جهش در اقدامات سازگاری با اقلیم، پیشرفت در کاهش انتشار گازهای گلخانهای را محدود میکند و افزایش دمای کره زمین نسبت به دوران ماقبل صنعتیشدن را تا حداقل ۵/۱درجه سانتیگراد حفظ میکند
شفاآنلاین>سلامت>وقوع جنگی که دنیا را تکان داد و نظم جهانی را عوض کرد. ترس و نگرانی از وقوع جنگی بزرگتر در آسیا. تاجگذاری در چین و تحولات سیاسی سراسر دنیای دموکراتیک. بحرانهای اقلیمی و اقدامات جسورانه برای کاهش و سازگاری با آنها. بدترین بحران انرژی در نیم قرن اخیر و بدترین بحران غذا در بیش از یک دهه. تورم رو به افزایش و شبح رکود جهانی. پاندمی که وخامت کمتری دارد، اما همچنان بحرانی است و همچنان بسیار مخلکننده.
به گزارش شفاآنلاین:دوران طلایی فضای مجازی و تکنولوژی. اخیرا، مدیران ۱۶ برنامه و مرکز در اندیشکده شورای آتلانتیک دور یکدیگر جمع شدهاند تا درباره این موضوعات و دیگر روندهای جهان در سال گذشته تحقیق کنند، نظرات خود را با آینده همگن کنند و بزرگترین خطرها و فرصتهای جهانی را که سال ۲۰۲۳ فراهم میکند، پیشبینی کنند. برای هر کدام از این سناریوها یک درجه احتمال وقوع مشخص شده است. درجه متوسط یعنی به احتمال ۵۰درصد آن سناریو در سال آینده محقق میشود. ممکن است درجه احتمال وقوع سناریویی کم باشد اما از اهمیت آن کاسته نمیشود. چون مروری بر تحولات سال گذشته نشان میدهد سناریوها احتمال وقوع کمتری دارند و میتوانند بیشترین آسیبها و بزرگترین تغییرات را ایجاد کنند. هدف اصلی پیشبینی خطرها و فرصتهای جهان در سال ۲۰۲۳ جلوگیری از وقوع پیامدهای ناخواسته و دستابی به نتایج مطلوب است.
تهدیدهای ۲۰۲۳
جهش در اقدامات سازگاری با اقلیم، پیشرفت در کاهش انتشار گازهای گلخانهای را محدود میکند و افزایش دمای کره زمین نسبت به دوران ماقبل صنعتیشدن را تا حداقل ۵/۱درجه سانتیگراد حفظ میکند
کتی باقمان مکلید، نایب رئیس و مدیر مرکز بنیاد تابآوری راکفلر
احتمال وقوع سناریو: زیاد
سیلابهای ویرانگر پاکستان در سال 2022 و تلاشهای خستگیناپذیر وزیر تغییرات اقلیمی دولت پاکستان، نقش اساسی در تشویق نمایندگان کشورهای جهان در نشست تغییر اقلیم کاپ27 داشتند تا بودجهای کمکی برای جبران خسارات و صدمات درنظر گرفته شود. در واقع قرار است کشورهای ثروتمند به کشورهای در حال توسعه مبلغی را بابت اثرات پرهزینه تغییر اقلیم، پرداخت کنند. اما احتمال قوی در سال آینده این است که این میزان توجهی که برای انعطافپذیری اقلیم، آسیبها و خسارات مورد نیاز است، فرصتی ناخواسته را برای عقبنشینی در کاهش تغییرات اقلیم بهوجود آورد. اجرایی کردن توافقنامه کاپ27 و تبدیل آن به بودجه واقعی، پول و برنامهریزی برای پرداخت به کشورها، به کنشگری و عملگرایی نیاز دارد که میتواند دولتها و بازیگران غیردولتی را برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای و گذار به انرژیهای پاک تحت فشار کمتری قرار دهد. این موضوع سرعت کند جهان در مهار گرمایش زمین را کندتر میکند. اگر نمایندگان شرکتها و کشورها در کنفرانس تغییر اقلیم کاپ 28 در امارات متحده عربی بر سازگاری با اقلیم و ضرر و زیان آن متمرکز باشند اما تعهد واقعی برای کاهش انتشارات نداشته باشند، میانگین دمای جهان در قرن کنونی به بالاتر از 5/1درجه سانتیگراد نسبت به دوران ماقبل صنعتی شدن میرسد. 5/1 درجه سانتیگراد میزان افزایش دمایی است که کشورهای جهان در نشست تغییر اقلیم پاریس در سال 2015 توافق کردند به آن پایبند باشند.
