بازگشت کرونا

شفاآنلاین>سلامت>در سه ماه اخیر روند کاهشی میزان مبتلایان و بستری‌‌های ناشی از کرونا را در مراکز درمانی شاهد بودیم و حتی روزهای بدون مرگ در ۱۱ تیر نیز برای چهارمین بار به ثبت رسید، اما در هفته اول تیر کرونا جان دوباره‌‌ای گرفت که حکایت از خیز جدیدی دارد.

به گزارش شفاآنلاین: بر اساس اعلام وزارت بهداشت، ‌درمان و آموزش پزشکی از ۱۱ تا ۱۲ تیر ۱۴۰۱ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، ۷۱۷ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی و ۱۰۴ تن از آنها بستری شدند. همچنین ۶ بیمار مبتلا به کرونا در کشور جان خود را از دست دادند و مجموع جان‌باختگان این بیماری، به ۱۴۱ هزار و ۳۹۶ تن رسید. در هفته گذشته ۱۰ استان شامل تهران، کرمان، خوزستان، اصفهان و هرمزگان بیشترین افزایش بستری‌ها را داشته‌اند. البته تهران بیشترین موارد فوتی را ثبت کرده است. بنابراین شواهد و قرائن از پیک جدید بیماری کرونا در ایران خبر می‌دهد. از سوی دیگر در حالی متخصصان عفونی درباره پیک جدید کرونا هشدار دادند که عادی‌انگاری‌ها منجر به کاهش ۶۰ درصدی رعایت پروتکل‌ها در میان جامعه شده است.

آخرین باری که چنین اتفاقی در ایران رخ داد به دلیل تعلل و سهل‌انگاری مسوولان وقت وزارت بهداشت درخصوص واردات واکسن بود که روزانه بیش از ۷۰۰ تن بر اثر کرونا جان باختند. تا امروز ۵۸ میلیون و شش هزار و ۶۷ تن دوز دوم واکسن را دریافت کرده‌اند؛ همچنین ۲۷ میلیون و ۷۶۲ هزار و ۹۲۴ تن دوز سوم واکسن را نیز دریافت کرده‌اند. بنابراین با احتساب جمعیت ۸۵ میلیونی ایران ۲۷ میلیون تن تاکنون دوز دوم واکسن کرونای خود را دریافت نکرده‌اند. این در حالی است که اکنون ۱۰ ماه از حضور بهرام عین‌اللهی به عنوان وزیر بهداشت می‌گذرد که البته طی این مدت انتقادات زیادی هم به عملکردش وارد بوده است. یکی از آنها نیز جلوگیری از ورود واکسن‌های خارجی بوده است. از سوی دیگر پزشکان عفونی حاضر در ستاد مقابله با کرونا با انتقاد از عملکرد عین‌اللهی می‌گویند بارها برنامه‌هایی درخصوص پیشگیری از خیزش بیماری کرونا به وزارت بهداشت ارائه کرده‌اند اما آنها تصمیمی بر اجرایی شدن برنامه‌ها نگرفته‌اند. البته تماس‌های «جهان‌صنعت» با وزارت بهداشت درخصوص علل عدم ارائه بسته علمی درخصوص مقابله با بیماری کرونا بی‌نتیجه ماند. در چنین شرایطی عادی‌انگاری‌ها و عادی‌سازی‌ها ازسوی مسوولان باعث شده که میزان استفاده از ماسک در ایران به زیر ۱۰ درصد برسد. بنابراین نگرانی‌هایی درخصوص پیک جدید کرونا البته نه به شدت گذشته وجود دارد. چراکه در حال حاضر نوسانات ابتلا به بیماری کرونا در دنیا افزایش یافته و رشد میزان ابتلا از آمریکای جنوبی و آفریقا به سمت منطقه گسترش پیدا کرده است. در کشورهایی مانند پاکستان و کویت نیز میزان ابتلا بیشتر شده است. همچنین براساس گزارش‌ها پاسخ تست کرونای ۴٠ درصد از مسافران استانی در کشور مثبت شده است. البته به گفته متخصصان عفونی مبنای قضاوت راجع به وضعیت اپیدمی در ایران بر پایه رنگ‌بندی شهرها اشتباه است، زیرا رنگ‌بندی شهرها موید وضعیت خطر اپیدمی در مناطق مختلف نیست. چراکه رنگ‌بندی‌ها صرفا بر پایه تعداد موارد بستری به ازای جمعیت است.

