شفاآنلاین>سلامت>کیسه صفرا یکی از اندام های بدن است که اغلب افراد اطلاعات بسیار اندکی در مورد وظایف و عملکرد این اندام دارند. دلیل اصلی این امر این است که تا زمانی که عضوی از بدن به خوبی وظایف خود را انجام می دهد، ما به اهمیت وجود این عضو توجهی نشان نمی دهیم. به گزارش شفاآنلاین:اما به محض ابتلا به یک بیماری کوچک درک می کنیم هر یک از اندام ها و ارگان های بدن چه وظیفه مهمی برای حفظ سلامتی ما بر عهده دارند. در کیسه صفرا نیز مانند سایر ارگان های بدن ممکن است بافت ها به صورت غیر طبیعی رشد کنند. رشد غیر نرمال بافت های کیسه صفرا باعث به وجود آمدن پولیپ های کیسه صفرا می گردد و کیفیت زندگی افراد را به صورت جدی کاهش می دهد لذا با توجه به اهمیت موضوع در اینباره با دکتر سید امیر منصور رضادوست ، فوق تخصص گوارش و کبد و دکتر مسعود صدرالدینی، فوق تخصص گوارش و کبد و دکتر محمد امانی ، فوق تخصص گوارش و کبد گفت و گو کرده ایم .دکتر رضا دوست در اینباره می گوید : پولیپ های کیسه صفرا به عنوان توده‌های پلیپوئیدی در کیسه صفرا توصیف می‌شوند که معمولاً به صورت تصادفی در حین اولتراسوند یا پس از عمل جراحی برداشتن کیسه صفرا تشخیص داده می‌شود. وی ادامه داد : این پولیپ ها رشد سلول‌های غیرطبیعی است که از داخل پوشش کیسه صفرا خارج می‌شوند. بیشتر پولیپ هایی که در کیسه صفرا یافت می‌شوند، خوش‌خیم هستند که اندازه کوچک آنها کمتر از یک سانتیمتر و غیر غوطه‌ور هستند. با این حال، پولیپ های بزرگتر ممکن است به‌طور بالقوه بدخیم باشند، هرچند این مورد نادر است.این فوق تخصص گوارش و کبد مطرح کرد : تنها درمان موثر برای پولیپ های کیسه صفرا، کولسیستکتومی یا حذف کیسه صفرا است که شایع‌ترین درمان برای سنگ‌های صفراوی است، اما برخی از گزینه‌های غیر جراحی نیز وجود دارد.وی متذکر شد : خطر ابتلا به سرطان با افزایش اندازه پولیپ بیشتر می‌شود. اگر یک پولیپ بیش از یک سانتیمتر است معمولاً توصیه می‌شود که برداشته شود تا سرطانی نشود. هرچه سریع‌تر مشکلات مربوط به کیسه صفرا تشخیص و درمان شوند، عوارض کمتری رخ می‌دهد. دکتر رضا دوست توضیح داد : علت پولیپ کیسه صفرا ناشناخته و نامشخص است. ایجاد پولیپ کیسه صفرا ممکن است به عواملی مانند سن که به‌عنوان عاملی برای ایجاد پولیپ های کیسه صفرا به‌ویژه در افراد بالای 50 سال شناخته می‌شود ، زن بودن ، مصرف فیبر بالا در رژیم غذایی که به‌احتمال زیاد باعث شایع‌ترین نوع پولیپ کیسه صفرا می‌شود که پولیپ کلسترول و کلسترولی است ، افرادی که قبلاً دارای سنگ کلیه بوده‌اند به احتمال زیاد دارای پولیپ صفراوی است و هپاتیت مزمن B بستگی دارد .
این فوق تخصص گوارش و کبد ادامه داد : در بیشتر موارد، پولیپ کیسه صفرا علائم ایجاد نمی‌کنند اما گاهی اوقات می‌توانند باعث شوند علایمی نظیر شکم‌درد و تهوع و استفراغ ایجاد شود .
