پنج ماه تا مرگ دارویار

1401 و طعم تلخ «دارویار»
مشکلات  دارویی کشور در سال 1401، با اجرای طرح دارویار و تغییر شیوه تخصیص ارز دارو شدت گرفت و طرحی که قرار بود یار دارو و بیماران باشد، دشمن جان آن‌ها شد. بی تدبیری دستگاه های متولی در تخصیص ارز به این حوزه حیاتی، سازمان های بیمه گر، شرکت های دارویی و داروخانه ها را دچار بحران کرد و دو اتفاق تلخ را رقم زد؛ هم کمبود دارو و سرگردانی مردم که در پاییز به اوج خود رسید، هم افزایش قیمت دارو و افزایش سهم پرداختی مردم برای تهیه نیازهای دارویی. به هر حال پس از چند ماه تعلل، دارویار کمی جان گرفت و اعتباراتش تزریق شد، اما لایحه بودجه 1402 و بودجه 69 هزار میلیارد تومانی پیشنهادی دولت برای اجرای دارویار در سال جدید، دوباره نگرانی ها را تشدید کرد. اگرچه کمیسیون تلفیق و صحن علنی مجلس هم همین پیشنهاد دولت را تایید و تصویب کردند اما اعضای کمیسیون تخصصی بهداشت، از همان ابتدا این بودجه را بسیار کمتر از نیاز دارویی کشور دانستند و در این باره هشدار دادند. حتی رئیس کمیسیون بهداشت در نامه ای به رئیس جمهور خواستار جلسه فوری در این باره شد اما نه از تشکیل این جلسه خبری شد و نه از تصمیم دولت برای پاسخ به این دغدغه.
حداکثر 4 تا 5 ماه دیگر...
حالا اما دوباره اعضای کمیسیون بهداشت درباره این موضوع اعلام خطر کرده اند و دکتر حسینعلی شهریاری رئیس این کمیسیون تاکید کرده است که: منابع پیش بینی شده برای دارو تنها برای ۴ تا ۵ ماه جوابگو خواهد بود. او در گفت و گو با خانه ملت افزوده: وضعیت دارو یکی از دغدغه‌های اصلی مردم است، اگر تدابیر لازم اتخاذ نشود، به دلیل نبود ارز ترجیحی و افزایش قیمت ارز با بحران جدی در حوزه کمبود یا نبود دارو و تجهیزات پزشکی مواجه خواهیم بود و طرح دارویار شکست می خورد.
شهریاری: پرداختی از جیب مردم هم بیشتر می شود
رئیس کمیسیون بهداشت درباره پیگیری های مجلس برای جلوگیری از این اتفاق اظهار کرده است: «به دفعات و بارها این مسئله را گوشزد کردیم اما به نظر می رسد مسئولان سازمان برنامه و بودجه به این هشدارها بی توجه‌اند و هر چقدر تاکید کردیم که 69 هزار میلیارد تومان جوابگو نیست، متاسفانه قانع نشده اند و این بی توجهی ها خلاف سیاست های نظام و اظهارات رئیس جمهور مبنی بر کاهش هزینه ها و مشکلات مردم در سال 1402 است». دکتر شهریاری این هشدار جدی را هم داده است که: «متاسفانه در عمل نه تنها کاهش هزینه ای نخواهیم داشت بلکه پرداختی از جیب مردم در سال جاری نسبت به سال گذشته افزایش بیشتری خواهد یافت».
پزشکیان: احتمالا هم گرانی خواهیم داشت، هم کمبود
دکتر مسعود پزشکیان دیگر عضو کمیسیون بهداشت که خود در گذشته وزیر بهداشت هم بوده نیز، در این باره اعلام خطر کرده و گفته است: «دولت برای تامین دارو و تجهیزات پزشکی، سالانه 3 میلیارد دلار تخصیص می داد که بنابراین باید برای امسال 150 هزار میلیارد تومان در بودجه پیش بینی می شد نه 69 هزار میلیارد؛ با این شرایط مجبور خواهیم بود دارو را گران‌تر کنیم. علاوه بر آن، تولیدکننده‌ها چون ریال نخواهند داشت که ماده اولیه برای تولید دارو بخرند، ممکن است نتوانند دارو به اندازه نیاز جامعه تولید کنند، حتی اگر قرار باشد این دارو گران به دست مردم برسد باز توان تولید به اندازه نیاز جامعه نخواهد بود و بنابراین با کمبود دارو مواجه خواهیم شد».
باید از وقوع بحران پیشگیری کرد
او همچنین در گفت و گو با شفقنا تاکید کرده: «مشکل مملکت ما این است که وقتی مشکلی پیش می آید، به دنبال حل بحران می رویم و حاضر نیستیم برنامه‌ای طراحی و عملیاتی کنیم تا اصلا بحرانی به وجود نیاید؛ بحران هم به دلیل عدم تدبیر مسئولان، قانون گذاری غیرمناسب، رفتار نامناسب و مدیریت غلط به وجود می آید. مردم که دیوانه نیستند به خاطر دارو در خیابان دعوا کنند؛ اما وقتی داروی مورد نیازشان در بازار یافت نمی شود، طبیعی است که اعتراض کنند و بعد از اعتراض مردم، ما مسئولان تازه به دنبال یافتن راه حل می رویم».
آقای رئیس جمهور، لطفا تصمیم قاطع بگیرید
صحن علنی دیروز مجلس هم از این هشدارها خالی نبود و عبدالحسین روح الامینی، دیگر عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در این باره خطاب به رئیس جمهور گفت: «پیش بینی ما در کمیسیون بهداشت تشدید مشکلات دارو و تجهیزات برای مردم است، جناب آقای رئیس جمهور لطفا تصمیم قاطع بگیرید و اسیر افتتاحیه های ظاهری ناقص مانند برخی مراکز درمانی که هنوز بعد از افتتاح توان پذیرش بیمار را ندارد به عنوان دستاورد تیم مدیریت ضعیف سلامت نشوید».
سهم 70 درصدی مردم از هزینه های سلامت
می دانیم که دولت طرح دارویار را با هدف مدیریت بهتر دارو و جلوگیری از قاچاق اجرایی کرده است؛ این را هم می دانیم که قرار است طرح پزشک خانواده، امسال در مرحله آزمایشی به اجرای کامل برسد و هزینه های بستری و درمان بیماران ارجاعی را به صفر برساند؛ اما با وجود این امیدها، نمی توانیم واقعیات موجود را نادیده بگیریم؛ واقعیاتی که طبق اظهارات رسمی مسئولان حوزه بهداشت و درمان، سهم پرداختی هزینه های سلامت از جیب مردم را به 70 درصد رسانده است.
سیاست های سلامت و حذف دغدغه مالی بیماران چه شد؟
با این حساب حق مردم است که از مسئولان دولت فعلی و دولت های قبل بپرسند سرنوشت بند 8-2 سیاست های سلامت که در فروردین ماه سال 1393 توسط رهبر معظم انقلاب ابلاغ شده است، چه شد؟ بندی که در آن تاکید شده است: «پوشش کامل نیازهای پایه درمان توسط بیمه‌ها برای آحاد جامعه و کاهش سهم مردم از هزینه های درمان تا آن‌جا که بیمار جز رنج بیماری، دغدغه و رنج دیگری نداشته باشد».
 
