برای سومین سال متوالی است که اول شهریور مصادف با روز پزشک، با پاندمی کرونا درگیر هستیم و جامعه پزشکی روز خود را متفاوت از روزهای قبل از کرونا آغاز میکند. جامعه پزشکی از روز نخست که کرونا وارد کشور شد، تا الان یک روز آرام برای استراحت نداشته است.
شفاآنلاین>سلامت> برای سومین سال متوالی است که اول شهریور مصادف با روز پزشک، با پاندمی کرونا درگیر هستیم و جامعه پزشکی روز خود را متفاوت از روزهای قبل از کرونا آغاز میکند. جامعه پزشکی از روز نخست که کرونا وارد کشور شد، تا الان یک روز آرام برای استراحت نداشته است.
به گزارش شفاآنلاین:این شرایط، در روزهای ابتدایی شیوع کرونا، به مراتب سختتر بود. زیرا، کشور به یکباره وارد بحرانی شد که انتظارش را نداشت. تختهای بیمارستانی به اشغال بیماران کرونایی در آمد، پزشکان در ابتدا نمیدانستند چه داروهایی میبایست تجویز کنند. کمبود تجهیزات و ملزومات پزشکی، کار را سختتر کرده بود و همه این مشکلات و کمبودها، دست به دست هم داده بود تا روزهای سختی را برای کادر درمان رقم بزند. تا جایی که شاهد جان باختن تعداد زیادی از پزشکان درگیر کرونا بودیم. اما جدای از وجود بیماری کرونا در ایران، جامعه پزشکی با مشکلات دیگری نیز دست و پنجه نرم میکند. یکی از مهمترین مشکلات پزشکان برخلاف تصورات عامه معیشت آنها است. این روزها نه تنها پزشکان جوان بلکه تمامی پزشکان از نظر معیشتی دچار مشکلات جدی هستند. مشکل معیشتی
پزشکان ناشی از میزان تعیین تعرفهها است، پزشکان زیادی نسبت به آن انتقاد دارند، زیرا به عقیده آنها این تعرفهها در مقایسه با تورم کشور نامتناسب است. از جمله مشکلات دیگر میتوان به موضوع شکایاتی اشاره کرد که ممکن است هر پزشکی در معرض این شکایات قرار بگیرد. اما به عقیده برخی پزشکان این شکایات به دلیل کوتاهی پزشک صورت نمیگیرد و این موضوعات استرس و نگرانی را در پزشکان افزایش میدهد. از طرفی به دلایلی که هنوز مشخص نیست آمار دقیقی از مهاجرت پزشکان بیان نشده است اما پزشکان بر این باورند که این میزان از مهاجرت پزشکان متخصص ناشی از فراهم نبودن شرایط کار برای آنها است. به همین دلیل برای بررسیهای بیشتر نیازمند ارزیابی و بررسی علل نارضایتی جامعه پزشکی و رفع مشکلات آنها توسط دولت هستند. چراکه اکثر پزشکان با عشق و علاقه به مردم خدمت کرده و خواستهای جز امنیت شغلی و احترام ندارند.
همچنین دبیر شورای هماهنگی نظام پزشکیهای استان اصفهان گفته است: «۸۵ درصد از پزشکان عمومی درآمدی حدود ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان دارند. درآمد پزشکان حدود ۱۱ تا ۱۴ درصد از کل مبالغی است که برای نظام سلامت در بخشهای مختلف اعم از خدمات پاراکلینیک، دارو و … هزینه میشود، اما اغلب همین بخش درآمد پزشکان به چشم میآید و مورد انتقاد قرار میگیرد و مثلا هزینههای آزمایشگاهی یا تجهیزات پزشکی کمتر مورد نقد است.»
تبلیغهای خلاف واقع
دکتر بهروز برومند، فوقتخصص بیماریهای کلیه و پدر علم نفرولوژی ایران ضمن تبریک روز پزشک با اشاره به مهمترین چالشهای پزشکان گفت: من از سال ۴۴ تاکنون پزشک هستم. امروزه شغل پزشکی نسبت به گذشته به دلیل شبکههای اجتماعی و رفتار برخی پزشکان دشوارتر شده است. عدهای بر این عقیدهاند که اگر به اعتبار جامعه پزشکی خدشهای وارد شود، پزشکان تحت تاثیر قرار میگیرند. در حالی که به نظرم اگر لطمهای به جامعه پزشکان وارد شود، دودش به چشم بیماران میرود. زیرا بیماران برای روند درمان باید به پزشک اعتماد کامل داشته باشند، با ورود هجمهها بیماران نسبت به پزشکان بیاعتماد میشوند. بنابراین تبلیغهایی که علیه پزشکان در برخی رسانهها میشود، حرکت ضدمردمی است.
