیت دانش‌آموزان و انتخاب عنوان «بدحالی» برای علایم مشهود مسمومیت بیش از 2000 دانش‌آموز دختر و پسر ظرف 5 ماه اخیر، یکی از مقامات ارشد حوزه سلامت که طی سال‌های گذشته مدیریت نظام سلامت را بر عهده داشته، با ارسال متنی به دفتر ما این اظهارات متولی سلامت را زیر سوال برد. تلاش دولت برای متهم کردن دانش آموزان در ماجرای مسمویمت سریالی مدارس
به گزارش شفا آنلاین: بهرام عین‌اللهی؛ وزیر بهداشت دولت سیزدهم، روز 25 فروردین امسال درباره پیگیری مسمومیت دانش‌آموزان در بیش از 100 مدرسه کشور گفته بود: «کمیته علمی متشکل از بهترین اساتید در کشور تشکیل و وضعیت دانش‌آموزان بررسی شد. تصمیم گرفتیم که نام آن را بدحالی دانش‌آموزان بگذاریم، زیرا شواهد محکمی برای مسمومیت دانش‌آموزان وجود نداشت. در هر بیماری یک مساله مربوط به وضعیت بیماری فرد و بخش دیگر مربوط به آثار روانی ناشی از بیماری است که در دانش‌آموزان شاهد این وضعیت بودیم. جمع‌بندی ما نشان می‌دهد که در بیش از ۹۰ درصد بدحالی دانش‌آموزان، هیچ نوع مسمومیتی دیده نمی‌شود و هیچ نوع سمی وجود ندارد و بیشتر شاهد استرس بودیم و درصد کمی نیز مربوط به شیطنت‌هایی بوده که صورت گرفته و باعث بدحالی دانش‌آموزان شده است. بدحالی دانش‌آموزان عوارض پایدار نداشته و ما هیچ نوع عارضه پایداری در دانش‌آموزان ندیدیم.»
به دنبال انتشار اظهارات بهرام عین‌اللهی، این مقام ارشد در نظام سلامت، در متن ارسالی خود برای ما، با امضای محفوظ نوشت: «این داستان کمیته علمی وزارت بهداشت هم پدیده جالبی است. علاوه بر فرمایشات کمیته علمی کرونا که نقش مشاور برای وزیر محترم بهداشت را بازی می‌کنند، جناب وزیر فرمودند که کمیته علمی تایید کرده چیزی به نام مسمومیت مدارس و دانش‌آموزان وجود ندارد!! و بیش از ۹۰ درصد موارد، استرس و شیطنت دانش‌آموزان است و این حاصل جمع‌بندی کمیته علمی وزارت بهداشت است!! نمی‌دانم باید وزیر بهداشت را خطاب قرار داد یا اعضای کمیته علمی را!! وزیر بهداشت که با ذکر نام کمیته علمی می‌خواهد خطاهای خود را توجیه یا به جامعه قالب کند، طی این ماه‌های روی کار آمدن بارها از این شیوه استفاده کرده است (جشن پایان اپیدمی، واکسیناسیون کووید برای کودکان، تزریق دوز چهارم و پنجم و...) این رویکرد برای عوام و مدیران بی‌سواد بالادستی احتمالا اثربخش بوده که همچنان ادامه داشته و دامنه آن به مسمومیت دانش‌آموزان هم گسترش یافته است.
پس باید طرف سخن خود را به اعضای کمیته علمی متوجه کرد. اگر از دوستان کسی عضو کمیته علمی است یا ایشان را می‌شناسد، لطفا توجه شود که دانسته یا ندانسته آلت دست فضایی شده‌اند که به هیچ‌وجه علمی و شرافتمندانه نیست.تجربه بیش از ۴ دهه کار در این وزارتخانه نشان می‌دهد که دوستان معمولا افراد منتقد به سیاست‌های خود را برنمی‌تابند و اگر غفلتا ایشان را به جلسه‌ای دعوت کنند، این حضور ادامه نخواهد یافت و دیگر دعوتش نمی‌کنند!! حتی اگر فرض کنیم همه اعضای این کمیته‌های علمی افرادی دلسوز، شریف و باسواد باشند، همان‌گونه که بارها عرض کرده‌ام، اسم این کمیته را نمی‌توان کمیته علمی گذاشت، بلکه نهایتا یک کمیته مشورتی یا کمیته متخصصان منتخب است (شبیه کمیته منتخب دانشمندان یک درصد در حضور رییس‌جمهور محترم!!) کمیته علمی آنچنان که در جهان رایج است مجموعه‌ای از افراد متخصص، محقق در آن موضوع، دارای کارنامه علمی مرتبط و کاملا بی‌طرف بدون هرگونه تعارض منافع هستند که توصیه‌های علمی برگرفته از یافته‌های پژوهشی بومی و معتبر را در اختیار می‌گیرند (حاصل کار خودشان یا دیگران و گاه خود کمیته با طرح سوالات علمی آتشین و TOR، ... سفارش تحقیقاتی می‌دهند و یافته‌ها را بررسی و تحلیل می‌کنند) سپس پیشنهادهای عملیاتی را در جلسات خود به بحث می‌گذارند و ضمن توجه به اثربخشی، انجام‌پذیری و هزینه اثربخشی مداخلات یا نظرات پیشنهادی، از آنها سیاست‌هایی استخراج می‌کنند و به مدیر، وزیر یا سازمان بالادستی ارایه می‌دهند و آن وقت وزیر یا هر فرد دیگر حق دارد با استناد به برون‌دادهای این کمیته اعلام کند نظر کمیته علمی این است... و اگر نظر شخصی خود را عنوان می‌کند کمیته علمی می‌تواند شفاف‌سازی کرده حتی از ایشان شکایت کند..... نتیجه‌گیری را به شما عزیزان واگذار می‌کنم.»