ایران به قدرتی دارای سلاح هستهای تبدیل میشود
متیو کرونیگ، مدیر مرکز استراتژی و امنیت مرکز اسکوکرافت
احتمال وقوع سناریو: زیاد
سال 2023، احتمالا ایران از نقطه بیبازگشتی عبور میکند و عملا به سلاحهای هستهای دست پیدا میکند. کارشناسان تخمین میزنند که ایران فقط چند هفته نیاز دارد تا اورانیوم کافی برای تولید یک بمب را بسازد. همانطور که ایران به تسریع برنامه هستهایاش ادامه میدهد، این زمان خیلی زود میگذرد. در شرایطی که مذاکرات هستهای در پایان سال 2022 در بحبوحه اعتراضات در ایران متوقف شد، پیشرفتهای دیپلماتیک برای توقف برنامه ساخت بمب غیرممکن به نظر میرسد. چندین رئیسجمهور متوالی آمریکا، از جمله جو بایدن اعلام کردهاند که برای دور نگهداشتن تهران از ساخت بمب، استفاده از زور آخرین گزینه خواهد بود اما خیلیها این اظهارات را بلوف میدانند. واشنگتن هیچ اقدامی نمیکند (مثل حمایت داخلی یا بینالمللی برای اقدام نظامی) که مقدمهای آشکار برای حمله نظامی به تاسیسات هستهای ایران باشد. احتمال اینکه ایران یک وسیله انفجاری را در سال 2023 امتحان کند، بسیار کم است و سرهم کردن کلاهک هستهای روی یک موشک بالستیک زمانبر. اما به محض اینکه ایران مواد اولیه لازم برای تولید بمب را داشته باشد، بازی تمام است. ما به 2023 بهعنوان سالی نگاه میکنیم که تلاشهای هر دو حزب داخل آمریکا و در خارج آن برای عدم دسترسی تهران به بمب اتم، شکست خورده است. (مطالب عنوانشده نظر تحلیلگر است و مورد تأیید روزنامه هممیهن قرار ندارد)
آمریکا و متحدانش از اوکراین دست میکشند و به پیروزی روسیه راضی میشوند
جان هربست، مدیر ارشد در مرکز اوراسیا
احتمال وقوع سناریو: کم
تا زمانی که رهبری آمریکا قدرت خود را در جنگ اوکراین حفظ کند، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه در اوکراین شکست میخورد. اما اگر آمریکا منافع حیاتی خود در نتیجه جنگ را فراموش کند، پیروزی روسیه امکانپذیر خواهد بود. چندین راه برای تحقق این سناریو که احتمال وقوع آن 10درصد خواهد بود، وجود دارد. یک احتمال وجود دارد: در واکنش به تهدید حمله هستهای از سوی پوتین، ترس از جنگ هستهای در آمریکا تا جایی برسد که این کشور بهطور مشخصی کمکهای نظامی به اوکراین را کاهش دهد. اگر سیاستمداران راستگرا و پوپولیست، بهرغم عملکرد ضعیفشان در انتخابات میاندورهای آمریکا، نفوذ بیشتری در واشنگتن به دست آوردند، این کمکها بیشتر میشوند. قیمت بالای انرژی در آمریکا و بهویژه در اروپا میتواند دولتها را تحت فشار قرار دهد.
بحران کمبود انرژی
لاندون درنتس، مدیر ارشد مرکز انرژی جهانی
احتمال وقوع سناریو: کم
جهان در پایان سال 2022 با بدترین بحران انرژی از زمان تحریم نفت عربی اوپک در سالهای 1970 روبهرو شده است. با اینکه محرکهای اصلی شامل نگرانیهای ژئوپلیتیکی ناشی از حمله کرملین به اوکراین و همچنین تلاشهای روسیه برای استفاده از نفت و گاز بهعنوان سلاح هستند، بحران کمبود انرژی منحصرا تقصیر روسیه نیست. در جهانی که به سرعت رو به گرمتر شدن است، منابع مقرونبهصرفه و قابل اعتماد انرژی از دسترس تمام کشورهای در حال توسعه و توسعهیافته دور شده است. علاوه بر آن، فشار هزینهها روی منابع متعارف انرژی نفت، گاز و زغالسنگ دورانی رخ میدهد که خشکسالی و الگوهای آب و هوایی غیرطبیعی تلاقی پیدا کردهاند که روی تولید برق از طریق انرژی هستهای (در فرانسه مثلا کمبود آب روی تولید هستهای تاثیر گذاشته) و انرژی آبی (در چین و پیشتر در آرژانتین و برزیل) تاثیر گذاشته است.