رییس اسبق دانشگاه علوم پزشکی ایران افزود: متاسفانه به تازگی دلالان زیادی با تبلیغ علیه پزشکان در شبکههای مجازی بیماران را با تورهای خاص راهی کشورهای همسایه مانند ترکیه میکنند. این روزها درآمد پزشکان ترکیه از بیماران ایرانی است. این در حالی است که علم پزشکان ایرانی با تفاوت بسیار زیاد از پزشکان ترکیه و حتی کشورهای دیگر به مراتب بیشتر است. چه بسا چند بیماری که در ترکیه عمل کرده بودند را اتفاقی دیدم و برخلاف تصورات به خوبی درمان نشده بودند. بنابراین امیدوارم در روز پزشک کمی بیشتر به این موضوعات پرداخته شود.
مجلس هم مقابل پزشکان
دکتر کوروش شمیمی، پزشک و متخصص جراحی عمومی نیز ضمن تبریک روز پزشک به تمام همکاران با اشاره به سختیهای این شغل گفت: پزشکان برخلاف تصورات مرخصی ندارند. ما ۲۴ ساعته در حال خدمت به مردم هستیم. اگر یک کارمندی ۲۴ ساعت کار کند ۴ تا حقوق کارگری دریافت میکند که معادل ۲۴ میلیون میشود. اما حقوق پزشکان به این مقدار نمیرسد ولی درطول ۲۴ ساعت مسوول بیمار است. بنابراین به نظرم این روزها زحمات پزشکان سراسر کشور دیده نمیشود. اگر بیماری در بیمارستانی تحت عمل قرار بگیرد و ۴۰ میلیون تومان بابت آن پرداخت کند، با تعرفههای عجیبی که تعیین شده است تنها یک میلیون آن دستمزد پزشک است و مابقی آن صرف خدماتی است که به بیمار داده میشود. اما بیماران بر این باورند که ۴۰ میلیون تومان را فقط دکتر میگیرد. هجمههایی که به پزشکان وارد میشود، واقعا تاسفآور است.
رییس انجمن بیمارستانهای خصوصی کشور افزود: یکی دیگر از مشکلات پزشکان ناامیدی از این شغل و ترک کشورشان است. متاسفانه براساس آمارهایی که هیچگاه شفاف نیست طی سالهای اخیر حجم عظیمی از پزشکان متخصص کشور را ترک کردند. موضوعی که در اصل به ضرر مردم است. از طرفی مجلس هم بارها به طور هیجانی قانونهایی را وضع کرده است که در هیچ صنفی وجود نداشته است. میزان مالیاتی که براساس آمار اشتباه مرکز آمار برای پزشکان تعیین کردند، به حدی آزاردهنده است که نیمی از پزشکان به همین دلیل یا مهاجرت میکنند یا شغل دیگری را برای حیات انتخاب میکنند. اگر به همین روال پیش روند طی یکی دوسال آینده بیماران ایرانی برای درمان باید به کشورهای همسایه رجوع کنند. نگرانی ما هم بابت این موضوع است. برخی مسوولان نباید بهگونهای با پزشکان رفتار کنند که آنها مجبور به ترک کشور شوند. پزشکان سرمایه هر کشوری هستند، باید برای حفظ آنها تلاش کرد.
پزشکان خواستار احترام هستند
دکتر علی فتاحی، متخصص گوش، حلق و بینی و عضو هیاتمدیره انجمن بیمارستانهای خصوصی کشور ضمن تبریک روز پزشک درخصوص مهاجرت پزشکان به عنوان یکی از چالشهای جامعه پزشکی که نیازمند ریشهیابی است، گفت: بیشتر مشکلات به مسائل مالی برمیگردد و چون دریافتی پزشکان وابسته به تعرفهها است، متاسفانه در سالهای اخیر شاهد نرخهای نامتناسبی بودیم. از آنجایی که متخصصین ما از بهترینها هستند، طبیعی است که وقتی پیشنهادات بهتری به آنها داده میشود ما نیز پزشکان و پرستاران خوب و نخبه خود را از دست خواهیم داد. مشکل دیگر نیز مورد هجمه قرار گرفتن جامعه پزشکی است. ولی توجه کنید که در بحران کرونا اگر در هر زمانی ما هرگونه کمبودی مثل دارو، تخت بیمارستان و غیره داشتیم، هیچگاه با کمبود نیروی انسانی مواجه نشدیم و همیشه نیروهای متخصص ما بدون هیچ ترسی در صحنه حاضر بودند. بنابراین درست نیست که این مسائل را مورد بیعنایتی قرار دهیم.