این اولین‌بار نیست که اظهارات وزیر بهداشت درباره ماجرای مسمومیت دانش‌آموزان، موجب نگرانی می‌شود. هفته اول اسفند که تعداد دانش‌آموزان قربانی ماجرای مسمومیت در مدارس دخترانه و پسرانه به بیش از 1500 نفر رسیده بود، بهرام عین‌اللهی که از ابتدای فعالیت دولت سیزدهم و از پاییز 1400، تولیت سلامت کشور را بر عهده دارد، گفت: «بنده به قم رفتم و همه بیماران بیمارستان شهید بهشتی را ویزیت کردم و مدتی طولانی این کار طول کشید. مسمومیت ایجاد شده بسیار خفیف بود و هیچ‌گونه عارضه برای کسی ایجاد نکرده بود و تنها چند ساعتی دچار علایم ضعف عضلانی، بی‌حالی و حالت تهوع بودند. کمیته ویژه‌ای مامور کردیم که در این رابطه تحقیق کنند و از بهترین اساتید سم‌شناسی کشور کمک گرفتیم که تحقیقات آنها نشان داد سم بسیار خفیفی باعث این عوارض می‌شود. بررسی اینکه سم از کجا می‌آید و... در حیطه وزارت بهداشت نیست. اظهارات در مورد عمدی بودن آن به عهده ما نیست. درمان این مشکل انجام می‌شود و تاکنون عارضه خاصی نداشته است.»
این اظهارات، اولین واکنش وزیر بهداشت به پروژه مسمومیت دانش‌آموزان بود. عادی‌سازی وضعیت آن هم از زبان متولی سلامت کشور همان زمان نگرانی بسیاری از والدین و خانواده‌های دارای فرزند دانش‌آموز را برانگیخت و تعداد زیادی از والدین ابراز تاسف کردند.
چندی قبل، خبرگزاری «تابناک» در گزارش مفصلی، مصداق‌هایی از اولین موارد مسمومیت‌ها در مدارس دخترانه را بازخوانی کرد. در این گزارش آمده است: «...9آذر؛ هنرستان نور شهر قم. مدیر مدرسه می‌گوید بچه‌ها به یک‌باره مسموم یا بدحال شده‌اند. اورژانس می‌آید، 18 دانش‌آموز را به مرکز درمانی منتقل می‌کند و اکثر آنها تا همان شب با بهبودی نسبی مرخص می‌شوند.13 روز بعد، همان مدرسه. این بار علاوه بر اورژانس، پلیس هم می‌رسد. تعدادی در کلاسی دیگر همانند 13 روز پیش. تعدادی ترسیده، تعدادی بدحال و برخی هم شاید مسموم. نهایتا با یک سرم و یکی، دو دارو مرخص می‌شوند. یکی از آنها که بیماری زمینه‌ای هم داشت یک هفته در بیمارستان می‌ماند.48 روز بعد ساعت 3 عصر. دبیرستان فاطمیه در صفاشهر، گفته‌اند بچه‌ها بوی سیم‌سوخته یا برخی بوهای تند را به یک‌باره استشمام کرده و برخی بدحال شده‌اند. این بار، پلیس دستگاه‌های امنیتی را هم همراه می‌کند. 15 نفر از دانش‌آموزان قدری بدحال هستند. تحقیقات فنی توسط آزمایشگاه‌ها، موسسه‌های برجسته و پیشرفته کشور از جمله چند مرکز سم‌شناسی، مرکز جنگ نوین سپاه، آزمایشگاه رازی و انستیتو پاستور، آزمایشگاه فوق‌پیشرفته نیروهای مسلح و... آغاز می‌شود و از همه این دانش‌آموزان چندین نوع آزمایش خاص - از خون گرفته تا بزاق دهان و ریه- و نمونه‌برداری از وسایل کلاس و کارگاه، هوای محیط، دستگاه گوارش و... انجام می‌شود، نتیجه اینکه هیچ ماده سمی تشخیص داده نشد، اما تحقیقات ادامه دارد.17 بهمن به یک‌باره 6 مدرسه اعلام می‌کنند که دانش‌آموزان‌شان بو یا گاز خاصی را استشمام کرده‌اند؛ چه بویی؟ می‌گویند پرتقال، نارنگی گندیده، وایتکس، بمب بدبو (اسباب‌بازی) ماهی گندیده، تنباکو، گلاب و....»