جهادیها «پلی تروریستی» از دریای سرخ تا اقیانوس اطلس میسازند
رامه ید، مدیر ارشد مرکز آفریقا
احتمال وقوع سناریو: متوسط
بورکینا فاسو در سال 2022 دو کودتا را پشتسر گذراند و خونتاهای نظامی همچنان بر کشور مالی حکومت میکنند که در پایان سال 2021 به قدرت رسیدند. فراکسیونهای نظامی در هر کشوری که به قدرت رسیدهاند هنوز مجوز برگزاری انتخاباتهای دموکراتیک را صادر نکردهاند. بیثباتی سیاسی یکی از عواملی است که بر چالشها افزوده است که شامل اقدامات فعال جهادیها در دو کشور و بقیه کشورهای آفریقا، با حملات اخیر در بنین، ساحل عاج و توگو میشود. این افراطگرایان که به القاعده و داعش مربوط میشوند بهدنبال کنترل گستره قلمروشان از دریای سرخ تا ساحل اقیانوس اطلس در آن طرف آفریقا هستند. این موضوع امکان دسترسی به راههای قاچاق مواد مخدری را فراهم میکند که از طریق آمریکای جنوبی که منبع قابل توجهی از درآمد برای جنگهایشان را میدهد، تامین میشود. با اینکه رقابت برای تبدیل شدن به قدرت بزرگ و جنگ متعارف هماکنون در دید چشم جهان قرار دارد، افراطگرایانی که جاهطلبیهای فرا مرزی دارند و در کشورهای بیثبات مستقرند به خطری تبدیل شدهاند که قابل توجه است. جنبشهای جهادی همچنین در دیگر نقاط این قاره فعالاند، از موزامبیک گرفته تا دریاچههای بزرگ یا Great Lakes. برخی از کارشناسان نسبت به خطر وقوع «آفریقاییسازی افراطیگری» هشدار میدهند.
بحرانی کمی کمتر از جنگ در تایوان رخ میدهد
دیوید شولمن، مدیر ارشد هاب جهانی چین
احتمال وقوع سناریو: کم
راههای بسیاری میتواند به یک بحران اساسی بر سر تنگه تایوان منجر شود، خطری که در نیمه دوم سال 2022 پس از واکنش نظامی چین به سفر نانسیپلوسی، سخنگوی کنگره آمریکا به تایوان در آگوست خیزش شدیدی پیدا کرد. چگونه ممکن است شروع شود؟ احتمال پیشروی در خود تایوان یا اقدامی ناگهانی از سوی چین بسیار کم است. هیچ نشانه جدیای که ثابت کند چین تلاش میکند تا تایوان را به سرزمین اصلی در سال آینده الحاق کند، وجود ندارد. چالشها برای تصمیمگیری به سیاستمداران کنگره آمریکا رسیده است، جایی که مومنتوم به نفع کمکهای لفظی و عملی برای دفاع از تایوان و استقلال آن تنها با روی کار آمدن جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان اتفاق میافتد. واکنش چین احتمالا فراتر از آنچه خواهد بود که پس از دیدار پلوسی نشان داد. واکنشی که شامل رزمایش موشکهای بالستیک در نزدیکی تایوان، تمرینهای نظامی در آبهای اطراف جزیره، تمرینی در خشکی برای محاصره و توقف دیالوگهای دیپلماتیک با آمریکا خواهد بود. واکنش رهبران چین هر چه باشد، نتایج آن نُرمی جدید و بیشتر تقابلی خواهد بود. چین ممکن است اقداماتی تلافیجویانه در جزایر تایوان انجام دهد یا یک حمله سایبری را علیه شبکه برق تایوان برنامهریزی کند. آنها ممکن است اقداماتی مانند محاصره واقعی جزیره انجام دهند که روی اقتصاد تایوان یا زنجیره تامین محلی تاثیر میگذارد و در پی آن در اقتصاد جهانی آشوبی به پا میشود. وقوع جنگ جهانی سوم بر سر تایوان در سال 2023 احتمال کمی دارد اما آنچه که ممکن است رخ دهد، رویارویی کمی ملایمتر از جنگ است که قدرت تصمیمگیری آمریکا را به مرحله آزمایش میگذارد و خطر جنگ در آینده نزدیک را افزایش میدهد.
