همه مهاجر شدند، حتی لوله‌کِش‌ها، حتی به خلیج فارس

شفاآنلاین>سلامت>«باید به قدرت اول اقتصادی منطقه تبدیل شویم»، این جمله آشنا بارها از زبان سکان‌داران اقتصادی شنیده‌شده و در روز ملی صنعت، معدن و تجارت هم از زبان دولت سیزدهم به گوش رسید؛ اما حالا در گزارشی عجیب مجله آمریکایی فوربس، از صد شرکت برتری در خاورمیانه صحبت می‌کند که بر خلاف شعار ابراهیم رئیسی یا دولت‌های قبلی حتی یکی هم به ایران تعلق ندارد. چند وقت پیش بود که فوربس، صد شرکت برتر خاورمیانه در سال 2021 را معرفی کرد که در میان آن‌ها حتی نام یک شرکت ایرانی هم نبود.

به گزارش شفاآنلاین: واقعیتی تلخ که به نظر می‌رسد ایران نه‌فقط از چرخه اقتصادی جهان که از اقتصاد منطقه هم خارج‌شده و روزگار مالی خوبی ندارد. بر اساس گزارش فوربس، این شرکت‌های برتر بر اساس ارزش بازار، میزان فروش، دارایی‌ها و سود طبقه‌بندی شده‌اند. آمار دقیقی از تعداد شرکت‌های موجود در خاورمیانه در دست نیست، اما آن‌طور که برآوردهای داخلی نشان می‌دهد حدود 500شرکت بزرگ در ایران وجود دارد که به تعبیر ما غول‌های اقتصادی کشور هستند، اما به نظر می‌رسد طبق محاسبات تحلیلگران بین‌المللی، این غول‌های اقتصادی جایی در میان شرکت‌های رده اول خاورمیانه در یک سال اخیر نداشته‌اند و این نشان می‌دهد برخلاف ادعاهای مطرح‌شده توسط سکان‌داران اقتصادی، در بین کشورهای منطقه و دنیا سرآمد نیستیم. نکته قابل‌توجه در گزارش این مجله آمریکایی این است که شرکت‌های برتر خاورمیانه همگی در سال‌های اخیر در وضعیت پاندومی کرونا، قرار داشته و درآمد این شرکت‌ها تحت تأثیر این موضوع قرارگرفته بود؛ اما بااین‌همه بر اساس برآوردها، مجموع فروش این شرکت‌ها در سال گذشته میلادی با وجود کاهش درآمد نسبت به سال‌های قبل از بیماری کووید، به 550میلیارد دلار رسیده.

جالب است بدانید درآمد خالص کل این شرکت‌ها نیز در همان سال به 91میلیارد دلار رسید که به ترتیب 1717.9درصد و 38.5درصد در مقایسه با لیست سال 2020 کاهش‌یافته است. با همه این‌ها درآمدهای قابل‌توجه شرکت‌های مورد ارزیابی در وضعیت بورس این کشورها نیز تأثیرگذار بوده و ورود سرمایه‌گذاران به این بازار را با استقبال بیشتری همراه کرده است. بد نیست بدانید در این لیست آرامکوی عربستان سعودی با 37شرکت، در رتبه اول قرار گرفته و بعدازآن امارات متحده عربی با 27شرکت قرار گرفته و در جایگاه سوم نیز قطر با 17شرکت جای گرفته است. این در حالی است که نگاهی به وضعیت شرکت‌های داخلی اوضاع تأسف‌باری را نشان می‌دهد، برای کسی پوشیده نیست که خبرهای رسیده از دو غول خودروسازی در کشور همیشه با ارقام درشت زیان و خسارت این شرکت‌ها همراه بوده، چیزی که از نگاه اذهان عمومی اگر واقعیت داشته باشد، محال است با ادامه فعالیت این کارخانه‌ها همراه باشد. درهرصورت اما آنچه درباره شرکت‌های خودروسازی که به قول بورسی‌ها لیدر بازار هستند گفته می‌شود کلمات خوبی نیست؛ ضررده، زیان‌آور. تحت چنین شرایطی که خودروهای داخلی نه رقیبی در میدان دارند و نه انرژی لازم برای بالا بردن کیفیت در آن‌ها دیده می‌شود، فقط خبرهای برجامی است که می‌تواند یک روز یا نیمی از روز اوضاع خودروهایی را بهتر کرده و وضعیت بورس کمی رشد کند. هر چه هست به نظر می‌رسد سرمایه‌گذاری در شرکت‌های بزرگ کشور به‌گونه‌ای نبوده که اقتصاد ایران با افزایش تولید ناخالص داخلی در میان کشورهای خاورمیانه حرفی برای گفتن داشته باشد. این را حالا دیگر سرمایه‌گذاران بزرگ داخلی هم به‌خوبی می‌دانند و در جایی که مهاجرت به کشورهای اروپایی و آمریکایی برای افراد تحصیل‌کرده داغ شده، صحبت از مهاجرت به کشورهای تراز اول اقتصادی خاورمیانه نیز در میان سرمایه‌گذاران رواج بیشتری گرفته است.