دادستان سابق نظام پزشکی کشور ادامه داد: هجمههایی درمورد فرار مالیاتی پزشکان درمورد همه افراد صحیح نیست. اغلب پزشکان در مطبهای خود کارتخوان دارند که البته وظیفه ما است که بیمار از هر لحاظ حتی پرداخت به مراکز درمانی نیز راحت و آسوده باشد. چنین موضوعاتی جامعه پزشکی را رنج میدهد و در شرایط اقتصادی و اجتماعی فعلی که همه مردم درگیر هستند، اگر نمیتوانیم زحمات آنها را جبران کنیم حداقل میتوانیم احترام آنها را حفظ کنیم. پزشکان وضعیت مردم، جامعه، دولت و مشکلات اقتصادی را درک میکنند ولی خواستهای جز حفظ دیوار احترام و اعتماد میان آنها و بیمارهایشان ندارند. چراکه اعتماد بیمار به پزشک خود در روند بهبود او نیز تاثیر بسزایی دارد و از بین رفتن این اعتماد به نفع هیچ یک از طرفین نخواهد بود.
جلوگیری از جریانات ضدپزشکان
دکتر سودابه کاظمی، رییس انجمن متخصصین زنان و زایمان ایران ضمن تبریک روز پزشک گفت: یکی از مسائل بسیار مهم که باید به گوش مسوولان محترم رسد، این است که درصد کمی از پزشکان درآمدهای بالایی دارند و عمده بدنه پزشکی به ویژه پزشکان جوان از نظر معیشتی دچار مشکلات جدی هستند. درواقع مسوولیتها و سختی این کار به قدری زیاد است که در کنار مشکلات مالی و هجمهها و بیاحترامیهایی که به پزشکان میشود، اکثر آنها مایل به ادامه تحصیل نیستند و اگر فکری درباره این مسائل نشود، افراد از این رشته دور میشوند و یا مهاجرت میکنند که در نهایت مردم ضرر خواهند کرد.
کاظمی گفت: برخی از مشکلات جامعه پزشکی که در سالهای اخیر بیشتر شده است موضوع تعرفههای پایین پزشکی با رشد روزافزون تورم و افزایش هزینههای پزشکان است که همکاران ما را دغدغهمند کرده به طوری که بسیاری از آنها مجبور به تعطیل کردن مطب خود شدهاند. همچنین مهاجرت روزافزون پزشکان نیز ناشی از دغدغههای متعددی اعم از معیشت، نبود امنیت شغلی و اجتماعی آن هم با توجه به هجمههایی است که به پزشکان وارد میشود. این مسائل برای پزشکان بسیار آزاردهنده است.
کاظمی ادامه داد: کشور ما در حوزه پزشکی پیشرفت چشمگیری داشته است و نخبههای بسیاری را در این رشته تربیت کرده است ولی متاسفانه به جای آنکه مرکز ارجاعی و عنوان توریسم سلامت منطقه را داشته باشد، جریاناتی را راهاندازی میکند که باعث دلسردی و خروج نخبههای ما از کشور میشود. امیدوارم مسوولین محترم به فکر باشند و سرمایههای نفیس خود را که به سختی به دست آمدهاند، به راحتی در اختیار کشورهای دیگر قرار ندهند. همچنین مسوولان باید با چارهاندیشی جلوی شکسته شدن حرمت پزشکان را بگیرند و از پزشکان جوان محافظت کنند.