تمام کشورها، نه فقط کشورهای متخاصم با آمریکا، زودتر از آنچه انتظار میرود معاملات ارزی با دلار را کنار میگذارند
جاش لیپسکی، مدیر ارشد مرکز ژئواکونومیکس
احتمال وقوع سناریو: کم
هشدارها درباره سلامت دلار آمریکا سنتی دیرینه در واشنگتن و خارج از آن است. مزیتهای دلار همچنان در سیستم مالی جهانی جا افتاده است. آمریکاییها در دوران برتری قدرت دلار نسبت به ارزهای دیگر جهان مانند پوند انگلیس، یورو و ین زندگی میکنند. با این حال تحقیقات نشان میدهند که تمایل بسیاری از کشورها به معامله با دلار کاهش یافته حتی بااینکه هیچ جایگزینی در کوتاهمدت وجود ندارد. این تغییر در واقع به تدریج اتفاق میافتد.
سهم دلار از ذخایر ارزی در حال کاهش است. کشورهای سراسر جهان، نهتنها رقبای آمریکا مانند چین، بلکه کشورهایی مثل هند، اندونزی، مالزی و آفریقایجنوبی در فناوریهایی مانند ارزهای دیجیتال بانک مرکزی سرمایهگذاری میکنند که میتواند وابستگی آنها به دلار را کاهش دهد. تحریمهای جهانی بیسابقه علیه روسیه که به سرعت پس از حمله روسیه به اوکراین در فوریه گذشته اعمال شد، احتمال کنار گذاشته شدن دلار را حدودا 15درصد افزایش داده است. اگر کشورهای جهان بتوانند راههایی برای دور زدن دلار پیدا کنند، اثر تحریمها به مرور زمان کم میشود.
زمینهسازی جدیدی برای خروج آمریکا از خاورمیانه ایجاد میشود و اینبار با مقاومتی روبهرو نمیشود
ویلیام وچسلر، مدیر ارشد مرکز رفیق حریری و برنامههای خاورمیانه
احتمال وقوع سناریو: کم
با وجود سالها فشارهای مکرر برای خروج آمریکا از خاورمیانه، منافع آمریکا در منطقه ثابت مانده و رهبران آمریکا و خاورمیانه بهطور مرتب بهدنبال غلبه بر چالشهایی بودهاند که میتواند خروج آنها را تسریع کند. نگرانی اینجاست که سال 2023 این شرایط مهیا شود. در واشنگتن، کسانی که از اقدامات یا حضور کمتر ایالاتمتحده در خارج از مرزهای این کشور حمایت میکنند، نفوذ فزایندهای در هر دو حزب سیاسی این کشور دارند. در ریاض، روابط با آمریکا بهطور فزایندهای تیره شده، بهگونهای که هر یک از طرفین اغلب بهطور علنی انتظارات غیرمنطقی خود را از دیگری مطرح میکند. در اورشلیم، تندروترین دولت تاریخ این کشور در آستانه روی کار آمدن است و چالشهای قابلپیشبینیای را برای روابط آمریکا و اسرائیل به همراه خواهد داشت.
