بیشتر افرادی که مشکلات روحیروانی و استرسزا دارند و احساس میکنند که نمیتوانند این مشکلات را رفع کنند، به سمت خودکشی میروند.
شفاآنلاین>اجتماعی>درمورد خودکشی، ابتدا باید ببینیم احتمال خودکشی در چه افرادی بیشتر است. اغلب افراد در سنین و جنسیت متفاوت و به دلیل مشکلات متعدد اقدام به خودکشی میکنند. فردی که در گذشته مشکلات زیادی داشته یا مشکلات جسمی و روانی داشته، احتمال بیشتری دارد که دست به خودکشی بزند، پس اختلالات روانی و اختلالات شخصیتی نقش مهمی در خودکشی دارند.
حالا باید در مورد اینکه خودکشی چه علائم و شرایطی دارد، صحبت کنیم؛ بیشتر افرادی که قصد خودکشی دارند، قبلاز اقدام به خودکشی، رفتارهای خاصی از خودشان نشان میدهند. اگر ما علل خودکشی را بدانیم، ممکن است بتوانیم جلوی آن را گرفته یا پیشگیری کنیم.
ازجمله رفتارهایی که احتمال خودکشی را در افراد بالا میبرد، این است که در مورد موضوعی مثل مرگ، خودکشی و بیفایده بودن زندگی صحبت میکنند. این افراد تمایل به انزوا و گوشهنشینی دارند. همچین دارای نوسانات خلقی و تغییرات شدید اخلاقی، احساس ناامیدی و به آخر رسیدن هستند.
مصرف بیاندازه مواد مخدر و الکل، همچنین تغییر در روند عادی زندگی این افراد مانند خوراک، خواب و روی آوردن به رفتارهای پرخطر یا حلالیتطلبی از دیگر علائم احتمال خودکشی در افراد است. افرادی که کودکی سخت و بیثبات دارند یا در شرایط استرسزا زندگی کردهاند، بیشتر اقدام به خودکشی میکنند. افرادی که حامی ندارند، دوست ندارند و فرد مورد اطمینانی برای بیان مشکلاتشان ندارند، امکان خودکشی بالایی دارند.
اکثر افرادی که در سنین بالا تنها زندگی میکنند، همسرشان را از دست دادهاند و دچار اختلالات روانی هستند نیز گاهی دیده میشود که با خودکشی میخواهند به زندگی خودشان پایان دهند.
بیشتر افرادی که مشکلات روحیروانی و استرسزا دارند و احساس میکنند که نمیتوانند این مشکلات را رفع کنند، به سمت خودکشی میروند. گاهی اوقات اختلالات روانی خودش منجر به خودکشی میشود. یکی از اختلالات روانی، اختلال شخصیت مرزی است. این بیماران به دلیل اینکه دچار افسردگی شده و عزتنفس پایین دارند، پرخاشگری بالایی دارند و وقایع منفی زندگیشان، باعث احتمال بروز رفتارهای آسیبزننده میشود و میتوانیم بگوییم که 75 درصد بیماران مرزی، اقدام به خودکشی را داشتهاند. بعد از
اختلال شخصیت مرزی میتوانیم راجع به اختلال شخصیتهای اجتماعی صحبت کنیم، افرادی که دچار این اختلال هستند، احساس مسوولیت ندارند. اغلب پرخاشگر هستند و تکانشی عمل میکنند. بههمین دلیل احتمال بیشتری دارد که رفتارهای آسیبزننده داشته باشند و اقدام به خودکشی کنند.
یکی دیگر از اختلالاتی که میتواند روی خودکشی تاثیر داشته باشد، اختلال شخصیت پارانوئید است. این بیماران به دلیل اینکه بدبین و بدگمان هستند، مشکلات بین فردیشان زیاد است و بنابراین ترجیح میدهند در انزوا باشند. تقریبا ۶۰ درصد بیماری پارانوئید دست به خودکشی میزنند.
یکی دیگر از اختلالات شخصیت، اختلال شخصیت خودشیفته است و بیشترین آمار خودکشی در بیماران خودشیفته است. زیرا این بیماران به تحسین و توجه نیاز دارند و درصورتیکه این نیاز ارضا نشود یا فرد مهمی را در زندگیشان از دست بدهند، ممکن است اقدام به خودکشی کنند. کما اینکه شاید این اواخر ما مواردی از سلبریتیها را داشتیم که اقدام به خودکشی کرده بودند.
در اختلال شخصیت اسکیزوفرنی هم، فرد توهم و هذیان دارد و خیلی ناامید است. مشکلات این بیماری منجر به افسردگی شده و درنهایت ممکن است که فرد اقدام به خودکشی کند.
اختلال شخصیت دیگری که باید در موردش و احتمال خودکشی در آن صحبت کنیم، اختلال شخصیت نمایشی است. افرادی که مبتلا به اختلال رفتارهای نمایشی و اغراقآمیز هستند، اگر احساس کنند بهقدر کافی مورد توجه دیگران نیستند، برای جلب توجهشان اقدام به خودکشی میکنند. در مورد خودکشی دو اختلال نمایشی و خودشیفته پررنگتر از بقیه هستند.
آخرین موردی که میتوانیم بگوییم خودکشی در آنها بیشتر است، اختلال افسردگی است. این اختلال بیشترین میزان خودکشی واقعی را دارد. افراد مبتلا به افسردگی معمولا احساس بیارزشی میکنند، احساس گناه دارند و عزتنفسشان پایین است و همین مساله منجر به این میشود که احساس پوچی و ناامیدی داشته باشند، به همین دلیل میخواهند زندگیشان را به انتها رسانده و تمام کنند.
در انتها باید بگویم اقدام به
خودکشی در بین خانمها بیشتر از آقایان است و مواردی مثل مشکلات خانوادگی، افسردگی، بحران، جداییها، ناتوانی در حل مشکلات، ناتوانی در برقراری ارتباطات و شکستهای عشقی میتوانند منجر به خودکشی شوند. در عین حال مردان بیشتر از خانمها در اثر خودکشی جانشان را دست میدهند. در خیلی از موارد خانمها واقعا قصد مردن ندارند و هدف آنها جلب توجه و بهدست آوردن محبت است، ولی مردان برعکس خانمها، به قصد مرگ ،خودکشی میکنند و از وسایل خطرناکتری هم استفاده میکنند.
خیلی از افرادی که خودکشی میکنند و جانشان را از دست میدهند، قصد مردن ندارند و تنها از روی هیجان لحظهای اقدام به خودکشی میکنند. اگر متوجه شدید که فردی از نزدیکان قصد خودکشی دارد یا نشانههایی از آن را دیدید از یک روانشناس برای حل مشکل استفاده کنید.جام جم آنلاین
دکتر پروانه صفاییمقدم، روانشناس