تصویر دخل و خرج خانوار

به گزارش شفاآنلاین:نتایج تازه ترین بررسی های مرکز آمار درخصوص هزینه و درآمد خانوارها نشان می دهد که درآمد، هزینه و پس انداز خانوارها در سال گذشته به ترتیب بیش از 50، 48 و 63 درصد افزایش یافته است که این موضوع، انقباض مصرفی خانوارها نسبت به رشد درآمد را نشان می دهد. طبق این بررسی سهم خوراکی ها در سبد هزینه خانوارها افزایش یافته که یک زنگ خطر برای معیشت خانوارها محسوب می شود. با این حال، این آمارها نکته مثبت مهمی نیز دارد. براساس این گزارش ،تغییرات ضریب جینی نشان می دهد که نابرابری درآمدی در بین خانوارها کاهش یافته است.به گزارش خراسان، تازه ترین گزارش مرکز آمار ایران از وضعیت معیشت ایرانیان نشان می دهد که متوسط هزینه (ناخالص) هر خانوار شهری در سال گذشته با رشد 48.9 درصدی به سالانه 94 میلیون و 135 هزار تومان معادل ماهانه 7 میلیون و 708 هزار تومان رسیده، در حالی که درآمد این خانوارها با رشدی معادل 50.5 درصدبه 112 میلیون و 421 هزار تومان در سال معادل 9 میلیون و 368 هزار تومان در ماه افزایش یافته است. در نتیجه می توان گفت هر خانوار شهری در سال گذشته 18 میلیون و 920 هزار تومان (معادل ماهانه یک میلیون و 660 هزار تومان) از درآمد خود را پس انداز کرده است.با این اوصاف جدول خلاصه هزینه درآمد خانوارهای شهری نشان می دهد که خانوارهای شهری احتمالاً به دلیل رشد قیمت کالاهای با دوام تلاش خود برای پس انداز را بیشتر کرده اند به طوری که برخلاف رشد 50.5 درصدی درآمد و 48.9 درصدی هزینه، پس انداز خود را 58.9 درصد افزایش داده اند.

سبقت رشد هزینه های خوراکی از غیر خوراکی

در شرایطی که در بیشتر ماه های گذشته (به طور مشخص از ابتدای سال 1400 تاکنون) نرخ تورم ماهانه کالاهای خوراکی از کالاهای غیر خوراکی بیشتر بوده، به نظر می رسد این موضوع تاثیر خود را بر رشد هزینه های خوراکی خانوارها نیز گذاشته است. به خصوص این که این کالاها عمدتاً به دلیل ضروری بودن، قابل حذف از سبد مصرفی خانوار نیستند. بر این اساس، مشاهده می شود که رشد هزینه ناخالص کالاهای خوراکی خانوارهای شهری در سال گذشته، 53 درصد بوده و هزینه خالص کالاهای غیر خوراکی کمتر از آن یعنی 46.7 درصد افزایش یافته است.

افزایش تعداد اجاره نشین ها

گزارش مرکز آمار در بخشی دیگر، تغییرات مصرف لوازم عمده زندگی خانوارها در سال 1400 را نیز نشان می دهد. طبق این داده ها، درصد خانوارهای شهری استفاده کننده از خودروی شخصی، فریزر، یخچال، جاروبرقی، ماشین لباس شویی و ماشین ظرف شویی افزایش یافته، در حالی که این میزان برای کالاهای دوچرخه، تلویزیون رنگی، یخچال فریزر، اجاق گاز و مایکروویو کاهشی بوده است. مصرف موتورسیکلت نیز از این منظر تغییری نکرده است.

تغییرات نحوه تصرف مسکن نیز از دیگر داده های قابل توجهی است که در گزارش مرکز آمار به آن اشاره شده است. بر این اساس، درصد خانوارهای شهری دارای مسکن ملکی در سال 1400، 0.1 واحد افت و درصد خانوارهای دارای مسکن اجاری در آن سال 0.25 واحد افزایش یافته است. در سال گذشته 23.16 درصد خانوارهای شهری دارای مسکن اجاری و 68.34 درصد دارای مسکن ملکی بوده اند.

علامت منفی رشد سهم خوراکی ها

در تحلیل داده های هزینه و درآمد خانوار، از رشد سهم هزینه های خوراکی به عنوان یک نشانه منفی یاد می شود چرا که بیانگر این است که خانوارها سهم بیشتری از سبد هزینه خود را به کالاهای ضروری اختصاص داده اند. کالاهایی که اساساً با افزایش درآمد، سهم آن ها در سبد هزینه ها کاهش می یابد. با این اوصاف، داده های اخیر مرکز آمار حاکی از این است که سهم خوراکی ها در سبد هزینه خانوار از 26 درصد در سال 1399، به 27 درصد در سال 1400 رسیده است و در سوی مقابل سهم هزینه های غیر خوراکی نیز یک درصد کم شده است. همچنین این داده ها سهم مسکن، سوخت و روشنایی از سبد هزینه خانوار را 36 درصد نشان می دهد. در حالی که در سال 99، این رقم 37 درصد بوده است.

کاهش امیدوارکننده ضریب جینی در شهرها

با وجود این، نکته قابل تامل درخصوص درآمد و هزینه خانوار در سال گذشته، کاهش ضریب جینی است. این ضریب که رقمی بین صفر و یک دارد، در کمترین مقدار یعنی صفر به معنای توزیع کاملاً برابر درآمد یا ثروت و در بیشترین مقدار خود یعنی یک، به معنای نابرابری مطلق توزیع درآمد در جامعه است. بر این اساس، ملاحظه می شود که ضریب جینی در کل کشور بهبود یافته و از 0.4006 به 0.3938 رسیده است. عامل این بهبود درآمد، به بهبود درآمد در نقاط شهری بر می گردد که در این مناطق ضریب جینی از 0.3835 به 0.3757 کاهش یافته است. در عین حال، در مناطق روستایی وضعیت توزیع درآمد بدتر شده و ضریب جینی در این مناطق از 0.3590 به 0.3594 افزایش یافته است.خراسان