علت درد بالای شکم بعد از غذا خوردن چیست؟

علت درد شکم که بعد از خوردن غذا

درد پس از غذا زمانی رخ می دهد که یا التهاب/تحریک ساختارهای دستگاه گوارش یا انسداد این اجزا وجود داشته باشد. شما بعد از غذا خوردن احساس درد می کنید زیرا بدن شما سعی می کند غذا را به طور معمول هضم کند، اما مجبور است این کار را در چارچوب آسیب انجام دهد.

علل التهابی

هر یک از اندام های شکم ممکن است به دلایل عفونی یا تحریک ناشی از مواد مختلف، از جمله برخی غذاها، ملتهب شوند.

• عفونی: بسیاری از عوامل بیماری زا، اعم از باکتریایی و ویروسی وجود دارند که می توانند اندام های شکم، به ویژه در ربع فوقانی سمت راست را آلوده کنند. به عنوان مثال هپاتیت یک عفونت ویروسی است که می تواند کبد را آلوده کند.
• تحریک: قسمت فوقانی شکم محل اصلی برای پردازش غذا برای هضم است و به طرق مختلف مستعد تحریک است. مواد سمی مانند الکل و سیگار می تواند باعث تحریک شود که منجر به التهاب و زخم می شود. برخی از داروها مانند داروهای التهابی غیراستروئیدی می توانند با استفاده بیش از حد منجر به تحریک پوشش معده شوند. علاوه بر این، اسیدی که معده برای هضم غذا می سازد، می تواند باعث تحریک اجزای دستگاه گوارش از جمله مری شود و همچنین می تواند باعث درد پس از غذا شود.

علل انسدادی

موارد زیر می تواند منجر به انسداد دستگاه گوارش شود.

• سرطان: سرطان می تواند در هر عضوی از شکم و دستگاه گوارش ایجاد شود. بدخیمی های لوزالمعده یا معده با توجه به ضرورت هضم مناسب، اغلب به درد پس ا غذا مربوط می شوند.
• سنگ کیسه صفرا: ربع بالای سمت راست شکم به طور خاص محل کیسه صفرا است. کیسه صفرا بخشی از دستگاه گوارش است و مسئول ساخت صفرا است، مایعی که به تجزیه چربی کمک می کند. اغلب، سنگ صفرا می تواند در داخل کیسه صفرا تشکیل شود. این سنگ های کیسه صفرا می توانند از نظر اندازه متفاوت باشند و مشکلات زیادی ایجاد کنند که ممکن است باعث درد پس از غذا شود، زمانی که بدن سعی در تجزیه چربی ها دارد

زخم معده

زخم معده یک زخم در پوشش معده یا اولین قسمت روده کوچک شما (اثنی عشر) است که باعث درد بعد از غذا یا با معده خالی می شود.

• علائم اصلی: خستگی، حالت تهوع، از دست دادن اشتها، درد متوسط شکم، گرفتگی شکم (کرامپ معده)
• علائمی که هرگز با زخم معده بروز نمی کنند: درد در قسمت پایین سمت چپ شکم

بیماری ریفلاکس اسید (gerd)

GERD (بیماری ریفلاکس معده به مری) به عبور محتویات معده به گلو اشاره دارد که باعث علائم دردسرساز مانند عدم تحمل تغذیه، دریافت ناکافی کالری خوراکی و یا افزایش وزن و درد شکم می شود.

درمان ها و تسکین

درمان درد پس از صرف غذا به علت آن بستگی دارد. روش های درمانی متعددی وجود دارد که ممکن است تسکین دهنده باشد.

خوشبختانه، از آنجایی که بیشتر علل درد پس از غذا نسبتاً خوش خیم هستند، درمان‌هایی وجود دارد که می‌توانید در خانه امتحان کنید تا به کاهش علائم شما کمک کند. آنتی اسیدها و داروهای رایج بدون نسخه که می توانند در تسکین برخی از علل درد پس از غذا بسیار مفید باشند، زیرا برای خنثی کردن اسید اضافی معده عمل می کنند. با این حال، آنتی اسیدها به علل التهابی یا انسدادی درد پس از غذا کمک نمی کنند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

اگر علایم شما با وجود درمان های خانگی بالا باقی ماند، با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید تا تشخیص مناسب را دریافت کنید. هنگامی که پزشک علت احتمالی را تشخیص داد، ممکن است توصیه کند:

• داروها: به عنوان مثال، در مورد سنگ کیسه صفرا، برخی داروها وجود دارند که می توانند بدون نیاز به جراحی، آنها را بشکنند. اگر علائم شما به دلیل عفونت باشد، ممکن است آنتی بیوتیک برای تسکین وضعیت خود دریافت کنید.
• جراحی: جراحی برای برداشتن سنگ کیسه صفرا یا به طور کامل کیسه صفرا یک روش بسیار رایج است، به خصوص برای افرادی که از سنگ کیسه صفرا مزمن رنج می برند. اغلب، کل کیسه صفرا برداشته می شود.
• استراحت روده: ممکن است پزشک رژیم غذایی سبک‌تری را پیشنهاد کند که به روده‌ها و سیستم گوارشی شما اجازه می‌دهد پس از علل التهابی یا عفونی درد شکم بهبود یابند.