> پولیپ ها اغلب با سنگ کیسه صفرا همراه هستند
وی اظهار کرد : پولیپ ها اغلب با سنگ کیسه صفرا همراه هستند. پنج نوع ضایعه وجود دارند که پولیپ های کیسه صفرا را مشخص می‌کنند و برخی از آنها پتانسیل بدخیم شدن دارند.دکتر رضا دوست ادامه داد : پولیپ های کلسترول، در مقادیر متعدد و چند عنصر با اندازه‌های 2 تا 10 میلی‌متری توصیف می‌شوند. این موضوع برای اکثریت پولیپ های کیسه صفرا صادق است. پولیپ ها به علت تولید بیش از حد کلسترول و تری گلیسیرید در پوشش اپیتلیال قرار دارند.
این فوق تخصص گوارش و کبد گفت : دومین نوع شایع پولیپ های کیسه صفرا ، آدنومیوماتوز است که در فوندوس کیسه صفرا قرار دارد. اندازه پولیپ از 10 تا 20 میلی‌متر است و به صورت ضخامت کانونی در دیواره کیسه صفرا هنگام اولتراسوند مشاهده می‌شود. آدنومیوماتوز خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد بنابراین توصیه به جراحی می‌شود.
این فوق تخصص گوارش و کبد افزود : نئوپلاسم های متفرقه درکیسه صفرا بافت معمولی نادر با اندازه پولیپ 5 الی20 میلی‌متر هستند. این پولیپ متشکل از تمام ضایعات نادر است و دارای ویژگی خوش‌خیمی است.
وی تشریح کرد : برای تشخیص پولیپ کیسه صفرا، پزشک از بیمار در مورد سابقه پزشکی‌اش سوال می‌کند و معاینه شکم نیز انجام می‌دهد که شامل بررسی درد در شکم است. سپس تست‌ها و روش‌های تخصصی می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد .
دکتر رضا دوست توضیح داد : پولیپ های کیسه صفرا بیشتر از 5 میلی‌متر را می‌توان با سونوگرافی شکم تشخیص داد. سونوگرافی از امواج صوتی برای تولید تصاویر درون بدن بیمار استفاده می‌کند و می‌تواند تعداد و اندازه پولیپ ها و تفاوت بین پولیپ کلسترول و آدنوم را تشخیص دهد اما تشخیص بین پولیپ خوش‌خیم و بدخیم قابل‌اعتماد نیست. اولتراسوند آندوسکوپی و اولتراسوند با وضوح‌بالا به همان اندازه در تشخیص بین پولیپ خوش‌خیم و بدخیم موثر است. سی‌تی‌اسکن، ام آر آی و کول سیستوگرافی داخل وریدی در تشخیص پولیپ های کیسه صفرا نسبت به اولتراسوند کمتر حساس هستند.
این فوق تخصص گوارش و کبد اظهار کرد : کنترل و درمان پولیپ کیسه صفرا ضروری نیست مگر اینکه درد و ناراحتی شدید در بیمار ایجاد شود. پولیپ با ابعاد کوچک حدود یک سانتیمتر یا کمتر و غیر نئوپلاستیک اغلب بدون درمان باقی می‌ماند، اما توسط متخصصین برای نظارت بر تغییرات در ویژگی و اندازه پولیپ از نزدیک مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. با این حال در مواردی که بیمار تصمیم به انجام عمل جراحی می‌گیرد یا زمانی که جراحی لازم است باید بررسی و تشخیص دقیق قبل از جراحی برداشتن پولیپ برای جلوگیری از سرطان انجام شود.وی اضافه کرد : پولیپ های کوچک که برداشته نمی‌شوند باید در فواصل منظم به‌عنوان‌مثال هر 6 تا 12 ماه یکبار معاینه شوند. پولیپ بزرگ با اندازه بیش از 10 میلی‌متر که باعث درد و ناراحتی بیمار خواهد شد با جراحی برداشتن پولیپ، درمان می‌شود. اساساً دو روش جراحی برای درمان پولیپ کیسه صفرا وجود دارد که عبارتند از جراحی لاپاروسکوپی کیسه صفرا و انجام کوله سیستکتومی.دکتر رضا دوست مطرح کرد : جراحی لاپاروسکوپی کیسه صفرا برای بیمار مبتلا به پولیپ کمتر از یک سانتیمتر توصیه می‌شود و خطر ابتلا به سرطان را از بین می‌برد. درمان پولیپ کیسه صفرا با جراحی لاپاروسکوپی به دلیل ایمنی بیشتر در مقایسه با عمل جراحی باز و دوره بهبودی سریع‌تر ترجیح داده می‌شود به صورتی که پس از کمتر از یک هفته از بهبود بیمار می‌تواند به فعالیت‌های نرمال بازگردد.
