هواپیمای ایران ۱۴۰ که یک هواپیمای توربوپراپ ۵۲ نفره است، نمونه ساخته شده تحت لیسانس هواپیمای آنتونوف ۱۴۰ است. این هواپیما که از سال ۸۱ تا کنون تنها ۶ فروند از آن به شرکت‌های هوایی تحویل داده شده، پیش از این نیز چندین سانحه را در کارنامه خود داشته است اما حادثه اخیر رکورد تلفات در یک سانحه را شکست.
اولین سانحه مرگبار این هواپیما در دی ماه سال ۸۱ به مرگ کارشناسان اوکراینی منجر شد که برای افتتاح خط تولید آن در ایران می‌آمدند. ۳ سال پس از این حادثه یک آنتونوف ۱۴۰ متعلق به خطوط هواپیمایی آذربایجان بر فراز دریای خزر ساقط شد و ۲۳ مسافر خود را به کشتن داد. بهمن ماه ۸۷ هم یک فروند دیگر از تولیدات کارخانه هسا در نزدیکی همین کارخانه سقوط کرد و هیچ‌کدام از سرنشینان آن از جمله یک استاد خلبان و ۴ خلبان در حال آموزش از این حادثه جان سالم به در نبردند. این حوادث به همراه ۲ سانحه دیگر که تلفات جانی نداشتند برای هواپیمایی با تیراژ تولید تنها ۲۵ فروند از هر دو نوع اوکراینی و ایرانی یک فاجعه در صنعت هواپیمایی محسوب می‌شود.
هواپیمای بدون مشتری
پروژه پرهزینه ساخت این
هواپیما از همان ابتدا مورد انتقادات گسترده کارشناسان قرار داشت. کیفیت
پایین این هواپیما که دلیل اصلی آن نیز موتورهای آن هستند، موجب عدم اقبال
شرکت‌های هوایی به خرید آن شد؛ به گونه‌ای که حتی خطوط هوایی داخلی با
وجود نیاز مبرم به هواپیماهای جدید توربوپراپ به آن اقبالی نشان ندادند و
تنها شرکت هوایی استفاده کننده از آن در داخل کشور نیز پس از مدتی
هواپیماهای ایران ۱۴۰ را به کارخانه باز پس فرستاد. با این وجود سازمان
صنایع هوایی که سازنده اصلی این هواپیما محسوب می‌شود با اصرار عجیب بر
ادامه این پروژه شکست خورده که بر اساس اعلام سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی
تا قبل از سال ۸۳ بیش از ۲۰۰ میلیارد ریال اعتبارات مصرف کرده بود، اقدام
به تاسیس شرکت هواپیمایی سپاهان کرد تا تولیدات بدون مشتری خود را در این
شرکت به کار گیرد.
نقابي كه از چهره افتاد
سال‌هاست که تحریم، ترجیع
بند کلام مسئولان در هنگام بروز سوانح هوایی در کشور است. هر چند تحریم‌ها
تاثیر کمی بر ایمنی صنعت هوایی نداشتند اما طی این مدت چه بسیار کارشناسانی
بودند که تحریم را نقابی می‌دانستند بر چهره سوء تدبیر بسیاری از مدیران
صنعت هوایی و هوانوردی و سرانجام خون ۴۸ مسافر طبس همزمان چهره از نقاب
مدیران هر دو حوزه صنعت هوایی و هوانوردی برداشت. این هواپیمای تولید داخل
با عمر پایین خدمتی در کارخانه‌ای متعلق به سازمان صنایع هوایی ساخته شده و
با وجود هشدارهای فنی کارشناسان از سازمان هواپیمایی کشوری مجوز پرواز
گرفته است. جالب آنکه پیش از این، پرواز این هواپیما در روزهای گرم تابستان
به دلیل ضعف موتور تا سقف حداکثر ۳۵ نفر مسافر مجاز بود در حالیکه این
تعداد از فروردین ماه به ۵۵ نفر افزایش یافت. بدین ترتیب قابل پیش بینی
بود، چنین تصمیمات مدیریتی که بدون توجه به انتقادات کارشناسان گرفته می‌شد
به حوادثی فاجعه‌بار ختم شود.
خبرآنلاین