دکتر حمید سوری- رییس کمیته کشوری اپیدمیولوژی کرونا- با اشاره به اینکه آمارها همچنان شفاف نیست  گفت: با گذشت نزدیک به دو سال و نیم از شیوع کرونا در ایران هنوز اطلاعات آمار مرگ‌ومیرها و مبتلایان شفاف نیست. این در حالی است که وظیفه حوزه سلامت شفاف‌سازی و اطلاع‌رسانی به مردم است. چراکه مردم به استناد اخباری که دریافت می‌کنند، رفتار می‌کنند. وقتی وزارت بهداشت پیام‌های گمراه‌کننده‌ای به جامعه تزریق می‌کند، مردم نیز به اشتباه، عادی و بدون رعایت پروتکل‌ها رفتار می‌کنند. یکی از پالس‌های گمراه‌کننده وزارت بهداشت همین رنگ‌بندی نابخردانه شهرها است. تمام این موارد پالس‌های غیرعلمی است که به جامعه تزریق می‌شود. جامعه هم مطابق آن رفتار می‌کند. مبنای قضاوت راجع به وضعیت اپیدمی در ایران بر پایه رنگ‌بندی شهرها اشتباه است، علت این است که عملا رنگ‌بندی شهرها موید وضعیت خطر اپیدمی در مناطق مختلف نیست.

رنگ‌بندی‌ها صرفا برپایه تعداد موارد بستری به ازای جمعیت است، اما بستری تنها یکی از متغیرهایی است که می‌تواند سطح خطر ناشی از اپیدمی را در مناطق مختلف نشان دهد. در حالی که متغیرهای دیگری هم مانند تعداد مرگ و ابتلا، نسبت تست‌های مثبت به کل تست‌ها، طغیان‌ها، تحرک جمعیتی، عدم رعایت پروتکل‌ها هم وجود دارند. بنابراین اساس قضاوت ما راجع به اپیدمی نمی‌تواند بر پایه رنگ‌بندی باشد، چراکه متاسفانه رنگ‌بندی‌ها ذهنیت کاذب ایجاد و مردم را گمراه کرده است. جداول آماری نیز بر پایه مرگ است. این در حالی است که موارد فوت شاخص صحیحی برای تحلیل وضعیت اپیدمی در شرایط حاضر نیست. بلکه برای قضاوت و پیش‌بینی شرایط اپیدمی باید سراغ آمار شفاف میزان ابتلا و چرخش ویروس رفت. این در حالی است که متاسفانه وزارت بهداشت تاکنون هیچ اطلاعات شفافی درتمامی این موارد به ستاد مقابله با کرونا ارائه نداده است. چه‌بسا وزارت بهداشت نیز تحلیل صحیحی از وضعیت موجود ارائه نداده است.

وی افزود: برخلاف تصورات، هنوز داده‌ها و اطلاعات اپیدمی به دست ما نرسیده است، بنابراین ما اطلاعات درستی از میزان دقیق بیماران مبتلا به کرونا در دست نداریم که براساس آن قضاوت بهتری درخصوص خیزش بیماری کرونا داشته باشیم. متاسفانه از آنجا که وزارت بهداشت اطلاعات را به ما نداده است همین موضوع باعث می‌شود که ما در فضای مبهم و تاریکی قضاوت کنیم. ضمن اینکه در حال حاضر درخصوص تصمیم‌گیری برای واکسیناسیون هم نمی‌توانیم قضاوت کلی و درستی داشته باشیم. چراکه اطلاعات مربوطه در دسترس ما نیست. همچنین سطح ایمنی مردم در گروه‌ها و شهر‌های مختلف را نیز نمی‌دانیم. حتی نمی‌دانیم در حال حاضر با چه واریانتی از ویروس کرونا باید مبارزه کنیم. وی افزود: متاسفانه این روزها از نوع واریانت‌های غالب در کشور اطلاعی نداریم. برخی می‌گویند ۲BA و ۱ BA در کشور غالب است، اما با استناد به چه مدرکی این سخن را می‌گویند. بنابراین برای ارزیابی‌ها باید بیماریابی کنیم که تاکنون انجام نداده‌ایم. انجام تست‌های کرونا توسط بیماران نیز بسیار کم و نادر است. به همین دلیل قضاوت‌ها بر پایه علمی نیست. به نظرم مسوولان مربوطه باید به این سوالات جواب دهند. اگر جوابی هم ندارند باید از مسوولیت کناره‌گیری کنند. اینکه وزیر بهداشت درخصوص تمام سوال‌ها سکوت یا بی‌محلی می‌کند، مدیریت اپیدمی کرونا نیست. به عقیده من در چنین شرایطی باید شفاف‌سازی صورت گیرد. نه اینکه مدام پشت سر هم پنهانکاری شود. هنوز مشخص نیست به کدام استناد علمی به کودکان واکسن کرونا زدند. مستندات علمی و تاییدشده‌ای هم درخصوص تزریق واکسن به کودکان ندارند بعد از گذشت این همه زمان هنوز عوارض واکسیناسیون در ایرانی‌ها نیز بررسی نشده است.