البته وزیر بهداشت تنها فردی نیست که از به کار بردن واژه «مسموم‌سازی» ابا داشته و وزارت کشور هم در 4 بیانیه‌ای که خطاب به مردم منتشر کرد، کاربرد واژگان و اصطلاحاتی همچون «بدحالی» و «بروز علایم» و «عوارض و ناراحتی» را به اذعان واقعیت ترجیح داد و همچون سایر دفعاتی که در یک بحران دولت‌ساز، بار تقصیر به گردن مردم افتاده، این بار هم شیطنت و هیجان‌طلبی و کنجکاوی دانش‌آموزان به عنوان عامل یکی از ناگوارترین حوادث سال 1401 که دامنه‌اش تا همین امروز هم ادامه دارد، معرفی شد در حالی که برخلاف تمایل و انتظار مسوولان حوزه سلامت و تامین امنیت کشور، رهبری روز 15 اسفند و در حاشیه مراسم روز درختکاری گفتند: «مسوولان باید موضوع مسمومیت دانش‌آموزان را با جدیت دنبال کنند. این یک جنایت بزرگ و غیر قابل اغماض است. عاملان این اتفاق به اشد مجازات محکوم خواهند شد.»
برنامه دولت و مسوولان برای عادی‌انگاری شرایط آن هم در حالی که مردم هنوز در بی‌خبری از هویت واقعی عاملان این حوادث به سر می‌برند، ربط بدحالی دانش‌آموزان به استشمام بوی نفتالین و مصرف مواد و طرح ادعای «دست داشتن دانش‌آموزان شیطان فراری از مدرسه و امتحان در ماجرای مسمومیت» و توسل به برچسب تاریخ مصرف گذشته «سرایت القائات روانی به سایر دانش‌آموزان به دنبال رسانه‌ای شدن اخبار مسمومیت‌ها» و حتی طرح ادعای «شایعه‌سازی و واقعی نبودن مسمومیت‌ها» و در نهایت، خودداری دولت از تشکیل ستاد بحران و رابط با رسانه‌ها، تلاش‌های ناامیدکننده کابینه سیزدهم برای منحرف کردن اذهان عمومی از واقعیت تلخ‌ترین حادثه در جامعه دانش‌آموزی کشور بود. 20 فروردین، معاون درمان وزارت بهداشت در توضیح آخرین وضعیت بررسی‌های «مسمومیت سریالی در مدارس» گفت: «کمیته علمی پیش از سال جدید به دستور مقام عالی وزارت تشکیل شد و بیش از ۳۰ نفر از بهترین متخصصان کشور شامل متخصصان ریه، سم‌شناسی، میکروب‌شناسی، عفونی، روانپزشک، بهداشت محیط و... هم در این کمیته به بررسی گزارشات یا بازدیدهای میدانی پرداختند. این متخصصان علایم بیماران، نتایج آزمایشگاهی و... را بررسی کردند و فعلا نتایج تحقیقات تغییری نکرده است. بررسی‌ها نشان داد در کمتر از ۱۰ درصد از دانش‌آموزان عوامل محرک تنفسی وجود داشته که سبب بروز علایم تنفسی نظیر سرفه، تنگی نفس و علایم تحریکی شده است. در سایر دانش‌آموزان نیز عوامل هیجانی و استرسی به موضوع اضافه شده که بخشی از این عوامل هیجانی ناشی از این بود که دانش‌آموز، دوست خود را دیده و او هم دچار اضطراب شده و بخشی دیگر هم به دلیل فضاسازی رسانه‌ای بود که برخی با یک بوی غیراختصاصی که شاید قبلا به آن اهمیت نمی‌دادند، اکنون دچار علایم اضطرابی می‌شوند.»اعتماد
نظرشما
آخرین اخبار