به گزارش منابع مختلف تنها ۵۰۰هزار نفر ایرانی در دبی زندگی می‌کنند و حدود یک‌میلیون نفر نیز اقامت این کشور را به‌عناوین‌مختلف دارند. با داغ شدن آمار مهاجرت در بین سرمایه‎‌گذاران داخلی، حالا بر اساس شنیده‌ها، امارات برنامه‌های مختلفی برای کارآفرینان ایرانی تدارک دیده که در میان سنگ‌اندازی نهادهای داخلی برای راه‌اندازی کسب‌وکار موردتوجه بسیاری از افراد با وضعیت مالی مناسب قرار گرفته است. البته از گوشه و کنار نیز خبرهای رسیده حکایت از این دارد که فقط افراد مرفه نیستند که حالا جذب سرمایه‌گذاری در برترین کشورهای اقتصادی خاورمیانه شده‌اند که موج مهاجرت به لوله‌کش، آشپز و کابینت‌ساز هم رسیده است.

بر اساس برآوردها، افرادی فاقد استانداردهای پیشین مهاجرت، حالا درصددند از ایران بروند. زمستان سال گذشته بود که حمید حسینی، یک فعال اقتصادی در این زمینه گفت: «تا سال‌های گذشته افرادی که واجد خصوصیات خاص بودند و در طبقه مشخصی حضور داشتند، متقاضی مهاجرت بودند، اما در دو سال اخیر موج مهاجرت به آدم‌های عادی رسیده است، کسانی که در سال‌های گذشته فاقد استاندارد مهاجرت شناخته می‌شدند». وی گفت: «مدیران برخی شرکت‌هایی که کار مهاجرت انجام می‌دهند، شخصاً به من اعلام کردند که قبلاً هفته‌ای سی تا چهل درخواست برای مهاجرت داشتند که از سوی افرادی با تخصص‌های بالا و درس‌خوانده ارائه می‌شد اما در شرایط فعلی تعداد این درخواست برای این شرکت‌های معمولی به ۱۸۰درخواست رسیده است که نشان از افزایش میل به مهاجرت در ایران دارد». وی گفت: «جالب است در میان متقاضیان مهاجرت از لوله‌کش تا کابینت‌ساز و آشپز و برق‌کار و آرایشگر و … نیز دیده می‌شوند، این یعنی اگر تا دیروز فقط درس‌خوانده‌ها می‌خواستند از ایران بروند، امروز صاحبان حرف و افرادی که حرفه‌ای را بلدند نیز متقاضی مهاجرت هستند و این نشانه‌های باید سیاست‌گذار را نگران کند».

وی گفت: «اغلب این افراد در پاسخ به این سؤال که چرا می‌خواهید از ایران مهاجرت کنید می‌گویند آنجا حقوق بیشتری دارم و می‌توانم راحت‌تر زندگی کنم، این عبارت راحت‌تر خیلی مسئله و عبارت مهمی است، این نشان می‌دهد چشم‌انداز آن‌ها نسبت به آینده کشور دیگر چندان روشن نیست و نوعی خستگی و نگرانی در آن‌ها وجود دارد.» بر اساس گفته‌های عضو اتاق بازرگانی ایران: «همین حالا امارات متحده عربی شهرکی صنعتی احداث و اعلام کرده است هرکسی که در ایران کارخانه داشته است می‌تواند در این شهرک زمین مجانی بگیرد. جالب اینجاست به‌محض امضای قرارداد بانک ۹۰درصد هزینه‌ها را تسهیلات می‌دهد تا فرد آنجا کار تولیدی کند.