کمتر از یک قرن از کشف اولین آنتی بیوتیک (پنی سیلین) توسط فلمینگ میگذرد. کشفی که تحولی عظیم در عرصه درمان ایجاد کرد و سالانه جان میلیونها انسان را نجات داد. پیشرفت علم طیف وسیعی از داروهای ضدباکتری، ویروس و قارچ را در اختیار بشر قرار داده است با اینحال به علت مصرف بی رویه این داروها، امروزه شاهد مقاومت برخی از میکروبها به داروها هستیم. این در حالی است که تولید یک آنتی بیوتیک جدید به حداقل 10 الی 15 سال زمان و بیش از یک میلیارد دلار هزینه نیاز دارد.
مقاومت میکروبی یک تهدید جهانی نه تنها برای سلامت که برای پیشرفت جوامع محسوب میشود. برآورد میشود تا سال 2050 میلادی مقاومت میکروبی سالانه نزدیک به 10 میلیون مرگ ، 2 تا 3.5 درصد کاهش تولید ناخالص ملی و هزینه نزدیک به 100 میلیارد دلار در سطح جهان خواهد بود. مصرف نادرست داروهای ضدمیکروبی در عرصه های سلامت انسان، دام، طیور، آبزیان و گیاهان از مهمترین علل پدیده مقاومت میکروبی است. بقایای داروهای ضد میکروبی در محیط نیز موردی دیگر برای نگرانی است.
پزشکان، داروسازان و سایر ارائه دهندگان خدمات سلامت نقشی حیاتی در حفظ کارآیی آنتی بیوتیکها دارند. تجویز و توزیع نامناسب داروها منجر به مصرف بی رویه شده زمینه را برای بروز و گسترش مقاومت دارویی فراهم میکند. رعایت نکردن اصول کنترل عفونت توسط ارائه دهندگان خدمات سلامت، میتواند منجر به افزایش عفونت و در نتیجه فزونی گونههای مقاوم گردد. در عرصههای کشاورزی، دامداری و صنایع غذایی، از دست دادن داروهای ضدمیکروبی موثر، تهیه غذای سالم را دچار مشکل میکند. مدیریت مصرف داروهای ضد میکروبی مهمترین راهکار برای مقابله با این تهدید است.
«در جمهوری اسلامی ایران، مواد و داروهای ضد میکروبی به عنوان منابعی ارزشمند مورد توجه بوده و مدیریت میشوند. ایران عزیز، مصمم است که با انجام اقداماتی در سطح ملی و بین المللی به کاهش پیدایش و گسترش میکروارگانیسمهای مقاوم کمک کند و دسترسی به مواد و داروهای ضد میکروبی اثربخش برای پیشگیری و درمان بیماریها را فراهم نماید».
برای این منظور، کشور ظرفیتهای خود را برای آموزش و فرهنگ سازی، افزایش دانش و انجام تحقیقات کاربردی در زمینه پایش مقاومت میکروبی، پیشگیری از بروز عفونتها، تولید داروهای موثر و بهینه سازی مصرف داروهای ضدمیکروبی در انسان و حیوان بکار خواهد برد. برای تحقق این اهداف رویکرد یکپارچه به سلامت با مشارکت مسئولانه وزارتخانه های جهاد و کشاورزی، نیرو، کشور، علوم، تحقیقات و فناوری، آموزش و پرورش، سازمان حفاظت محیط زیست، رسانهها و تشکلهای مردمی ضروری خواهد بود.