این فوق تخصص گوارش و کبد افزود : انجام کوله سیستکتومی نیز به بیمار با پولیپ بزرگتر از 1 سانتیمتر یا بیشتر از 10 میلی‌متر و پولیپ مشکوک به سرطان توصیه می‌شود. این جراحی باز است که نیاز به 2 تا 4 اینچ برش در شکم دارد. نمونه برداشته‌شده معمولاً برای آزمایش بیوپسی بعد از عمل کوله سیستکتومی به آزمایشگاه ارسال می‌شود تا بیشتر بررسی شود که آیا پولیپ سرطانی است یا خیر.
وی متذکر شد : هیچ رژیم خاصی وجود ندارد که از بروز پولیپ های کیسه صفرا جلوگیری کند. از آنجایی که پولیپ های کیسه صفرا معمولاً با سنگ صفراوی ارتباط دارد، رژیم غذایی که می‌تواند باعث جلوگیری از سنگ‌های صفراوی شود، ممکن است خطر پولیپ های صفراوی را نیز کاهش دهد. با این وجود بهتر است از ایجاد پولیپ های کیسه صفرا جلوگیری شود تا اینکه بخواهید آنها را درمان کنید. دکتر رضا دوست ابراز کرد : راه‌هایی مختلفی برای جلوگیری از ایجاد پولیپ های کیسه صفرا وجود دارد که عبارتند از حفظ وزن مناسب بدن ، وعده‌های اصلی غذا را حذف نکنید و اگر قصد کاهش وزن داشته باشید باید آن را به آرامی انجام دهید. در هنگام کاهش وزن برای جلوگیری از رژیم غذایی نامناسب و یا گرسنگی کشیدن فقط برای کاهش وزن، با پزشک مشورت کنید.این فوق تخصص گوارش و کبد افزود : برای جلوگیری از ایجاد پولیپ های کیسه صفرا مصرف چربی‌های با اشباع کم (گوشت قرمز، پنیر) و کلسترول کم (تخم‌مرغ، میگو، گوشت ارگانیک) مصرف کنید. غلات شیرین و برنج سفید، نان و ماکارونی و شیرینی‌ها با خطر بالای ابتلا به بیماری کیسه صفرا همراه هستند. مصرف برنج قهوه‌ای، نان گندم، ماهی و روغن زیتون و سرکه توصیه می‌شود و از مصرف نوشیدنی‌های گازدار برای جلوگیری از ایجاد پولیپ های سنگین کیسه صفرا اجتناب کنید.
>اغلب پولیپ های کیسه صفرا از نوع خوش خیم است
وی ادامه داد : پولیپ های کیسه صفرا به صورت یک زائده فضای داخلی کیسه صفرا را اشغال می کند و گاهی احتمال دارد فرد از بیماری خود مطلع نباشد و در زمان جراحی های شکم متوجه بیماری خود شود.