پزشکان در تنگا
دکتر علیرضا صفایی، متخصص بیهوشی، عضو هیاتمدیره انجمن صنفی بیمارستانهای خصوصی کشور و مدیرعامل بیمارستان توس ضمن تبریک روز پزشک به تمام همکاراناش در مورد چالشهای این شغل گفت: برخلاف تصورات عوام شغل پزشکی بسیار سخت و طاقتفرسا است. برخی فراموش میکنند که پزشکان نیز جزئی از جامعهاند، این در حالی است که پزشکان تقریبا ۱۰ سال دیرتر از دیگر مشاغل مشغول به کار میشوند. زیرا پزشکان تا ۳۵ سالگی باید تخصص بگیرند و طرح بگذرانند تا بتوانند به مردم خدمت کنند. پزشکان هم مانند تمام مشاغل دیگر به دلیل نوسانات اقتصادی دچار مشکلاتی شدهاند. مشکلاتی که گاه علاجی برای آنها پیدا نشده است. اما با این وجود همیشه نسبت به بیماران مسوولیتپذیر بودهایم و در بدترین دوران بیماری کرونا نیز ایستادیم و جانمان را فدای مردم کردیم. اما برخی اوقات به دلیل برخی اتفاقها انگشت اتهام به سوی تمام پزشکان روانه شده است؛ به نظرم اینکه با اشتباه یک نفر صنف و دیگر افراد زیر سوال بروند، کاملا اشتباه است. اگر پزشکی طبق اصول رفتار نمیکند باید مانند تمام اصناف دیگر براساس قانون با او برخورد شود، نه اینکه آن ایراد را به تمامی پزشکان نسبت دهند. نباید فراموش کنیم که پزشکان و کادر درمان در دوران جنگ، تحریم و شیوع بیماری کرونا در خط مقدم و همراه همیشگی مردم بودند. در هر صورت رضایتمندی خدا و مردم بزرگترین پاداش پزشکان است. وی افزود: این روزها فشارهای روانی و اقتصادی زیادی بر پزشکان وارد شده است. بحث افزایش تعرفهها در حالی مطرح شده است که این روزها مشکلات اقتصادی و معیشتی پزشکان را هم مانند دیگر افراد جامعه درگیر کرده است. اما تصورات مردم نسبت به پزشکان کاملا متفاوت از واقعیت است. هجمههایی که به پزشکان وارد شده است به ضرر مردم و دانشجویانی است که تازه در این راه قدم برداشتهاند. چرا که با توجه به نگاه دولت و ملت درخصوص این شغل افراد کمتری به سمت گرفتن تخصص گرایش دارند. چه بسا صندلی برخی رشتههای پزشکی برای کنکور خالی مانده است. چنین اتفاقهایی به نفع هیچ کس نیست. وقتی ضریب مالیات پزشکان از ورزشکاران بیشتر میشود؛ قاعدتا پزشکان مهاجرت میکنند، کمبود پزشک متخصص و حاذق در ایران بیماران را سرگردان میکند. به گونهای که بیماران برای درمان مجبورند به کشورهای همسایه بروند. بنابراین مشکلات و چالشهای پزشکان تمامی ندارد، امیدواریم که به زودی تدبیری اندیشیده شود.
آینده پزشکی ایران تاریک است
دکتر ایرج خسرونیا، رییس انجمن متخصصین داخلی ایران نیز ضمن بیان اینکه درحال حاضر پزشکان آینده خوبی را برای جامعه پزشکی نمیبینند، به مشکلات و چالشها در این حوزه اشاره کرد: آینده پزشکی در ایران تاریک است به این دلیل که دستاندرکاران وزارتخانه، مجلس و دولتیان رابطه خوبی با جامعه پزشکی ندارند و هر روز قانون و تبصرههای متفاوتی علیه جامعه پزشکی اعلام و فضا را برای پزشکان تنگتر میکنند. مثلا موضوع تعرفههای پزشکی که از تمامی تعرفههایی که دولت تعیین میکند بسیار پایینتر است و توجهی نیز به مخارج این قشر ندارند. همین مسائل به افزایش روز به روز مهاجرت انواع پزشکان منجر میشود که نه تنها جلوی این مساله را نمیگیرند بلکه با افزایش ظرفیت دانشجوی پزشکی، صدور پزشک را به سایر کشورها افزایش خواهند داد.