 
 
بخش خصوصی: بودجه دارویار غیرواقع بینانه است
فعالان بخش خصوصی هم نگرانی هایی درباره مسائل دارویی کشور در سال جدید دارند. دکتر «عباس کبریایی‌زاده» عضو هیئت مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران در این باره می گوید: در سال گذشته به دلیل تغییر شیوه تخصیص ارز و دیگر عوامل تورمی، قیمت داروهای وارداتی 5 تا 7 برابر شد و داروهای داخلی هم حدود 80 درصد افزایش قیمت داشت. کبریایی زاده می افزاید: وقتی هزینه های جاری شرکت های دارویی نادیده گرفته می شود، وقتی از سال 1398 تا 1401 فقط هزینه گاز شرکت ها 10 برابر می شود، وقتی تورم ناشی از حقوق و دستمزد تاثیر خودش را می گذارد، نتیجه اش این می شود که یا قیمت محصول تولیدکننده بالا می رود یا کیفیت محصول تولیدی آسیب می بیند. او درباره دارویار و وضعیت قیمت دارو در سال جدید هم، می گوید: متاسفانه هم دولت و هم مجلس در تخمین بودجه مورد نیاز واقع بینانه عمل نکردند و با وجود هشدارهای برخی نمایندگان و اعضای کمیسیون بهداشت، چیزی که تصویب شده در بهترین حالت نصف نیاز کشور خواهد بود. کبریایی‌زاده ادامه می دهد: برآورد ما این است که با همین شرایط موجود، به شرط عمل کردن دولت به تخصیص ارز نیمایی 28هزار و 500 تومانی، آن هم نه فقط برای تامین ماده موثره بلکه برای تامین همه اجزای دارو شامل شیشه، درِ شیشه، برچسب و...، و به شرط کنترل و نظارت دولت، باز هم حدود 30 درصد افزایش قیمت دارو را خواهیم داشت؛ در حالی که حتی همین میزان افزایش هم در طرح دارویار دیده نشده و نتیجه اش چیزی جز این نخواهد بود که فشار آن متوجه مردم خواهد شد.خراسان