"مقاومت میکروبی" تهدیدی جهانی

شفاآنلاین>سلامت>مقاومت میکروبی، به معنای مقاوم شدن میکروب‌ها به داروهای ضد میکروب است که از چند طریق ایجاد می‌شود؛ یکی از طریق جهش خود میکروب است. باید توجه کرد که میکروب‌ها موجوداتی هوشمند و زنده‌ای هستند که خودشان را در برابر عوامل مختلف به‌روز کرده و برای بقا تلاش می‌کنند. بنابراین یکی از دلایل مقاومت میکروبی، تغییراتی است که میکروب در ساختارش ایجاد کرده و خودش را مقاوم می‌کند. دلیل دیگر مواجهه میکروب با آنتی‌بیوتیکی است که قدرت کافی ندارد. بنابراین اگر دوره درمان‌مان را ناقص بگذاریم و زودتر از موعدی که پزشک تعیین کرده و فقط با کاهش علائم، آنتی‌بیوتیک‌مان را قطع کنیم یا برای بیماری‌های ویروسی که اساسا عامل بروز آن‌ها باکتری نیست و نیازی به آنتی‌بیوتیک ندارند، از آنتی‌بیوتیکی استفاده کنیم که اصلا جایگاه مصرف ندارد، از سوی میکروب‌های موجود در محیط شناسایی شده و نسبت به آن آنتی‌بیوتیک مقاوم‌سازی می‌شود. در عین حال هم اینکه فکر کنیم که تنها بدن فردِ مصرف‌کننده آنتی‌بیوتیک مقاوم می‌شود، باور درستی نیست، بلکه میکروب به آنتی‌بیوتیک مقاوم شده و وقتی هم از بدن فردی که آنتی‌بیوتیک بی‌رویه مصرف کرده خارج می‌شود، در بدن افراد دیگر هم نسبت به آنتی‌بیوتیک مقاوم خواهد بود. زیرا میکروب است که نسبت به آن آنتی‌بیوتیک مقاوم شده و به آنتی‌بیوتیکی قوی‌تر یا دوره درمان طولانی‌تر نیاز دارد.

 به گزارش شفاآنلاین: در عین حال دور ریختن نادرست آنتی‌بیوتیک‌هایی که باقی ماندند نیز می‌تواند مقاومت میکروبی را ایجاد کند. یعنی آنتی‌بیوتیک‌هایی را که مصرف نکردیم از طریق زباله به چرخه طبیعت وارد کنیم.   

مسابقه انسان با میکروب‌ها

باید توجه کرد که آنتی‌بیوتیک‌ (پنی‌سیلین) حدود سال ۱۹۲۵ کشف شد، اما ۱۹۵۰ بود که آنتی‌بیوتیک‌ها به عنوان دارو وارد بازار مصرف شدند. حال از اولین سالی که آنتی‌بیوتیک‌ها مصرف گسترده پیدا کردند،   اولین میکروب‌های مقاوم به پنی‌سیلین گزارش شدند. بنابراین انسان‌ها با ساخت آنتی‌بیوتیک‌های جدید و با طیف وسیع‌تر، وارد مسابقه‌ای با میکروب‌ها شدند، ‌اما اگر به این چرخه توجه کنید، می‌بینیم که در سال‌های ابتدایی میزان بروز مقاومت میکروبی کمتر و میزان آنتی‌بیوتیک‌های تولیدی بیشتر بود. این در حالی است که اکنون میزان آنتی‌بیوتیک‌های مقاوم و شدت و سرعت مقاوم شدن میکروب‌ها از آنچه که به عنوان آنتی‌بیوتیک‌های جدیدی به بازار عرضه می‌شود، بسیار بیشتر است. بنابراین داشته‌های آنتی‌بیوتیکی ما تقریبا رو به اتمام بوده و سال‌هاست که  آنتی‌بیوتیک جدیدی ساخته نشده است. زیرا ساخت یک آنتی‌بیوتیک جدید هزینه‌های بالایی دارد و با این سرعت بروز مقاومت میکروبی، سرمایه‌گذاری در ساخت آنتی‌بیوتیک‌های جدید صرفه ندارد. به همین دلیل در حال حاضر دنیا با این خطر مواجه است که به روزهایی که اصلا آنتی‌بیوتیکی کشف نشده بود، بازگردیم.

باید توجه کرد که سازمان جهانی بهداشت برای مقابله با مقاومت میکروبی، یک استراتژی جدید درباره نحوه مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها ارائه کرده و آنتی‌بیوتیک‌ها را به سه گروه تقسیم کرد؛ یک گروه آنتی‌بیوتیک‌هایی هستند که نسبت به آن‌ها مقاومت میکروبی ایجاد شده، یک گروه آنتی‌بیوتیک‌هایی هستند که پتانسیل بالایی برای ایجاد مقاومت میکروبی نسبت به آن‌ها وجود دارد که نام آن‌ها را گروهی که باید تحت مراقبت باشند، گذاشتند و گروه سوم هم آنتی‌بیوتیک‌هایی هستند که هنوز وارد فاز مقاومت میکروبی نشدند و هنوز تا مقاومت میکروبی نسبت به آن‌ها فاصله وجود دارد. بر این اساس سازمان جهانی بهداشت به پزشکان توصیه کرد که اگر آنتی‌بیوتیک‌تراپی می‌کنید، گروه دوم یعنی گروه تحت مراقبت را با دقت استفاده کنید و آن‌ها را برای موارد ضروری نگه دارید و از گروه سومی که پتانسیل کمتری در برابر مقاومت میکروبی دارند، بیشتر استفاده کنید.

بر اساس اعلام مسئولان سازمان غذا و دارو، همچنین سال ۱۳۹۱ سازمان جهانی بهداشت شعاری را برای همه دنیا اعلام کرد مبنی بر "مقاومت میکروبی، یک تهدید جهانی است". زیرا میکروب مقاوم شده می‌تواند با سفرهای ما، جابجایی ما و وسایل ما و ... جابجا شود. بنابراین مقاومت میکروبی همه دنیا را تهدید می‌کند.

باید توجه کرد که هر سال، هفته جهانی آگاه‌سازی مقاومت میکروبی از تاریخ ۱۸ لغایت ۲۴ نوامبر برگزار می‌شود. شعار سال جاری برای این مناسبت "همه با هم برای پیشگیری از مقاومت به داروهای ضدمیکروبی" است.