شرکای قدیمی منطقهای آمریکا اغلب نگرانیهای آمریکا در مورد چین و روسیه را در اولویتبندیهای خود قرار نمیدهند تا بتوانند در برابر چشمانداز خروج آمریکا از خود محافظت کنند. امری که فقط به افزایش احتمال خروج آمریکا از منطقه کمک میکند. سوال اینجاست که آیا آمریکا و رهبران خاورمیانه یک نیاز استراتژیک برای جلوگیری از خروج آمریکا پیدا میکنند یا نه؟
فرصتهای 2023
اوکراین در جنگ پیروز میشود و به بلوک غرب میپیوندد
متیو کرونیگ، مدیر مرکز امنیت و استراتژی مرکز اسکوکرافت
احتمال وقوع سناریو: متوسط
ما باید به تلاشهای پوتین برای استفاده از منابع انرژی بهعنوان سلاحی برای قطع حمایتهای کشورهای غربی به اوکراین توجه کنیم. اما کمکهای مالی و نظامی همچنان ثابت باقی ماندهاند، حتی زمانی که هوا سردتر شد و در خطوط لوله نورد استریم که گاز روسیه را به اروپا میرساند، خرابکاریهایی رخ داد. ادامه این حمایتها یعنی تسلیحات کشورهای غربی همچنان به اوکراین فرستاده میشوند و ارتش روسیه در میدان نبرد با مشکل مواجه میشود. اگر اوکراین در سال 2023 برنده جنگ باشد که احتمال آن کمی از سال گذشته بیشتر شده و در نهایت به اتحادیه اروپا و ناتو بپیوندد، یعنی سرمایهگذاری غربیها نتیجهبخش بوده است. در واقع نشاندهنده موفقیت سیاستهای آمریکا در اروپا و آینده نظم مبتنی بر قانون جهانی است.
ترکیه ضامن برقراری امنیت در دریای سیاه
دفین آرسلان، مدیر ارشد شورای آتلانتیک در برنامه ترکیه
احتمال وقوع سناریو: متوسط
ناتو حتی قبل از حمله روسیه به اوکراین تمایل شدیدی به ایجاد منطقهای باثبات در دریای سیاه داشت اما در سال 2023 برقراری امنیت این منطقه اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد. ترکیه بهعنوان دومین قدرت نظامی بزرگ اتحاد ناتو و تنها کشوری که مسیر ورود و خروج از دریای سیاه را کنترل میکند، نقش مهمی در برقراری ثبات و امنیت منطقه دارد. نشانههایی از سال 2022 وجود داشت که آنکارا میخواهد از نفوذ خود بهخوبی استفاده کند. آنکارا همچنین میخواهد از راههای ارتباطی خود با روسیه و اوکراین برای فشار آوردن به مذاکرات مستقیم صلح بین دو طرف استفاده کند. ترکیه در کنار سازمان ملل از روابط دیرینه خود با روسیه برای تسهیل روند امضای توافنامهای با مسکو و کییف استفاده میکند و از سوی دیگر صادرات غلات اوکراین را راهاندازی و خطر بحران مواد غذایی در جهان را کاهش میدهد.
در این میان پهپادهای بیرقدار را به اوکراین میفرستد که نقش مهمی در عملیات دفاعی این کشور داشتهاند. ترکیه احتمالا در سال 2023 نیز به تلاش برای حلوفصل جنگ اوکراین ادامه خواهد داد. اگر توافقی در راه باشد، ترکیه میتواند به مسئول برقراری امنیت در منطقه و وزنهای در برابر قدرت روسیه تبدیل شود. اکتشافات گازی ترکیه در دریای سیاه پتانسیل تقویت امنیت انرژی در منطقه و تنوعبخشی منابع انرژی این کشور را در پی دارد.
بازگشت آمریکا بهعنوان یک قدرت اقتصادی در آسیا
دیوید شولمن، مدیر ارشد هاب جهانی چین
احتمال وقوع سناریو: کم
یکی از راههای آمریکا برای بازسازی قدرت اقتصادی خود در آسیا، احیای پیمان تجاری اقیانوس آرام است که در سال 2017 قربانی سیاستهای داخلی این کشور شد؛ اقدامی که میتواند نشاندهنده تغییر مهمی از رویکرد عمدتا متمرکز بر امنیت در منطقه باشد. منتظر پیشرفتهای آمریکا برای تقویت روابط اقتصادی خود در آسیا تا زمان برگزاری مجمع همکاری اقتصادی آسیا-پاسیفیک در نوامبر سال آینده در سانفرانسیسکو باشید. یکی از نکات قابل توجه، نهاییشدن مذاکرات درباره چارچوب معاهده اقتصادی هند و آرام به همراه پیشرفتهای قابل توجه در مذاکرات درباره طرح «تجارت قرن 21» میان آمریکا و تایوان خواهد بود که بهمعنی یک گام بیشتر به سمت توافقنامه تجارت آزاد است. در مجموع این دستاوردها نشان خواهند داد که آمریکا نقش خود بهعنوان عامل یکپارچگی اقتصادی در منطقه را از سر میگیرد و آماده ارائه جایگزینی قوی برای مدل چینی خواهد بود.