این فوق تخصص گوارش و کبد تشریح کرد : به طور معمول پولیپ های کیسه صفرا علائم و نشانه های مشخص را به همراه نداشته باشد و احتمال دارد که این بیماری به صورت اتفاقی در جراحی های شکم یا آزمایش و سونوگرافی مشخص می شود.
وی اشاره کرد : روش های تشخیصی بسیاری برای بیماری پولیپ کیسه صفرا وجود دارد که برای مشاهده دقیق از وضعیت پولیپ کیسه صفرا انجام آزمایش و سونوگرافی کمک کننده خواهد بود که می توان از این طریق میزان خطر سرطانی بودن این نوع پولیپ ها را تشخیص داد.روش های دیگر تشخیصی آزمایش PET و سی تی اسکن کمک کننده نیز می باشد. همچنین از این آزمایش ها می توان برای نظارت بر نحوه رشد پولیپ های کیسه صفرا و تغییرات مشکوک نیز استفاده نمود.
دکتر صدر الدینی عنوان کرد : درمان پولیپ‌های کیسه صفرا توجه به برخی عوامل همچون اندازه، احتمال سرطانی بودن آنها و نوع پولیپ های کیسه صفرا مشخص می شود، به طور معمول پولیپ های کیسه صفرا در صورتی که نیاز به جراحی داشته باشند، جراحی به نام کوله سیستکتومی انجام می دهند و در غیر این صورت تنها تحت کنترل خواهند بود.
این فوق تخصص گوارش و کبد می گوید : به طور معمول پولیپ های کیسه صفرا که اندازه کوچکتر از یک سانتی متر داشته باشند نیازی به برداشتن نخواهند داشت و تنها کافی است تا تحت کنترل و چکاپ های دوره ای باشند تا در صورتی که تغییراتی در زمینه های سرطانی بودن مشخص نگردید اقدامات درمانی صورت گیرد.
وی افزود : پولیپ های کیسه های صفرا که بیش از یک سانتی متر می باشند، احتمال خطر سرطانی بودن آن ها وجود خواهد داشت به ویژه زمانی که قطر پولیپ ها بیش از 1/5 سانتی متر باشد احتمال وجود سرطان بودن پولیپ ها وجود خواهد داشت.
دکتر صدر الدینی متذکر شد : زمانی که پولیپ های کیسه صفرا کوچک باشند تنها کافی است، تحت آزمایش های دوره ای هر سه تا شش ماه یکبار به مدت دوسال به صورت منظم انجام شود و در صورتی که در طول این مدت تغییری در وضعیت پولیپ های کیسه صفرا ایجاد نگردد و رشد آنها متوقف شده باشد خطری وجود نخواهد داشت و احتمال سرطانی شدن آن ها بسیار کم خواهد بود.این فوق تخصص گوارش و کبد اظهار کرد : به طور معمول پولیپ های کیسه صفرا که سرطانی و خطرناک هستند را می توان از طریق برداشتن یا جراحی لاپاراسکوپی کیسه صفرا برداشت. اما پولیپ های غیرسرطانی را که اندازه بزرگی دارند را می توان با کمک جراحی کوله سیستکتومی یا برداشتن کیسه صفرا جهت پیشگیری از بروز سرطان در آینده اقدام نمود.
وی مطرح کرد : عوامل مختلفی می توانند زمینه خطرزا برای سرطانی بودن پولیپ ها باشد، که عبارت است از اندازه بزرگتر ده میلی متر، افراد بالای 50 سال، تک بودن پولیپ های کیسه صفرا، بالا بودن سرعت رشد پولیپ ها، متصل بودن پولیپ ها به کیسه صفرا، همراه بودن پولیپ ها به سنگ های کیسه صفرا و وجود علائم مشخص در بیمار که تمامی این موارد جزء عوامل خطرزا برای سرطانی شدن پولیپ های کیسه صفرا می باشد.