چه زمانی فورا به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورت مشاهده علائمی از جمله:

• درد ناگهانی و شدید
• تب
• مدفوع خونی
• حالت تهوع و استفراغی که ادامه دارد
• کاهش وزن
• حساسیت شدید هنگام لمس شکم
• تورم شکم

اینها می تواند نشانه های انسداد یا التهاب جدی اندام های شکم باشد که نیاز به ارزیابی فوری دارد.

جلوگیری

همچنین استراتژی‌های زیادی وجود دارد که می‌توانید امتحان کنید تا یک قدم جلوتر از علائم خود بمانید.

• محدود کردن استفاده از NSAID: داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن (ادویل، موترین) یا ناپروکسن (Aleve) می‌توانند باعث ایجاد و/یا تشدید درد پس از غذا شوند. در مورد جایگزین هایی که می توانید استفاده کنید با پزشک خود صحبت کنید.
• مصرف غذاهای تند، چرب یا اسیدی را محدود کنید: اعتقاد بر این است که برخی از مواد غذایی در این دسته‌ها (کافئین، نوشیدنی‌های گازدار، مرکبات یا آب‌میوه‌ها و غیره) محرک‌های درد پس از غذا هستند.
• از مصرف الکل بپرهیزید و سیگار را ترک کنید: الکل و سیگار با افزایش تولید اسید معده و در نتیجه تحریک دیواره شکم مرتبط است.

سوالات متداول درد شکم پس از غذاخوردن

آیا می توانم از درد بعد از خوردن غذا جلوگیری کنم؟

بله بسته به علت ایجاد تغییرات در شیوه زندگی، مانند محدود کردن مصرف الکل یا NSAID ها، می تواند احتمال زخم معده را کاهش دهد. همچنین می توانید با ترک سیگار در وهله اول از علائم پیشگیری کنید.

هلیکوباکتر پیلوری چیست؟

هلیکوباکتر پیلوری باکتری هایی هستند که به طور خاص دستگاه گوارش را آلوده می کنند. التهاب و تحریک این باکتری می تواند منجر به بیماری هایی مانند گاستریت ، بیماری زخم معده و حتی سرطان معده شود. بیش از نیمی از جمعیت جهان توسط این باکتری ها آلوده شده اند. خوشبختانه، مدیریت و درمان عفونت هلیکوباکتر پیلوری به خوبی مورد مطالعه قرار گرفته است.

هلیکوباکتر پیلوری چگونه منتقل می شود؟

با وجود اینکه فرضیه های زیادی برای چگونگی انتقال هلیکوباکتر پیلوری وجود دارد، روش اصلی انتقال آنها به طور خاص مشخص نیست. راه های احتمالی عفونت عبارتند از: دهانی (از بزاق انسان به بزاق انسان)، مدفوعی-دهانی (آلودگی تصادفی غذا با مدفوع) و گاهی اوقات از طریق استفاده ناخواسته از تجهیزات پزشکی غیراستریل مانند پروب یا آندوسکوپ گسترش می یابد.

چگونه می توانم بدون کیسه صفرا زندگی کنم؟

برداشتن کیسه صفرا یک جراحی بسیار رایج است. برداشتن کیسه صفرا تأثیر قابل توجهی بر هضم ندارد زیرا کبد همچنین می تواند برای کمک به تجزیه غذاهای چرب صفرا تولید کند. علائمی که پس از برداشتن کیسه صفرا تجربه می‌شود شامل گاز، نفخ یا حرکات آبکی بیشتر روده است. خوشبختانه، احتمال عود سنگ کیسه صفرا پس از برداشتن بسیار کم است.

آیا درد پس از غذا تهدید کننده زندگی است؟

برخی از علل درد پس از غذا مانند پانکراتیت می تواند بسیار جدی و شدید باشد. طبق یک مطالعه اپیدمیولوژیک بزرگ در ایالات متحده، تقریباً 15-25٪ از بیماران مبتلا به پانکراتیت حاد به پانکراتیت شدید مبتلا می شوند. پانکراتیت شدید می تواند منجر به تب، افت فشار خون و نارسایی اندام شود و نیاز به نظارت در بخش مراقبت های ویژه دارد. مهم است که علائم درد در قسمت بالای شکم را نادیده نگیرید و قبل از بدتر شدن وضعیت به پزشک مراجعه کنید.