اتحادیه اروپا به یک قدرت بزرگ تبدیل میشود
یورن فلک، مدیر ارشد مرکز اروپا
احتمال وقوع سناریو: متوسط
سه عامل میتواند اروپا را وادار کند تا در زمینه گسترش ژئوپلیتیک اتحادیه اروپا، از مرحله مذاکره وارد مرحله عمل شود. اولی، حمله روسیه به اوکراین است. دومی قاطعیت جهانی چین و سومی احتمال بازگشت دونالد ترامپ به ریاستجمهوری آمریکا در سال 2024 است. برای بسیاری از رهبران اروپا، تحولات چشمگیر سال گذشته پاسخی برای سوالات حلنشده درباره استقلال استراتژیک اروپا بود. جنگ روسیه بهصراحت بر نقش ضروری آمریکا در امنیت اروپا تاکید کرده است. این جنگ همچنین هرگونه توهم باقیمانده درباره رابطه ویژه اروپا با روسیه را از بین برد. اروپاییها از لحاظ استراتژیک بیشتر از گذشته نسبت به روابط اتحادیه اروپا با قدرت همسو شدهاند؛ حتی اگر ابزار اتحادیه اروپا برای اعمال قدرت بیشتر هنوز وجود نداشته باشد. اگر کمکهای نظامی اتحادیه اروپا به اوکراین ادامه داشته باشد، نشانهای است که تغییر به سمت اتحادیه اروپا با گستردگی ژئوپلیتیکی بیشتر در حال وقوع است. هم میهن
نفت ونزوئلا وارد بازار میشود و از فشار حاکم بر بازارهای انرژی جهانی کم میکند
جیسون مارزاک، مدیر ارشد مرکز آمریکای جنوبی آدرین آرشت
احتمال وقوع سناریو: زیاد
بهمحض اعلام صدور مجوزی جدید برای شرکت نفت شورون برای تولید نفت در ونزوئلا، فضای سیاسی برای آمریکا در جهت لغو تحریمهای بیشتری که سال 2019 وضع شدند، بهوجود آمده است. تحریمهایی که در واکنش به افزایش استبداد نیکولاس مادورو، رهبر ونزوئلا بود. دولت موقت خوان گوایدو که آمریکا و بیش از 50 کشور دیگر آن را رهبر قانونی ونزوئلا میدانستند در ژانویه امسال منحل میشود. عادیسازی روابط با مادورو، رئیسجمهور ونزوئلا هماکنون در سراسر آمریکای لاتین در حال وقوع است. حتی کلمبیا که زمانی با پذیرش مادورو سرسختانه مقاومت میکرد، روابط دیپلماتیک خود با دولت ونزوئلا را در سال 2022 برقرار کرد. حضور مادورو در نشست تغییر اقلیم کاپ27 و تبادل زندانیان میان آمریکا و ونزوئلا نشانههای دیگری از برقراری ارتباط است.
مذاکرات میان دولت مادورو و مخالفانش در مکزیکوسیتی میتواند منجر به امضای توافقنامهای و اعطای امتیازاتی از سوی مادورو شود. امتیازاتی مانند آزادی زندانیان سیاسی، دسترسی نامزدهای احزاب مخالف به رسانه ملی و پیروی از توصیههای هیئتهای نظارت بر انتخابات در انتخابات 2024. این پیمان ممکن است شامل توافقنامههای تولید مشترک نفت با همکاری شرکتهای آمریکایی و شرکت نفت دولتی ونزوئلا و همچنین ایجاد صندوقی برای درآمد حاصل از فروش نفت ونزوئلا باشد تا از انتقال مستقیم درآمد به دولت مادورو جلوگیری کند. بازارهای جهانی انرژی از این خبر استقبال میکنند بهویژه اروپاییها که در بحبوحه بحران تامین انرژی به سر میبرند. زیرساختهای نفتی ونزوئلا طی یک دهه گذشته فرسوده شده است. اما با سرمایهگذاری مناسب در عرض چند سال جهان میتواند منبع جدیدی از عرضه انرژی داشته باشد.