دکتر صدرالدینی گفت : تصمیم گیری در خصوص نحوه درمان پولیپ های کیسه صفرا مستلزم آن است که خطرات و عوارض احتمالی ناشی از جراحی در برابر خطرات بروز سرطان بررسی شود. نشانه ها و علائم بیماری یکی از عواملی است که می تواند در نظارت دقیق و مستمر این بیماری موثر باشد و کمک بسزایی در راستای درمان و حفظ سلامتی فرد نماید.
>پولیپ کیسه صفرا ضایعات برآمده سطح مخاطی کیسه صفرا هستند
در ادامه نیز دکتر امانی در اینباره ابراز کرد : پولیپ کیسه صفرا ضایعات برآمده سطح مخاطی کیسه صفرا هستند. بخش اعظمی از این موارد خوش خیم هستند اما گاهی اوقات موارد بدخیم هم مشاهده می شوند. معمولا در آزمایش های تصویری مثل سی تی اسکن، ام آر آی یا سونوگرافی می توان این ضایعات را مشاهده کرد. در تصاویر این آزمایش ها معمولا پولیپ کیسه صفرا را می توان به شکل رشد پولیپوئیدی بدون حرکت و سایه بر روی لومن کیسه صفرا مشاهده کرد. وی اظهار کرد : احتمال به وجود آمدن پولیپ در آن دسته از افراد که کلسترول و نمک زیادی در صفرای خود دارند، بالا است. صفرا توسط کبد در بدن تولید شده و سپس به کیسه صفرا منتقل می شود. کارکرد اصلی این ماده کمک به هضم چربی در بدن است.
این فوق تخصص گوارش و کبد افزود : پولیپ‌های کیسه صفرا ممکن است به دلیل شکل گیری سنگ های کیسه صفرا نیز در بدن ظاهر شوند. بسیاری افراد به صورت همزمان در کیسه صفرای خود سنگ و همچنین پولیپ دارند.
وی عنوان کرد : طبق اطلاعات منتشر شده در تحقیقی از سال 2019، مشکلات خاص در سلامتی نیز می توانند عامل بروز پولیپ‌های کیسه صفرا باشند. از جمله این بیماری ها یا مشکلات می توان به پولیپوز خانوادگی که یک بیماری ارثی به حساب می آید،سندرم گاردنر که نوعی پولیپوز خانوادگی است،سندرم پوتز-جگرز که یک بیماری ژنتیکی محسوب می شود ،هپاتیت B، عفونتی که می تواند حاد یا مزمن باشد، اشاره کرد .
دکتر امانی خاطرنشان کرد : پولیپ کیسه صفرا واقعی، از پولیپ‌های کیسه صفرا نادر هستند و احتمال سرطانی شدن آن ها وجود دارد. این پولیپ‌ها معمولا بین 5 الی 20 میلی متر ابعاد دارند. مواردی که ابعاد آن ها بیش از یک سانتی متر باشد ممکن است در آینده سرطانی شوند. زمانی که یک بیمار با این پولیپ ها در بدن خود مواجه شود پزشک مورد نظر برداشتن کیسه صفرا را پیشنهاد می کند.وی توضیح داد :پولیپ های کیسه صفرا همیشه عامل بروز علائم و نشانه ها نمی شوند. در بیشتر موارد، پزشکان این پولیپ ها را به شکل تصادفی در نتیجه سونوگرافی یا سی تی اسکن مشاهده می کنند. با این حال احتمال بروز علائم خاصی در اثر پولیپ های کیسه صفرا وجود دارد که از جمله آنها می توان به ناراحتی در سمت راست بالای شکم ، نفخ ، حالت تهوع و عدم تحمل مواد غذایی اشاره کرد .
این فوق تخصص گوارش و کبد در پایان گفت : قبل از ایجاد هرگونه تغییر در رژیم غذایی یا امتحان کردن درمان های خانگی حتما با پزشک خود مشورت کنید چون هیچ کدام از درمان های خانگی هنوز توسط تحقیقات رسمی تایید نشده اند.آفتاب یزد