خسرونیا با بیان اینکه اگر به این مساله رسیدگی نشود مملکت به خطر خواهد افتاد، تاکید کرد: دولت، مجلس، سازمان نظام پزشکی و غیره باید به فکر باشند وگرنه در سالهای آینده ما برای درمان مجبور به رفتن به کشورهای اطراف خواهیم شد. که خب متاسفانه به شدت بیخیال و بیتوجه هستند و گمان میکنند که پزشکان درآمدهای بسیار بالایی دارند. درحالی که تنها ۱۰ درصد از جامعه پزشکی درآمدهای خوبی دارند. مسوولین ۹۰ درصد مابقی را نادیده میگیرند که باعث میشود هر روز به چالشهای ما افزوده شود. اگر مسائل و مشکلات جامعه پزشکی حل نشوند، توان نگهداری پزشکان را در ایران نخواهیم داشت و به تولیدکننده پزشک تبدیل خواهیم شد.
کارخانه تولید پزشک برای سایر کشورها
دکتر شیرین نیرومنش، متخصص زنان و زایمان ضمن تبریک روز پزشک به تمامی خانمها و آقایان فعال در این حوزه، درباره سختی کار پزشکان گفت: افرادی که وارد این رشته میشوند نه تنها باید عاشقانه به این حرفه نگاه کنند بلکه باید آمادگی گذشتن از بسیاری از مسائل جانبی زندگی خود را نیز داشته باشند. این موضوع برای پزشکان زن که نقشهایی مثل همسری و مادری را در زندگی شخصی دارند، پررنگتر است که نیازمند همکاری و امکانات ویژهای از سوی خانوادهها و اطرافیان است.
این متخصص زنان و زایمان در ادامه به برخی از مشکلات فعلی در حوزه پزشکی اشاره کرد: درواقع جامعه پزشکی با مشکلات متعددی مواجه است که یکی از اساسیترین این مشکلها، قضیه تعرفهها است که در مقایسه با این تورم وحشتناک، حقوق پزشکان کم و نامتناسب است. از جمله مشکلات دیگر میتوان به موضوع شکایات اشاره کرد که ممکن است هر پزشکی در معرض این شکایات قرار بگیرد ولی متاسفانه گاه شاهد هستیم که برخی از شکایات به دلیل کوتاهی پزشک صورت نمیگیرد و این موضوعات استرس و نگرانی را در پزشکان افزایش میدهد.
نیرومنش به موضوع مهاجرت بسیاری از پزشکان از ایران اشاره کرد و افزود: این میزان از مهاجرت که ناشی از فراهم نبودن شرایط کار برای پزشکان است، نیازمند ارزیابی و بررسی علل نارضایتی جامعه پزشکی و رفع مشکلات آنها توسط سیستم است. چراکه اکثر پزشکان با عشق و علاقه مردم خدمت میکنند و خواستهای جز امنیت شغلی و احترام ندارند.
وی با تاکید براینکه «افزایش ظرفیت دانشجوی پزشکی بدون حل مشکلات اساسی و پایهای پزشکان فایدهای ندارد» بیان کرد: متاسفانه ما بهترین سرمایههای کشور را در دانشگاهها و با هزینههای کلان تربیت میکنیم ولی زمانی که به باردهی آنها میرسد، تعداد قابل توجهی از آنها عزم رفتن به خارج از کشور میکنند. درحالی که برای جلوگیری از این اتفاق باید امکانات سایر کشورها را با داخل کشور خود مقایسه کرده و شرایط لازم برای نگهداری بهترین سرمایههای کشور را فراهم کنند.
این متخصص زنان و زایمان ادامه داد: کار پزشکی به مقدار کافی زمانبر و سخت است بنابراین بسیاری از پزشکان عمومی ما به شغل دیگری نیز مشغول هستند که از تامین نبودن زندگی آنها حکایت دارد. بنابراین نظام موظف است که با ریشهیابی و بررسی دقیق شرایط آرام و مناسبی برای مطالعه پزشکان و دانشجویان پزشکی، امکان کار با درآمد مناسب و منطقی و همچنین زمینه ادامه تحصیل را برای آنها فراهم کند تا آنها نیز متقابلا بتوانند آخرین روشهای روز پزشکی را برای بیمارهایشان به کار گیرند.
نیرومنش در پایان گفت: درمجموع مشکلات پزشکان مشکلات اجتماعی، اقتصادی، احترام کافی، امنیت شغلی و درآمد کافی است که امیدواریم این مشکلات رفع شوند و حتی پزشکانی که مهاجرت کردهاند نیز به کشور خود بازگردند. ولی درغیر این صورت ما به کارخانه تولید پزشک برای سایر کشورها تبدیل خواهیم شد. جهان صنعت