رییس کمیته کشوری اپیدمیولوژی کرونا با اشاره به اینکه وزارت بهداشت درخصوص سوالات ستاد مقابله با کرونا سکوت اختیار کرده است، بیان کرد: بارها در جلسات ستاد علاوه بر ارائه برنامه‌ها برای پیشگیری از پیک‌های بعدی سوالاتی نیز در خصوص بررسی عوارض واکسن‌ها در ایرانی‌ها و چرایی عدم شفافیت داده‌ها و اطلاعات مطرح کرده‌ایم اما به غیراز اینکه انگشت اتهام به سویمان دراز شد هیچ جواب درستی دریافت نکردیم. از ابتدای شیوع کرونا تاکنون ده‌ها هزار تن فوت کردند ولی آیا نمی‌توانستند با مدیریت صحیح از مرگ آنها جلوگیری کنند؟! بنابراین معتقدم متاسفانه بخش عمده‌ای از مشکلات اپیدمی ناشی از سوءمدیریت وزارت بهداشت است. مشخص نیست این موضوع تا چه زمانی ادامه پیدا می‌کند. هیچ‌کس هم مسوولیت اشتباهاتش را قبول نمی‌کند. متاسفانه جان مردم را به بازی گرفته‌اند. با تغییر وزیر بهداشت نیز وضعیت مدیریت کرونا بهبود پیدا نکرده است. وزارت بهداشت این روزها هیچ بسته علمی درخصوص مقابله با اپیدمی ارائه نکرده است. البته مسوولان به جای اینکه احساس کنند مدیر و خدمتگزار مردم هستند، احساس دیگری نسبت به مردم دارند. به همین دلیل خودشان را موظف به پاسخگویی در برابر جامعه نمی‌دانند. این در حالی است که طی این مدت آسیب جدی به خانواده‌ها و جامعه پزشکی وارد شده است. افراد نباید وقتی به قدرت می‌رسند به قیمت جان مردم هر کاری که می‌خواهند، انجام دهند.

این اپیدمیولوژیست با اشاره به افزایش ۳ برابری مبتلایان به کرونا اظهار کرد: این روزها تعداد مبتلایان به کرونا بسیار افزایشی شده است. بر همین اساس احتمالا پیک جدیدی در پی خواهیم داشت اما درخصوص زمان آن نمی‌توانیم پیش‌بینی کنیم. چراکه پیش‌بینی این قضیه آن هم در تاریخ مشخص غیرعلمی است. سوری عنوان کرد: به طور کلی پاندمی‌ها دارای وضعیت قابل پیش‌بینی نیستند. چراکه یک بخشی از شریک پاندمی‌ها مردم‌اند و بخش دیگر آن تغییر و تحول در ویروس است. در حال حاضر اطلاعاتی از وضعیت جهش در ویروس نداریم. همچنین متاسفانه آن بخشی که مربوط به مردم است به جز واکسیناسیون نیمه‌کاره درصد رعایت پروتکل‌های در جامعه به شدت کاهش داشته است.

وی در مورد مدیریت اپیدمی اظهار کرد: در حال حاضر به نظر نمی‌آید وزارت بهداشت اقدامات لازمی برای پیشگیری از وقوع پیک و یا کاهش تعداد مبتلایان انجام دهد. این روزها شواهدی از اقدامات مدیریتی مناسب برای کنترل طغیان‌ها و پیشگیری از پیک بعدی را مشاهده نمی‌کنیم. بنابراین فرآیند تمام اتفاقات شانس خیزش کرونا در کشور را افزایش می‌دهد. مگر اینکه ویروس کرونا دلش به حال ایرانی‌ها بسوزد و ما را اذیت نکند. اما اگر الگوی اپیدمیولوژیست ویروس به همین شکل باقی بماند و مدیریت لازم صورت نگیرد، مردم هم همانند روزهای گذشته از ماسک استفاده نکنند، طبیعتا شاهد پیک جدیدی خواهیم بود.