سفر و دیابت

موارد زیر به شما کمک می‌کند تا از سفر لذت ببرید و عارضه‌ای شما را تهدید نکند:
١-  قبل از سفر، با پزشک معالج همیشگی خود مشورت و گلوکز(قند) خود را حداقل دوبار کنترل کنید.
٢- قرص ضددیابت، ویال انسولین، سرنگ انسولین، سوزن، نوار قند خون، قرص ضداسهال و ضداستفراغ، قرص مسکن، به اندازه کافی با خود ببرید تا مجبور نشوید از داروهای کشور یا شهر مقصد استفاده کنید. این کار برایتان مشکل‌ساز خواهد شد.
٣- در صورت امکان همسفرتان را در جریان جزییات بیماری خود قرار دهید.
٤- ملزومات مربوط به دیابت را در یک کیف مخصوص قرار دهید که محتوی سوزن، سرنگ، قرص ضددیابت، قرص مسکن، نوار کنترل قند، دستگاه سنجش قند(گلوکومتر) نوار کنترل کتون‌ ادرار، کیت گلوکاگن، قرص گلوکز باشد.
٥- کارت شناسایری دیابت، یا دستبند یا طوق فلزی مخصوص دیابت را فراموش نکنید، این کارت بارها توانسته است جان بیماران را نجات دهد.
٦- یک لیست از تلفن‌های ضروری مانند پزشک معالج، تیم دیابت، پرستار یا مددکار مراقبت از دیابت، اورژانس کشور مقصد، افراد خانواده یا نزدیکان، تهیه کنید و دم‌دست داشته باشید و این تمهید ساده را دست‌کم  نگیرید.
٧- کیف خنک‌کننده انسولین، باتری، قرص ضداسهال و استفراغ و میان‌وعده را با خود همراه داشته باشید. کیف مخصوص کیف مخصوص خنک‌کننده انسولین، به ویژه در مناطق گرمسیر می‌تواند تا ٧٢ ساعت از فاسد شدن انسولین جلوگیری کند.
٨- انسولین و سایر داروهای خود را همراه داشته باشید و با خود داخل هواپیما ببرید و از گذاشتن آنها در قسمت بار هواپیما خودداری کنید. قسمت بار هواپیما، هم از نظر دما، برای انسولین مناسب نیست و انسولین را خراب می‌کند، و هم موقع رد شدن چمدان شما از قسمت بازرسی، تابش اشعه ایکس به انسولین صدمه می‌زند.
٩- از وجود امکانات درمانی در شهر یا کشور مقصد، کسب اطلاع کنید و مطمئن شوید.
١٠- قبل از سوارشدن به هواپیما، خودرو یا قطار، مایعات کافی بنوشید(مخصوصا پرواز آب بدن را کم می‌کند.)
١١- حتی‌المقدور هنگام پرواز، انسولین تزریق نکنید. مگر این که مجبور شوید، یا پرواز شما طولانی باشد و چاره‌ای جز تزریق انسولین نداشته باشید. در آن صورت هم حین پرواز، هوا وارد شیشه انسولین (ویال انسولین) نکنید، زیرا تغییرات فشار هوا در ارتفاع بالا، محاسبات شما را بهم می‌زند.
١٢- به محض پیاده شدن از هواپیما، قطار یا خودرو، ابزار و ادوات و دستگاه‌هایی که دارای زمان‌سنج هستند  با ساعت کشور مقصد تنظیم کنید، مانند پمپ‌ انسولین، دستگاه سنجش قند(گلوکومتر)، ساعت مچی و... شما ناچارید زمان و فواصل تزریق انسولین و خوردن قرص‌های خود را با وقت کشور مقصد، تنظیم کنید نه با وقت کشور خودتان.
١٣- اگر در سفر زیارتی، عتبات یا در سفر حج هستید، اولا با پزشک کاروان در تماس باشید طی سفر پزشک شما پزشک کاروان خواهد بود. ثانیا سعی کنید حتی‌المقدور از داروهای کشور مقصد مصرف نکنید و فقط از داروهای خودتان مصرف کنید ثالثامناسک حج با فعالیت فیزیکی و استرس و لاجرم با دهید راتاسیون(کم‌آبی بدن) همراه خواهد بود و خطر نوسانات قند خون را بالا می‌برد و رابعا: قبل از شروع مناسک، از دوز انسولین یا قرص خود اندکی بکاهید(با مشورت با پزشک کاروان) مخصوصا از مصرف مایعات به ویژه آب آشامیدنی سالم دریغ نکنید.
١٤- قبل از نشستن پشت فرمان و قبل از هر رانندگی، قند خود را چک کنید. بدون استثنا به ویژه اگر روی انسولین هستید.
١٥- حین رانندگی، شما با ٢ چراغ قرمز سروکار خواهید داشت: یکی چراغ قرمز سر چهارراه‌، دیگری چراغ خطر هیپوگلیسمی(افت قند خون) . اگر علائم و نشانه‌های افت قند خون پیدا کرده‌اید فورا و بدون فوت وقت، توقف کنید، خودرو را در شانه خاکی جاده پارک کنید، قند خون را با دستگاه چک کنید، هر ماده شیرین‌کننده یا هر ماده قندی میل کنید، دوباره قند خون را چک کنید و وقتی مطمئن شدید افت قند برطرف شده است، پشت فرمان بنشینید و حرکت کنید.
١٦- هرگز تا زمانی‌که علایم افت قند خون وجود دارد رانندگی نکنید، هنگام رانندگی به علامت دوبینی، توجه کنید. ممکن است به علت افت قند خون، شما هنگام رانندگی اشیا را مثلا خودروهای مقابل یا درختان کنار جاده را دو تا ببینید.
١٧ همیشه داخل خودرو مقداری گلوکز یا شیرینی یا آب‌نبات یا میان‌وعده(اسنک) در محلی قرار دهید که به راحتی به آن دسترسی داشته باشید.
١٨- اگر قصد رانندگی طولانی دارید، قبل از سوارشدن، یک میان‌وعده (اسنک) میل کنید. فراموش نکنید که داشتن سوخت کافی برای خود شما مهم‌تر از سوخت(بنزین) برای خودرو شماست! افت قند خون هنگام رانندگی بسیار خطرناک است.
١٩- همراه داشتن کارت شناسایی مخصوص دیابت، مانند همراه داشتن گواهی‌نامه رانندگی، یک الزام است. آن را فراموش نکنید و دست‌کم نگیرید.
٢٠- وجود دیابت، طبق قانون، در بسیاری از کشورها، مانع رانندگی نیست. لیکن یک بیمار دیابتی مکلف است وجود دیابت را به مقامات راهنمایی و رانندگی رسما اطلاع دهد به ویژه اگر انسولین تزریق کند.
٢١- به علایم و نشانه‌های افت قندخون توجه کنید: احساس گزگز و مورمور و سوزن‌سوزن شدن در کنار لب‌ها و صورت- احساس گیجی و گرسنگی- احساس لرز از درون- تعریق سرد- تپش قلب- تندی نبض- اضطراب- سایر علایم را پزشک تشخیص می‌دهد.

|  دکتر منوچهر جزایری  |   فوق‌تخصص غدد و متابولیسم |